De wens naar energiebesparing, comfort, duurzaamheid en een gunstige leefomgeving leidt steeds vaker tot geïsoleerde vloeren. Een isolerende ondervloer speelt daarbij een cruciale rol in de thermische en akoestische prestaties van een vloersysteem. Hoewel een ondervloer vaak wordt gezien als een hulpstof, draagt het onderliggende laagje onder de uiteindelijke vloerafwerking bij aan het comfort en de efficiëntie van de woonruimte.
In dit artikel wordt het verschil uitgelegd tussen ondervloer en isolatie, wanneer en hoe een isolerende ondervloer gebruikt wordt en welke toepassingen er zijn afhankelijk van de ondergrond. Daarnaast worden de eigenschappen beschreven, zoals vochtopnamevrijheid, isolerend vermogen en akoestisch gedrag. De uitleg over het installeren van een isolerende onderlaag volgt als duidelijk stappenplan, aangevuld met tips en aanbevelingen. Op basis van de gegevens beoordeelt dit artikel welke materialen geschikt zijn en onder welke voorwaarden voor de beste prestaties kan worden gewerkt.
Wat is de functie van een isoleerende ondervloer?
Een isolerende ondervloer is een extra laag onder de vloerafwerking zoals parket, laminaat of vinyl. In tegenstelling tot traditionele isolatiematerialen is de ondervloer over het algemeen zo dun dat het niet voldoet als los bouwelement, maar het kan wel aanzienlijk bijdragen aan de thermische en akoestische prestaties van de vloer.
Zoals aangegeven in de gegevens van Kwantum en Vloerenvisie.be, bieden isolerende ondervloeren onder andere het volgende:
- Thermische isolatie: Door warmte binnen te houden of het voorkomen dat kou binnendringt, helpt een goed gekozen ondervloer de ruimte beter te temperen en zo energie te besparen.
- Geluidsisolatie: Bij de juiste samenstelling dempt het vloeroppervlak geluidstoekomst en -overdracht, zoals voetstappen en trillingen.
- Voelt afwijkende ruimtemaken comfortabeler: Dankzij zijn dempende eigenschappen voelt een geïsoleerde vloer zachteer en stabieler aan onder de voet.
- Egaliserend effect: Sommige ondervloeren hebben ook een licht egaliserend werking, waardoor kleine oneffenheden in de ondergrond verholpen worden vooraleer de definitieve vloer te leggen.
- Vochtsafstotende eigenschappen: Een vochtscherm als onderdeel van de ondervloer zorgt ervoor dat vocht niet in de vloer terechtkomt, iets dat in keldervloeren of ruimtes met vochtrisico essentieel is.
De combinatie van thermische isolatie, akoestische demping, stabiliteit en vochtbeheersing maakt de isolerende ondervloer tot een veelgebruikt hulpstof in vloersystemen. Het is echter belangrijk om de functie van de ondervloer niet te verwarren met die van de isolatie in de bouwstructuren. Zoals opgemerkt in de informatie van Meettfit en Kwantum, kan een isolerende ondervloer een bijdrage leveren, maar vervangt het niet de isolatie in de muren, ondergrond of vloerconstructies.
Wanneer en waarom isolerende ondervloer gebruiken?
Een isolerende ondervloer is een veelzijdig instrument, maar het is enkel op het juiste moment en in de juiste omstandigheden effectief. De informatie uit de bronnen maakt nogal helder dat het vooral nuttig is in situaties waar thermische isolatie, akoestische demping of vochtbeheersing gewenst is.
Toepassing bij betonvloeren
Bij vloeren die afgewerkt worden op een betonnen ondergrond, zowel in bovengrondige als in kelderruimten, is een isolerende ondervloer een interessante keuze. Dit komt deels door het feit dat beton een relatief slechte warmtegeleider is en dus snel koud aanvoelt onder de voeten. Tevens is vloerwarmte in combinatie met een isolerende ondervloer erg efficiënt. De vloerwarmte kan gemakkelijker thermische comfort tonen bij de voetbalverdeler als de warmtelijnen minder worden verstoord door opeenstapeling van koude zones. Hiermee is een isolerende onderlaag in combinatie met vloerverwarming een uitstekende aanvulling als vloercomfort technologie is geïmplementeerd.
Toepassing bij houten vloeren
Bij vloeren op houten ondergrond, bijvoorbeeld boven een kelder of boven de begane grond in woningen, is isolerende ondervloer een goede keuze om akoestische en thermische prestaties te verbeteren. Ook hier bijdraagt het aan comfort, met name in huizen waar meerdere generaties woonden en geluidoverlast een probleem kan zijn.
Toepassing in gehorige huizen of appartementen
In woonstructuren met dicht bij elkaar woningen, zoals appartementen of gezamenlijke woningen, is geluidsisolatie essentieel. Een isolerende onderlaag helpt bij het dempen van voetstappen en trillingen die via de vloeren overgebracht kunnen worden. Hoewel het niet verre ik zal oplossen van gehele akoestische isolatie is het desalniettemin nuttig als het in combinatie wordt toegepast.
Energiebesparing
Het energieverbruik wordt zichtbaar minder met de toepassing van een isolerende ondervloer. De thermische weerstand van circa 0.17 m² K/W is aanzienlijk in vloersystemen. Door deze weerstand te verhogen, hoeft het hele geveloppervlak niet evenveel warmte meer te verliezen of kou aan te nemen en helpt het zo de warmtebeheersing van de ruimte. Ingevolge hiervan kan het van grote invloed zijn op de thermische isolatie en comfort en vooral het vermindert de verwarmingskosten.
Invloed op de duurdaamheid
Behalve het comfort en energieverbruik is ook de duurzaamheid in het oog. Een isolerende ondervloer verlengt de levensduur van de vloerafwerking. Het beschermt tegen koude, vocht en spanningen die optellen en leidt tot langere duurzaam. Zoals vermeldd in de informatie van Help-Ik-Isoleer, is dit een eenmalige investering die zich over de jaren uitbetaalt door energiebesparing en lagere herstelkosten in de toekomst.
Beschikbare soorten isolerende ondervloeren
Deze categorie ondervloeren is beschikbaar met diverse specifieke eigenschappen, en hun keuze hangt af van de bedoeling, materialen en constructie van de ondergrond.
Houtvezelplaten
Houtvezelplaten worden veel gebruikt in ondervloeren. Ze zijn bestand tegen vocht en kunnen daarnaast meelezen bij akoestische en thermische prestaties. In huizen met vloerverwarming en wensen naar akoestisch comfort is deze plaat een populaire keuze. De vloerstructuren op houtvezelplaten boven kelders of in koele ruimtes zorgen voor een warme en een stilstaand effect.
Polyethyleenfolie
Polyethyleenfolie is een dun en licht materiaal, vaak gebruikt in ondervloeren voor de vlakke ruimtes. De vloerfolie is ideaal in toepassingen met hoge vochtsafstotend verwerking nodig. Ze helpt bij het kappen van vocht en het aanvullen van luchtrubber onder vloerafwerking. De dunne folie is geschikt als in combinatie met houtvezelplaten in koude ruimtes of als losgelegd in warmere koei.
Gelamineerde ondervloeren
Sommige moderne ondervloeren zijn gelamineerd en bieden een combinatie van geluidsisolatie, thermische isolatie en egaliserende werking. Deze oplossing is ideaal voor de complexe vloeren die zowel comfort, akoestische isolatie en thermische stabilititeit vereisen. Bij de opzet van woonruimtes met meerdere generaties of in appartementen is dit type vloer meestal vereist.
Speciaal bereidde vloeren
Er zijn ook op maat bereidde ondervloeren die geïntegreerd moeten worden met specifieke bouwelementen zoals vloerverwarming. Zoals vermeld in een van de stappenplaninstructies, is het aanbrengen van speciaal gemaakte onderlagen, zoals met stroomvoorzieningslijnen voor vloerbeheer, nodig om de efficiëntie van de installatie te verkrijgen.
Duurzame ondervloeren
Met de opkomst van duurzame bouwmateriaalen is er in de branche ook aandacht voor groene isolerende ondervloeren. Deze producten hebben over het algemeen lage CO2-emissie tijdens de productie en zijn meestal op basis van natuurlijke of hergebruikte grondstoffen. Voor milieubewuste bouwers of woonprojecten kan dit een aantrekkelijke optie zijn.
Installatiemethoden en stappenplan
Installatie is een kritische factor bij de prestaties van een isolerende onderlaag. Zelfs het beste product brengt niets op als het niet correct geplaatst is. Hieronder volgt een overzicht van de stappen die worden genoemd in de beschikbare informatie en een aantal technische overwegingen.
Stappenplan voor installatie
Keuze van het juiste materiaal:
De keuze van het materiaal hangt af van de ondergrond en de gewenste prestaties. Voor houten ondergrond boven kelders wordt voorgesteld om een vochtscherm met daarop houtvezelplaten (3 tot 7 mm) of parketisolatie te gebruiken. Voor betonnen ondergrond boven kelders is opnieuw een vochtscherm nodig, samen met houtvezelplaten of een polyethyleenfolie.Voorbereiding van de ondergrond:
- Verwijder scherpe punten en maak de ondergrond gladder.
- Zorg ervoor dat het oppervlak vochtvrij is.
Aanbrengen van het vochtscherm:
- Indien uitgevoerd, wordt een vochtschermfolie overlapped van 15 cm gelegd.
- De naden moeten lopen in de richting van de dampkracht en met aluminiumtape worden dichtgezegeld.
- Zorg dat de folie minstens 10 cm tegen de muren oploopt om een vochtbrug te voorkomen.
Plaatsing van de isolerende onderlaag:
- Houd de platen of banen evenwijdig met de vloerstructuren om een gelijkmatige uitstraling en stabiliteit te verkrijgen.
- Zorg ervoor dat het materiaal glad en zonder vouwen ligt.
Controle en testen:
- Controleer of er geen lucht of vochtrubbel is in de lagen.
- In het geval van vloerverwarming, test of de onderlaag warmte goed verwerkt.
Het is belangrijk op te merken dat de installatiemethode variabel kan zijn, afhankelijk van het soort materiaal en de typen vloer die gebruikt worden. Voor bijzonder complexe situaties, zoals bij het aanbrengen van vloerverwarming, wordt aangeraden het advies van een vakman in te huren of gebruik te maken van professionele installatie-instructies die bij het product worden geleverd.
Veilige en duurzame keuzes
Bezorgd over milieubesparing of toekomstige veiligheid? Ook in dat geval is een isolerende ondervloer een optie waard om in overweging te nemen. Daarnaast zijn er enkele strategische en duurzame keuzes die van invloed zullen zijn op milieuaspecten van het project.
Gebruik duurzame en milieuvriendelijke ondervloeren: De keuze van materialen met lage CO2-afgifte en hergebruikbaarheid kan de impact van het project beperken.
Voeg geen toxinen toe: Zorg ervoor dat het isolatiemateriaal vrij is van emissies en schadelijke stoffen en voldoet aan huidige bouwvoorschriften en milieunormen. In sommige gevallen kunnen epoxyverbindingen of kunstmestproducten schadelijk zijn. Daarom is het belangrijk om de chemische samenstelling te checken.
Eenmalige investering, langere levensduur: Met de juiste keuze voor een isolerende ondervloer is het een betrouwbare keuze die jarenlang meewerkt. Zorg dus dat je in kwaliteit investeert.
Akoestische en thermische eigenschappen
De akoestische en thermische eigenschappen van een isolerende onderlaag kunnen van grote uitkomst zijn, zowel voor het comfort alsook voor de efficiëntie van de ruimte.
Thermische isolatie
Isolerende ondervloeren voorkomen warmteverliezen en het ontsteken van koude zones. De warmte-isolatie werkt als buffer tussen het ondergrondmateriaal en de vloerafwerking. Daardoor wordt de vloer warmterusserend en behoudt het comfort in het gebruik van verwarmingsinstallaties. Bij vloerverwarming houdt een goede isolerende onderlaag de warmte in de vloeren en zorgt ervoor dat voeten beter geïsoleerd worden van kou.
Vermeld in één van de beschikbare documenten, heeft dit soort onderlaag een warmte-isolatie van 0.17 m² K/W. Deze waarde zit binnen de normen van de wereldmarkten voor goede thermische prestaties in vloersystemen.
Akoestische isolatie
Op thermische isolatie na is akoestische prestatie een ander belangrijk kenmerk. Het helpt om trillingen en geluid vanuit ondergrond of buren te dempen. Isolerende ondervloeren verhogen de akoestische prestaties en helpen het geluidsniveau in ruimtes te beperken of te verbeteren. De STC- en IIC-gegevens worden in de informatie vermeld als technische benchmarks. Deze worden gebruikt om het akoestisch niveau correct te classificeren en worden vaak vereist in appartementen of geluidscelgebouwen.
Vaak is eindisolerende isolatie vereist waar gewenst een akoestisch niveau te bereiken, zoals bij 70 IIC. Dit vereist in het algemeen een combinatie van onderlaag en meerdere isolatielagen met bepaalde diktes.
De rol in het ontwerp van vloerstructuren
Bij het ontwerp van gebouwprojecten is het belangrijk om rekening te houden met het hele vloer-dakkansysteem. Hierbij wordt beoordeeld hoe verschillende lagen totaal bijdragen aan de gehele isolatie. De interactie tussen ondervloer, vloerconstructie en bouwisolatie moet overzichtelijk worden geanalyseerd.
In complexe zaken wordt aanbevolen samen te werken met professionele bouwteams of ervaren ontwerpers. Door het correcte materiaal te kiezen en door het ontwerp van de vloerconstructie voor te bereiden op akoestisch en thermisch comfort, kan het project efficiënter worden uitgevoerd.
Vind je dat je vloeren een opmaat nodig hebben? Of zoek je specifieke oplossingen voor je woonproject? Dan is het tijd om de juiste onderlagen te kiezen en eventueel advies in te winnen bij bouwbedrijven of leveranciers van bouwmaterialen.
Conclusie
Een isolerende ondervloer is meer dan alleen een onderliggende laag onder een nieuwe vloer. Het maakt een aanzienlijke bijdrage aan energiebesparing, comfort, duurzaamheid en akoestische prestaties. Door het correcte materiaal te kiezen en juist te installeren, kan een ondervloer helpen om een ruimte te verbeteren zowel qua comfort als qua efficiëntie.
Als investering in thermische isolatie van vloeren, is het voor mensen te verkiezen die op zoek zijn naar comfort en besparing. Eén ding is duidelijk: het is te beschouwen als onderdeel van het holistische ontwerp van moderne woningen.