Elektrisch koken en warmtepomp: energieverbruik vergelijken voor slimme renovatiekeuzes

Voor eigenaren van woningen die op zoek zijn naar duurzamere alternatieven binnen de woningbouw of herstructurering, vormen elektrische inductiekookplaten en warmtepompen steeds aantrekkelijker opties. Deze technologieën zijn niet alleen milieuvriendelijker, maar ook toekomstbestendig, aangezien de overgang van gas naar elektriciteit in Nederland een strategische prioriteit is. In dit artikel vergelijken we het energieverbruik van een inductiekookplaat en een warmtepomp, met een focus op het totale elektriciteitsgebruik, de kosten en de technische vereisten voor een efficiënte implementatie. Op basis van de beschikbare gegevens uit betrouwbare bronnen, leggen we uit wat je kunt verwachten bij het kiezen voor deze energiezuinige systemen in het kader van renovatieprojecten.

Inleiding

De keuze voor elektrische apparaten in de woning, zoals een inductiekookplaat of een warmtepomp, heeft grote invloed op het energieverbruik en de duurzaamheid van een woning. Tijdens het proces van renovatie of nieuwbouw is het belangrijk om dergelijke technologieën mee te denken in de energieconcepten van de woning. Deze keuzes bepalen niet alleen de jaarlijkse stroomrekening, maar ook de technische vereisten van het elektriciteitsnet in de woning.

De inductiekookplaat is tegenwoordig de zuinigste optie op het gebied van koken, met een jaarlijks stroomverbruik van ongeveer 175 kWh. Dit maakt het een aantrekkelijke keuze voor huishoudens die willen besparen op gasverbruik. Daarnaast zijn elektrische kookplaten veiliger, efficiënter en makkelijker te reinigen dan gasfornuizen.

De warmtepomp, een elektrische verwarmingssystematiek, biedt een duurzamere alternatieve oplossing voor traditionele cv-installaties. Ze maakt gebruik van energie uit de lucht, grond of water om de woning te verwarmen. Hoewel warmtepompen relatief stroomverbruikend zijn, is de overgang van gas naar elektriciteit een essentiële stap voor de toekomstige duurzaamheid van het woningbouwbedrijf.

In de volgende secties onderzoeken we het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van beide systemen, de technische aansluitingsvereisten, de kosten van installatie, en de invloed op het totale energieverbruik van het huishouden. Deze informatie is essentieel voor eigenaren en professionals die op zoek zijn naar slimme, duurzame renovatieopties.

Elektrisch koken: inductiekookplaat en stroomverbruik

De inductiekookplaat is momenteel de zuinigste elektrische kookplaat op de markt. Tegenover gasfornuizen of keramische platen is de inductieplaat technisch en ecologisch beter geplaatst. Het verbruik van elektriciteit is lager, en de efficiëntie van warmteoverdracht is hoger.

Jaarlijkse stroomverbruik en CO2-uitstoot

Volgens Milieu Centraal verbruikt een gemiddeld huishouden jaarlijks 37 m³ gas voor koken. Wanneer dit wordt omgezet naar elektriciteit, verbruikt een inductiekookplaat gemiddeld 175 kWh per jaar. Dit is aanzienlijk minder dan het verbruik van keramische of gietijzeren elektrische kookplaten, die respectievelijk 225 kWh en 260 kWh per jaar verbruiken.

De CO2-uitstoot van beide systemen is momenteel vergelijkbaar, omdat de elektriciteit die in Nederland wordt opgewekt, nog grotendeels afkomstig is uit aardgas en steenkool. In de toekomst, wanneer het stroomnet volledig op duurzame energie draait, is de CO2-uitstoot van een inductiekookplaat aanzienlijk lager dan die van een gasfornuis.

Technische aansluiting

Het installeren van een inductiekookplaat vereist een elektrische aansluiting. Voor een efficiënte werking is het aan te raden om een afzonderlijke stroomdraad naar de keuken te leggen. In bestaande woningen is dit vaak extra werk, maar het zorgt voor een schakelbare installatie die later eenvoudig te vervangen is.

Er zijn verschillende opties voor de stroomaansluiting:

• Een voorrangsschakelaar in de meterkast kan zorgen dat de inductiekookplaat voorrang krijgt op het stroomverbruik, waardoor andere apparaten tijdelijk worden uitgeschakeld bij koken. Dit maakt een zware 3x35A aansluiting overbodig.
• Voor woningen die later ook een warmtepomp of elektrische auto willen aansluiten, is een 3x25A aansluiting meestal voldoende.

Kosten voor installatie

De kosten voor het installeren van een inductiekookplaat variëren afhankelijk van de grootte, merk, en technische vereisten van het huis. Hieronder een overzicht van de typische kosten:

Als de elektrische installatie in de meterkast al geschikt is, kunnen de kosten aanzienlijk lager uitvallen. In nieuwbouwprojecten is het meestal verstandig om direct een elektrische keuken te voorzien, ook als het voorlopig nog op gas wordt gekookt. Dit voorkomt later extra werk.

Jaarlijkse besparing

Hoewel elektrisch koken in eerste instantie extra kosten met zich meebrengt, levert het op de lange termijn een duurzamere en efficiëntere oplossing op. Een voorbeeld van de jaarlijkse kosten is als volgt:

Deze cijfers tonen aan dat de jaarlijkse kosten bijna gelijk zijn, hoewel elektriciteit in de toekomst goedkoper en duurzamer zal worden. In combinatie met een warmtepomp of elektrische auto, kan het totale elektriciteitsverbruik echter aanzienlijk stijgen.

Warmtepomp: energieverbruik en technische aansluiting

Een warmtepomp is een duurzame alternatief voor een traditionele cv-installatie. Het systeem maakt gebruik van de warmte uit de omgeving – lucht, grond of water – om de woning te verwarmen en warm water te leveren. In tegenstelling tot gasverwarming, is een warmtepomp volledig elektrisch en produceert ze geen CO2-uitstoot tijdens het functioneren.

Stroomverbruik van een warmtepomp

Het stroomverbruik van een warmtepomp varieert sterk afhankelijk van de type woning, isolatie, en aantal bewoners. Milieu Centraal heeft voor verschillende woningtypes het jaarlijkse stroomverbruik vastgelegd:

Per persoon die in de woning woont, wordt daar ongeveer 500 kWh extra aan toegevoegd. In een 2-persoonshuishouden is het gemiddelde stroomverbruik dus al aanzienlijk hoger.

Het is belangrijk om te weten dat een warmtepomp gemiddeld 61,5% van het totale stroomverbruik van een huishouden bestrijkt. Dit percentage kan variëren, afhankelijk van de kwaliteit van de isolatie en het type warmtepomp (hybride of volledig elektrisch).

Technische aansluiting

De aansluiting van een warmtepomp hangt af van het type systeem:

• Hybride warmtepomp: Deze werkt samen met een gas-CV-ketel. Ze is geschikt voor woningen waar nog niet volledig van gas is afgehaakt. De elektrische aansluiting is vaak voldoende, zonder verdere versterking.
• Volledig elektrische warmtepomp: Deze vervangt de CV-ketel volledig. Ze heeft een 3x25A aansluiting nodig om tegelijk met andere energie-intensieve apparaten (zoals een inductiekookplaat) te functioneren.

In de praktijk is het vaak aan te raden om de elektrische aansluiting van de woning vooraf te laten beoordelen door een erkende installateur. Deze kan bepalen of er aanpassingen nodig zijn om de warmtepomp en andere apparaten veilig te kunnen gebruiken.

Kosten voor installatie

De installatie van een warmtepomp is een aanzienlijke investering, maar deze kan worden gedeeltelijk vergoed via subsidies en kredieten. De kosten variëren sterk afhankelijk van het type woning en het type warmtepomp.

Een indicatieve kostenoverzicht:

De totale kosten kunnen dus variëren van €8.000 tot €21.000, afhankelijk van het type warmtepomp en de technische voorwaarden van de woning. Een volledig elektrische warmtepomp is duurder, maar biedt meer duurzaamheid en toekomstbestendigheid.

Vergelijking: inductiekookplaat vs. warmtepomp

Hoewel zowel een inductiekookplaat als een warmtepomp elektrische apparaten zijn, verschillen ze sterk in verbruik, technische aansluiting, en invloed op het totale energieverbruik van het huishouden.

Elektriciteitsverbruik per jaar

De inductiekookplaat verbruikt dus slechts een klein deel van het totale stroomverbruik dat door een warmtepomp wordt geconsumeerd. Echter, in combinatie met andere elektrische apparaten, zoals een elektrische auto, stijgt het totale verbruik aanzienlijk.

Invloed op de aansluiting

Zowel een inductiekookplaat als een warmtepomp vereisen een elektrische aansluiting, maar de vereisten verschillen:

• Inductiekookplaat: Voor een efficiënte werking is een afzonderlijke stroomdraad aan te raden. Een 3x25A aansluiting is meestal voldoende.
• Volledig elektrische warmtepomp: Deze vereist vaak een 3x25A aansluiting, om tegelijk met andere apparaten te kunnen functioneren.

In een woning waar zowel een inductiekookplaat als een warmtepomp wordt geïnstalleerd, is het belangrijk om de elektrische installatie van te voren te beoordelen. In sommige gevallen is een verzwaarde aansluiting nodig om het totale verbruik veilig te verwerken.

Duurzaamheid en toekomstbestendigheid

Zowel een inductiekookplaat als een warmtepomp zijn duurzame en toekomstbestendige opties. In tegenstelling tot gasverwarming of gasfornuizen, produceren ze geen CO2-uitstoot tijdens het functioneren. Bovendien zijn ze compatibel met een toekomstig stroomnet dat volledig op duurzame energie draait.

Wanneer beide systemen worden gecombineerd, is het belangrijk om te rekening te houden met het totale stroomverbruik. In woningen met een volledig elektrisch verwarmingssysteem en elektrische koken, kan het verbruik van elektriciteit aanzienlijk stijgen. In dergelijke gevallen is het verstandig om de energieopwek en -opslag in overweging te nemen, zoals zonnepanelen of een batterijopslagsysteem.

Invloed op het totale energieverbruik van het huishouden

Het verbruik van elektriciteit in een huishouden wordt bepaald door een aantal factoren, waaronder verwarming, koken, verlichting, electro-huishoudelijke apparaten, en transport (zoals elektrische auto’s). Zowel een inductiekookplaat als een warmtepomp hebben een duidelijke invloed op dit totale verbruik.

Inductiekookplaat

Het jaarlijkse verbruik van een inductiekookplaat is relatief laag (175 kWh), vergeleken met andere elektrische apparaten. Het is dus een kleine maar consistente bijdrage aan het totale elektriciteitsverbruik van het huishouden.

Warmtepomp

De warmtepomp is een hoog verbruikende apparatuur. Het verbruik varieert van 3.560 kWh tot 5.670 kWh per jaar, afhankelijk van het type woning en het aantal bewoners. In combinatie met andere apparaten kan het totaal stijgen tot 5.000 kWh of meer per jaar.

Wanneer een woning volledig op elektriciteit werkt – met een volledig elektrische warmtepomp, een inductiekookplaat, en eventueel een elektrische auto – kan het jaarlijkse stroomverbruik aanzienlijk stijgen. In dergelijke gevallen is het belangrijk om het elektriciteitsverbruik te plannen en mogelijk aan te sluiten op duurzame energieopwek, zoals zonnepanelen.

Conclusie

De keuze voor een inductiekookplaat of een warmtepomp is een belangrijke stap in de richting van een duurzamere en toekomstbestendige woning. Beide systemen zijn elektrisch, wat betekent dat ze geen CO2-uitstoot genereren en compatibel zijn met een toekomstig stroomnet dat volledig op duurzame energie draait.

De inductiekookplaat is momenteel de zuinigste optie op het gebied van koken, met een verbruik van 175 kWh per jaar. Ze is veiliger, efficiënter en makkelijker te reinigen dan gasfornuizen. De installatie vereist een elektrische aansluiting, maar de kosten zijn over het algemeen lager dan die van een warmtepomp.

Een warmtepomp is een duurzame alternatief voor een cv-installatie, maar heeft een aanzienlijk hoger stroomverbruik. Het jaarlijkse verbruik varieert van 3.560 kWh tot 5.670 kWh, afhankelijk van het type woning en het aantal bewoners. In combinatie met andere apparaten, zoals een elektrische auto, kan het totaal stijgen tot 5.000 kWh of meer per jaar.

Voor eigenaren en professionals in de woningbouw is het belangrijk om deze systemen mee te denken in het kader van renovatieprojecten. Het combineren van een inductiekookplaat en een warmtepomp kan leiden tot een aanzienlijke vermindering van gasverbruik en CO2-uitstoot. Echter, het totale elektriciteitsverbruik moet dan zorgvuldig worden beheerd, met rekening houdend met de technische aansluiting, duurzame opwek, en energie-efficiëntie.

In de toekomst, wanneer het stroomnet volledig op duurzame energie draait, zullen zowel een inductiekookplaat als een warmtepomp een essentieel onderdeel zijn van een duurzame woningbouwstrategie. Vandaag al investeren in deze systemen betekent dus investeren in de energie- en milieu-toekomst van Nederland.

Bronnen

1. Milieu Centraal – Inductie kookplaat
2. Pricewise – Elektrisch koken
3. Manners – Koken op gas of inductie
4. Keuze.nl – Gemiddeld stroomverbruik
5. Liander – Warmtepomp