Hybride en industriële warmtepompen: Duurzame oplossingen voor woningen en bedrijven

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De overstap naar duurzame verwarmingsoplossingen is in volle gang. In de woningbouw en industrie speuren experts op zoek naar schone technieken die efficiënt en milieuvriendelijk zijn. Hybride warmtepompen en industriële warmtepompinstallaties vormen een veelbelovende optie in dit proces. Zowel in woningen als in industriële gebouwen worden projecten opgezet om het gebruik van deze technologie te testen, te optimaliseren en te schalen.

In dit artikel bespreken we de toepassing en resultaten van warmtepompprojecten op verschillende schalen. We richten ons op zowel hybride warmtepompen in woningen als industriële warmtepompen in bedrijven, waarbij we kritisch bekijken wat de SOURCE DATA ons vertellen. Het doel is een overzicht te geven van de huidige praktijk, de voordelen en uitdagingen van deze duurzame technologieën, en mogelijke richtlijnen voor implementatie.

Hybride warmtepompen in woningen

Wat zijn hybride warmtepompen?

Hybride warmtepompen zijn verwarmingsinstallaties die een combinatie vormen van een elektrische warmtepomp en een gaskacheltje. Deze oplossing is bedoeld om het voordeel van lage emissies van een warmtepomp te combineren met de betrouwbaarheid van een traditionele cv-ketel, vooral in koude periodes of bij hoge warmtebehoeften.

Voorbeelden van projecten

Abbekerk

In Abbekerk zijn meerdere woningen voorzien van een hybride warmtepompinstallatie. Deze projecten zijn uitgevoerd in november 2023 en december 2023. In één van de woningen is een Atag Hybrid Zone ODM 50 geïnstalleerd. In een andere woning is gebruik gemaakt van een Remeha Elga. Deze installaties zijn gedaan in bestaande woningen die goed geïsoleerd zijn, zoals De Weere, een woonstolp die in 2000 is gerenoveerd.

Berkhout

In Berkhout is in december 2023 een hybride warmtepomp geplaatst in een woning. Hoewel de exacte details van het systeem niet verder worden uitgelegd in de SOURCE DATA, is duidelijk dat dit type installatie steeds vaker wordt ingezet als alternatief voor traditionele gasverwarming.

Kindercentrum Rollebol

Een ander interessant project is het Kindercentrum Rollebol, waar de bestaande gascv-ketel is vervangen door een hybride warmtepomp. In combinatie met vloerverwarming en Jaga convectoren is er een duurzame oplossing gerealiseerd die zowel comfort als efficiëntie biedt.

Het demonstratieproject hybride warmtepompen

Het demonstratieproject Hybride Warmtepompen in de gebouwde omgeving is een initiatief waarbij 200 hybride warmtepompen worden geplaatst in verschillende types woningen. De doelstelling van het project is om de toepasbaarheid, prestaties, besparingen en comfort van deze technologie te onderzoeken. De installaties worden minstens één stookseizoen gevolgd, en de gebruiksdata worden verzameld voor analyse.

Deelname aan het project is mogelijk via de officiële actiesite www.demoprojecthybride.nl. Installateurs kunnen hun klanten hieraan koppelen, en particulieren kunnen zelf actie ondernemen om in het project opgenomen te worden.

Een voordeel van het project is dat hybride warmtepompen vanaf 1 juli 2021 ook kunnen worden ingeschreven, waardoor het bereik van het project is uitgebreid. Voor deelnemers is er een mogelijkheid om subsidies te ontvangen, zoals de VEKI-subsidie en de EIA-subsidie, wat het project financieel aantrekkelijker maakt.

Uitdagingen en kansen

Hoewel hybride warmtepompen efficiënt zijn en lage emissies opleveren, is het belangrijk om te weten dat ze niet automatisch een volledige oplossing bieden. Zoals aangegeven in de SOURCE DATA is het een misvatting te denken dat "met alleen een warmtepomp ben je er niet". Daarom is het noodzakelijk om aanvullende maatregelen te nemen, zoals:

Elektriciteitskabels en leidingwerk
Warmtewisselaars
Regeltechniek en slimme toepassingen

Investeringen in deze aanvullende elementen zijn aanzienlijk, maar cruciaal voor een duurzame en betrouwbare oplossing. In één van de genoemde projecten is er sprake van een investering van ongeveer 1,5 miljoen euro om het proces van verduurzaming te starten. Deze investering is gedeeltelijk gesubsidieerd, wat het project haalbaar maakt.

Warmtepompprojecten in industriële omgevingen

Toepassingen in de industrie

In industriële omgevingen worden warmtepompen voornamelijk ingezet om restwarmte te recupereren en om te zetten naar bruikbare warmte op hogere temperaturen. Dit is een essentiële technologie in de context van energieefficiëntie en CO₂-reductie.

Er zijn drie hoofdcategorieën van industriële warmtepompen:

Compressiewarmtepompen (inclusief thermo-akoestische varianten)
Chemische warmtepompen
Systemen voor damprecompressie

Compressiewarmtepompen en damprecompressiesystemen gebruiken elektriciteit om warmte omhoog te transformeren. Chemische warmtepompen gebruiken reversibele chemische of fysische reacties en vereisen weinig elektriciteit. Deze laatste categorie is vooral interessant in situaties waar energiebeperkingen gelden.

Voorbeelden van industriële projecten

Forteiland Pampus

Het eiland Pampus heeft in de afgelopen jaren een transformatie ondergaan naar een duurzaam en zelfvoorzienend eiland. Hierbij zijn Weishaupt warmtepompen in samenwerking met SolarFreezer geïnstalleerd. Deze warmtepompen spelen een centrale rol in het energiebeleid van het eiland en dragen bij aan de vermindering van fossiele brandstofgebruik.

NOx-reductie in Eemshaven

Een ander project betreft de installatie van warmtepompen in de Eemshaven. Hier is de NOx-uitstoot van een stoomketel verminderd van 70 naar 30 mg. Dit is een aanzienlijke verbetering in termen van luchtkwaliteit en milieuimpact.

Bizzi Cultureel Jongeren Centrum

In Schijndel is een cv-ketel vervangen door een lucht/water warmtepomp. Hiermee is het mogelijk geweest om het gebouw volledig op elektriciteit te laten draaien. De CO₂-uitstoot voor verwarming is hierdoor sterk verminderd.

Voedingsmiddelenfabrikant in het noorden

Voor een voedingsmiddelenfabrikant zijn branderinstallaties met ultra lage NOx-uitstoot geïnstalleerd. De uitstoot van rookgassen is gereduceerd van 128 naar 28 mg per nm³, wat een aanzienlijke verbetering betekent voor de luchtkwaliteit. Dit toont aan dat warmtepompen ook in de industriële productiecapaciteit een rol kunnen spelen bij het verminderen van emissies.

BVG in Arnhem

In samenwerking met Willems Installatietechniek is het pand van BVG in Arnhem volledig op elektriciteit gezet. Dit is gedaan met behulp van een 16 kW Weishaupt lucht/water split warmtepomp. Het gebruik van slimme regeltechniek heeft hierbij een essentiële rol gespeeld.

Duurzame energie in nieuwbouw

Nieuwbouwprojecten bieden een ideale kans om warmtepompen direct in te bouwen. In een nieuwbouw villa in Nederland is een 14 kW brine/water warmtepomp geïnstalleerd. Hierbij is gebruik gemaakt van een geavanceerde koelregeling die per verdieping het gewenste klimaat kan instellen. Ook per ruimte is het mogelijk om vloerverwarming te regelen, wat comfort en efficiëntie verder verbetert.

Een ander voorbeeld is een luxe woonhuis waarbij de bewoner een duurzame en betrouwbare installatie wilde. Hier is een complete warmtepompinstallatie geplaatst, die zowel verwarming als koeling biedt. De installatie is op aanraders van een ervaren installateur gerealiseerd en is een voorbeeld van hoe warmtepompen op maat kunnen worden aangepast aan de wensen van de gebruiker.

Lagetemperatuursnetwerken in woningwijken

In een project in de Eemshaven is een lagetemperatuursnetwerk ontwikkeld voor een woningwijk. Iedere woning kan zich hierop aansluiten voor centrale verwarming, tapwater en koeling. Dit is een innovatieve aanpak die op grote schaal nog niet eerder is toegepast in Nederland. Het gebruik van energie-uitwisseling maakt het systeem rendabel en efficiënt.

De bewoners worden op een eenvoudige manier geïnformeerd over de werking van het systeem, waardoor de inzetbaarheid en het comfort worden verhoogd. Dit benadrukt de belangrijkheid van een goed geïnformeerde gebruiker bij het succesvol inzetten van warmtepomptechnologie.

Kritisch overzicht van de SOURCE DATA

De SOURCE DATA biedt een rijke hoeveelheid informatie over de toepassing van warmtepompen in verschillende contexten. De meeste informatie is afkomstig van projectbeschrijvingen en praktijkvoorbeelden, waardoor de data betrouwbaar is. Er zijn geen duidelijke tegenstrijdigheden of onduidelijke uitspraken in de SOURCE DATA gemerkt.

Er is één aanduiding dat een project subsidies heeft ontvangen via de VEKI-subsidie en EIA-subsidie, wat het project financiering biedt. Deze subsidies zijn niet verder toegelicht, maar wel vermeld als een voordeel voor de uitvoering van het project.

Conclusie

Hybride en industriële warmtepompen zijn steeds vaker ingezet als duurzame oplossing in zowel woningen als bedrijven. In woningen bieden hybride warmtepompen een efficiënte combinatie van elektrische warmtepompen en gaskachels, terwijl industriële warmtepompen het potentieel hebben om restwarmte te recupereren en te gebruiken voor proceswarmte.

De projecten die in de SOURCE DATA worden genoemd tonen aan dat warmtepompen niet alleen technisch haalbaar zijn, maar ook financieel aantrekkelijk, vooral wanneer subsidies worden ingezet. Het is echter belangrijk om aanvullende investeringen te doen in kabels, leidingwerk en slimme regeltechniek om de installaties optimaal te laten functioneren.

In de woningbouw is er sprake van een schaalbaar model via lagetemperatuursnetwerken, terwijl in de industrie chemische warmtepompen een interessante optie zijn voor energieefficiëntie. De toekomst van warmtepompinstallaties ligt bij slimme toepassingen, geïntegreerde systemen en een goed onderlegde kennis van de gebruiker.

Bronnen

project