Warmtepomp en verwarmingssystemen: vloerverwarming versus radiatoren

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een warmtepomp is tegenwoordig een steeds populairste keuze voor duurzame verwarming van huizen. Omdat de energiekosten stijgen en het klimaatonderzoek druk legt op het verminderen van CO₂-uitstoot, zoekt men naar duurzame alternatieven voor het traditionele gasverwarmingssysteem. Een warmtepomp biedt zo’n alternatief, en kan zowel het huis verwarmen als warm tapwater leveren.

Een belangrijke beslissing bij de aanschaf van een warmtepomp is de keuze van het verwarmingssysteem waarmee het moet samengaan. Traditioneel worden radiatoren gebruikt, maar in combinatie met een warmtepomp is vloerverwarming vaak het efficiëntere en kosteneffectievere keuze. In deze artikel wordt uitgelegd waarom vloerverwarming beter past bij een warmtepomp dan radiatoren, hoe de keuze van het afgiftesysteem invloed heeft op de prestaties van de warmtepomp, en welke opties er zijn als radiatoren toch gebruikt moeten worden.

Hoe werkt een warmtepomp en waarom is het kieskeurig met verwarmingsystemen?

Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, het grondwater of de bodem en verwerkt deze tot warm water, dat vervolgens wordt gebruikt om een huis te verwarmen. Dit proces is het meest efficiënt als het warme water met een lage temperatuur kan worden afgestaan, zoals bij vloerverwarming. Radiatoren daarentegen vereisen een hogere temperatuur om voldoende warmte af te geven. Dit maakt het gebruik van radiatoren met een warmtepomp minder efficiënt en dus duurder in energieverbruik.

De meeste warmtepompen zijn ontworpen om samen te werken met vloerverwarming. Dit heeft te maken met het feit dat vloerverwarming een groot oppervlak heeft, waardoor de warmte geleidelijk en efficiënt wordt afgegeven. Daarnaast werkt een warmtepomp het beste bij een laag temperatuurverschil tussen de bron (buiten) en de afgifte (binnen). Dit is makkelijker te bereiken met een systeem zoals vloerverwarming.

Waarom werkt een warmtepomp beter met vloerverwarming dan met radiatoren?

Een warmtepomp produceert warme lucht of warm water, afhankelijk van het type. Deze warmte wordt via een afgiftesysteem in het huis verspreid. De meeste warmtepompen werken efficiënter wanneer het afgiftesysteem een lage temperatuur afgifte vereist. Vloerverwarming voldoet hieraan, omdat het een groter oppervlak heeft en de warmte geleidelijk verspreidt. Radiatoren daarentegen vereisen hogere temperaturen om snel warmte af te geven. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp harder moet werken, wat het energieverbruik verhoogt.

Daarnaast is vloerverwarming in staat om ruimtes te verwarmen met lager temperatuurwater dan radiatoren. Dit is belangrijk omdat warmtepompen efficiënter werken bij lagere temperatuur afgifte. De COP (Coefficient of Performance), die aangeeft hoe efficiënt de warmtepomp werkt, is dus hoger bij vloerverwarming. Dit betekent dat het elektriciteitsverbruik lager is en de opbrengst hoger.

Hybride versus all-electric warmtepompen: wat zijn de opties?

Als de installatie van vloerverwarming niet mogelijk of gewenst is, kunnen er alternatieven worden overwogen. Een hybride warmtepomp is een populaire keuze in huizen met bestaande radiatoren. Dit type warmtepomp werkt samen met een HR-ketel, die op gas draait. Op koude dagen of wanneer extra warmte nodig is, stapt de HR-ketel in. Dit zorgt voor een betere verwarmingsprestatie dan een all-electric warmtepomp in combinatie met radiatoren.

Een all-electric warmtepomp is volledig op elektriciteit aangewezen en biedt een duurzamere oplossing. Echter, zoals al duidelijk is geworden, werkt deze minder efficiënt met radiatoren. In huizen met bestaande radiatoren is een hybride systeem vaak de beste oplossing. Dit systeem combineert de voordelen van een warmtepomp met de verwarmingskracht van een HR-ketel.

Wat zijn de voordelen en nadelen van een warmtepomp?

Een warmtepomp biedt verschillende voordelen. Ten eerste is het een duurzamere optie dan gasverwarming, omdat het geen fossiele brandstoffen gebruikt. Ten tweede is het energie-efficiënter, wat op lange termijn leidt tot lagere energiekosten. Daarnaast kan een warmtepomp ook dienen als koelsysteem in de zomer.

De nadelen van een warmtepomp zijn de hogere aanschafkosten en de afhankelijkheid van elektriciteit. All-electric warmtepompen zijn bijvoorbeeld volledig afhankelijk van stroom, wat op lange termijn kan leiden tot hogere elektriciteitsrekening. Daarnaast is het efficiënter gebruik van een warmtepomp afhankelijk van het verwarmingssysteem van het huis. In huizen met radiatoren is het minder efficiënt dan in huizen met vloerverwarming.

Welke subsidies zijn beschikbaar voor een warmtepomp?

Het aanschaffen van een warmtepomp kan in de praktijk duur zijn. Daarom zijn er verschillende subsidies beschikbaar, afhankelijk van de regio. Deze subsidies zijn bedoeld om het aankoopbedrag te verlagen en de overgang naar duurzame verwarming te stimuleren. Het is belangrijk om te controleren welke subsidies beschikbaar zijn in jouw gemeente, want deze variëren per regio.

De subsidiebedragen kunnen variëren tussen enkele honderden euro tot meer dan duizend euro. In sommige gevallen is het mogelijk om de subsidie terug te keren, afhankelijk van de omstandigheden van de installatie. Het is daarom verstandig om vooraf contact op te nemen met de gemeente of een installateur om te informeren over de beschikbare subsidies.

Welke factoren bepalen het benodigde vermogen van een warmtepomp?

Het benodigde vermogen van een warmtepomp hangt af van verschillende factoren. Ten eerste is het belangrijk om de grootte van het huis en het isolatie niveau te kennen. Een goed geïsoleerd huis vereist minder warmte en dus een warmtepomp met een lager vermogen. Daarnaast speelt het type afgiftesysteem een rol. Vloerverwarming vereist bijvoorbeeld een andere berekening dan radiatoren.

Een all-electric warmtepomp voor een woning met vloerverwarming en warm tapwater kost tussen € 7.000 en € 15.000. Voor huizen met radiatoren en een hybride systeem zijn de kosten vaak iets lager. Het is belangrijk om een professionele adviseur te raadplegen om de juiste berekening te doen en het benodigde vermogen te bepalen.

Kan een warmtepomp ook warm tapwater leveren?

Ja, veel warmtepompen zijn in staat om niet alleen het huis te verwarmen, maar ook warm tapwater te leveren. Dit gebeurt vaak via een geïntegreerde boiler of in combinatie met een zonneboiler. Een all-electric warmtepomp is meestal in staat om zowel verwarming als warm tapwater te leveren. Een hybride warmtepomp maakt hierbij gebruik van een HR-ketel voor het opwekken van warm tapwater.

Het is belangrijk om te controleren of de gekozen warmtepomp geschikt is voor het leveren van warm tapwater. Niet alle warmtepompen zijn hiervoor uitgerust. In sommige gevallen is een extra voorziening nodig, zoals een zonneboiler of een extra boiler.

Is er een vergunning nodig voor het plaatsen van een warmtepomp?

Het plaatsen van een warmtepomp kan in sommige gevallen een vergunning vereisen. Dit is bijvoorbeeld het geval als de buitenunit van de warmtepomp in het zicht komt te staan of als diepe boringen moeten worden gedaan voor een grondwaterwarmtepomp. In de meeste gevallen is er geen vergunning nodig, maar het is verstandig om dit aan te vragen bij de gemeente of bij een professionele installateur.

Een professionale installateur kan je helpen om te bepalen of een vergunning nodig is en kan je begeleiden bij het aanvragen van eventuele subsidies. Het is belangrijk om dit vooraf te regelen, zodat er geen onverwachte problemen ontstaan tijdens of na de installatie.

Welke warmtepomptypen zijn beschikbaar?

Er zijn verschillende typen warmtepompen beschikbaar, afhankelijk van de bron van de warmte en de afgiftesysteem. De meest populaire typen zijn:

Lucht-water warmtepomp: Haalt warmte uit de lucht en gebruikt deze om warm water te maken voor verwarming en warm tapwater.
Lucht-lucht warmtepomp: Verwarmt of koelt lucht en blast deze in het huis. Gebruikt geen radiatoren of vloerverwarming.
Grond-water warmtepomp: Haalt warmte uit grondwater en is meestal efficiënter dan lucht-water warmtepompen, maar vereist meer installatiearbeid.

Alle typen warmtepompen zijn beschikbaar in hybride of all-electric varianten. De keuze hangt af van het huidige verwarmingssysteem van het huis en de verwachtingen van de eigenaar.

Wat zijn de geluidsniveaus van een warmtepomp?

De geluidsniveaus van een warmtepomp zijn afhankelijk van het type en de kwaliteit van het apparaat. Moderne warmtepompen zijn ontworpen om zo stil mogelijk te werken. Sommige modellen hebben bijvoorbeeld een geluidsniveau van minder dan 30 dB op een afstand van 3 meter. Dit maakt ze geschikt voor huizen in woonwijken waar geluidsniveaus belangrijk zijn.

Het is belangrijk om de geluidsafstand te controleren en ervoor te zorgen dat de buitenunit op een geschikte plek wordt geplaatst. Dit voorkomt ongewenste geluidsoverlast voor buren en bewoners van het huis.

Conclusie

De keuze van een warmtepomp en het bijbehorende verwarmingssysteem is een belangrijke beslissing bij de renovatie of nieuwbouw van een huis. Vloerverwarming is in de meeste gevallen de efficiëntere keuze in combinatie met een warmtepomp, omdat het een groter oppervlak biedt en werkt met lage temperatuur afgifte. Radiatoren vereisen hogere temperaturen en zijn daardoor minder efficiënt.

Als radiatoren toch gebruikt moeten worden, is een hybride systeem vaak de beste oplossing. Deze warmtepomp werkt samen met een HR-ketel en zorgt voor een betere verwarmingsprestatie. Het is verstandig om professionele advies in te winnen om de juiste keuze te maken en eventuele subsidies te kunnen aanvragen.

Bronnen

radiator