De Houtbouwmeetup in Eindhoven: Bouwen met hout als toekomst van duurzaam wonen
De Nederlandse bouwsector staat voor een belangrijke transitie. Houtbouw wordt steeds vaker gezien als een duurzame, betaalbare en innovatieve bouwtechniek die de toekomst van de woningbouw kan vormgeven. In het hart van deze ontwikkeling staat Eindhoven, waar tijdens de Dutch Design Week het Matchbox-gebouw centraal staat als voorbeeld van wat houtbouw mogelijk maakt. Verschillende organisaties, waaronder Cirkelstad, Trudo en Duurzaamheidspact, hebben in het kader van deze trend een bijzondere meetup georganiseerd om kennis te delen en het gesprek over de toekomst van houtbouw te stimuleren.
Wat is de Houtbouwmeetup in Eindhoven?
Tijdens de Dutch Design Week (18-26 oktober 2024) is het Matchbox-gebouw op Strijp-S in Eindhoven een levendige showcase geworden van houtbouw in Nederland. Het is het eerste ‘mix-use’ gebouw van Trudo dat volledig in hout is gebouwd en zal dienen als kantoorruimte en woningbouwproject. Tussen 12:30 en 15:30 uur vond op 23 oktober 2024 een inspirerende bijeenkomst plaats, georganiseerd door Cirkelstad in samenwerking met het Duurzaamheidspact.
Deze meetup richtte zich op de businesscase voor houtbouw en had als doel te tonen waarom houtbouw een realistische, duurzame en economisch verantwoorde oplossing kan zijn voor toekomstige woning- en kantoorprojecten. Tijdens het programma werden sprekers uit verschillende disciplines uitgenodigd, waaronder Pablo van der Lugt, architecten van KAAN Architecten, ingenieurs van ABT, en vertegenwoordigers van Woonbedrijf en Alba Concepts. Ook werd ingegaan op de taxatie van het Matchbox-gebouw, gepresenteerd door DVDV Taxaties.
Matchbox: Het eerste mix-use houtbouwproject op Strijp-S
Matchbox is een baanbrekend project op Strijp-S in Eindhoven, ontwikkeld in opdracht van corporatie Trudo. Het is het eerste gebouw in Nederland dat volledig in hout wordt gerealiseerd en tegelijkertijd woon- en werkfuncties combineert. Het project is ontwikkeld door een consortium van partijen, waaronder KAAN Architecten, ABT, Adviesbureau Lüning en Stam + De Koning Bouw.
Het gebouw bevond zich tijdens de Dutch Design Week in de afbouwfase, waardoor bezoekers een unieke kans hadden om het project te bezichtigen. Tijdens de meetup werden niet alleen de architecturale en technische aspecten van het project belicht, maar ook de economische haalbaarheid van houtbouw in vergelijking met traditionele bouwmethoden. De eventuele vooroordelen over houtbouw, zoals het brandgevaar, werden bewust benoemd en besproken.
Naast het technische en economische inzicht, werd ook aandacht besteed aan de ervaringswereld van houtbouw. In Matchbox waren exposities ingericht waarbij houtbouw kon worden beleefd met alle zintuigen. Zo waren er akoestische vergelijkingen, geurpotjes en tastbare houtsoorten beschikbaar, waardoor het publiek een directe ervaring kon opdoen met de kwaliteiten van bouwen in hout.
Het programma van de meetup
Het programma van de bijeenkomst was breed samengesteld om zowel technische als commerciële aspecten van houtbouw aan te kaarten. De dag begon om 12:30 uur met een inloop, waarbij bezoekers kennis konden maken met de houtbouwpraktijk in het Matchbox-gebouw. Vanaf 13:00 uur tot 15:30 uur volgden gastsprekers en een panelgesprek.
De sprekers en onderwerpen waren als volgt:
Inspirerende lezing door Pablo van der Lugt
Pablo van der Lugt, expert op het gebied van duurzame bouwmaterialen, benadrukte de milieuvriendelijke eigenschappen van hout en de rol die het speelt in het verminderen van CO2-uitstoot in de bouwsector.Architectuur door KAAN Architecten
De architecten gaven uitleg over het ontwerp van Matchbox en hoe de materialenkeuze het ontwerp en de leefbaarheid van het gebouw beïnvloedt.Technisch ontwerp door ABT
Ingenieurs van ABT bespraken de uitdagingen en oplossingen rond het bouwen met hout, met een focus op stabiliteit, brandveiligheid en duurzaamheid.Value Case Houtbouw door Woonbedrijf en Alba Concepts
In dit onderdeel werd uitgebreid ingegaan op de economische voordelen van houtbouw, zoals lagere bouwkosten en verkorte bouwtijden.Taxatie van Matchbox door DVDV Taxaties
Een deskundige taxatie van het Matchbox-gebouw werd gepresenteerd om de financiële waarde van houtbouwprojecten te schetsen.Interactief gesprek
Aan het einde van de bijeenkomst was er ruimte voor interactie tussen de sprekers en de aanwezigen, waarbij vragen over haalbaarheid, regelgeving en toekomstvisies konden worden gesteld.
De bijeenkomst eindigde om 16:30 uur met een borrel, waarin informele gesprekken en netwerken centraal stonden.
Houtbouw als toekomst van duurzaam bouwen
De meetup in Eindhoven vond plaats in een tijd waarin houtbouw steeds meer wordt erkend als een duurzame bouwoplossing. In tegenstelling tot traditionele bouwmaterialen zoals beton en staal, heeft hout een positieve CO2-balans. Het slaat CO2 op gedurende de levensduur van het gebouw en draagt zo bij aan een vermindering van de ecologische voetafdruk van de bouwsector.
Binnen de sector groeit het bewustzijn voor deze voordelen. De Dag van de Houtbouw, gehouden op 21 juni 2025, is daar een duidelijke indicatie van. Deze landelijke dag bracht bouwprofessionals en geïnteresseerden samen op verschillende bouwlocaties, waaronder Urban Woods in Delft en Matchbox in Eindhoven. Ook projecten van bewoners die hun houten woningen openstelden voor rondleidingen, gaven praktijkinzichten in het dagelijks leven met houtbouw.
De Dag van de Houtbouw wilde laten zien dat hout niet alleen geschikt is voor kleine woningen, maar ook voor grootschalige projecten. Het gebruik van biobased materialen en het integreren van houtbouw in de bestaande bouwpraktijk werd benadrukt als een haalbare strategie voor de toekomst.
Economische voordelen van houtbouw
Een van de kernthema’s van de meetup was de businesscase voor houtbouw. In samenwerking met Woonbedrijf en Alba Concepts werd uitgelegd waarom houtbouw niet alleen ecologisch verantwoord is, maar ook economisch voordelen biedt. De besproken casus van Matchbox gaf concrete inzichten in de bouwkosten, bouwduur en onderhoudsaspecten van houtbouwprojecten.
Bij de toepassing van hout in bouwprocessen zijn de volgende voordelen genoemd:
| Voordelen van houtbouw | Beschrijving |
|---|---|
| Lagere bouwtijd | Door het gebruik van vooraf geproduceerde houten elementen is de bouw sneller en efficiënter. |
| Verlaagde transportkosten | Houten bouwelementen zijn lichter dan beton, wat transportkosten verlaagt. |
| Verlaagde CO2-uitstoot | Hout slaat CO2 op en vermindert de koolstofuitstoot van het project. |
| Lage energieverbruik in gebruiksfase | Hout biedt goede isolatiewaarden, wat het energieverbruik van gebouwen verlaagt. |
Deze economische voordelen, gecombineerd met de groeiende eisen voor duurzaam bouwen, maken houtbouw steeds aantrekkelijker voor woningcorporaties, gemeenten en particuliere ontwikkelaars.
Technische uitdagingen en oplossingen
Hoewel de voordelen van houtbouw duidelijk zijn, zijn er ook technische uitdagingen die moeten worden overwonnen. ABT, als ingenieursbureau, bracht tijdens de meetup naar voren hoe houtbouw aangepakt moet worden vanuit een technisch ontwerpperspectief. Hoewel hout een sterke en lichte constructie biedt, vereist het een andere aanpak bij brandveiligheid en luchtdichtheid.
Belangrijke technische overwegingen bij houtbouw zijn:
- Brandveiligheid: Tijdens de meetup werd benadrukt dat hout bij brand een voorspelbaar gedrag vertoont. Het verkolen van hout vertraagt de temperatuurstijging, waardoor structurele stabiliteit langer behouden blijft.
- Duurzaamheid van het materiaal: Hout moet worden geselecteerd op basis van duurzaamheidscertificaten zoals FSC en PEFC. Deze certificaten garanderen dat het hout op verantwoorde wijze is gekapt.
- Luchtdichtheid en isolatie: Houten constructies vereisen zorgvuldige aandacht voor details om optimale isolatie en luchtdichtheid te garanderen. Dit is cruciaal voor energie-efficiëntie en comfort.
De gesprekken tijdens de meetup toonden aan dat deze uitdagingen niet alleen technisch oplosbaar zijn, maar ook leiden tot innovaties in het bouwproces.
Interactieve demonstraties en ervaring met houtbouw
Tijdens de Dutch Design Week had het publiek niet alleen toegang tot lezingen en gesprekken, maar ook tot een zintuiglijke ervaring van houtbouw. In Matchbox werden verschillende interactieve demonstraties opgezet om bezoekers bewust te maken van de kwaliteiten van hout als bouwmateriaal.
De demonstraties omvatten onder andere:
- Akoestische vergelijkingen: Hoe klinkt een ruimte van beton versus hout? De geluidskwaliteit van houten ruimtes werd belicht.
- Geurpotjes: De geur van verschillende houtsoorten werd gepresenteerd, om bezoekers te laten voelen hoe hout een natuurlijke en aangename leefomgeving kan creëren.
- Tastbare houtsoorten: Verschillende houtsoorten, afkomstig van verschillende delen van de wereld, waren aan te raken en te vergelijken op basis van structuur, dichtheid en gevoel.
- Proeven: In een unieke benadering was er ook ruimte voor smaakproeven, waarbij werd benadrukt dat houtbouw een warme en menselijke bouwstijl is.
Deze ervaringen maakten het houtbouwproces niet alleen technisch, maar ook emotioneel en visueel toegankelijk voor zowel professionals als leken.
Matchbox als voorbeeldproject
Matchbox is een 7-laagse constructie die duidelijk maakt dat houtbouw op grote schaal haalbaar is. Het project is geïnitieerd door corporatie Trudo en ontwikkeld in samenwerking met een multidisciplinair team van architecten, ingenieurs en bouwbedrijven. Tijdens de Dutch Design Week was het gebouw voor iedereen toegankelijk, zonder vereiste toegangspas of ticket.
Als nieuw kantoor van Trudo en met woningbouwfuncties, is Matchbox een voorbeeld van hoe hout ingezet kan worden in een complexe, mixed-use context. Het gebouw benadrukt de mogelijkheden van hout als bouwmateriaal en benoemt ook de praktische stappen die nodig zijn om houtbouw op te schalen.
De Dag van de Houtbouw 2025
In 2025 wordt houtbouw op nationaal niveau in de schijnwerpers gezet met de Dag van de Houtbouw op 21 juni. Dit initiatief brengt bouwlocaties, productielocaties en modelwoningen in heel Nederland samen om houtbouw te promoten.
Enkele van de deelnemende projecten:
- Urban Woods (Delft): Een grootschalig woonproject met 102 houten woningen.
- Matchbox (Eindhoven): Het mix-use houtbouwproject van Trudo.
- Barli: De nieuwste assemblagehal van dit bedrijf, waar innovaties in houtbouwproductie te bezichtigen waren.
De Dag van de Houtbouw biedt ook een kans voor bewoners om hun ervaringen met houten woningen te delen via rondleidingen. Dit maakt het voor de brede bevolking mogelijk om met eigen ogen te zien hoe houtbouw werkt in de dagelijkse praktijk.
Betekenis van de meetup voor de sector
De meetup in Eindhoven tijdens de Dutch Design Week is een bewijs van de opkomende trend van houtbouw in Nederland. Binnen de woningbouwsector is er steeds meer interesse in alternatieve, duurzame bouwmethoden, en houtbouw biedt daar een realistische en geteste oplossing voor.
In de toekomst zal houtbouw niet alleen worden toegepast in sociale huurprojecten zoals Matchbox, maar ook in andere segmenten van de woningbouw. Dit vereist echter een collectieve inspanning van overheid, woningcorporaties, architecten en bouwers om de regulering, financiering en kennis over houtbouw verder te ontwikkelen.
De interactieve en open benadering van deze meetup, met zowel technische als ervaringsgerichte demonstraties, benadrukt hoe belangrijk het is om het publiek én professionals te betrekken bij de transitie naar houtbouw. Alleen door dialoog, demonstratie en samenwerking kan houtbouw de volgende stap maken naar mainstream bouwpraktijk.
Aanmelden en contactinformatie
Hoewel de bijeenkomst in Eindhoven op dat moment vol was, was het mogelijk om je aan te melden voor de wachtlijst. Aya Bergkamp en Philémonne Jaasma van Cirkelstad verzorgden de organisatie van de meetup en konden bereikt worden via telefoonnummer 040-8420759 of e-mailadres [email protected].
Deze toegankelijkheid benadrukt hoe belangrijk het is om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij het gesprek over duurzame bouw. Zowel particuliere woningzoekenden als bouwprofessionals zijn uitgenodigd om meer te weten te komen over de mogelijkheden van houtbouw.
Conclusie
De meetup over houtbouw in Eindhoven tijdens de Dutch Design Week heeft laten zien dat houtbouw een haalbare, duurzame en economisch verantwoorde oplossing kan zijn voor toekomstige bouwprojecten. Matchbox fungeerde als praktijkvoorbeeld en inspiratiebron, en werd belicht vanuit verschillende perspectieven: architecturaal, technisch, economisch en ervaringsgericht.
Met de groeiende belangstelling en de organisatie van initiatieven zoals de Dag van de Houtbouw in 2025, lijkt houtbouw steeds meer ingang te vinden in de Nederlandse bouwpraktijk. De sector staat op het punt om houtbouw niet langer als een nicheoplossing te beschouwen, maar als een realistische en gewenste bouwmethodiek voor de toekomst.
Bronnen
Related Posts
-
Houtbouw in Nederland: Uitdagingen, Initiatieven en Kansen voor Duurzame Constructie
-
Salaris en Carrièremogelijkheden als Houtbouwer in Nederland
-
Zaanse Houtbouw: Erfgoed en Technieken van een Unieke Bouwtraditie
-
Karaktervolle Houtbouw voor Jouw Project: RR Houtbouw B.V. Stadskanaal
-
Bouwen met hout: De diensten van RPM Houtbouw Nederland B.V.
-
Risico’s van houtbouw voor bedrijven: Hoe verzekeraars omgaan met houtconstructies
-
Rijwielbedrijf ’t Fietshoekje en Houtbouw G. van der Wal: Twee Friese bedrijven met vakmanschap en kwaliteit
-
Houtbouw aanvragen bij Buitenpracht: Stijlvolle buitenverblijven op maat