Inleiding
Inmiddels is isolatie onontbeerlijk geworden voor wie zijn woning verduurzaam wil maken. Niet alleen om comfort en warmte te behouden, maar ook om energiekosten te drukken en milieuvoetentrap te verminderen. In Nederland zijn er diverse subsidies beschikbaar waarmee woningeigenaren een belangrijk deel van de kosten kunnen aanvullen. Een van de meest gebruikte subsidies is de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE). Deze subsidie ondersteunt woningeigenaren wanneer ze isolatiemaatregelen uitvoeren zoals gevel-, spouwmuur-, dak-, vloer- en deurisolatie.
In 2025 zijn er belangrijke veranderingen in de ISDE-subsidie. Subsidiebedragen zijn verhoogd, ondergrenzen zijn aangepast, en het is mogelijk geworden om binnen een bepaalde termijn meerdere aanvragen te doen. In deze uitgebreide gids geef ik een overzicht van de toegankelijke subsidies, de onderliggende voorwaarden, de nieuwe tarieven, en waar je mee rekening moet houden bij het aanvragen van de ISDE-subsidie.
Wat is de ISDE-subsidie?
De Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE) is een landelijke subsidie die woningeigenaren ondersteunt bij de verduurzaming van hun huizen. De subsidie wordt uitbetaald door de Rijksoverheid via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De ISDE-subsidie is specifiek bedoeld voor zogenaamde “gecombineerde isolatiemaatregelen”, dat wil zeggen, meerdere maatregelen tegelijk of het combineren van isolatie met andere duurzame investeringen.
Isolatiesubsidies worden berekend als een vast bedrag per vierkante meter, afhankelijk van de uitgevoerde maatregel. De subsidiebedragen verdubbelen wanneer je twee of meer maatregelen uitvoert binnen een korte termijn (in 2025 wordt dit binnen 24 maanden).
Belangrijke kenmerken van de ISDE-subsidie in 2025:
- Subsidiebedragen zijn verhoogd in vergelijking met vorige jaren.
- Minimale oppervlaktegrenzen zijn aangepast, o.a. naar beneden bij glas- en deurisolatie.
- Subsidieaanvragen mag binnen 12 maanden na werkvoering worden ingediend.
- De verduurzaming kan worden gecombineerd met aanleg van een warmtepomp, zonneboiler of aansluiting op een warmtenet.
- Milieuvriendelijke isolatiematerialen kunnen leiden tot extra beloningen, zoals een bonus op de basis-subsidie.
De belangrijkste uitzondering is dat de subsidie alleen beschikbaar is voor bijzonderheden die worden uitgevoerd door erkende vakmensen, niet voor zelfbouwprojecten.
Wat voor soorten isolatiemaatregelen ondersteunt de ISDE-subsidie?
De ISDE-subsidie is toegankelijk voor de volgende isolatiemaatregelen, waarbij het te isoleren oppervlak en type materiaal van invloed is op het subsidiebedrag:
| Isolatiemaatregel | Verhoogd Rd- of U-waarde | Subsidiebedrag (per m², 1 maatregel) 2025 | Subsidiebedrag (per m², 2 maatregelen) 2025 | Extra bonus (milieuvriendelijke materialen) | Maximale subsidie per maatregel |
|---|---|---|---|---|---|
| Spouwmuurisolatie | Minimaal 1,1 m²K/W | € 5,25 | € 10,50 | € 1,50 | € 1.785,00 |
| Gevelisolatie | Minimaal 3,5 m²K/W | € 20,25 | € 40,50 | € 6,00 | € 3.465,00 |
| Dakisolatie | Minimaal 3,5 m²K/W | € 16,25 | € 32,50 | € 5,00 | € 6.500,00 |
| Zoldervloerisolatie | Minimaal 3,5 m²K/W | € 4,00 | € 8,00 | € 1,50 | € 1.040,00 |
| Vloerisolatie (binnen) | Minimaal 3,5 m²K/W | € 5,50 | € 11,00 | € 2,00 | € 1.430,00 |
| Bodemisolatie | Minimaal 3,5 m²K/W | € 3,00 | € 6,00 | € 1,00 | € 3.900,00 (max per woning) |
| Glasisolatie (HR++ of triple) | Bepaald door productkwaliteit | € 50 – € 222 (HR++ of triple glas) | € 100 – € 444 | — | — |
| Deurisolatie | — | Koppeling aan glas- of kozijnenisolatie | Dubbel aanvragen mogelijk binnen 24 maanden | — | — |
Belangrijk om te weten:
- Cellulose als isolatiemateriaal levert in sommige gevallen extra beloning op, bijvoorbeeld bij dak- en zoldervloerisolatie.
- Voor glazige deuren en ramen geldt een hogere subsidie wanneer je kiest voor HR++- of tripleglas.
- Bij woningverbouwingsprojecten die groter zijn, of met meerdere woningen betreffen, kan ook de VVE een aanvraag doen voor subsidies rondom het duurzaam maken van een appartementencomplex (o.a. via gemeenschappelijke gevelisolatie en energiebegeleiding in het gebouw).
Koppeling met andere energieprojecten:
Als je bijvoorbeeld zowel isolatie als een warmtepomp of een zonneboiler installeert, kan het subsidiebedrag verdubbelen. Dit is een snelle manier om meer extra tegemoet te komen van de overheid. Bovendien kunnen woningeigenaren meer dan één subsidieaanvraag doen, mits de nieuwe aanvraag binnen 12 maanden na de voorgaande subsidie-uitvoering wordt ingediend.
Belangrijkste eisen om de ISDE-subsidie te ontvangen
Om in aanmerking te komen voor de ISDE-subsidie en daarmee voor isolatiemateriaal en -werkzaamheden, moet je voldoen aan een aantal wettelijke en technische voorwaarden. Voorwaarden kunnen per maatregel en type woning variëren.
Algemene subsidiesvoorwaarden in 2025:
- Eenmalige subsidiesbedragen gelden per m² en per maatregel.
- Isolatiemaatregelen mogen niet zelf worden uitgevoerd; er moet gebruik worden gemaakt van een erkend bouwvakman.
- Er zijn minimale oppervlaktegrenzen voor elke maatregel. Dit kan variëren vanaf 10 m² (bij gevel- of spouwmuurisolatie) tot 20 m² (in het geval van dak- of vloerisolatie).
- Geldig Rd- of U-waardes moeten zijn bereikt, om de doelstellingen van de EPC-verbetering te nemen.
Voorwaarden per maatregel:
1. Spouwmuurisolatie
- Minimale kwaliteit van Rd-waarde: 1,1
- Benodigd oppervlak: 10 - 170 m²
- De maatregel moet worden gecombineerd met tenminste één andere isolatiemaatregel.
2. Gevelisolatie
- Minimale Rd-waarde: 3,5
- Benodigd oppervlak: 10 - 170 m²
- De maatregel kan apart worden genomen, maar levert maximaal € 3.465,00 op.
3. Dakisolatie
- Minimale Rd-waarde: 3,5
- Benodigd oppervlak: 20 - 200 m²
- Bij combinatie met zoldervloerisolatie mag slechts één subsidieaanvraag worden meegenomen.
4. Zoldervloerisolatie
- Minimale Rd-waarde: 3,5
- Benodigd oppervlak: 20 - 130 m²
- Kan worden gecombineerd met dakisolatie, maar die mogen als onderling exclusieve maatregelen worden beschouwd.
5. Vloerisolatie
- Minimale Rd-waarde: 3,5
- Benodigd oppervlak: 20 - 130 m²
- Zelfde kwaliteitsvereisten als bij bodemisolatie.
6. Glasisolatie
- Aanvraagbaar voor HR++ en tripleglas
- Minimale isolatieverbetering in vergelijking met dubbelglas
- Geen aparte aanvraag per kozijn of raam mogelijk, maar per koppeling van glas- of deurisolatiemaatregel.
Wat betekent de verandering van de subsidie in 2025?
Eind 2024 zijn er enkele aanzienlijke wijzigingen in de ISDE-subsidie aangebracht, om verduurzamingsprojecten in 2025 te ondersteunen. Deze veranderingen kunnen belangrijk zijn bij het plannen van isolatiewerkzaamheden in het jaar 2025:
1. Verhoogde subsidiesbedragen in 2025
De subsidies zijn opnieuw verhoogd, in een poging de gestegen investerings- en materiaalkosten van het isoleren te ondersteunen. Voorbeelden:
- Tripleglas: Vorige subsidiebedragen zaten rond € 131 per m²; sinds 2025 komt dit op rond € 222.
- HR++glas: Subsidies zijn verhoogd van € 46 naar € 50 per m².
- Monumenten: Subsidies zijn iets verlaagd, van € 85 naar € 92 per m².
Belangrijk: Deze verhoogde bedragen gelden uitsluitend wanneer je twee of meer maatregelen gelijktijdig of op korte termijn laat uitvoeren.
2. Aangepaste minimale oppervlaktegrenzen
Vooral glas-, kozijnpaneel- en deurisolatie zijn in aanzet gekoppeld aan kleinere oppervlaktes:
- De minimale oppervlaktegrens voor glas- of deurisolatie is aangepast vanaf 2025 tot 3m² in gemiddelde woningen, wat betekent dat isolatieprojecten nu sneller toegankelijk worden.
3. Eenmalig dubbele isolatiemaatregelen binnen 24 maanden
Als je bijvoorbeeld in januari 2025 gevelisolatie doet en binnen 24 maanden een andere maatregel, zoals spouwmuurisolatie, mag je deze beiden dubbele aanspraakmaken via de ISDE-subsidie. Dit maakt het in 2025 eenvoudiger om meerdere stappen in het isolatieproces te combineren en te maximaliseren in termen van subsidieaanspraak.
4. Extra aandacht voor milieuvriendelijke materialen
De overheid ondersteunt het gebruik van duurzame of milieuvriendelijke isolatiematerialen, zoals cellulose, zowel bij de installatie aan huis als bij collectieve woningen. Materialen die verder helpen bij CO₂-reductie kunnen leiden tot een bonushoogte op de basis-subsidie, zoals bij:
- Dakisolatie met cellulose = extra € 5,00 per m²
- Zoldervloerisolatie met cellulose = extra € 1,50 per m²
Dus bij zorgvuldige voorbereiding en koppeling van isolatiemaatregelen, combinaties en product keuze, kan een woningeigenaar maximaal € 6.500,00 tot € 14.000,00 aan subsidies ontvangen, afhankelijk van het gekozen pakket én de gekoppelde maatregelen.
Verduurzamen via andere subsidies
Niet alleen de ISDE-subsidie ondersteunt woningeigenaren bij het isoleren van hun woning. Er zijn ook diverse overige steunmaatregelen beschikbaar, waardoor verduurzaming financieel verder een realiteit wordt:
1. Btw-reductie
Ook in 2025 blijft het isoleren van muren, dak, vloeren of kelder in aanmerking komen voor een verlaagde btw-subsidie van 9% in plaats van 21%, mits:
- Isolatieprojecten worden uitgevoerd in woningen ouder dan 2 jaar.
- Alleen de arbeidskosten zijn bevoordeeld, niet de materialen.
- De isolatieprojecten worden uitgevoerd door een erkende bouwvakman.
2. Energiebespaarlening
De overheid biedt via het Nationaal Warmtefonds ook een energiebespaarlening met een bijzonder lage rente, waarmee verduurzamingsprojecten tijdelijk in het project kunnen blijven ondernemen. Dit is vooral interessant voor woningeigenaren zonder directe subsidiesaanspraak of met gedeeltelijke aanvragen.
Hoe aanvragen: stappenplan subsidies
Woningeigenaren met interesse in subsidies moeten een duidelijke proceduresaanvraag afleggen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Dit is vooral met de ISDE-subsidie van belang. Het aanvraagproces vereist het volgende:
- Selectie van isolatieprojecten en vakmensen: Er dient gebruik te worden gemaakt van erkende bouwvaklieden. Let op dat de gekozen vakman kennis en ervaring heeft met ISDE-projecten.
- Uitwerking van het project: Mijnadvies: laat samen met het vakman een offerte en projectbeschrijving opstellen met bepaalde details en verwachte verdieping in EPC of energielabel.
- Aanvraag opstellen bij RVO: Online aanvragen duidelijke velden volgens de RVO-formulierstructuur met maatregel, kosten, oppervlak en andere specifieke technische parameters.
- Aanvraag in te dienen binnen 12 maanden na werkuitvoering.
- Melding van subsidiesgebruik: Na uitvoering en melding wordt het subsidiebedrag overgemaakt, onder voorbehoud van de finale inspectie of controle door de overheid.
Koppeling met VVE (verenigingen van eigenaars)
Voor zowel eengezinswoningen als appartementencomplexes is isolatie essentieel, maar ook een uitdaging. Daarom is uitgebreid overleg nodig met VVE’s of overige bewoners.
Verenigingen van eigenaren kunnen in 2025 meerdere subsidies aanspreken, voorzover van toepassing:
- Gevelisolatie in een appartementencomplex
- Energieadvies (hoe efficiënt met energie omgaan)
- Duurzaam onderhoudsplan (DMJOP) voor verduurzaming
- Gebouwverduurzaming via warmtepomp of zonneboiler
Er wordt steeds sterker toezicht getrokken op de samenwerking tussen VVE en woningeigenaren, met vooral nadruk op meerekening met energieverbruik tot verhouding tot klinkers en duurzame inzet van middelen.
Conclusie
In 2025 heeft de Nederlandse overheid een aanzienlijke verhoging van subsidies voor isolatie uitgevoerd, zowel qua bedragen als aanvraagmechanismen. De belangrijkste subsidie is de ISDE-subsidie, die woningeigenaren ondersteunt bij het isoleren van hun woning, met een vast bedrag per vierkante meter en maatregel.
Nieuwe subsidiesregelingen vanaf 2025 maken het mogelijk om de maximale aanspraak op subsidies te verkrijgen door meerdere maatregelen of samenwerking met grotere duurzaamheidsinvesteringen in te zetten. Daarnaast blijven voordelen bestaan in de vorm van verlaagde btw en lange- of korte- duurzame leningen.
Isolatie is dus een feit: investeren in isolatie houdt niet alleen warmte en comfort vast, maar ook in toekomstige huishoudelijke kostenbepaling en kleurrijker Nederland. Plan jouw project, onderwerp en koppeling van isolatiemaatregelen met vaklieden, en kijk hoeveel in subsidies wordt betaald via de RVO-overheidshulp.