Lucht-lucht warmtepomp als alternatief voor CV-verwarming

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

In de huidige energietransitie en de groeiende behoefte aan duurzame oplossingen voor woningverwarming, wordt de lucht-lucht warmtepomp steeds vaker overwogen als alternatief voor traditionele CV-systemen. Dit type warmtepomp biedt een aantrekkelijke combinatie van duurzaamheid, laag energieverbruik en flexibiliteit in de installatie. Het is echter niet voor iedere situatie het meest geschikte alternatief. In dit artikel geef ik een gedetailleerde uitleg over het functioneren van een lucht-lucht warmtepomp, haar voordelen en nadelen, en wanneer ze het beste gekozen kan worden als alternatief voor een CV-system.

Wat is een lucht-lucht warmtepomp?

Een lucht-lucht warmtepomp is een type warmtepomp dat de warmte uit de buitenlucht gebruikt om ruimtes in een woning te verwarmen of te koelen. In tegenstelling tot een lucht-water warmtepomp, die warm water genereert voor een CV-installatie, levert een lucht-lucht warmtepomp direct verwarmde lucht aan de woning. Het systeem bestaat uit een buitenunit en een of meer binnenunits. De buitenunit trekt warmte uit de buitenlucht, die via een koudemiddel naar de binnenunits wordt gebracht. De binnenunits blazen vervolgens de verwarmde lucht in de gewenste ruimtes.

Het principe is vergelijkbaar met dat van een airco, met het verschil dat het niet alleen kan gebruikt worden in de zomer voor afkoeling, maar ook in de winter voor verwarming. In de zomer omkeert het proces: de binnenunits trekken warme lucht uit de woning en onttrekken deze warmte aan de buitenlucht, waardoor de ruimtes gekoeld worden.

Werking van een lucht-lucht warmtepomp

De werking van een lucht-lucht warmtepomp bestaat uit verschillende stappen:

Warmte opnemen uit de buitenlucht: De buitenunit van de warmtepomp onttrekt warmte uit de omgevingslucht. Deze warmte kan ook opgenomen worden bij temperaturen onder nul graden Celsius, hoewel het rendement dan lager is.
Warmteoverdracht via koudemiddel: De opgenomen warmte wordt via een koudemiddel getransporteerd naar de binnenunits.
Verwarmen of koelen van lucht: De binnenunits blazen de verwarmde lucht in de woning. In de zomer kan het systeem ook omgekeerd werken om de lucht te koelen.
Individuele ruimtecontrole: Aangezien meerdere binnenunits kunnen worden aangesloten op één buitenunit, is het mogelijk om verschillende ruimtes individueel te verwarmen of te koelen.

Voordelen van een lucht-lucht warmtepomp

Lucht-lucht warmtepompen bieden een aantal aantrekkelijke voordelen die hen een interessante optie maken voor woningverwarming.

1. Lage aanschaf- en installatiekosten

Tegenover geothermische of water-water warmtepompen, die vaak duurder zijn vanwege de nodige grondboringen of complexe installatie, is een lucht-lucht warmtepomp een relatief goedkope oplossing. De aanschafkosten variëren tussen €3.000 en €7.000, afhankelijk van het vermogen en het aantal benodigde binnenunits. Installatiekosten liggen gemiddeld tussen €1.000 en €2.000. Dit maakt de lucht-lucht warmtepomp een budgetvriendelijke keuze, vooral voor kleine woningen of individuele ruimtes.

2. Vlotte installatie zonder verbouwing

Omdat de installatie van een lucht-lucht warmtepomp veel lijkt op de installatie van een airco, is er geen behoefte aan ingrijpende verbouwingen. Er hoeft bijvoorbeeld geen vloerverwarming aangelegd te worden, en de bestaande CV-installatie hoeft niet aangepast te worden. Dit maakt het systeem een geschikte oplossing voor woningen waar geen CV-system is of waar een vervanging van het systeem niet gewenst is.

3. Flexibiliteit in gebruik en aansluiting

Een lucht-lucht warmtepomp kan eenvoudig uitgebreid worden met extra binnenunits, zodat meerdere ruimtes tegelijk verwarmd of gekoeld kunnen worden. Het is bovendien mogelijk om het systeem volledig stand-alone te gebruiken, zonder aansluiting op een CV-installatie. Dit maakt het ideaal voor het verwarmen van extra ruimtes of voor woningen waar geen CV-system is.

4. Duurzaam en laag energieverbruik

Omdat een lucht-lucht warmtepomp werkt op basis van hernieuwbare energie (warmte uit de buitenlucht), is het een duurzame oplossing. Het systeem verbruikt relatief weinig elektriciteit om warmte te genereren, waardoor de energiekosten laag liggen. Het is dus een aantrekkelijke keuze voor eigenaren die op zoek zijn naar een duurzame verwarmingsoptie.

5. Koelen in de zomer

Een extra voordeel van een lucht-lucht warmtepomp is dat het ook als airco gebruikt kan worden in de zomer. Het systeem kan dan warmte onttrekken aan de binnenlucht en deze naar buiten afvoeren, waardoor de ruimtes gekoeld worden. Dit biedt een duurzame en energie-efficiënte oplossing voor het afkoelen van woningen, zonder het gebruik van klassieke airco-systemen.

Nadelen van een lucht-lucht warmtepomp

Ondanks de voordelen heeft een lucht-lucht warmtepomp ook een aantal nadelen die in overweging genomen moeten worden.

1. Geen warmtapwater aanbieden

Een lucht-lucht warmtepomp verwarmt alleen de lucht in de woning en heeft geen functie voor het genereren van warmtapwater. Dit betekent dat een aparte oplossing nodig is voor het verwarmen van kraanwater, zoals een warmtepompwaterkachel of een traditionele waterverwarming. Voor eigenaren die een systeem zoeken dat zowel woningverwarming als warmtapwater biedt, is een lucht-lucht warmtepomp dus niet de ideale keuze.

2. Afhankelijk van binnenunits per ruimte

Om meerdere ruimtes te verwarmen of te koelen, is het nodig om in elke gewenste ruimte een binnenunit te installeren. Dit kan de installatiekosten verhogen en kan voor sommige eigenaren onhandig zijn, vooral in grotere woningen of in woningen met een open indeling.

3. Geluidproductie

Zowel de buitenunit als de binnenunits kunnen geluid produceren, wat voor sommigen als storend ervaren kan worden. Vooral bij de buitenunit kan het geluid merkbaar zijn, afhankelijk van de locatie en de omgeving.

4. Minder krachtig dan systemen met buitenunit

Er is ook een type lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit, waarbij de warmte-uitwisseling met de buitenlucht gebeurt via ventilatiekanalen in een buitenmuur. Hoewel dit type geschikt is voor appartementen of historische panden waar het plaatsen van een buitenunit niet gewenst is, is het minder krachtig dan een warmtepomp met buitenunit. Het is dus niet de beste keuze voor woningen met hoge verwarmingseisen of voor ruimtes met minder goede isolatie.

Wanneer is een lucht-lucht warmtepomp geschikt?

Bij de keuze voor een lucht-lucht warmtepomp zijn er een aantal factoren die meespelen om te bepalen of het systeem de juiste keuze is.

1. Voor woningen zonder CV-system

Een lucht-lucht warmtepomp is een uitstekende keuze voor woningen waar geen CV-system is. Het systeem kan volledig stand-alone gebruikt worden, zonder aansluiting op een bestaande verwarming. Dit maakt het ideaal voor het verwarmen van extra ruimtes of voor woningen die volledig verbouwd worden.

2. Voor kleine woningen of individuele ruimtes

Omdat een lucht-lucht warmtepomp het beste werkt in kleine ruimtes of woningen met goede isolatie, is het een geschikte oplossing voor appartementen, studio’s of kleine huizen. Het is minder geschikt voor grotere woningen of woningen met minder goede isolatie, waar een krachtigere verwarming nodig is.

3. Voor duurzame renovatie en energie-efficiënte woningen

Een lucht-lucht warmtepomp is een duurzame oplossing voor woningverwarming, met lage energiekosten en weinig uitstoot. Het is dus een goede keuze voor eigenaren die een duurzame renovatie plannen of hun woning energie-efficienter willen maken.

4. Voor individuele ruimtecontrole

Een lucht-lucht warmtepomp is ideaal voor eigenaren die individuele ruimtes willen verwarmen of koelen. Aangezien meerdere binnenunits kunnen worden gebruikt, is het mogelijk om verschillende ruimtes op verschillende temperaturen te houden. Dit biedt een hoge mate van comfort en flexibiliteit.

Wanneer is een lucht-lucht warmtepomp geen goede keuze?

Er zijn ook situaties waarin een lucht-lucht warmtepomp niet de meest geschikte keuze is.

1. Wanneer een CV-system al aanwezig is

Als de woning al is aangesloten op een CV-system, is een lucht-lucht warmtepomp minder interessant. In dat geval is een lucht-water warmtepomp vaak een betere keuze, omdat deze direct op het CV-system kan worden aangesloten en warm water kan genereren.

2. Wanneer warmtapwater nodig is via het systeem

Omdat een lucht-lucht warmtepomp geen warmtapwater kan genereren, is het niet geschikt voor eigenaren die een systeem zoeken dat ook kraanwater verwarmt. Voor zulke gevallen is een hybride warmtepomp of een lucht-water warmtepomp een betere keuze.

3. Voor grotere woningen of woningen met minder goede isolatie

Een lucht-lucht warmtepomp is minder krachtig dan systemen zoals lucht-water of hybride warmtepompen. Voor grotere woningen of woningen met minder goede isolatie is een krachtigere verwarming nodig.

Alternatieven voor een lucht-lucht warmtepomp

Als een lucht-lucht warmtepomp niet geschikt is voor een bepaalde situatie, zijn er alternatieven beschikbaar.

1. Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp is een alternatief dat warm water genereert, wat het geschikt maakt voor het verwarmen van een CV-system en het genereren van warmtapwater. Het is dus een betere keuze voor woningen waar een CV-system al aanwezig is of waar een systeem nodig is dat ook kraanwater verwarmt.

2. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een lucht-water warmtepomp met een gasketel. Dit maakt het een krachtige oplossing die geschikt is voor woningen die nog niet optimaal zijn geïsoleerd. Het systeem gebruikt de warmtepomp voor de meeste verwarming, maar de gasketel springt in wanneer nodig.

3. Grond-water of water-water warmtepomp

Een grond-water of water-water warmtepomp gebruikt de warmte van de aarde of van grondwater om de woning te verwarmen. Deze systemen zijn krachtiger en hebben een hoger rendement, maar zijn duurder vanwege de nodige grondboringen.

Kostenevaluatie en keuzes

Bij de aanschaf en installatie van een lucht-lucht warmtepomp zijn er verschillende kostenfactoren die meespelen.

1. Aanschafprijs

De aanschafprijs van een lucht-lucht warmtepomp varieert afhankelijk van het type, het vermogen en het aantal benodigde binnenunits. Gemiddeld ligt de aanschafprijs tussen €3.000 en €7.000.

2. Installatiekosten

De installatiekosten hangen af van de complexiteit van de installatie en het aantal benodigde binnenunits. Gemiddeld liggen de installatiekosten tussen €1.000 en €2.000.

3. Energiekosten

De energiekosten zijn lager dan bij traditionele verwarmingssystemen, omdat een lucht-lucht warmtepomp werkt met hernieuwbare energie. De exacte kosten hangen af van het vermogen van het systeem en de isolatie van de woning.

Conclusie

Een lucht-lucht warmtepomp is een aantrekkelijke optie voor woningverwarming, met voordelen zoals lage aanschaf- en installatiekosten, duurzaamheid, en individuele ruimtecontrole. Het is echter niet voor iedere situatie de meest geschikte keuze. Voor woningen zonder CV-system, kleine woningen of woningen waar individuele ruimtes gewenst zijn, is een lucht-lucht warmtepomp een uitstekende keuze. Voor woningen met een bestaand CV-system, grotere woningen of waar warmtapwater via het systeem nodig is, zijn alternatieven zoals een lucht-water of hybride warmtepomp beter geschikt.

Bij het kiezen van een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de specifieke behoeften van de woning en de eigenaar. Het is raadzaam om meerdere offertes aan te vragen bij installateurs om prijzen, specificaties en garantievoorwaarden te vergelijken. Zo kan de juiste keuze worden gemaakt die past bij de energiebehoeften en budgetbeperkingen van de woning.