Buffervat voor warmtepomp: Functie, maatkeuze en plaatsing buiten

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Een buffervat is een essentieel onderdeel van een warmtepompinstallatie. Het zorgt ervoor dat de warmtepomp efficiënter werkt en de levensduur wordt verlengd. In dit artikel wordt besproken wat een buffervat precies doet, hoe groot het moet zijn, waar het geplaatst kan worden – inclusief buiten – en wat de voordelen zijn van een hygiënebuffervat.

Wat is een buffervat voor warmtepomp?

Een buffervat is een voorraadvat dat tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem geplaatst wordt. Het opslaat de warmte die door de warmtepomp wordt opgewekt, zodat deze later gebruikt kan worden. Hierdoor kan de warmtepomp continu draaien zonder dat het systeem constant aan- en uitgeschakeld hoeft te worden.

Het buffervat zorgt voor een soepele werking van het systeem, voorkomt energieverlies en beperkt het zogenaamde “pendelen” van de compressor. Dit is het herhaaldelijk aan- en uitschakelen van de compressor, wat de levensduur van de warmtepomp kan verkorten.

Hoe werkt een buffervat bij een warmtepomp?

Wanneer de warmtepomp werkt, produceert deze warmte die wordt opgenomen in het buffervat. Dit gebeurt via een warmtewisselaar die in het vat is geïnstalleerd. Het opgeslagen warme water kan gedurende 2 tot 3 dagen gebruikt worden voor verwarming of warm tapwater, afhankelijk van de isolatie van het vat.

Het buffervat is goed geïsoleerd om energieverliezen zo veel mogelijk te beperken. De meeste buffervaten zijn gemaakt van zacht staal en zijn beschikbaar in verschillende volumes. De warmte die in het buffervat opgeslagen is, wordt meestal op ongeveer 40°C gehouden. In het geval van hygiënebuffervaten kan het water op 60°C worden opgewarmd om bacteriegroei te voorkomen.

Waarom is een buffervat nodig bij een warmtepomp?

Een buffervat is vooral nuttig bij volledig elektrische warmtepompen, waar het gebruik van een buffervat verplicht is. Bij hybride warmtepompen is het vaak optioneel, maar het toevoegen van een buffervat kan het systeem efficiënter maken.

De voornaamste reden voor het gebruik van een buffervat is het voorkomen van het pendelen van de compressor. Wanneer de warmtevraag in het huis plots toeneemt, kan het buffervat het warme water vrijgeven zonder dat de warmtepomp direct extra energie hoeft op te wekken. Hierdoor wordt de werking van de warmtepomp stabiel gehouden, en wordt de slijtage van de compressor verminderd.

Daarnaast zorgt het buffervat ervoor dat de warmtepomp continu kan draaien, ook als de warmtevraag tijdelijk lager is. Dit verhoogt het rendement van het systeem en draagt bij aan energiezuinigheid.

Hoe groot moet een buffervat zijn?

De maat van het buffervat hangt af van het vermogen van de warmtepomp. Een algemene aanbeveling is om 10 tot 20 liter buffervat te kiezen per kW vermogen van de warmtepomp. Voor een warmtepomp van 5 kW wordt dus een buffervat van 50 tot 100 liter aanbevolen.

De regels kunnen per fabrikant en situatie verschillen. Het is daarom aan te raden om een professional of installateur te raadplegen om de juiste maat te bepalen. De installateur kan ook beoordelen of er behoefte is aan een hygiënebuffervat.

Voor industrieel gebruik zijn er buffervaten beschikbaar tot 10.000 liter. Voor particuliere huishoudens zijn de standaardmaten echter veel kleiner.

Hoe voel je je ruimte voor het buffervat?

Het standaardmaatbuffervat meet ongeveer 1,0 bij 0,4 bij 0,6 meter. Dit betekent dat het binnen geplaatst kan worden in een ruimte waar voldoende vloeroppervlak beschikbaar is. Het buffervat kan horizontaal of verticaal geplaatst worden, afhankelijk van de beschikbare ruimte.

Als er binnen geen plaats is voor het buffervat, kan het ook buiten geplaatst worden. Dit is bijvoorbeeld handig in gevels, op een terras of zelfs onder de grond. Echter, wanneer het buffervat buiten geplaatst wordt, is het belangrijk dat de leidingen en het buffervat goed geïsoleerd zijn en dat er voldoende onderhoud wordt uitgevoerd om lekken of bevroren leidingen te voorkomen.

Voordelen van een buffervat

Minder slijtage: Door het voorkomen van het pendelen van de compressor verlengt een buffervat de levensduur van de warmtepomp.
Stabielere temperaturen: Het buffervat zorgt voor een gelijkmatige warmtevoorziening en voorkomt temperatuurschommelingen.
Verbeterde systeemprestaties: Een buffervat zorgt ervoor dat de warmtepomp op volle capaciteit kan draaien, wat het rendement verhoogt.
Minder compressorstarts: Het buffervat zorgt voor een geregelde energieafgifte en vermindert het aantal keer dat de compressor aan- en uitgeschakeld moet worden.
Hydraulische ontkoppeling: Het buffervat fungeert als een hydraulische buffer tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem, wat de werking van het systeem soepler maakt.

Hygiënebuffervat: wat is het en waarom is het nuttig?

Een hygiënebuffervat werkt op een vergelijkbare manier als een regulier buffervat, maar het zorgt er bovendien voor dat het sanitair warm water op een hogere temperatuur wordt opgeslagen – meestal ongeveer 60°C. Hierdoor wordt bacteriegroei in het water voorkomen, wat het water geschikt maakt voor gebruik als drinkwater.

In een hygiënebuffervat wordt het warme water bovenin opgeslagen en stroomt het via de radiatoren. De koude retour komt onderin het buffervat terecht en stroomt naar de ketel voor opwarming. Deze manier van werken zorgt ervoor dat het sanitair warm water altijd op de juiste temperatuur beschikbaar is.

Plaatsing van het buffervat buiten

Wanneer binnen geen ruimte beschikbaar is, kan het buffervat ook buiten geplaatst worden. Dit heeft het voordeel dat geen binnenshuisruimte verloren gaat en het systeem toch efficiënt kan functioneren. Echter, er zijn een aantal dingen die je moet in overweging nemen bij de buitenaanleg van een buffervat:

Isolatie: Zorg ervoor dat het buffervat goed geïsoleerd is om energieverliezen te beperken. Het is aan te raden om vacuümgeïsoleerde panelen te gebruiken.
Beweging en stabiliteit: Plaats het buffervat op een stabiele ondergrond en zorg dat het goed vastgezet is om schade door wind of andere invloeden te voorkomen.
Toegang voor onderhoud: Zorg dat er voldoende toegang is tot het buffervat voor eventueel onderhoud of inspectie.
Veiligheid: Zorg dat het buffervat buiten niet in het verkeer ligt en dat het voor kinderen veilig is. In sommige gevallen kan een omheining of afsluitbaar deksel nodig zijn.
Bevriezen voorkomen: Zorg dat de leidingen goed geïsoleerd zijn en dat er een systeem is in plaats om bevriezen te voorkomen in koude weersomstandigheden.

Als het buffervat onder de grond geplaatst wordt, zijn er extra maatregelen nodig om lekken of vochtproblemen te voorkomen. Het is daarom aan te raden om dit te laten uitvoeren door een professional.

Aansluiting van het buffervat

Het aansluiten van het buffervat op de warmtepomp is een technische procedure die door ervaren installateurs moet worden uitgevoerd. Er zijn twee manieren waarop het buffervat kan worden aangesloten:

Parallel aansluiten: Bij deze methode wordt het buffervat parallel geplaatst aan de warmtepomp. Hierdoor is er een constante warmtevoorziening en wordt het pendelen van de compressor verkleind.
Serieel aansluiten: Bij deze methode wordt het buffervat na de warmtepomp geplaatst. Het water wordt eerst door de warmtepomp verwarmd en daarna in het buffervat opgeslagen. Deze methode is geschikt voor situaties waarin een constante watertemperatuur nodig is.

Het juiste aansluitingssysteem hangt af van het type warmtepomp en de verwarmingsinstallatie. Het is daarom aan te raden om de installateur te raadplegen bij het bepalen van de juiste aansluiting.

Voordelen van een SBT buffervat

Een SBT buffervat is speciaal ontworpen voor gebruik in warmtepomp- en hybride verwarmingsinstallaties. Het heeft een inhoud van 300 tot 5000 liter en is gemaakt van zacht staal. Het is ideaal voor zowel verwarmings- als koelsystemen en biedt een lage stilstandsverliezing. De werkdruk bedraagt maximaal 6 bar, en het temperatuurbereik loopt van -10°C tot 90°C.

De voordelen van een SBT buffervat zijn:

Minder slijtage: Het buffervat vermindert de slijtage van de warmtepomp en verlengt daarmee de levensduur.
Stabielere temperaturen: Het buffervat zorgt voor een gelijkmatige warmtevoorziening.
Verbeterde systeemprestaties: Het buffervat zorgt ervoor dat de warmtepomp op volle capaciteit kan draaien.
Minder compressorstarts: Het buffervat zorgt voor een geregelde energieafgifte.
Hydraulische ontkoppeling: Het buffervat fungeert als een hydraulische buffer tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem.

Energiezuinigheid van een buffervat

Een buffervat draagt bij aan energiezuinigheid door het voorkomen van energieverlies en het optimaliseren van de werking van de warmtepomp. Omdat het buffervat warmte opslaat en deze later gebruikt, hoeft de warmtepomp niet constant aan te draaien. Hierdoor wordt minder energie verbruikt, wat resulteert in lagere energiekosten.

Daarnaast zorgt het buffervat ervoor dat het systeem efficiënter werkt, wat bijdraagt aan een lagere CO2-uitstoot. Het gebruik van een buffervat is daarom een belangrijk aspect van een duurzame verwarmingsoplossing.

Eindopmerkingen

Een buffervat is een essentieel onderdeel van een warmtepompinstallatie. Het zorgt voor een efficiëntere werking van het systeem, verlengt de levensduur van de warmtepomp en draagt bij aan energiezuinigheid. Het kiezen van de juiste maat en het bepalen van de juiste plaatsing – inclusief buiten – zijn belangrijke stappen in het proces van het installeren van een warmtepomp.

Als je overweegt om een warmtepomp te installeren, is het aan te raden om een professional of installateur te raadplegen. Zij kunnen je helpen bij het kiezen van het juiste buffervat en zorgen ervoor dat het systeem optimaal functioneert.