Hybride warmtepomp met CV: oorzaken en oplossingen voor te weinig druk

Inleiding

Een hybride warmtepomp combineert de voordelen van een elektrische warmtepomp met een traditionele CV-ketel. Deze opstelling biedt de mogelijkheid om het gasverbruik tot wel 70% te verlagen, terwijl de verwarmingssystemen automatisch schakelen tussen de meest efficiënte bron. Echter, zoals bij elk complex systeem, kunnen technische problemen optreden. Eén van de veelvoorkomende storingen bij hybride warmtepompen is het optreden van te weinig druk in het koudemiddelcircuit. Dit kan leiden tot het falen van de warmtepomp en een onvoldoende warmteproductie.

In dit artikel wordt ingegaan op de oorzaken van te weinig druk in een hybride warmtepomp met CV, hoe je dit probleem kunt herkennen, en wat de mogelijke oplossingen zijn. Bovendien wordt ingegaan op de algemene vereisten voor de installatie en werking van een hybride warmtepomp, zoals de noodzaak van voldoende isolatie, geschikte radiatoren en de rol van de CV-ketel. Uiteindelijk wordt een overzicht gegeven van de drie beschikbare typen hybride warmtepompen, zodat je beter kunt bepalen welk systeem het beste aansluit bij jouw situatie.

Hoe werkt een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een elektrische warmtepomp en een CV-ketel. Het systeem haalt warmte uit de buitenlucht of uit ventilatielucht en gebruikt deze om het water in het verwarmingssysteem en het sanitair water op te warmen. De CV-ketel fungeert als back-up wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren, zoals bij zeer lage buitentemperaturen of tijdens piekverbruik.

De werking van de warmtepomp berust op het principe van een warmtewisselaar. Het koudemiddel verdampt en wordt onder druk gezet in een compressor, waardoor de temperatuur sterk stijgt. Deze warmte wordt vervolgens overgedragen via een condensor, waardoor het water voor de verwarming en het sanitair water kan worden opgewarmd. De warmtepomp draait volledig op elektriciteit, waardoor het systeem zeer energiezuinig is in vergelijking met een traditionele CV-ketel.

Een hybride warmtepomp kiest automatisch de meest efficiënte bron afhankelijk van de buitentemperatuur en de warmtevraag. In ideale omstandigheden draait het systeem volledig op de warmtepomp, wat leidt tot een aanzienlijke besparing op het gasverbruik.

Oorzaken van te weinig druk in het koudemiddelcircuit

Een van de meest voorkomende storingen bij een hybride warmtepomp met CV is een lagedrukprobleem in het koudemiddelcircuit. Dit probleem kan ontstaan door een aantal verschillende oorzaken, zoals een storing in het broncircuit, verstoppingen in de verdamper of defecte componenten zoals pompen of ventilatoren.

1. Te weinig of geen luchtflow in het broncircuit

Een lagedrukprobleem kan veroorzaakt worden door een onvoldoende luchtflow in het broncircuit. Dit circuit is verantwoordelijk voor het onttrekken van warmte uit de lucht, of het transport van ventilatielucht. Wanneer de luchtflow gedeeltelijk of volledig blokkeert, kan de warmtepomp niet voldoende warmte onttrekken, wat leidt tot een te lage druk in het koudemiddelcircuit.

Het gevolg hiervan is dat de verdamper kan bevriezen, wat het systeem kan doen stagneren of zelfs leiden tot schade. Dit type storing is vaak te herkennen aan een tekort aan warmteproductie of aan een piepend geluid uit de warmtepomp.

2. Verstopte verdamper (PWW-verdamper)

Een andere oorzaak van te weinig druk is een verstopte verdamper. De verdamper is de component waarin het koudemiddel verdampt en warmte opneemt. Wanneer de verdamper verstopt raakt, kan het koudemiddel niet voldoende warmte opnemen, wat leidt tot een dalende druk in het circuit.

Een verstopte verdamper is vaak het gevolg van smerige luchtfilters, het aanwezig zijn van vreemd materiaal in het systeem of een defecte bronpomp of ventilator. Bij een verstopte verdamper is het vaak duidelijk dat enkel de onderkant van de verdamper warm wordt, terwijl de bovenkant koud blijft. Dit is een indicatie dat de warmteoverdracht belemmerd is.

3. Defecte bronpomp of ventilator

Een defecte bronpomp of ventilator kan ook leiden tot te weinig luchtflow en daardoor tot een lagedrukprobleem. Wanneer deze componenten niet goed draaien, kan er onvoldoende lucht worden aangezogen of afgevoerd, wat de werking van de warmtepomp belemmert.

Het is belangrijk om regelmatig te controleren of de ventilator werkt en of de bronpomp goed functioneert. Een defecte component kan vaak herkend worden aan een gebrek aan warmteproductie of aan een ongewoon geluid.

4. Onjuiste temperatuurverschillen (delta-T)

Een andere methode om te controleren op lagedrukproblemen is het meten van de delta-T (ΔT), oftewel het temperatuurverschil tussen aanvoer- en retourtemperatuur in het broncircuit. Een geringe delta-T duidt op een lage flow in het circuit, wat op zijn beurt kan wijzen op een lagedrukprobleem.

Bij moderne warmtepompen zijn deze temperaturen vaak direct afleesbaar op het display van de bedieningsunit, wat het testen en diagnostiek vergemakkelijkt.

Oplossingen voor te weinig druk in het koudemiddelcircuit

Wanneer een lagedrukprobleem optreedt in een hybride warmtepomp met CV, zijn er verschillende stappen die je kunt ondernemen om het probleem te diagnosticeren en op te lossen.

1. Controleer de luchtflow

De eerste stap is om te controleren of er voldoende luchtflow is in het broncircuit. Dit kan gedaan worden door te controleren of de bronpomp en ventilator goed draaien. Wanneer deze componenten niet functioneren, kan er geen lucht worden aangezogen, wat leidt tot een lagedrukprobleem.

Wanneer je merkt dat de ventilator of bronpomp defect is, is het noodzakelijk om deze te laten vervangen of herstellen door een professionele monteur.

2. Inspecteer en reinig de verdamper

Een verstopte verdamper is een veelvoorkomende oorzaak van te weinig druk. Het is daarom belangrijk om regelmatig te controleren of de verdamper schoon is en voldoende lucht kan doorgelaten. Wanneer de verdamper verstopt raakt, kan het koudemiddel geen voldoende warmte opnemen, wat leidt tot een dalende druk.

Bij een verstopte verdamper is het noodzakelijk om deze te reinigen of, in ernstige gevallen, te vervangen. Dit kan meestal alleen door een gespecialiseerde monteur worden gedaan.

3. Controleer de filters en luchtkanalen

Een onvoldoende luchtflow kan ook veroorzaakt worden door verstopte luchtkanalen of smerige filters. Het is daarom belangrijk om regelmatig te controleren of de filters schoon zijn en of er geen luchtlekkage is in de luchtkanalen.

Een vuile filter kan de luchtflow belemmeren, wat leidt tot een lagedrukprobleem. Het is daarom aan te raden om de filters regelmatig te reinigen of te vervangen, afhankelijk van het type filter en de omstandigheden.

4. Meet de delta-T

Bij moderne hybride warmtepompen is het mogelijk om de delta-T direct af te lezen via het display. Een geringe delta-T wijst op een onvoldoende luchtflow en dus op een lagedrukprobleem. In dit geval is het aan te raden om de luchtflow te controleren en eventueel de bronpomp of ventilator te laten herstellen of vervangen.

Wanneer je geen moderne bedieningsunit hebt, kun je de delta-T meten met een thermometer. Dit is echter minder nauwkeurig en vereist wat meer technische kennis.

5. Inspecteer de koudemiddelcircuits

Een lagedrukprobleem kan ook ontstaan door een lek in het koudemiddelcircuit of een onjuiste hoeveelheid koudemiddel. Wanneer het koudemiddel onvoldoende aanwezig is, kan de druk in het circuit dalen. In dit geval is het noodzakelijk om de hoeveelheid koudemiddel te controleren en bij te vullen, indien nodig.

Een lek in het koudemiddelcircuit is echter een ernstigere storing die vaak slechts door een professionele monteur kan worden hersteld.

6. Laat het systeem controleren door een monteur

Wanneer je geen duidelijke oorzaak kunt identificeren of wanneer het probleem zich blijft voordoen, is het aan te raden om het systeem te laten controleren door een geaccrediteerde monteur. Een professionele monteur heeft de juiste tools en expertise om het probleem nauwkeurig te diagnosticeren en op te lossen.

Het is ook belangrijk om regelmatig onderhoud te laten uitvoeren aan je hybride warmtepomp, om storingen zoals te weinig druk in het koudemiddelcircuit te voorkomen.

Vereisten voor een hybride warmtepomp

Om een hybride warmtepomp goed te laten functioneren, zijn er een aantal belangrijke vereisten. Deze omvatten voldoende isolatie van het huis, geschikte radiatoren en een CV-ketel die geschikt is voor gebruik in combinatie met de warmtepomp.

1. Voldoende isolatie

Een hybride warmtepomp is meest efficiënt wanneer het huis goed geïsoleerd is. Hoe beter de isolatie, hoe minder warmte verloren gaat aan de omgeving, en hoe efficiënter de warmtepomp kan werken.

Een indicatieve indeling van de isolatie van een woning op basis van het bouwjaar is als volgt:

Woningen gebouwd vóór 1975 zijn vaak niet geschikt voor een hybride warmtepomp, tenzij ze uitgebreid worden geïsoleerd. Eenvoudige verbeteringen zoals dubbel glas, dakisolatie, spouwmuurisolatie en vloerisolatie kunnen aanzienlijk helpen bij het verbeteren van de isolatie.

2. CV-ketel

Een hybride warmtepomp vereist een CV-ketel om als back-up te fungeren. In de meeste gevallen is een bestaande CV-ketel geschikt voor gebruik in combinatie met een hybride warmtepomp. Echter, in sommige gevallen kan het nodig zijn om de CV-ketel te vervangen of aan te passen om het systeem goed te laten functioneren.

3. Radiatoren

De huidige radiatoren kunnen in principe gebruikt worden met een hybride warmtepomp. Echter, omdat de warmtepomp werkt met lagere temperaturen (45–55°C) in vergelijking met een CV-ketel (80°C), kan het nodig zijn om de radiatoren aan te passen of uit te breiden.

Een eenvoudige test om te controleren of de radiatoren geschikt zijn, is om de buitentemperaturen te laten dalen tot ongeveer 5°C en vervolgens de radiatoren een paar dagen op 50°C te zetten. Wordt het huis goed warm, dan zijn de radiatoren geschikt voor een hybride warmtepomp.

Wanneer de radiatoren niet voldoende warmte verspreiden, kan het nuttig zijn om radiator-ventilatoren aan te schaffen. Deze zijn relatief goedkoop en kunnen helpen bij het verspreiden van de warmte.

Typen hybride warmtepompen

Er zijn drie typen hybride warmtepompen beschikbaar, afhankelijk van de vereisten en de omstandigheden in de woning.

1. Hybride warmtepomp met alleen een buitenunit

Dit type hybride warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht. Het is geschikt voor het verwarmen van de woning, maar heeft meestal niet genoeg capaciteit om ook het sanitair water te verwarmen. Daarvoor is de CV-ketel nodig. Dit systeem is ideaal voor woningen met voldoende isolatie en waar de CV-ketel al aanwezig is.

2. Hybride warmtepomp met alleen een binnenunit

Dit type maakt gebruik van de warmte uit ventilatielucht om het water en de verwarming op te warmen. Het is belangrijk dat er minimaal een mechanische afvoer van lucht is, zodat de warmtepomp voldoende lucht kan verwerken. Ook bij dit systeem is een CV-ketel nodig voor back-up wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren.

3. Combinatiesysteem

Het combinatiesysteem bevat zowel een binnen- als een buitenunit. Hierdoor kan de warmtepomp zowel warmte uit de ventilatielucht als uit de buitenlucht onttrekken. Dit maakt het systeem zeer efficiënt en geschikt voor het verwarmen van de woning en het sanitair water. Het combinatiesysteem is ideaal voor woningen met goede isolatie en waar zowel ventilatielucht als buitenlucht beschikbaar zijn.

Conclusie

Een hybride warmtepomp met CV biedt een aantrekkelijke oplossing voor duurzaam en efficiënt verwarmen van een woning. Het systeem combineert de voordelen van een elektrische warmtepomp met een CV-ketel, waardoor het gasverbruik aanzienlijk kan worden verlaagd. Echter, zoals bij elk complex systeem, kunnen technische problemen optreden, zoals een lagedrukprobleem in het koudemiddelcircuit.

De oorzaken van te weinig druk kunnen variëren van onvoldoende luchtflow tot verstopte verdamper of defecte componenten. Het is belangrijk om deze problemen op tijd te herkennen en op te lossen, zodat het systeem optimaal kan functioneren. Regelmatig onderhoud en inspectie van de componenten helpen bij het voorkomen van storingen en het verlengen van de levensduur van het systeem.

Voor een hybride warmtepomp zijn er een aantal vereisten, zoals voldoende isolatie, een geschikte CV-ketel en radiatoren die aangepast zijn voor lage temperatuurverwarming. De keuze voor het juiste type hybride warmtepomp hangt af van de omstandigheden in de woning, zoals de beschikbaarheid van ventilatielucht en buitenlucht.

In de toekomst zal de hybride warmtepomp waarschijnlijk de standaard worden voor duurzaam verwarmen, zoals het kabinet heeft aangekondigd. Dit maakt het systeem niet alleen milieuvriendelijk, maar ook een slimme investering voor eigenaren van woningen die op zoek zijn naar een duurzame verwarmingssystematiek.

Bronnen

1. Hybride warmtepomp – Alphaventilatie.nl
2. Storingen hybride warmtepomp – Warmtepomp-panel.nl
3. Duurzaam verwarmen met een warmtepomp – Limburg Verduurzaamt.nl