Onthoestaat en ontdooicyclus bij de Remeha Elga warmtepomp: probleemherkenning en mogelijke oplossingen

Published by Redactie on oktober 20, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De ontdooicyclus is een essentieel onderdeel van de werking van alle warmtepompen, waaronder de Remeha Elga-serie. In de koude wintermaanden loopt het proces van warmteoverdracht van het milieu naar het gebouw via een warmtewisselaar of verdamper. Deze verdamper kan echter ijsafzetting krijgen, wat de efficiëntie en het verloop van warmtestromen negatief beïnvloedt. Bij de meeste modellen, zoals de Elga Ace 6 kW en 8 kW, gebeurt de ontdooicyclus automatisch. Echter, zoals gerapporteerd in forums en technische ondersteuning, kan het voorkomen dat de Elga warmtepomp blijft hangen in de ontdooicyclus bij lagere temperaturen, vooral onder de 10 °C buitentemperatuur.

Dit artikel bespreekt op basis van gerapporteerde ervaringen en technische specificaties hoe de ontdooprocédé in werking treedt, waarom storingen kunnen optreden, en welke mogelijke oplossingen beschikbaar zijn, met een focus op situaties waarin de Elga wordt gebruikt in een hybride systemen-configuratie – bijvoorbeeld in combinatie met een CV-ketel die los wordt geregeld.

Het fundamentele principe van het ontdoien bij warmtepompen

Bij een warmtepomp zoals de Remeha Elga wordt warmte onttrokken uit de omgevingslucht of bodem en dit wordt overgebracht naar het verwarmingscircuit van een gebouw. Dit proces vindt plaats via de verdamper (aan de 'binnenzijde' van de lucht/waterpomp), die verantwoordelijk is voor de warmteopname. Een probleem hierbij is dat deze verdamper bij lage temperaturen (onder de 0 °C) kan bevriezen. Dit vriest het filter van luchtstroom af en belemmert zo de warmtetoevoer.

Om dit voor te komen, moet de warmtepomp regelmatig ontdooien. Dit ontdoien is een automatisch proces:

Passief ontdoien: Indien de buitentemperatuur boven de 5 °C is, kan de warmtepomp passief ontdooien. In dit geval blijft de ventilator draaien, maar wordt de compressor uitgeschakeld. De buitenlucht, met temperatuur boven nul, transporteert verwarmende energie naar de verdamper, wat ervoor zorgt dat het ijs slechts loskomt en valt af.
Actief ontdoien: Bij temperaturen onder de 5 °C wordt het passieve ontdoien niet efficiënt genoeg gevonden, en schakelt de warmtepomp over naar actieve ontdooicyclus. Hierbij wordt voor korte tijd de back-upverwarming of de verhittingscomponenten gebruikt om de verdamper te ontdooien.

Bijvoorbeeld bij de Elga Ace 8 kW wordt dit proces bepaald door de aanvoertemperatuur (Taanvoer). Indien deze onder de 10 °C komt, schakelt de systeemlogica actief over naar back-upverwarming, zolang nodig is om de Taanvoer te verhogen tot minimaal 20 °C, zodat de buitenunit opnieuw kan starten.

Onthoestaat: 'OntdooiMetRes' aan de hand van gebruikerservaringen

Gebruikers van de Remeha Elga warmtepomp rapporteren over het probleem dat de warmtepomp blijft hangen in de substatus "OntdooiMetRes", met een warmtevraag naar de back-up (CV-ketel). In deze situatie is de buitenunit al volledig ontdooid, wat bevestigd door visuele inspectie. Echter, wanneer de warmtepomp probeert weer te starten, blijft de verdamper in een ontdoestof, en de externe motor ("propellor") blijft uit, terwijl de CV-ketel ("vlammetje") probeert op te nemen in de vorm van reserveverwarming.

Een gebruiker beschrijft de configuratie als volgt:

De Elga Ace 6 kW wordt gebruikt in een hybride verwarmingsopstelling, samen met een CV-ketel.
De CV-ketel wordt gelijkvloers via zijn eigen thermostaat geregeld en is niet direct gekoppeld aan de Elga voor verwarmingsvragen.
Het verwarmingscircuit heeft een verwarmingsoppervlak van 250 m² en een aanvoertemperatuur ingesteld op 28 °C (retourtemperatuur gemiddeld ca. 24 °C).
Bij temperaturen outside lager dan 6 °C blijft de Elga warmtepomp vastzitten in de ontdooicyclus.
Na resetten (stroom uit- en weer aan), start de Elga weer correct op.
De gebruiker vermoedt dat het gebrekkige restwarmtepeil in het verwarmingscircuit het probleem voor de ontdoicyclus veroorzaakt.

Het is belangrijk om te vermelden dat het ontdoien van de verdamper niet automatisch afhankelijk is van de aanwezigheid van externe verwarming, zoals een CV-ketel, zolang de aanvoertemperatuur maar boven de minimaal vereiste waarde ligt. Wanneer deze temperatuur toch boven de 10 °C blijft, en het ontdoien vastloopt, kan het een indicatie zijn dat er een storing optreedt in de interne logica van de Elga warmtepomp of een miscommunicatie plaatsvindt tussen de pompen software en verwarmend systeem.

Mogelijke oorzaken van ontdooicyclus vastloop

Op basis van aanvullende gerapporteerde informatie zijn er drie aandachtspunten te onderscheiden die leiden tot problemen met het ontdoeproces bij de Elga:

Onvoldoende restwarmte in het verwarmingscircuit.
- Bij de beschreven configuratie (250 m² bodemverwarming, aanvoer 28 °C, retour 24 °C) lijkt het verwarmingscircuit voldoende groot om restwarmte op te nemen. De gebruiker vermoedt echter dat het circuit met lage temperaturen werkt en misschien niet voldoende warmte kan leveren om de ontdoicyclus volledig te voltooien, vooral bij temperaturen ver onder 6 °C.
- Daarbij speelt het feit dat de backupverwarming (de CV-ketel) niet reageert op de warmtevraag van de Elga. Dit kan gebeuren als het controlerespons niet is ingesteld of als de temperatuur in het circuit niet voldoende toeneemt om een opname mogelijk te maken.
Actieve ontdooprocedure vereist externe verhitter.
- Bij aanvoertemperaturen onder de 10 °C is de Elga ontworpen om gebruik te maken van de back-upverwarming om ervoor te zorgen dat de Taanvoer minimaal 20 °C bereikt. Dit is, zodra het bereikt is, vereist voordat de warmtepomp de normale cyclus kan hervatten.
- Gezien de lage temperatuur die gebruikers constateren (rond de 19 °C Taanvoer in vastgestelde situaties), zou dit in theorie genoeg moeten zijn – tenzij er een sensorfout in de Taanvoermeetapparatuur aanwezig is, wat in de handleiding en ondersteuning vermeld wordt.
Software- of controlerelatieve storingen bij hybride configuratie.
- In configuraties waarin de back-upverwarming (in deze casus een CV-ketel met thermostaat) op een losse regelunit werkt, kan er een timing-probleem ontstaan. De Elga verwacht mogelijk communicatie van de back-upverwarming om te detecteren of deze temperatuur opbouw voltooide is.
- Als de CV-ketel niet op tijd reageert of foutief temperatuurwaarden opgeeft, kan het gebeuren dat de Elga op blijft zoeken in de database voor noodopname, terwijl eigenlijk geen opname gebeurt.

Tactieken om ontdooicyclusproblemen op te lossen

Aanpassing van het verwarmingscircuit

Bij gebruikerservaringen is aangeraden om de aanvoertemperatuur licht te stijgen, zodat er bij lage buitentemperaturen voldoende restwarmte is om de ontdoicyclus verder te faciliteren. Hierbij kunnen belangrijke punten zijn: - Ervaren experts adviseren om de aanvoertemperatuur te verhogen tot minimum 30 °C bij buitentemperaturen onder 5 °C. - Bij een vloerverwarmingssysteem is dit echter een beetje ingewikkeld, omdat vloerverwarmingken meestal besteed tot laag temperatuurcircuit werken, om comfort en efficiëntie te waarborgen. - Een alternatief is het verlagen van het retourcircuit naar een lagere waarde, zodat het temperatuuroverstroomgehalte wordt vergroot. Maar zolang het retourcircuit niet onder het kritieke niveau komt (vermijden van overvries), kan dit een oplossing zijn.

Intergrote beveiliging en logica bij de Elga

De handleiding van de Elga 8 kW geeft aan: - Bij een aanvoertemperatuur onder de 10 °C is het actief ontdooien vereist, waarbij de backupverwarming moet schakelen tot minimum 20 °C aanvoer. - Het probleem kan in een softwareverandering in de Elga logica liggen – bv. een niet goed begrepen statusupdate van de aanvoer of een foutieve detectie van het startmoment. - In dit geval is het verstandig om een service-technicus te betrekken die de systemstatus en communicatieschema's kan verifiëren.

Integratie van de CV-ketel met het warmtepompbesturingssysteem

Wanneer de backupverwarming los van de Elga regelt, kan dit leiden tot foutieve detectie: - Het is aangeraden om de CV-ketel via een onderdeel te koppelen dat de geautomatiseerde vraag kan detecteren van de Elga voor verwarming – niet via een zelf-gergelde thermostaat. - Een mogelijke oplossing is om bijvoorbeeld een communicaterminal (zoals BACnet of KNX) tussen de Elga en de CV-ketel via een externe beveiligingsmodule te gebruiken om de synchronisatie te garanderen.

Alternatieve slimme oplossingen

Nieuwere warmtepompmodellen zijn uitgerust met slimme aanpassingen die het aantal ontdooicyclusactiviteiten verlagen en efficiëntie verbeteren. Deze oplossingen zijn ook mogelijk als toevoeging op de huidige Elga-gekoppelde setup:

Optimalisatie van de ondergrond onder de unit. Door de warmtepomp op 15 cm hoge blokken of een platform te plaatsen met goed doorlatend grondsysteem, wordt voorkomen dat overblijvend condenswater (na ontdooicyclus) in vriesweer opnieuw bevriest. Dit kan het frequentie van opnieuw ontdooien reduceren.
Warmtelint toevoegen. In koude winters of op vriesnachten kan de beschikbaarheid van een warmtelint onder de buitenunit helpen bij het snel ontdooien van condensresten. Ondersteuning van deze functie via software zorgt voor automatische sluiting van het lint tijdens cyclus.

Conclusie

De ontdooicyclus is een kritieke functie voor goed functionerend thermisch comfort in winters. De Remeha Elga warmtepomp is goed bekend om zijn stijging in efficiëntie en betrouwbaarheid, maar bij hybride systemen en kouder winters zijn er risico's voor storingen als het ontdoien vastloopt.

Gebruikers ervaringen met de "OntdooiMetRes"-status tonen aan dat gecontroleerde aanvoertemperaturen, synchronisatie met backupverwarming en mogelijke softwareveranderingen aanwezig zijn als essentieel kritieken. Tenzij klantbeheer en ondersteuning direct het geautomatiseerd gegevensuitwisselingssysteem kan verifiëren, is het verstandig om een service-technicus of systeemintegrator raad te vragen. Zeker bij lage buitentemperaturen is het uitermate belangrijk dat zowel de warmtepomp als het verwarmingscircuit van het gebouw goed met elkaar communiceren.

Wanneer dit wordt behaandeld, is het zeker mogelijk om het aantal zelfstandige ontdooicyclusoptredens te verminderen, de efficiëntie te verbeteren en de levensduur van de Elga warmtepomp te verlengen.