Luchtvochtigheid in de kelder: effectief beheersen en voorkomen van schimmelvorming

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category kelder

De luchtvochtigheid in een kelder is een belangrijk onderdeel van het binnenklimaat. In veel gevallen is de luchtvochtigheid in een kelder hoger dan in andere ruimtes van het huis, wat leidt tot problemen zoals schimmels, condensatie en een benauwd gevoel. In dit artikel geven we een overzicht van de aard van de luchtvochtigheid in de kelder, de invloed daarvan en de meest efficiënte manieren om het vochtgehalte te beheersen.

Wat is luchtvochtigheid en waarom is het belangrijk?

Luchtvochtigheid wordt vaak uitgedrukt als relatieve luchtvochtigheid (RV), wat aangeeft hoeveel vocht de lucht bevat in vergelijking met het maximale hoeveelheid dat de lucht bij een bepaalde temperatuur kan bevatten. Bijvoorbeeld, een RV van 50% betekent dat de lucht voor de helft verzadigd is met waterdamp. Hoe warmer de lucht, hoe meer vocht ze kan bevatten.

In kelders is de luchtvochtigheid vaak hoger dan in andere ruimtes van het huis, doordat grondwater via de vloer en wanden in de kelder door kan dringen en de kelder over het algemeen de minst geventileerde ruimte is. Daarnaast kan er condensatie ontstaan door bouwkundige tekortkomingen zoals doorslaand vocht of lekkende leidingen. De koelere lucht in de kelder zal ook per definitie vochtiger zijn dan die in de andere ruimtes, omdat als lucht afkoelt, de relatieve luchtvochtigheid toeneemt.

Wat is de ideale luchtvochtigheid in de kelder?

Voor een gezond binnenklimaat dient de luchtvochtigheid in de kelder tussen de 50% en 55% te liggen. Wanneer de kelder niet goed wordt geventileerd, kan het percentage stijgen. Hierdoor ontstaan problemen zoals een bedompte geur, condensatie en vochtplekken. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om de luchtvochtigheid in de kelder te beheren.

Hoe bepaal je de luchtvochtigheid in de kelder?

Om de luchtvochtigheid te meten, worden vaak vochtmetingen gebruikt. Moderne vochtmetingen werken via capacitieve sensoren, die het vochtgehalte in de lucht detecteren. Dit gebeurt door het meten van de elektrische capaciteit tussen twee geleidende lagen met een vochtgevoelig diëlektrisch materiaal ertussen. Dit systeem is zeer nauwkeurig en wordt vaak gebruikt in woningen en industriële omgevingen.

Hoe voorkom je dat de luchtvochtigheid in de kelder te hoog wordt?

Er zijn verschillende manieren om de luchtvochtigheid in de kelder te beheersen. Hieronder geven we een overzicht van de meest efficiënte methoden:

1. Ventileren van de kelder

Ventileren is een van de belangrijkste manieren om de luchtvochtigheid in de kelder te beheren. Er zijn verschillende soorten ventilatie:

Natuurlijke ventilatie: Dit gebeurt door ramen of roosters open te zetten. Dit is effectief, maar hangt af van de buitentemperatuur en luchtkwaliteit.
Mechanische ventilatie: Dit systeem gebruikt een motor om lucht af te voeren via luchtkanalen. Het is vooral nuttig bij ernstige vochtproblemen. Een mechanisch ventilatiesysteem reguleert de vocht toe- en afvoer. Deze vorm van ventilatie werkt continue. Hiervoor is aparte toevoer en afvoer van lucht nodig.

Bij mechanische ventilatie is de kans aanwezig op condensvorming. Dit treedt op wanneer vochtige buitenlucht in de kelder afkoelt tegen de koude kelderwand. Je kunt dit voorkomen door een luchtontvochtiger te laten plaatsen. Dit systeem gebruikt warmte van afvoerlucht om inkomende lucht te verwarmen. Dit systeem kan tevens worden uitgebreid met vochtsensoren, zodat de werking wordt afgestemd op het ideale vochtpercentage in de lucht.

2. Gebruik van een luchtontvochtiger

Een luchtontvochtiger is een apparaat dat overtollig vocht uit de lucht haalt. Dit is zeer effectief en helpt om een gezond binnenklimaat te hebben. Er zijn verschillende soorten luchtontvochtigers:

Elektrische luchtontvochtigers: Deze modellen halen water op en zijn geschikt voor grotere ruimtes. Ze zijn eenvoudig in gebruik en hebben meestal een automatische afvoer.
Chemische luchtontvochtigers: Deze zijn geschikt voor kleinere ruimtes en werken op basis van chemische vochtopname.

Voor een kelder met een hoge luchtvochtigheid is een luchtontvochtiger ideaal. Het is belangrijk om de juiste capaciteit te kiezen. Dit hangt af van de grootte van de kelder, de isolatie en de temperatuur in de winter.

3. Condensatiedimensie en vochtafvoer

Bij het installeren van een luchtontvochtiger is het belangrijk om rekening te houden met de condensatiedimensie en vochtafvoer. Bijvoorbeeld, een kelder ontvochtiger die wordt gebruikt in combinatie met een condenswater afvoerpomp kan de luchtvochtigheid effectief verlagen.

Een luchtontvochtiger is het beste in te zetten in combinatie met een condenswater afvoerpomp, sommige van de toestellen (zowel professioneel als voor de consument) zijn voorzien van deze pomp. Bijvoorbeeld, de Heylo KT 20 Bouwdroger of de Gobi 35 CTH.

4. Isolatie van de muren en vloer

Een andere manier om de luchtvochtigheid in de kelder te beheersen, is het isoleren van de muren en vloer. Hiermee voorkom je dat het vocht in de lucht condenseert tegen de muren aan. Het vocht blijft dan wel in de lucht maar zal niet tot problemen op de muren leiden.

5. Luchtbevochtigers

Een luchtbevochtiger is een apparaat dat het vochtgehalte in de lucht verhoogt. Dit is ideaal voor de winter, wanneer de luchtvochtigheid laag is. Er zijn verschillende soorten luchtbevochtigers, waaronder ultrasone vernevelaars, verdampingsmodellen en stoomluchtbevochtigers. Investeer bij voorkeur in een model met een ingebouwde hygrometer. Dan stopt het apparaat automatisch als de ideale luchtvochtigheid tussen 40% en 60% is bereikt.

Conclusie

De luchtvochtigheid in een kelder is een belangrijk onderdeel van het binnenklimaat. Een te hoge luchtvochtigheid kan leiden tot problemen zoals schimmels, condensatie en een benauwd gevoel. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om de luchtvochtigheid te beheren via ventilatie, het gebruik van luchtontvochtigers, isolatie en luchtbevochtigers. De ideale luchtvochtigheid in een kelder ligt tussen de 50% en 55%. Met een goed ventilatiesysteem en een luchtontvochtiger kun je ervoor zorgen dat de luchtvochtigheid in de kelder stabiel blijft.

Bronnen

luchtvochtigheid