Warmtepomp in de woning: subsidie, kosten en terugverdientijd voor woningeigenaren

Inleiding

Een warmtepomp is tegenwoordig een populaire keuze voor woningeigenaren die hun energieverbruik willen verduurzamen. Met name de investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) maakt het aanschaffen en installeren van een warmtepomp aantrekkelijker. In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende soorten warmtepompen, de voorwaarden voor subsidie, de installatiekosten en de terugverdientijd. Hierbij baseren we ons uitsluitend op de informatie uit betrouwbare bronnen, zoals RVO.nl, cvprobleemkwijt.nl en offerteadviseur.nl.

Soorten warmtepompen en kosten

Er zijn verschillende soorten warmtepompen, die elk op een andere manier werken en bijgevolg ook verschillende kosten hebben. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende soorten, met daarnaast een indicatie van de prijsklasse en de subsidie die mogelijk is.

Lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp gebruikt de warmte uit de buitenlucht om binnenlucht op te warmen. Deze soort warmtepomp wordt vaak gebruikt in drogers of airconditioners. De kosten liggen tussen de €4.000 en €8.000. Helaas is deze soort warmtepomp niet in aanmerking voor subsidie via de ISDE. De terugverdientijd ligt tussen 10 en 23 jaar, afhankelijk van het verbruik en de efficiëntie.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een lucht-water warmtepomp met een traditionele gasgestookte cv-ketel. Deze oplossing is geschikt voor woningen waar de warmtepomp niet in de wintermaanden voldoende warmte kan leveren. De hybride warmtepomp kost tussen €2.500 en €6.000. Ondanks de voordelen, valt deze soort warmtepomp sinds 2021 niet meer onder de ISDE-subsidie. De terugverdientijd is echter aanzienlijk korter, tussen 3 en 9 jaar, doordat de cv-ketel slechts aanslaat wanneer nodig.

Lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om warm water te genereren, dat vervolgens via een verwarmingssysteem wordt verspreid in de woning. De kosten liggen tussen €6.000 en €13.000. De ISDE-subsidie voor deze soort ligt tussen €2.000 en €3.500. De terugverdientijd varieert tussen 11 en 19 jaar, afhankelijk van de elektriciteitskosten en de efficiëntie van het systeem.

Grond-water warmtepomp

De grond-water warmtepomp haalt warmte uit de grond en gebruikt deze om het water in het verwarmingssysteem op te warmen. Omdat grondtemperatuuropname stabiel is, is deze warmtepomp zeer efficiënt. De installatiekosten zijn echter hoger, met een minimum van €10.000. De ISDE-subsidie bedraagt tussen €2.000 en €4.000. De terugverdientijd is minimaal 10 jaar, maar kan langer zijn afhankelijk van de locatie en de grondstructuur.

Water-water warmtepomp

Een water-water warmtepomp haalt warmte uit een oppervlaktewaterbron zoals een meer of een rivier. Deze soort is bijzonder geschikt voor woningen in de buurt van water. De installatiekosten zijn aanzienlijk hoog, met een minimum van €15.000. De ISDE-subsidie ligt tussen €2.500 en €4.000. De terugverdientijd is minimaal 12,5 jaar, en kan verder ingekort worden door aanvullende energiebesparende maatregelen.

Vergelijking van warmtepompkosten

Subsidie via ISDE voor warmtepompen

De overheid stimuleert woningeigenaren om over te stappen op duurzame energie via de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). Deze subsidie is beschikbaar voor een aantal soorten warmtepompen, maar er zijn wel voorwaarden die moeten worden voldaan.

Voorwaarden voor ISDE

• Nieuwe warmtepomp: De warmtepomp moet nieuw zijn. Voor tweedehands of gebruikte warmtepompen is geen subsidie beschikbaar.
• Installatie: De warmtepomp moet eerst geïnstalleerd worden voordat een subsidieaanspraak kan worden gedaan. De aanvraag moet binnen 24 maanden na installatie worden ingediend.
• Professionele installatie: De installatie moet uitgevoerd worden door een gecertificeerd bouwinstallatiebedrijf. Eigen installatie is niet toegestaan.
• Woningcriteria: De warmtepomp mag alleen geïnstalleerd worden in een woning met een bouwjaar voor 1 januari 2019. Voor woningen gebouwd na die datum moet aangetoond worden dat de omgevingsvergunning voor 1 juli 2018 is aangevraagd.
• Meldcode: De warmtepomp moet op de meldcodelijst staan. Deze lijst bevat warmtepompen die al eerder zijn goedgekeurd voor de subsidie.

De meldcodelijst is een belangrijke controlemaatregel om ervoor te zorgen dat alleen warmtepompen met voldoende efficiëntie subsidie krijgen. Bij het indienen van een subsidieaanvraag dient de meldcode van de warmtepomp vermeld te worden.

Subsidiebedragen

De subsidiebedragen variëren per type warmtepomp:

• Lucht-water: €2.000 - €3.500
• Grond-water: €2.000 - €4.000
• Water-water: €2.500 - €4.000

De hybride warmtepomp is niet langer in aanmerking voor subsidie via ISDE. Dit betekent dat voor woningeigenaren die overwegen om deze oplossing te kiezen, de investering niet wordt gestimuleerd door de overheid.

Aanvragenproces

Het aanvragen van subsidie via ISDE verloopt als volgt:

1. Kies een warmtepomp die op de meldcodelijst staat.
2. Laat de warmtepomp professioneel installeren.
3. Vraag binnen 24 maanden na de installatie subsidie aan via de RVO-website.
4. Geef de meldcode van de warmtepomp op in de aanvraag.
5. Wacht op goedkeuring van de subsidie.

Het is belangrijk om alle voorwaarden te controleren voordat men een subsidie aanvraagt, omdat onvoldoende naleving kan leiden tot weigering van de aanvraag.

Terugverdientijd en rendement

De terugverdientijd van een warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder het type warmtepomp, de elektriciteitskosten en eventuele aanvullende maatregelen zoals zonnepanelen of isolatie. In de afgelopen jaren zijn de investeringskosten voor warmtepompen gedaald, terwijl subsidies zoals ISDE de terugverdientijd verder verkorten.

Invloed van elektriciteitskosten

Hoewel een warmtepomp leidt tot een aanzienlijke besparing op gas, loopt het elektriciteitsverbruik wel omhoog. De mate waarin dit gebeurt hangt af van het type warmtepomp en de efficiëntie van het systeem. Voor woningeigenaren met hoge elektriciteitskosten kan dit de besparing per jaar verminderen.

Aanvullende maatregelen

Om de elektriciteitskosten te verlagen en de terugverdientijd verder te verkorten, zijn een aantal aanvullende maatregelen mogelijk:

• Zonnepanelen: Door zonnepanelen te installeren, kan een deel van de elektriciteit voor de warmtepomp opgewekt worden, wat de kosten verder vermindert.
• Isolatiemaatregelen: Goede isolatie vermindert het warmteverlies in de woning, waardoor de warmtepomp minder vaak hoeft te werken.
• Energiebesparing: Het toepassen van energiebesparende maatregelen, zoals het gebruik van LED-verlichting of het kopen van energiezuinige apparaten, kan ook leiden tot verder besparen.

Overwegingen bij de keuze van een warmtepomp

Bij het kiezen van een warmtepomp zijn meerdere aspecten belangrijk:

• Efficiëntie: De COP (Coefficient of Performance) geeft aan hoe efficiënt een warmtepomp werkt. Een hogere COP betekent dat de warmtepomp meer warmte levert per kWh elektriciteit.
• Locatie: De locatie van de woning bepaalt welke soort warmtepomp het meest geschikt is. Zo is een grond-water warmtepomp bijvoorbeeld geschikt voor woningen met een groot perceel, terwijl een lucht-water warmtepomp beter past in stadswooningen.
• Budget: De investeringskosten en de subsidies spelen een belangrijke rol in de keuze. Voor woningeigenaren met een beperkt budget kan een hybride warmtepomp een goed compromis zijn, hoewel deze niet langer subsidie ontvangt.

Onderhoud en levensduur van warmtepompen

Een warmtepomp vereist regelmatig onderhoud om optimaal te functioneren en langdurig te blijven werken. Het aanbieden van een onderhoudscontract kan de levensduur van de warmtepomp verlengen en grote defecten voorkomen.

Onderhoudscontract

Een onderhoudscontract kost gemiddeld €75 per jaar. Door dit contract af te sluiten, kan men zorgen voor:

• Regelmatige inspecties van het systeem.
• Tijdige vervanging van slijtvasten onderdelen.
• Verlenging van de levensduur van de warmtepomp.

Een goed onderhouden warmtepomp kan tot wel 25 jaar functioneren, afhankelijk van het type en de kwaliteit van de installatie.

Levensduur

De levensduur van een warmtepomp varieert per type:

• Lucht-lucht: 10 - 15 jaar
• Lucht-water: 15 - 20 jaar
• Grond-water: 20 - 25 jaar
• Water-water: 20 - 25 jaar

De levensduur is bepalend voor de kostenefficiëntie van de warmtepomp. Een langere levensduur betekent dat de investering zich sneller terugverdient.

Samenvatting

Een warmtepomp is een duurzame en energiezuinige oplossing voor woningeigenaren die willen overgaan op duurzame energie. De keuze voor een warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder het type warmtepomp, de investeringskosten, de subsidies en de verwachtingen rondom rendement en terugverdientijd. De ISDE-subsidie maakt het aanschaffen van een warmtepomp aantrekkelijker, maar het is belangrijk om rekening te houden met de voorwaarden voor deze subsidie. Buiten het aanschafproces zelf is ook het onderhoud van een warmtepomp belangrijk om de levensduur en efficiëntie te verlengen.

Een zorgvuldige afweging van alle opties en een duidelijke berekening van kosten en besparingen zijn essentieel bij de overgang naar een warmtepomp. Voor woningeigenaren die willen profiteren van subsidies en energiebesparing, is het kiezen van de juiste warmtepomp een belangrijke stap in de richting van een duurzamere woning.

Conclusie

Een warmtepomp is een aantrekkelijke keuze voor woningeigenaren die hun energieverbruik willen verduurzamen. De beschikbare subsidies, zoals ISDE, maken het aanschaffen van een warmtepomp financieel haalbaar, terwijl de terugverdientijd aanzienlijk is afhankelijk van het type warmtepomp en aanvullende maatregelen. Door de juiste keuze te maken en de voorwaarden voor subsidie goed te begrijpen, kunnen woningeigenaren langdurige besparingen realiseren en bijdragen aan een duurzamere toekomst. Het is verstandig om vooraf een detaileerde berekening te maken, eventueel met behulp van een energieadviseur of vergelijkingsinstrument, om de meest geschikte oplossing te kiezen op basis van persoonlijke omstandigheden.

Bronnen

1. ISDE: Warmtepomp woningeigenaren
2. CV-probleem kwijt: Kosten en types warmtepomp
3. Offerteadviseur: Warmtepompkosten en subsidies