Warmtepomp voor huurwoningen: kosten, voordelen en toekomstuitdagingen

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In de huidige transitie naar duurzame energie speelt de warmtepomp een steeds belangrijker rol. Vooral in de huurwoningsector, waar grootschalige verduurzaming op de agenda staat, is de warmtepomp een veelbelovende oplossing. Echter, de implementatie van warmtepompen in bestaande huurwoningen is complex en vereist zowel technische voorbereiding als financiële investering. In dit artikel worden de huidige trends, kosten, voordelen en uitdagingen van het installeren van warmtepompen in huurwoningen besproken, met aandacht voor subsidies, technische uitvoering, en de rol van woningcorporaties en huisbazen.

Huidige toestand van warmtepompen in huurwoningen

De huurwoningsector in Nederland bestaat uit ongeveer 3,2 miljoen woningen. Tot eind 2017 waren er slechts 100.000 huurwoningen voorzien van een warmtepomp. De afgelopen jaren is dit aantal met enige mate toegenomen, maar de toepassing van warmtepompen blijft in de huurwoningsector beperkt. Deels komt dit door de hoge investeringskosten, het benodigde niveau van isolatie, en het feit dat beslissingen over verduurzaming vaak niet in handen van huurders liggen, maar van huurcorporaties of individuele huisbazen.

In de residentiële sector ligt het aantal gesubsidieerde warmtepompen per 100 huishoudens op 5,4. Van de 148 gemeenten die boven dit gemiddelde zitten, zijn er 194 die onder het gemiddelde uitkomen. Amsterdam, met het hoogste aantal cumulatieve gesubsidieerde warmtepompen, heeft slechts 0,7 installaties per 100 huishoudens, wat het laagst is in de landelijke context. In het noorden van Nederland, vooral in Overijssel en Drenthe, zijn gemeenten als Tubbergen met 15,6 warmtepompen per 100 huishoudens in het voordeel. Deze verschillen wijzen op regionale ongelijkheid in de aanpak van verduurzaming.

Kosten van warmtepompen in huurwoningen

Hybride warmtepomp met CV-ketel

Een hybride warmtepomp in combinatie met een CV-ketel is een populaire keuze voor bestaande huurwoningen. De investering varieert tussen €4.500 en €7.000, exclusief subsidies die tot €1.750 kunnen gaan. Deze oplossing is voordelig omdat het weinig aanpassingen vereist en de CV-ketel alleen ingebruik genomen wordt wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld in extreme koudteweer.

Ventilatiewarmtepomp

Een ventilatiewarmtepomp is een kleinere variant die werkt met mechanische ventilatie. Deze warmtepomp haalt energie uit de warmte van de afgezogen binnenlucht en gebruikt deze voor centrale verwarming en warm water. Deze oplossing is geschikt voor woningen gebouwd tussen 1976 en 2000, die vaak al mechanische ventilatie hebben. De investering varieert tussen €3.500 en €6.000, exclusief subsidies tot €1.500.

Voordelen van het gebruik van warmtepompen in huurwoningen

Lagere energierekening

Een van de belangrijkste voordelen van een warmtepomp is de aanzienlijke besparing op de energierekening. Warmtepompen gebruiken elektriciteit om warmte op te wekken en zijn daardoor efficiënter dan traditionele CV-ketels. Bij goed geïsoleerde woningen kan het energieverbruik aanzienlijk dalen.

Comfortabele woning

Warmtepompen zorgen voor een gelijkmatige warmteverdeling in het huis, wat resulteert in een comfortabel binnenuitje zowel in de winter als in de zomer. Bovendien zorgt het systeem vaak voor een betere luchtkwaliteit, vooral bij ventilatiewarmtepompen.

Minder CO2-uitstoot

Door de overstap naar een warmtepomp wordt het CO2-gehalte van het energieverbruik aanzienlijk verlaagd. Warmtepompen draaien op elektriciteit, die steeds duurzamer wordt, waardoor de koolstofvoetafdruk van huurwoningen kan worden verminderd.

Uitdagingen bij het installeren van warmtepompen in huurwoningen

Oudere woningen en isolatie

Een groot deel van de bestaande huurwoningen is ouder en niet goed geïsoleerd. Daardoor is de energieprestatie laag en moet eerst een diepe renovatie plaatsvinden voordat een warmtepomp effectief kan functioneren. Dit betekent aanzienlijke investeringen in isolatie en eventueel in de gevel, dak of vloer. In dichtbevolkte steden zijn deze renovaties vaak kostbaarder en ingewikkelder vanwege het dichte bebouwingspatroon en het feit dat woningen vaak in eigendom zijn van corporaties of meervoudige huisbazen.

Financiële barrières

Zowel voor woningcorporaties als voor individuele huisbazen zijn de investeringskosten van een warmtepomp een belangrijke uitdaging. Hoewel subsidies beschikbaar zijn (zoals tot €1.750 voor een hybride warmtepomp en tot €1.500 voor een ventilatiewarmtepomp), is de totale investering nog steeds aanzienlijk. Daarnaast moet rekening worden gehouden met de terugverdientijd, die afhankelijk is van het energieverbruik en de prijsstijgingen op de energiemarkt.

Veranderend beleid

De afgelopen jaren zijn er maatregelen genomen die de verplichting voor huishoudens om een warmtepomp te installeren veranderden. Zo is de verplichting van een hybride warmtepomp voor huurwoningen in 2023 opgeheven. Dit heeft tot gevolg dat woningcorporaties en huisbazen nu weer een keuze maken tussen warmtepomp en CV-ketel. Volgens Natuur & Milieu is dit een maatschappelijk probleem, omdat huishoudens met lagere inkomens op de lange termijn juist meer last kunnen krijgen van de hoge energiekosten bij een CV-ketel. Zij pleiten voor een langdurig energiebeleid dat de energietransitie voor iedereen betaalbaar maakt.

Rol van woningcorporaties in de verduurzaming

Veel woningcorporaties zetten in op verduurzaming en streven vaak voor een energielabel B. Tijdens deze processen wordt veel aandacht besteed aan isolatie en zonnepanelen. Nu de overheid verder ingaat op verduurzaming, wordt ook de warmtepomp steeds duidelijker in beeld.

Toch zijn de meeste gerealiseerde projecten in de huurwoningsector pilotprojecten die sterk afhankelijk zijn van subsidies. De overheid ziet de markt als een aanjager om verduurzaming te versnellen, maar zonder subsidies is de financiering van warmtepompen voor huurwoningen nog steeds uitdagend.

Voorwaarden voor een geschikte huurwoning voor een warmtepomp

Een huurwoning is geschikt voor een warmtepomp wanneer de woning goed is geïsoleerd. Bij een goede isolatie is het energieverbruik lager en werkt de warmtepomp efficiënter. De eerste stap in het verduurzamingsproces is daarom meestal het isoleren van de woning, vaak in combinatie met het plaatsen van zonnepanelen.

Bij een hybride warmtepomp is het niet nodig om de CV-ketel volledig te vervangen, wat de investering beperkt. Dit maakt de oplossing aantrekkelijk voor woningcorporaties en individuele huisbazen die niet meteen hun volledige systeem willen vernieuwen.

De toekomst van warmtepompen in de huurwoningsector

Versnelling van verduurzaming

De overheid en woningcorporaties blijven de verduurzaming van de huursector als een prioriteit zien. De Renovatieversneller is een initiatief dat woningcorporaties moedigt om actiever te verduurzamen. Deze beweging zorgt ervoor dat er meer kleine- en middelgrote projecten worden gestart. In regio's zoals Maassluis, Klazinaveen en Zierikzee worden woningen volledig verduurzaamd en voorzien van een warmtepomp.

Hoewel subsidies nog steeds een belangrijke rol spelen, is de verwachting dat deze markt zich op de lange termijn zal ontwikkelen zonder afhankelijk te zijn van subsidies. Op dit moment is de huurwoningmarkt echter nog steeds sterk beïnvloed door de beschikbaarheid van subsidies en het beleid van de overheid.

Alternatieven voor warmtepompen

Natuur & Milieu benadrukt de rol van warmtenetten als alternatief voor warmtepompen. In 2019 waren 400.000 huizen in Nederland aangesloten op een warmtenet, terwijl de overheid dit als een veelbelovende optie ziet voor de toekomst. Aansluiting op een warmtenet vereist geen grote investeringen in isolatie of renovatie, wat het voor huurwoningen een aantrekkelijke optie maakt. Echter, warmtenetten zijn nog niet beschikbaar voor alle huizen en het aansluiten kan logistieke uitdagingen met zich meebrengen.

Samenwerking en coördinatie

Het installeren van een warmtepomp in een huurwoning vereist vaak samenwerking tussen meerdere partijen, zoals woningcorporaties, huisbazen, huurders, en aannemers. Voor appartementen of meervoudige woninggebouwen is het belangrijk dat de beslissingen over verduurzaming en renovatie worden genomen in overleg met alle betrokkenen. Dit geldt ook voor de keuze van de type warmtepomp, de financiële verdeling, en de tijdsplanning van de renovatie.

Conclusie

Het gebruik van warmtepompen in huurwoningen is een essentieel onderdeel van de energietransitie in Nederland. Hoewel de investeringen en uitdagingen nog steeds aanzienlijk zijn, is er sprake van een positieve ontwikkeling in de huursector. Zowel woningcorporaties als individuele huisbazen beginnen te verduurzamen en investeren in oplossingen zoals hybride warmtepompen, ventilatiewarmtepompen en warmtenetten.

Subsidies en beleid zijn voorals essentieel om deze processen in gang te zetten, maar op de lange termijn is het de bedoeling dat deze investeringen zich financieel kunnen afdekken. Het is van belang dat beleid en initiatieven op lange termijn worden uitgedacht, zodat iedereen, ook huishoudens met lagere inkomens, deel kan nemen aan de energietransitie. Door verduurzaming en verduurzaamingsstrategieën te ontwikkelen, kan de huurwoningsector een sleutelrol spelen in het verlagen van het CO2-gehalte en het creëren van energie-efficiënte woningen voor de toekomst.

Bronnen

huisbaas