Is een warmtepomp in 2021 rendabel? Een expertanalyse

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

In 2021 stond de warmtepomp steeds vaker op de agenda van Nederlandse huiseigenaren, bouwbedrijven en overheidsinstanties. De opkomst van duurzame verwarmingsoplossingen, zoals warmtepompen, wordt aangemoedigd door beleidsmaatregelen, subsidies en de stijgende aandacht voor klimaatverandering. Maar is een warmtepomp in 2021 ook daadwerkelijk rendabel? In dit artikel worden de technische, financiële en praktische aspecten van warmtepompen in 2021 besproken, met aandacht voor de terugverdientijd, de invloed van subsidies, de investeringskosten en de energieprestaties. Op basis van de beschikbare data wordt beoordeeld of het in 2021 verstandig is om over te stappen op een warmtepomp.

Hoe werkt een warmtepomp?

Een warmtepomp is een technische installatie die warmte uit de buitenlucht, de grond of het water onttrekt en gebruikt om een woning te verwarmen en eventueel ook warm water te maken. Het principe is vergelijkbaar met dat van een koelkast, maar dan in de omgekeerde richting. In plaats van warmte uit een kamer af te voeren, wordt warmte opgehaald uit de omgeving en geconcentreerd in het verwarmingscircuit van een woning.

In 2021 was het gasverbruik van huishoudens nog steeds significant, maar de stijgende aandacht voor duurzaamheid en de stijgende gasprijzen zorgden voor meer interesse in alternatieve oplossingen. Een warmtepomp is een zodanig alternatief, maar het is belangrijk om te begrijpen hoe het precies werkt, welke type er zijn, en wat de voor- en nadelen zijn.

Soorten warmtepompen

In 2021 stonden verschillende soorten warmtepompen ter beschikking, elk met hun eigen kenmerken en toepassingsgebieden:

Lucht-water warmtepomp: Haalt warmte uit de buitenlucht en levert verwarming via een warmwaterinstallatie. Deze is het meest geschikt voor particuliere woningen en is de meest gangbare vorm.
Grond-water warmtepomp (bodempomp): Haalt warmte uit de grond via een buizenstelsel dat tot 150 meter diep kan lopen. De efficiëntie is hoger dan bij lucht-water pompen, maar de installatie is duurder en technisch complexer.
Hybride warmtepomp: Combineert een warmtepomp met een aardgasketel. De aardgasketel zorgt voor extra verwarming wanneer de warmtepomp niet voldoende vermogen kan leveren, bijvoorbeeld op zeer koude dagen of bij hoge warmtevraag.
Lucht-lucht warmtepomp: Verwarmt lucht direct, zonder gebruik van een warmwaterinstallatie. Deze vorm is minder efficiënt en wordt vooral gebruikt in specifieke toepassingen, zoals in commerciële gebouwen of in combinatie met een bestaande verwarming.

In 2021 was de hybride warmtepomp een populaire keuze, vooral bij huizen die niet volledig geïsoleerd waren. Volgens CBS-gegevens nam het gebruik van hybride warmtepompen toe, en in 2024 was 42% van de verkochte buitenlucht-waterwarmtepompen hybride. De groei van dit type warmtepomp is een gevolg van de lagere investeringskosten in vergelijking met volledig elektrische systemen.

Invloed van subsidies en overheidsmaatregelen

In 2021 was de overheid sterk betrokken bij het stimuleren van de overgang naar duurzame verwarmingsoplossingen. Tot eind 2021 bestond de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), waarmee huiseigenaren subsidie konden krijgen voor het aanschaffen van warmtepompen. De hoogte van de subsidie varieerde tussen € 500 en € 3.750, afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen.

Vanaf 1 januari 2020 was er een overgangsperiode voor de subsidie voor nieuwbouw. Huiseigenaren die een warmtepomp voor 1 januari 2020 hadden aangeschaft en voor 1 juni 2020 lieten installeren, konden nog steeds in aanmerking komen voor de subsidies. Dit leidde tot een sterke stijging in het aantal aangekochte warmtepompen aan het einde van 2020.

In 2021 was de ISDE nog actief, maar het leek dat de overheid plannen had om subsidies te beperken, gezien de stijgende vraag naar warmtepompen. De subsidies werden gezien als een stimulans om het aardgasgebruik te verminderen, maar er was ook de verwachting dat de markt op de lange termijn zelf zou groeien zonder subsidies.

Kosten en terugverdientijd in 2021

De investering in een warmtepomp varieerde afhankelijk van het type en de omvang van de woning. Voor een hybride lucht-water warmtepomp lag de investering rond de € 10.000 tot € 15.000, afhankelijk van de subsidie. Een volledige lucht-water warmtepomp kostte meer, doorgaans tussen € 15.000 en € 20.000. Voor een bodempomp (grond-water) was de investering nog aanzienlijk hoger, doorgaans boven de € 20.000, aangezien de installatie van buizen in de grond meerkost met zich meebracht.

De terugverdientijd hing af van meerdere factoren, zoals het energielabel van de woning, het stookgedrag van de eigenaar, en de stroom- en gasprijzen. In 2021 was de verwachting dat de terugverdientijd van een hybride warmtepomp tussen de 5 en 7 jaar lag, een lucht-water warmtepomp tussen 8 en 12 jaar, en een bodempomp tussen 10 en 15 jaar. Deze getallen zijn gebaseerd op standaardverbruik en gemiddelde tarieven.

Een belangrijke factor in de rendabiliteit van een warmtepomp was het gebruik van zonnepanelen. Door eigen elektriciteit te opwekken met zonnepanelen, kon het stroomverbruik van de warmtepomp grotendeels worden gedekt, waardoor de elektriciteitsrekening aanzienlijk werd verlaagd. In combinatie met subsidies en de stijgende aardgasverkoopprijzen was een warmtepomp in 2021 een aantrekkelijke investering.

Invloed van energieprijzen

In 2021 was de gasprijs in Nederland nog steeds relatief laag vergeleken met later in de jaren 2020. Echter, de stijgende wereldwijde aandacht voor duurzame energie en de wensen om afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen zorgden voor een opkomst van warmtepompen als alternatieve verwarmingsoplossing.

De sterk gestegen energieprijzen in 2021 zorgden ervoor dat de terugverdientijd van warmtepompen aanzienlijk korter werd. Omdat de energieprijs groter was, was het bespaarde bedrag op de stookkosten hoger. Dit maakte warmtepompen niet alleen duurzaam, maar ook financieel aantrekkelijker.

Een warmtepomp bespaart in 2021 gemiddeld 45% aan CO2-uitstoot in vergelijking met een HR-ketel op aardgas. Een bodempomp is nog efficiënter, met een CO2-uitstootreductie van 55%. Deze cijfers werden in 2021 gezien als een sterke motivatie om over te stappen naar elektrische verwarmingsoplossingen.

Markttrends in 2021

In 2021 was er een duidelijke toename in de vraag naar warmtepompen. In 2021 werden ongeveer 70.000 warmtepompen verkocht, en verwacht werd dat in 2022 het aantal zou stijgen tot 300.000, met een verdere groei naar 425.000 in de jaren daarna. Deze groei was te danken aan de stijgende subsidies, de groeiende duurzaamheidsbeweging, en de verplichtingen die de overheid op het gebied van duurzame energie had genomen.

De markt voor warmtepompen kreeg in 2021 ook meer aandacht van de bouwsector. Bouwbedrijven zoals Itho Daalderop, Remeha en Intergas stelden plannen op om hun productie van warmtepompen te verhogen, met het oog op de groeiende vraag. Eind 2021 kondigde Itho Daalderop aan een nieuwe fabriek in september in gebruik te nemen, wat aantoonde dat de sector serieus reageerde op de groeiende vraag.

Uitdagingen en beperkingen in 2021

Hoewel de warmtepomp in 2021 een aantrekkelijke oplossing was, waren er ook uitdagingen. Een van de grootste beperkingen was de investering. Vooral bij bodempompen was de investering aanzienlijk hoger dan bij een traditionele HR-ketel. Dit maakte het voor individuele huiseigenaren lastiger om over te stappen, vooral zonder subsidies.

Daarnaast was in 2021 de voorraad aan gekwalificeerd personeel en onderdelen beperkt. Gebrek aan onderdelen en personeel leidde tot vertragingen in leveringen en installaties. De productie van warmtepompen kon in 2021 niet snel genoeg opschalen om aan de groeiende vraag te voldoen, waardoor er een wachttijd van meerdere maanden kon ontstaan.

Toekomstvisie en beleid

In 2021 werd ook duidelijk dat er plannen waren om warmtepompen verplicht te maken bij de vervanging van CV-ketels. Vanaf 2026 was het in 2021 al aangekondigd dat bij vervanging van een CV-ketel minstens een hybride warmtepomp of aansluiting op een warmtenet moest worden geïnstalleerd. Dit maakte de investering in een warmtepomp in 2021 niet alleen financieel aantrekkelijk, maar ook noodzakelijk voor wie zijn CV-ketel wilde vervangen.

Daarnaast was er in 2021 ook sprake van een wetgevingswijziging die geluidloze warmtepompen verplicht zou maken. Geluidloze warmtepompen zijn technisch ingewikkelder, maar ze verhogen het comfort in de omgeving en verminderen het risico op klachten van buren. In 2021 was het al mogelijk om geluidloze warmtepompen aan te schaffen, maar ze waren nog niet massaal in gebruik.

Samenvatting: Is een warmtepomp in 2021 rendabel?

In 2021 was een warmtepomp een rendabele investering, zeker bij combinatie met subsidies en zonnepanelen. De investering was aanzienlijk, maar de terugverdientijd lag in de meeste gevallen tussen 5 en 12 jaar, afhankelijk van het type warmtepomp en de energieprijsontwikkelingen. De groeiende vraag naar warmtepompen, de subsidies, en de verplichtingen die de overheid had genomen, maakten het in 2021 een logische keuze om over te stappen op een duurzamere verwarming.

Toch waren er ook beperkingen, zoals de hoge investering, de beperkte voorraad aan personeel en onderdelen, en de technische complexiteit van sommige warmtepompinstallaties. Voor huiseigenaren die overwoog om in 2021 over te stappen, was het belangrijk om een uitgebreid advies te vragen bij een aakk-gecertificeerde installateur, subsidies te onderzoeken, en de energieprestaties van de woning te verbeteren via isolatie.

Conclusie

In 2021 was een warmtepomp een rendabele investering voor veel huiseigenaren en bouwbedrijven. De combinatie van subsidies, stijgende energieprijzen, en beleidsmaatregelen maakte het mogelijk om de investering in een warmtepomp binnen een redelijke periode terug te verdienen. Hoewel er uitdagingen waren met betrekking tot investeringskosten en leverbaarheid, was de groei van de warmtepompmarkt in 2021 duidelijk en betekende dit een positieve richting voor duurzame verwarming in Nederland.