Warmtepomp of CV-ketel bij nieuwbouw: wat is de beste keuze?

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Bij het bouwen van een nieuwbouwwoning is het kiezen van het juiste verwarmingssysteem een essentiële beslissing. Sinds 2023 is het in Nederland verplicht om bij nieuwbouw een warmtepomp te installeren. Deze verplichting is onderdeel van het beleid om de CO₂-uitstoot te verminderen en duurzame woningen te realiseren. Voor veel bouwende eigenaren is de vraag echter: moet het een hybride warmtepomp zijn of kan het volledig elektrisch? In deze uitgebreide gids voor nieuwbouw worden de opties voor warmtepompen en CV-ketels vergeleken, worden de regelgeving en technische aspecten uitgelegd, en wordt bekeken wat de meest efficiënte oplossing is voor jouw woning.

Wat zijn de verplichtingen bij nieuwbouw?

Sinds 2023 is het in Nederland verplicht om bij nieuwbouw een warmtepomp te installeren. Deze verplichting geldt voor alle nieuwe woningen die worden gebouwd in het land. Het doel van deze regelgeving is om vanaf het begin duurzame en energiezuinige woningen te realiseren die bijdragen aan een duurzamere samenleving.

BENG-normen en nieuwbouw

De verplichting om een warmtepomp te plaatsen bij nieuwbouw is ook gekoppeld aan de BENG-normen (Bijzondere Energieprestatie Nieuwbouw). Deze normen zijn vanaf 2021 in werking en stellen strengere eisen op het vlak van isolatie en energie-efficiëntie. Een warmtepomp is een essentieel onderdeel van deze normen, omdat het een lagetemperatuurverwarming is die goed aansluit bij goed geïsoleerde woningen.

Volgens de BENG-normen is het mogelijk om kiezen uit verschillende typen warmtepompen, zoals de hybride warmtepomp, de lucht-water warmtepomp, de geothermische warmtepomp en de all-electric oplossing. De keuze hangt af van factoren zoals het budget, de beschikbare ruimte, en de persoonlijke voorkeuren van de bouwende eigenaar.

Hybride warmtepomp: wat is het en hoe werkt het?

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een conventionele CV-ketel. Dit systeem is ontworpen om de voordelen van beide technologieën te combineren: de warmtepomp levert op meeste dagen voldoende verwarming, terwijl de CV-ketel bijdraagt op koudere dagen of wanneer er extra warmte nodig is. Een hybride warmtepomp is een populaire keuze bij nieuwbouw, vooral bij woningen die niet volledig zijn geïsoleerd of waar het afgiftesysteem niet ideaal is voor een volledig elektrisch verwarmingssysteem.

Voordeel van een hybride warmtepomp

Flexibiliteit: De hybride oplossing biedt een betere aanpassing aan de weersomstandigheden en de energiebehoefte van de woning.
Budgetvriendelijk: Een hybride warmtepomp is vaak goedkoper dan een volledig elektrische oplossing, vooral bij nieuwbouwprojecten met beperkte budgetten.
Minder afhankelijk van de afgiftesystemen: Bij nieuwbouw die niet volledig uitgerust is met vloerverwarming of lage-temperatuur-radiatoren, is een hybride systeem vaak de meest praktische keuze.

Volledig elektrische warmtepomp: is dat de toekomst?

Een all-electric warmtepomp is een volledig elektrisch verwarmingssysteem dat geen CV-ketel meer nodig heeft. Deze oplossing is ideaal voor nieuwbouw die goed is geïsoleerd en uitgerust met een efficiënt afgiftesysteem zoals vloerverwarming of lage-temperatuur-radiatoren. Bij deze oplossing is de CV-ketel volledig weggelegd en wordt het sanitair water opgewarmd door de warmtepomp of een aparte warmtepompboiler.

Voordeel van een all-electric oplossing

Geen gasverbruik: Een volledig elektrisch systeem vermindert het gebruik van fossiele brandstoffen, wat bijdraagt aan de CO₂-reductie.
Minder onderhoud: Omdat er geen CV-ketel meer is, is er minder onderhoud nodig.
Aansluiting op duurzame energie: Een all-electric warmtepomp werkt optimaal in combinatie met zonnepanelen of andere vormen van groene energie.

Keuze tussen hybride en all-electric: wat is het beste?

De keuze tussen een hybride en een all-electric warmtepomp hangt af van een aantal factoren:

Isolatie van de woning: Een goed geïsoleerde nieuwbouw kan efficiënt worden verwarmd met een all-electric warmtepomp. Bij minder goed geïsoleerde woningen is een hybride systeem vaak de betere keuze.
Afgiftesysteem: Vloerverwarming en lage-temperatuur-radiatoren zijn ideaal voor een all-electric systeem. Bij traditionele radiatoren kan een hybride systeem beter functioneren.
Budget: Een all-electric warmtepomp is vaak iets duurder in aankoop, maar heeft langere termijn lagere kosten door het afwezigheid van gasverbruik.
Regelgeving en subsidies: De regelgeving stelt bepaalde eisen aan de energieprestatie van nieuwbouw. In sommige gevallen is een all-electric systeem nodig om aan de BENG-normen te voldoen.

Installatie van een warmtepomp

De installatie van een warmtepomp vereist vakspecifieke kennis en ervaring. Het is daarom belangrijk om de installatie aan een ervaren warmtepomp installateur over te laten. De installatiemethode verschilt per type warmtepomp. Bijvoorbeeld:

Geothermische warmtepompen: Deze systeem vereisen een diep geboorde grondloop, wat extra kosten en regelgeving met zich meebrengt.
Lucht-water warmtepompen: Deze systeem zijn makkelijker te installeren en vereisen weinig grondwerk, maar moeten wel correct worden aangesloten op het verwarmingssysteem.

Bij nieuwbouw is het belangrijk om rekening te houden met de afmetingen van de warmtepomp. Een elektrische warmtepomp is groter dan een conventionele CV-ketel en moet daarom voldoende ruimte hebben in het technische vertrek.

Nieuwe technologieën in de warmtepompsector

Naast hybride en all-electric warmtepompen zijn er ook nieuwe technologieën die interessant zijn voor nieuwbouw. Een voorbeeld is het PVT-systeem (Photovoltaic Thermal), waarbij zonnepanelen worden gecombineerd met een thermisch paneel dat warm water levert voor de warmtepomp. Deze oplossing is ideaal voor woningen waar geen ruimte is voor een buitenunit.

Voordeel van PVT-systemen

Duurzame energieproductie: De zonnepanelen leveren elektriciteit voor de warmtepomp, terwijl het thermische paneel warm water produceert.
Geen buitenunit nodig: Bij PVT-systemen is er geen behoefte aan een aparte buitenunit, wat ruimte bespaart.
Efficiënter energieverbruik: Het thermische paneel verhoogt de efficiëntie van het systeem, wat leidt tot lagere energiekosten.

Invloed van zonnepanelen en energie-efficiëntie

Een warmtepomp is een elektrisch systeem en verbruikt dus elektriciteit om te functioneren. Om het energieverbruik te compenseren, is het mogelijk om zonnepanelen te installeren. Deze zonnepanelen leveren groene energie die direct kan worden gebruikt voor de warmtepomp, wat het CO₂-verbruik verder vermindert.

Tip: combinatie met een thuisbatterij

Een thuisbatterij kan het energieverbruik van een warmtepomp verder optimaliseren. Gedurende de dag wordt elektriciteit opgewekt door de zonnepanelen en opgeslagen in de batterij. ’s Nachts of op bewolkte dagen kan deze elektriciteit worden gebruikt om de warmtepomp te voeden.

Benodigde ruimte en vergunningen

Bij nieuwbouw is het belangrijk om rekening te houden met de benodigde ruimte voor een warmtepomp. De afmetingen van de warmtepomp kunnen variëren, afhankelijk van het type en het vermogen. Bijvoorbeeld:

Hybride warmtepompen: Deze systemen bestaan uit een binnen- en buitenunit en vereisen voldoende ruimte in het technische vertrek en op de buitenlocatie.
Geothermische warmtepompen: Deze systemen vereisen een diep geboorde grondloop, wat kan leiden tot vergunningsverplichtingen of meldingen bij de gemeente.
Lucht-water warmtepompen: Deze systeem zijn meestal compact en eisen weinig grondwerk.

In sommige gevallen is een milieu- of bouwvergunning vereist. Het is daarom verstandig om dit te checken bij de gemeente voordat de installatie begint.

Kosten en subsidies

De installatie van een warmtepomp is een aanzienlijke investering, maar er zijn subsidies beschikbaar die het totaalbedrag kunnen verlagen. Bij nieuwbouw kunnen bouwende eigenaren bijvoorbeeld profiteren van de energieprestatiesubsidie of aanvullende subsidies van de overheid voor duurzame energie.

Subsidieopties

Energieprestatiesubsidie (Energielabel A of A+): Voor nieuwbouw die voldoet aan de strengere energienormen is er een subsidie beschikbaar.
Subsidie voor warmtepompen: De overheid biedt subsidies aan voor de installatie van warmtepompen bij nieuwbouw.
Subsidie voor zonnepanelen: Indien zonnepanelen worden geïnstalleerd, is er ook een subsidie beschikbaar.

De exacte bedragen en voorwaarden kunnen variëren per gemeente en per project. Het is daarom verstandig om dit vooraf te bespreken met een erkend installateur of energieadviseur.

Conclusie

Bij nieuwbouw is het kiezen van een warmtepomp verplicht sinds 2023. Deze verplichting is een krachtig instrument om de overgang naar duurzame en milieuvriendelijke energiebronnen te bevorderen. De keuze tussen een hybride en all-electric systeem hangt af van factoren zoals de isolatie van de woning, het afgiftesysteem en het budget.

Een hybride warmtepomp is een flexibele en budgetvriendelijke oplossing, terwijl een all-electric systeem ideaal is voor goed geïsoleerde woningen die volledig duurzaam willen zijn. Nieuwe technologieën zoals PVT-systemen en de combinatie met zonnepanelen en thuisbatterijen maken het mogelijk om een warmtepomp te optimaliseren voor zowel comfort als energie-efficiëntie.

Bij de installatie is het belangrijk om rekening te houden met de benodigde ruimte, de benodigde vergunningen en het budget. Het is verstandig om dit te bespreken met een erkend installateur die ervaring heeft met warmtepompen en nieuwbouwprojecten.

Bronnen

ombouwen
cv