Warmtepompverkoopcijfers in Europa en Nederland: trends, uitdagingen en kansen in 2024

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De overgang naar duurzame verwarmingssystemen is een kernaspect van de Europese klimaatstrategie. Warmtepompen worden gezien als een cruciale technologie om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verlagen en energiebesparing te realiseren. De vraag is echter of de markt deze verwachtingen volgt. De verkoopcijfers van warmtepompen in Europa en Nederland in 2024 tonen een complex beeld van groeiende voorraad, dalende verkoopcijfers en landelijke verschillen.

In dit artikel wordt een gedetailleerde analyse gegeven van de huidige toestand van de warmtepompmarkt op basis van de meest recente cijfers. De focus ligt op de verkoopcijfers in 2024, de verdeling over types van warmtepompen, landelijke verschillen in adoptiegraad en de impact van beleid en marktdrukken. Bovendien wordt ingegaan op de rol van overheidssteun, de toekomstige verwachtingen en de betekenis van deze ontwikkelingen voor bouw- en renovatieprofessionals en woningeigenaren.

Overzicht van de warmtepompverkoopcijfers in Europa in 2024

De Europese markt voor warmtepompen heeft in 2024 een duidelijke daling doorgemaakt. Volgens de European Heat Pump Association (EHPA) zijn er in 2024 ongeveer 2,2 miljoen warmtepompen verkocht, wat een daling van 21% is ten opzichte van 2023. Dit is het tweede opeenvolgende jaar waarin de verkoopcijfers teruglopen. In vergelijking met de verkoopcijfers die zouden zijn gerealiseerd als alle 19 Europese landen die in het EHPA-rapport worden genoemd dezelfde cijfers hadden als Noorwegen, is er een duidelijk potentieel voor groei. In dat geval zou de markt op 10,2 miljoen verkochte warmtepompen uitdraaien, terwijl de werkelijke verkoop slechts bij 2,31 miljoen uitkwam.

De EHPA wijst op meerdere factoren die verantwoordelijk zijn voor de daling, waaronder lagere gasprijzen, minder overheidssteun en economische onzekerheid. Deze ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat de adoptie van warmtepompen vertraagd is. Paul Kenny, directeur van de EHPA, benadrukt dat de sector in een dip zit, maar nog lang niet uitgeblust is. Hij wijst erop dat consumenten schone warmte en energieonafhankelijkheid steeds belangrijker vinden, en dat de markt herstel kan teweegbrengen zodra beleid en belastingen de overgang ondersteunen.

Landelijke verschillen in warmtepompenadoptie

De verkoopcijfers en voorraadcijfers per land varieren sterk. Noorwegen blijft met 632 warmtepompen per 1000 huishoudens het land met de hoogste adoptiegraad, gevolgd door Finland met 524 per 1000 huishoudens. In 2024 werden er in Noorwegen 48 warmtepompen per 1000 huishoudens verkocht – het hoogste aantal in Europa – en in Finland 33.

In het Verenigd Koninkrijk daarentegen werden slechts 3,5 warmtepompen per 1000 huishoudens verkocht, wat ongeveer 14 keer minder is dan in Noorwegen. De Britse markt heeft echter een positieve groei doorgemaakt in 2024, dankzij een stabiele ondersteuningsregeling. Het VK beschikt nu over een voorraad van 19 warmtepompen per 1000 huishoudens.

In Duitsland en Polen werden in 2024 vijf warmtepompen per 1000 huishoudens verkocht, wat lager is dan de cijfers in Scandinavische landen, maar nog steeds hoger dan in het VK of Ierland. Tsjechië had een verkoopcijfer van vier warmtepompen per 1000 huishoudens en een totale voorraad van 70 per 1000.

Deze verschillen tonen aan dat de adoptiegraad sterk beïnvloed wordt door landelijke beleidsmaatregelen, economische factoren en marktprijsontwikkelingen. De EHPA benadrukt dat het uitrollen van warmtepompen in Europa een kansenrijk proces is, maar dat dit succes afhankelijk is van consistente beleidssteun en marktdynamiek.

Nederlandse verkoopcijfers en voorraad in 2024

Nederland heeft in 2024 een positieve groei van het aantal warmtepompen doorgemaakt. Eind 2024 waren er in totaal 2,6 miljoen warmtepompen in het land geïnstalleerd, wat een stijging van 17% is ten opzichte van 2023. Ondanks de dalende verkoopcijfers op Europees niveau is de voorraad in Nederland dus groter geworden. Dit komt omdat in 2024 meer warmtepompen zijn bijgeplaatst dan er uit gebruik zijn genomen.

De verdeling over types van warmtepompen is als volgt: - 72% lucht-luchtwarmtepompen (airco’s) - 22% lucht-waterwarmtepompen - 6% bodem- of waterwarmtepompen

Deze verdeling is consistent met de trend van de afgelopen jaren. Lucht-luchtwarmtepompen zijn vooral populair als koel- en ventilatiesysteem, terwijl lucht-water- en bodem-waterwarmtepompen vaak worden ingezet voor centrale verwarming.

De CBS heeft historische cijfers gepubliceerd, waaruit duidelijk blijkt hoe de voorraadcijfers zijn gestegen. In 2010 waren er nog maar 30.290 bodem- of waterwarmtepompen, 17.650 lucht-luchtwarmtepompen en 27.100 lucht-waterwarmtepompen. In 2024 zijn die cijfers opgelopen tot: - Bodem- of waterwarmtepompen: 161.020 - Lucht-luchtwarmtepompen: 1.898.700 - Lucht-waterwarmtepompen: 574.480

Deze afgelopen jaren is er sprake van exponentiële groei, vooral bij lucht-luchtwarmtepompen. Deze toename wordt onder meer toegeschreven aan hun toepassing als koelsysteem, maar ook aan groeiende bewustwording van duurzame verwarming.

Verkoopcijfers per sector in Nederland

De CBS-cijfers tonen ook duidelijk de verdeling van warmtepompen tussen woningen, utiliteitsgebouwen, kassen en stallen. In 2024 waren er 2,17 miljoen warmtepompen in woningen geïnstalleerd, 464.377 in utiliteitsgebouwen, kassen en stallen.

Bij bodem- of waterwarmtepompen zijn de cijfers als volgt: - In woningen: 161.023 - In utiliteitsgebouwen, kassen en stallen: 268

Deze data tonen aan dat bodem- of waterwarmtepompen vooral in woningen worden gebruikt, terwijl lucht-luchtwarmtepompen ook vaak in utiliteitsgebouwen worden ingezet, bijvoorbeeld voor luchtbehandeling en ventilatie.

Oorzaken van de daling in verkoopcijfers in 2024

De daling in de Europese verkoopcijfers in 2024 is volgens de EHPA te verklaren door meerdere factoren: 1. Lagere gasprijzen: In veel Europese landen zijn gasprijzen in 2024 gedaald, waardoor de aantrekkelijkheid van warmtepompen qua kostenvergelijking met traditionele verwarmingssystemen afgenomen is. 2. Minder overheidssteun: In verschillende landen zijn steunmaatregelen voor warmtepompen afgebouwd of uitgesteld, wat heeft geleid tot een vermindering in aankoopactiviteit. 3. Economische onzekerheid: In 2024 heerste in veel Europese landen economische onzekerheid, die heeft geleid tot een voorzichtig consumptiegedrag. Inwoners zijn minder bereid om grote investeringen te doen in duurzame technologie.

De EHPA benadrukt dat deze daling tijdelijk is en dat de markt herstel kan teweegbrengen zodra de onderliggende factoren worden aangepakt. Paul Kenny wijst op de rol van beleid in dit verband, met name het aanstaande Clean Industrial Deal en het Fit for 55-pakket. Deze EU-beleidsplannen kunnen de markt stimuleren door warmtepompen centraal te stellen en belastingen te verlagen die op fossiele brandstoffen vallen.

De rol van overheidssteun en beleid

Overheidssteun blijkt een belangrijke factor te zijn in de adoptiegraad van warmtepompen. In landen met sterke subsidies, zoals Noorwegen en Finland, is de markt sterk gegroeid. In landen waar overheidssteun is afgebouwd, zoals Duitsland en Polen, is de groeitempo vertraagd.

In Nederland is er in de eerste helft van 2025 een lichte opmars gemeld. Sectorfederaties Frixis en Climafed melden dat in de eerste jaarhelft 16% meer warmtepompen zijn verkocht dan in dezelfde periode in 2024. Deze opmars wordt toegeschreven aan een combinatie van verbeterende subsidies en bewustwording bij consumenten.

De EHPA benadrukt dat overheidssteun niet alleen de aanschafprijs voor consumenten moet verlagen, maar ook op lange termijn zorg moet dragen voor een betaalbare elektriciteitsprijs en de opleiding van installateurs. Deze maatregelen zijn essentieel voor het behoud van een levendige markt.

Toekomstverwachtingen

Hoewel de verkoopcijfers in 2024 zijn gedaald, tonen de voorraadcijfers aan dat de markt op de lange termijn groeit. In combinatie met EU-beleid en mogelijke herstelmaatregelen op landelijk niveau is er hoop dat de verkoopcijfers in de komende jaren zullen stijgen.

Paul Kenny benadrukt dat de overgang naar warmtepompen een win-winsituatie is voor zowel consumenten als de Europese economie. Door het verminderen van fossiele brandstofimport, het versterken van energiezekerheid en het creëren van banen in een duurzame sector, levert het gebruik van warmtepompen meerdere voordelen op.

De EHPA roept regeringen en EU-instellingen op om in de komende maanden concrete resultaten te behalen, met name door warmtepompen centraal te stellen in beleidsdocumenten en steunmaatregelen te verbeteren.

Conclusie

De markt voor warmtepompen in Europa en Nederland heeft in 2024 een daling in verkoopcijfers doorgemaakt. Deze daling wordt toegeschreven aan lagere gasprijzen, minder overheidssteun en economische onzekerheid. Toch blijft de voorraad in Nederland en in een aantal Europese landen stijgen, aangezien het aantal warmtepompen dat is bijgeplaatst groter is dan het aantal dat is uit gebruik genomen.

De landelijke verschillen tonen aan dat overheidssteun, energieprijzen en marktprijsdrukken grote invloed hebben op de adoptiegraad. In landen met sterke subsidies, zoals Noorwegen en Finland, is de markt sterk gegroeid, terwijl landen zoals het VK en Ierland ook positieve groeicijfers behouden.

Toekomstige maatregelen en beleid zullen cruciaal zijn om de markt te stimuleren. Door de elektriciteitsprijzen te verlagen, steunmaatregelen in te voeren en installateurs te opleiden, kan de overgang naar warmtepompen versneld worden. Voor woningeigenaren, bouwbedrijven en installateurs is het belangrijk om bewust te zijn van deze ontwikkelingen en zich voor te bereiden op de toekomstige vraag naar duurzame verwarmingssystemen.

Bronnen

verkoop