Inleiding
Polystyreen is een veelgebruikt isolatiemateriaal in de bouwsector vanwege zijn uitstekende isolerende eigenschappen en gunstige prijs-kwaliteitsverhouding. Dit materiaal, beschikbaar in verschillende vormen zoals platen, blokken en parels, wordt ingezet voor diverse isolatietoepassingen in woningen en gebouwen. In dit artikel bespreken we de eigenschappen, soorten en toepassingsmogelijkheden van polystyreen isolatie, zodat u weloverwogen keuzes kunt maken bij uw isolatieprojecten.
Wat is Polystyreen?
Polystyreen is een kunststof die wordt gemaakt op basis van het halffabrikaat styreen, een monomeer. De naam is afgeleid van het Griekse woord "poly" (veel) en het Latijnse woord "styrax" (hars). Afhankelijk van de verwerkingstechniek ontstaan er verschillende soorten isolatiematerialen uit polystyreen.
Er zijn hoofdzakelijk drie soorten polystyreen: - CPS (Compact Polystyreen): Een halffabrikaat dat voornamelijk wordt gebruikt voor kunststof behuizingen van huishoudelijke apparaten. Het wordt zelden ingezet voor isolatiedoeleinden. - EPS (Geëxpandeerd Polystyreen): Beter bekend als isomo, piepschuim of tempex. Dit materiaal bestaat uit miljoenen samengeperste bolletjes of parels, met ongeveer 3.000 gesloten cellen per parel die gevuld zijn met lucht. Een EPS-plaat bestaat voor ongeveer 2% uit polystyreen en voor 98% uit lucht, wat zorgt voor een uitstekende isolatiewaarde. - XPS (Geëxtrudeerd Polystyreen): Een harde isolatieplaat met gesloten cellenstructuur, die wordt geproduceerd via een extrusieproces.
Eigenschappen van Polystyreen Isolatie
Polystyreen isolatieplaten hebben diverse eigenschappen die ze geschikt maken voor bouwtoepassingen:
Thermische Isolatie
Polystyreen biedt een goed thermisch isolerend vermogen. EPS bereikt een warmtegeleidingscoëfficiënt van 0,035 tot 0,040 W/mK. Hoewel polystyreen een goed isolerend vermogen heeft, zijn er kunststof isolatiematerialen zoals PUR en PIR die nog betere thermische eigenschappen vertonen.
Vochtbestendigheid
Polystyreen platen hebben een gesloten cellenstructuur, waardoor ze nagenoeg geen vocht opnemen. Deze eigenschap maakt ze uitstekend geschikt voor toepassingen in vochtige ruimtes of buiten. XPS is over het algemeen vochtbestendiger dan EPS, wat belangrijk is bij bepaalde toepassingen.
Druksterkte
Zowel EPS als XPS isolatieplaten hebben een hoge druksterkte, waardoor ze perfect gebruikt kunnen worden voor het isoleren van beloopbare vloeren. Voor vloeren met zware belasting, zoals garagevloeren, komen echter uitsluitend XPS platen in aanmerking vanwege hun hogere druksterkte.
Gewicht en Verwerking
Polystyreen isolatieplaten zijn over het algemeen licht van gewicht en makkelijk te bewerken. Ze zijn eenvoudig op de gewenste maat te snijden en te plaatsen, wat het materiaal geschikt maakt voor zowel professionele als doe-het-zelf projecten.
Temperatuurweerstand
Polystyreen is bestand tegen grote temperatuurschommelingen. Volgens de gegevens is het materiaal bestand tegen temperaturen van -40°C tot +70°C. Boven de temperatuur van 130°C kunnen de platen vervormen.
Milieuvriendelijkheid
Kunststof isolatiematerialen hebben over het algemeen niet zo'n milieuvriendelijk karakter. XPS wordt bijvoorbeeld gemaakt op basis van resten van aardolie. Desondanks zijn sommige soorten polystyreen wel 100% recyclebaar, zoals blijkt uit het GAMMA product dat in de bronnen wordt genoemd.
Brandveiligheid
Sommige soorten polystyreen zijn niet brandveilig en vuurbestendig. Dit is een belangrijk aandachtspunt bij de keuze van isolatiemateriaal, afhankelijk van de toepassing en lokale voorschriften.
Akoestische Eigenschappen
Op vlak van akoestische isolatie presteert polystyreen goed, maar er zijn betere materialen te vinden zoals glaswol of rotswol.
Soorten Polystyreen Isolatie
Er zijn twee hoofdvormen van polystyreen isolatie die in de bouw worden gebruikt: EPS en XPS.
EPS (Geëxpandeerd Polystyreen)
EPS wordt ook wel bekend onder merknamen als Styropor, isomo, piepschuim of tempex. Het heeft een iets grovere korrel dan XPS en wordt geproduceerd door het expanderen van polystyreenkorrels met stoom. Het resultaat is een licht materiaal dat voor 98% uit lucht bestaat.
EPS heeft een goede isolatiewaarde (warmtegeleidingscoëfficiënt van 0,035-0,040 W/mK) en is geschikt voor diverse toepassingen: - Integrale gevelisolatie - Isolatie achter beluchte gevels - Isolatie tussen dakbalken en een houten plafond - Als warmte-isolerende laag tussen fundering en dekvloer - Speciale toepassingen zoals rolluikkasten
XPS (Geëxtrudeerd Polystyreen)
XPS, ook bekend als hardschuim, wordt geproduceerd via een extrusieproces waarbij polystyreenkorrels worden gesmolten en geëxtrudeerd. Het materiaal heeft een dichtere structuur dan EPS en is vochtbestendiger.
XPS wordt voornamelijk gebruikt voor toepassingen waar een hogere druksterkte en betere vochtweerstand nodig zijn: - Inverted daken - Vloeren met zware belasting (zoals garagevloeren) - Toepassingen waar vochtbestendigheid cruciaal is
Verschillen tussen EPS en XPS
| Eigenschap | EPS | XPS |
|---|---|---|
| Productieproces | Expansie met stoom | Extrusie |
| Dichtheid | Lager | Hoger |
| Vochtbestendigheid | Matig | Uitstekend |
| Druksterkte | Goed | Zeer goed |
| Geschikt voor vochtige ruimtes | Beperkt | Uitstekend |
| Geschikt voor inverted daken | Nee | Ja |
| Kosten | Lager | Hoger |
Toepassingsmogelijkheden
Polystyreen isolatie kan worden ingezet voor verschillende toepassingen in de bouw:
Dakisolatie
Polystyreen isolatieplaten worden gebruikt voor dakisolatie. Voor het isoleren van omkeerdaken kunnen echter enkel XPS isolatieplaten worden ingezet, omdat EPS niet zo vochtbestendig is.
Muurisolatie
Polystyreen platen kunnen worden gebruikt voor zowel binnen- als buitenmuurisolatie. Voor spouwmuren kan polystyreen in de vorm van EPS-parels worden gebruikt.
Vloerisolatie
Polystyreen isolatieplaten zijn geschikt voor vloerisolatie. Voor vloeren met zware belasting, zoals garagevloeren, komen echter uitsluitend XPS isolatieplaten in aanmerking vanwege hun hoge druksterkte.
Funderingsisolatie
Bij bijna alle nieuwbouw treft men tussen de fundering en de dekvloer een warmte-isolerende laag van polystyreen aan, wat bijdraagt aan een energiezuinige bouw.
Speciale Toepassingen
Polystyreen wordt ook gebruikt voor diverse speciale toepassingen, zoals: - Rolluikkasten - Beluchte gevels - Integrale gevelisolatie - Als warmte-isolerende laag tussen fundering en dekvloer
Praktische Aspekten
Verwerking en Installatie
Polystyreen isolatieplaten zijn makkelijk te verwerken en te plaatsen. Ze zijn eenvoudig op de gewenste maat te snijden, wat zowel voor professionele als doe-het-zelf projecten geschikt maakt. Bij complexe installaties of bij twijfel over het juiste materiaal voor een specifieke toepassing wordt het aanbevolen om raad te vragen aan een ervaren isolatiespecialist.
Veiligheid
Polystyreen is een isolator voor elektriciteit en kan worden toegepast tot ongeveer 65 graden Celsius. Boven de temperatuur van 130 graden Celsius kunnen de platen vervormen. Sommige soorten polystyreen zijn niet brandveilig en vuurbestendig, wat een aandachtspunt is bij de keuze van isolatiemateriaal.
Kosten
Door zijn relatief hoog isolerend vermogen en aantrekkelijke prijs heeft polystyreen een zeer goede prijs-kwaliteitsverhouding. De kosten kunnen variëren afhankelijk van het type polystyreen (EPS is over het algemeen goedkoper dan XPS) en de dikte van de platen.
Productinformatie en Prijzen
Een voorbeeld van een polystyreen isolatieproduct dat in de handel is:
GAMMA Isolatieplaat Polystyreen EPS
- Afmetingen: 100x50x5 cm
- Pakinhoud: 5 platen = 2,5 m²
- Rd-waarde: 1,32
- Gewicht: 1754 gram
- Prijs: €42,95 voor 5 platen
- Temperatuurbestendigheid: -40°C tot +70°C
- Milieuvriendelijk: 100% recyclebaar
- Geschikt voor isolatie van daken, vloeren en muren
Dit product is ideaal voor doe-het-zelf projecten vanwege de eenvoudige verwerking en de gunstige prijs-kwaliteitsverhouding.
Conclusie
Polystyreen isolatie biedt een uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding en is geschikt voor diverse toepassingen in de bouw. EPS is ideaal voor algemene isolatietoepassingen waar vocht geen groot probleem is, terwijl XPS beter geschikt is voor toepassingen waar vochtbestendigheid en hogere druksterkte vereist zijn. Het materiaal is licht, makkelijk te verwerken en heeft goede isolerende eigenschappen. Voor complexe installaties of bij twijfel over het juiste materiaal voor een specifieke toepassing wordt aanbevolen om een ervaren isolatiespecialist te raadplegen.