Warmtepompinstallaties voor warm tapwater in voetbalverenigingen: Duurzame oplossingen voor energie-efficiëntie en kostensparing

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

In de huidige energie- en klimaatcontext is het voor voetbalverenigingen van essentieel belang om hun energiebeheer te verduurzamen. Vooral op het gebied van warm tapwater, ruimteverwarming en sportveldverlichting bieden warmtepompinstallaties een aantrekkelijke, duurzame en kostenefficiënte oplossing. Voetbalclubs van alle groottes kunnen, zoals uit onderzoek van EnergyC in opdracht van de KNVB en Alklima/Mitsubishi Electric blijkt, aanzienlijke kosten besparen door geïntegreerde warmtepompinstallaties in te zetten. Deze technologie zorgt niet alleen voor een lagere CO₂-voetafdruk, maar ook voor een verbeterde operationele efficiëntie.

In dit artikel bespreken we hoe warmtepompinstallaties voor warm tapwater worden toegepast in voetbalverenigingen, welke voordelen deze technologie biedt, en welke uitdagingen en overwegingen er zijn bij de implementatie. We zetten bovendien de ervaringen van verschillende clubs in kaart en geven een overzicht van technische en logistieke aandachtspunten.

Wat zijn warmtepompen en waarom zijn ze geschikt voor sportaccommodaties?

Warmtepompen zijn apparaten die warmte uit de omgeving (lucht, bodem of water) opnemen en deze gebruiken om ruimtes te verwarmen of warm tapwater te bereiden. Ze werken op basis van een hoge energie-efficiëntie, aangezien ze meer warmte leveren dan het elektriciteitsverbruik die ze consumeren. Deze eigenschap maakt ze een uitstekende keuze voor sportaccommodaties, waar het behoefte is aan een constante en betrouwbare warmtevoorziening voor zowel ruimteverwarming als warm water voor douches.

In de context van voetbalverenigingen is het gebruik van warmtepompen vaak gericht op:

Warm tapwaterbereiding, vooral voor douches na wedstrijden en trainingen.
Ruimteverwarming van kleedkamers, kantoren en andere ruimtes.
Integratie met zonnepanelen om de energievoorziening verder te verduurzamen.

Technische specificaties van warmtepompen voor sportaccommodaties

In het geval van voetbalclubs worden vaak lucht-water warmtepompen gebruikt, die warmte uit de buitenlucht trekken en deze overbrengen naar het verwarmings- of warmwaterstelsel. Deze warmtepompen zijn geschikt voor gebruik in sportaccommodaties, ook bij lage buitentemperaturen. In één van de beschreven projecten wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van de Mitsubishi Electric Zubadan lucht-water warmtepompen, die zelfs bij extreem lage temperaturen een stabiel vermogen leveren.

Daarnaast wordt een Hot Water warmtepomp op basis van CO₂ ingezet voor de bereiding van warm tapwater. Deze warmtepomp is speciaal ontwikkeld voor het leveren van hoge watertemperaturen met een hoog rendement. Het gebruik van buffervaten van 1000 liter per stuk zorgt bovendien voor een stabiele warmtevoorziening, ook op tijden dat de warmtepomp niet actief is.

Voordelen van warmtepompinstallaties voor voetbalclubs

De toepassing van warmtepompinstallaties biedt voetbalclubs meerdere voordelen, zowel op financieel als op duurzaamheidsgebied:

1. Aanzienlijke kostenbesparing

Voetbalclubs kunnen, afhankelijk van hun omvang, aanzienlijke kosten besparen door te investeren in warmtepompinstallaties. Volgens het onderzoek van EnergyC:

Een kleine club (185 leden) bespaart tot €5.650 per jaar.
Een middelgrote club (430 leden) bespaart tot €13.100 per jaar.
Een grote club (955 leden) bespaart tot €29.100 per jaar.

Deze besparingen worden voornamelijk gerealiseerd doordat warmtepompen energie-efficiënter werken dan conventionele gasinstallaties. Bovendien kunnen clubs profiteren van dynamische tarieven en slimme energiemanagementsystemen, waarbij elektriciteit overdag wordt gebruikt voor het maken van warm tapwater, zodat er ’s avonds geen extra energie nodig is.

2. Duurzaamheid en CO₂-reductie

Door het gebruik van warmtepompen in combinatie met zonnepanelen en slimme beheeroplossingen, verminderen voetbalclubs hun CO₂-uitstoot. Dit maakt het mogelijk om hun operationele activiteiten duurzamer te maken, terwijl ze tegelijkertijd hun energie-afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verkleinen.

3. Toekomstbestendige investeringen

Warmtepompen zijn langdurige investeringen die over meerdere jaren hun terugverdientijd behalen. Bovendien zijn ze geschikt voor toekomstige uitbreidingen en moderniseringen van sportaccommodaties. Clubs die vroegtijdig investeren in duurzame oplossingen, positioneren zich beter op de markt en verminderen risico’s op toekomstige kostenstijgingen voor energie en gas.

Case studies: Praktijkvoorbeelden van warmtepompimplementaties bij voetbalverenigingen

1. SC Den Dungen: Aardgasloos dankzij warmtepompinstallatie

Een goed voorbeeld van een voetbalvereniging die is veranderd in een energienetwerk is SC Den Dungen. Hier is de vereniging in samenwerking met installateur Installatieburo Pijnappels overgegaan op een volledige elektrische warmtepompinstallatie. Het project was echter niet zonder uitdagingen.

De vereniging wilde oorspronkelijk het elektriciteitsverbruik verhogen tot 100 kW, maar dat was in het stroomnet van de regio niet mogelijk. In plaats daarvan kozen ze voor een strategische aanpak waarbij warmtapwater overdag werd bereid en de warmtepomp ’s avonds niet in actie kwam. Dit zorgde voor een efficiënte energiegebruiksscheduleringsoplossing, waarbij de elektriciteit overdag direct werd gebruikt voor warmwaterbereiding.

Na overleg met meerdere betrokken partijen duurde het ruim anderhalf jaar voordat de nieuwe warmtepomp werkte. De uitdagingen gingen niet alleen over het technische aspect, maar ook over logistiek, zoals het aanpassen van de elektrische installatie en het zorgen voor minimaal onderbreking van de normale werking van de club.

2. Energietraining en verlichting met LED-technologie

Een andere voetbalvereniging heeft zich gericht op zowel warmtepompinstallaties als op efficiënte verlichting. In dit project is gekozen voor Signify BVP527 gecombineerde LED-lamp-armatuurcombinatie. Deze lichtsystemen zijn aanzienlijk energie-efficiënter dan traditionele gasontladingslampen. Bovendien zijn ze snel op te starten, kunnen worden gedimd en zijn minder gevoelig voor storingen.

De LED-verlichting wordt gecombineerd met zonnepanelen op het dak van het clubgebouw en een externe warmtepomp die ook de verlichting van het veld ondersteunt. De vereniging heeft hiermee een integrale aanpak van energie-efficiëntie bereikt, waarbij zowel de verlichting als de warmtevoorziening worden verduurzaamd.

Uitdagingen bij warmtepompimplementaties voor voetbalclubs

Hoewel warmtepompen veel voordelen bieden, zijn er ook een aantal uitdagingen waarmee clubs te maken kunnen krijgen bij de implementatie van deze technologie.

1. Elektriciteitscapaciteit en nettoegang

Een belangrijk aspect bij het overschakelen van gas naar elektriciteit is de beschikbaarheid van voldoende elektriciteitscapaciteit. In sommige regio’s is het stroomnet vol en kan een verhoging van het elektriciteitsverbruik niet direct worden ingezet. In dergelijke gevallen is het noodzakelijk om slimme oplossingen te bedenken, zoals het schakelen van verbruik naar tijden van lage tarieven of het gebruik van energieopslag.

2. Logistieke en ruimtelijke beperkingen

Een volledige warmtepompinstallatie neemt vaak meer ruimte in beslag dan een traditionele gasinstallatie. Dit kan leiden tot logistieke uitdagingen, vooral in bestaande sportaccommodaties. In het geval van SC Den Dungen moest de installateur een slimme ruimtelijke oplossing bedenken om alle componenten van de warmtepompinstallatie te passen in de bestaande ruimte.

3. Automatisering en energiemanagement

Naast de technische installatie is ook het beheer van energieverbruik en automatisering belangrijk. Clubs moeten aandacht besteden aan slimme energiemanagementsystemen die het elektriciteitsgebruik optimaliseren. Deze systemen kunnen bijvoorbeeld zorgen voor het automatisch schakelen van verbruik naar tijden van lage tarieven, het opslaan van warm tapwater, en het reguleren van de verwarming op basis van het gebruikspatroon.

Strategische stappen voor het implementeren van warmtepompinstallaties

Voetbalclubs die overwegen om warmtepompen in te zetten, kunnen profiteren van een gestructureerde aanpak. Hier zijn enkele strategische stappen die clubs kunnen volgen:

Een haalbaarheidsonderzoek uitvoeren
- Analyseer het huidige energieverbruik, de elektriciteitscapaciteit en de ruimtelijke mogelijkheden.
- Bepaal de energiebehoeften voor ruimteverwarming en warm tapwater.
Een duurzame visie opstellen
- Definieer doelen voor energiebesparing, CO₂-reductie en operationele efficiëntie.
- Zorg voor ondersteuning van het bestuur en de betrokken partijen.
Samenwerken met experts
- Werk samen met energie-experts, installateurs en adviesbureaus om een maatwerkoplossing te realiseren.
- Maak gebruik van programma’s en subsidies voor duurzame investeringen.
Een slim energiemanagement opzetten
- Kies voor systemen die energiebeheer optimaliseren, zoals dynamische tarieven, energieopslag en automatisering.
- Zorg voor een efficiënte schakeling van energiegebruik.
De implementatie plannen en uitvoeren
- Plan de implementatie zorgvuldig om onderbrekingen van de normale werking te minimaliseren.
- Zorg voor een tijdige afronding en test de installatie grondig.
Naast de implementatie: Monitoring en optimalisatie
- Monitor het energieverbruik en de efficiëntie van de installatie.
- Pas het beheerplan aan indien nodig en optimaliseer waar mogelijk.

Investeren in de toekomst: De Groene Clubweken als platform voor duurzaamheid

De Groene Clubweken zijn een initiatief van de KNVB en Alklima / Mitsubishi Electric dat gericht is op het verduurzamen van voetbalverenigingen. Tijdens deze weken worden clubs geïnformeerd over duurzame oplossingen, subsidies en praktische tips voor energiebesparing.

Bijvoorbeeld, tijdens deze initiatieven worden premium warmtepompen verloot met een waarde van €30.000 per stuk. Daarnaast worden Groene Clubavonden georganiseerd waarin bestuurders van clubs worden geïnformeerd over de mogelijkheden van warmtepompen en andere duurzame technologieën.

Deze initiatieven zijn bedoeld om clubs te helpen hun energiebeheer te verbeteren, hun operationele kosten te verlagen en de sporttoegankelijkheid te behouden in een tijd van stijgende energiekosten.

Conclusie

Warmtepompinstallaties zijn een krachtige tool voor voetbalverenigingen om hun energiebeheer te verduurzamen en aanzienlijke kosten te besparen. Zowel op het gebied van warm tapwaterbereiding als ruimteverwarming bieden warmtepompen een efficiënte en duurzame oplossing die goed aansluit bij de toekomstige energievisie van sportaccommodaties.

De ervaringen van clubs zoals SC Den Dungen en andere voetbalverenigingen tonen aan dat de implementatie van warmtepompen, hoewel niet zonder uitdagingen, haalbaar en voordelig is. Door samen te werken met experts, slimme energiemanagementoplossingen te toepassen en subsidies te benutten, kunnen voetbalclubs een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie en tegelijkertijd hun operationele efficiëntie verbeteren.