Hybride warmtepomp en CV-systemen: efficiëntie en duurzaamheid in combinatie

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

De verduurzaming van woningen staat momenteel hoog op de agenda van zowel particuliere huiseigenaren als professionele bouw- en renovatiebedrijven. Een van de meest aantrekkelijke opties voor een energiezuinige verwarmingsoplossing is de hybride warmtepomp, waarbij een traditionele CV-ketel wordt gecombineerd met de duurzame technologie van een warmtepomp. In dit artikel bekijken we de werking, voordelen, toepassing en technische aspecten van de hybride warmtepomp, met een focus op de combinatie met CV-systemen.

Deze combinatie biedt een ideale tussenstap voor woningen die stapsgewijs kunnen worden afgestapt van aardgas, zonder direct over te stappen op een volledig elektrisch systeem. Het is bovendien een kostenefficiënte en praktische oplossing voor bestaande woningen, waarbij grote veranderingen aan het huidige systeem vaak niet nodig zijn.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een verwarmingsinstallatie die bestaat uit een warmtepomp en een CV-ketel, die samenwerken om een woning te verwarmen en warm tapwater te leveren. Het systeem haalt energie op uit de buitenlucht en zet deze om in warmte. De CV-ketel fungeert als een back-up bron, die alleen aanslaat bij extreme koudte of wanneer extra warmte nodig is voor het opwekken van warm tapwater.

De hybride opzet maakt het mogelijk om het aardgasverbruik tot 50-70% te verminderen, zonder dat de woning volledig gasloos hoeft te worden. Dit maakt de hybride warmtepomp een aantrekkelijke keuze voor woningen die in de toekomst volledig elektrisch kunnen worden, maar waarbij directe transitie nog niet haalbaar is vanwege bouwkundige of budgettaire redenen.

Hoe werkt een hybride warmtepomp?

Basisprincipe van een warmtepomp

Het principe van een warmtepomp is vergelijkbaar met dat van een koelkast, maar dan in de andere richting. In een koelkast wordt warmte uit de binnenkant onttrokken en wordt die afgevoerd via het rooster aan de achterkant. Een warmtepomp doet het omgekeerde: het haalt warmte uit de buitenlucht en brengt deze over naar het verwarmings- of tapwaterstelsel van de woning.

Een lucht-water warmtepomp (zoals meestal wordt gebruikt in hybride systemen) haalt warmte uit de buitenlucht en zet deze om in warm water dat vervolgens via geïsoleerde leidingen naar het verwarmingsstelsel wordt gebracht. Dit systeem kan zowel vloerverwarming als radiatoren van lage temperatuur (LT-radiatoren) aanwenden.

Rol van de CV-ketel

De CV-ketel speelt in een hybride systeem een ondersteunende rol. De meeste warmte wordt door de warmtepomp opgeleverd, maar bij buitentemperaturen onder een bepaalde drempel (meestal rond 0-5°C) is de warmtepomp minder efficiënt. In die gevallen schakelt de CV-ketel automatisch in om extra warmte te leveren. Bovendien is de CV-ketel meestal verantwoordelijk voor het opwekken van warm tapwater, omdat warmtepompen hierin beperkte mogelijkheden hebben zonder aanvullende opslagcapaciteit (zoals een boiler).

Voordelen van een hybride warmtepomp

1. Verlaging van aardgasverbruik

De belangrijkste voordelen van een hybride warmtepomp zijn de aanzienlijke reductie van het aardgasverbruik en de minderhouding van CO₂-uitstoot. Doordat de warmtepomp een groot deel van het jaar zelfstandig kan functioneren, is het gasverbruik vaak met 50-70% lager dan bij een traditionele CV-installatie. Dit maakt het een belangrijke stap in de richting van duurzaam wonen.

2. Geringe bouwkundige aanpassingen

Een hybride warmtepomp is ideaal voor bestaande woningen. Aangezien het systeem werkt met het huidige CV-ketelstelsel, zijn er in de meeste gevallen geen grote aanpassingen aan de woning nodig. De warmtepomp kan naast de bestaande CV-ketel worden geïnstalleerd, wat de installatiekosten aanzienlijk verlaagt in vergelijking met een volledig elektrisch systeem.

3. Minder afhankelijkheid van aardgas

Ondanks dat de CV-ketel nog wel aardgas gebruikt, is de hybride warmtepomp een minder afhankelijke oplossing in vergelijking met een volledige CV-installatie. Het zorgt voor een langere levensduur van het huidige systeem en biedt de mogelijkheid om in de toekomst volledig over te stappen naar een elektrisch verwarmingsstelsel, zoals een all-electric warmtepomp.

4. Mogelijkheid tot koelen

Bij hogere buitentemperaturen is het bij sommige modellen mogelijk om passief of actief te koelen. Dit maakt het systeem niet alleen geschikt voor winterverwarming, maar ook voor comfort in de zomermaanden.

Technische aspecten en uitvoering

1. Opstelling van het systeem

Een hybride warmtepomp bestaat uit twee hoofdcomponenten:

Buitendeel: een compressor en ventilator die warmte uit de buitenlucht opvangt.
Binnendeel: een warmtewisselaar die de opgewekte warmte overbrengt op het verwarmingsstelsel van de woning.

De binnendeelunits zijn vaak klein in afmeting en kunnen eenvoudig worden geïnstalleerd, vaak zonder verdere bouwkundige ingrepen. Sommige systemen, zoals de Atlantic Hybride Add-On, vereisen zelfs geen binnendeel en integreren direct met de CV-ketel.

2. Stroomverbruik

Hoewel een hybride warmtepomp aardgas bespaart, is het stroomverbruik wel hoger dan bij een klassieke CV-installatie. Dit komt doordat de compressor van de warmtepomp elektriciteit nodig heeft om te functioneren. Het extra stroomverbruik is afhankelijk van het stookgedrag van de woning, maar ligt rond de 2.000 tot 2.500 kWh per jaar.

Voor wie zich zorgen maakt over het stroomverbruik, is het mogelijk om groene stroom te kiezen of zelf zonnepanelen aan te schaffen. Dit zorgt voor een verdere milieuwinst en kan het stroomverbruik grotendeels zelf opwekken.

3. Warm tapwater

Het opwekken van warm tapwater is in een hybride systeem meestal het domein van de CV-ketel. Een warmtepomp kan dit zonder extra opslagcapaciteit niet efficiënt doen. Als alternatief kan een warmtepompboiler of een zonneboiler worden aangebracht. Dit is vooral geschikt voor woningen waar groene energie beschikbaar is.

Hybride warmtepomp in bestaande woningen

Hybride warmtepompen zijn vooral geschikt voor bestaande woningen, die vaak niet volledig zijn geïsoleerd of waar de installatie niet gemakkelijk kan worden vervangen. In deze gevallen is een hybride systeem een realistische en duurzame oplossing.

De voordelen voor bestaande woningen zijn:

Minimale ingrepen in het huidige systeem
Snelle terugverdientijd door het gasverbruik te verlagen
Een stap in de richting van volledig elektrisch wonen

De hybride warmtepomp is daarom een populaire keuze bij huiseigenaren die hun woning stapsgewijs verduurzamen, zonder direct te hoeven investeren in een volledig elektrisch verwarmingsstelsel.

Hybride vs. All-electric warmtepomp

Hoewel de hybride warmtepomp een belangrijke stap voorwaarts is, zijn er ook alternatieven in de vorm van een all-electric warmtepomp, die volledig zonder gas functioneert. Dit type systeem vereist echter vaak meer ruimte en een aanzienlijk hogere investering. Bovendien vereist het het aanbrengen van een warmteopslag (boiler) voor het tapwater en is het vaak noodzakelijk om het huidige verwarmingsstelsel (zoals radiatoren) aan te passen aan de lagetemperatuurafgifte van de warmtepomp.

Voor woningen waar een volledige transitie naar elektrische verwarming niet haalbaar is, is de hybride oplossing het meest realistische alternatief.

Kritisch kijken naar de feiten

Hoewel de informatie uit de betrouwbaarste bronnen (zoals Verbaan Installatie en Mensonides) vrij consistent is, zijn er enkele punten waarbij de betrouwbaarheid van de informatie enigszins onzeker is. Bijvoorbeeld:

De exacte efficiëntie van de CV-ketel bij lage buitentemperaturen is niet altijd duidelijk.
De exacte stroomverbruikswaarden variëren per systeem en woningkenmerken en zijn daarom niet altijd representatief genomen uit de bronnen.
De duurzaamheid van hybride systemen is afhankelijk van de bron van de elektriciteit. Als groene stroom niet wordt gebruikt, kan de CO₂-reductie beperkt zijn.

Samenvatting

De hybride warmtepomp is een veelbelovende oplossing voor huiseigenaren die hun woning duurzamer willen maken. Het combineren van de duurzame warmteopwekking via een warmtepomp met de betrouwbaarheid van een CV-ketel zorgt voor een verminderd aardgasverbruik, lage investeringskosten en een mogelijkheid tot toekomstige elektrische verwarming. Het is met name geschikt voor bestaande woningen waar directe transitie naar een volledig elektrisch systeem niet praktisch is.

Hoewel het systeem niet volledig gasloos is, biedt het een praktische en duurzame tussenstap in de overgang naar een CO₂-neutrale woning.

Bronnen

cv
alone