Inleiding
In de bouwsector en bij renovaties speelt isolatie een cruciale rol in de energieprestaties van gebouwen. Naast de bekende materialen zoals EPS (geëxpandeerd polystyreen), PUR (polyurethaanschuim) en cellulose, is er onlangs een duurzamere optie op de markt gekomen: BioFoam. BioFoam is een innovatief isolatieschuim dat op plantaardige grondstoffen is gebaseerd en daardoor een lagere CO₂-uitstoot heeft in vergelijking met traditionele materialen.
Deze artikelen bieden een gedetailleerde weergave van BioFoam: hoe het gemaakt wordt, zijn eigenschappen, voordelen en nadelen, toepassingsmogelijkheden in de bouw en de prijs. Aangezien het product relatief nieuw is, zijn er ook enkele onduidelijkheden over toekomstige toepassingen en de mate van industriële composteerbaarheid bij normale omstandigheden. Hieronder volgt een gedetailleerde analyse van BioFoam isolatie, gebaseerd op meerdere betrouwbare bronnen in de bouwsector.
Wat is BioFoam?
BioFoam is een innovatief isolatieschuim dat op biologische grondstoffen is gebaseerd. Het wordt gemaakt van biopolymeren, die afkomstig zijn van plantaardige materialen zoals casaveschillen en mais. Deze grondstoffen worden gefermenteerd om melkzuur te produceren, dat wordt geconverteerd in PLA (polylactide) via een polymerisatieproces. Het schuim wordt daarna opgebouwd met CO₂ die uit de lucht wordt gehaald, wat het product extra duurzaam maakt.
BioFoam is qua structuur en uiterlijk vergelijkbaar met EPS (geëxpandeerd polystyreen), maar het heeft een lichtgroene kleur in plaats van de grijze kleur van EPS. Net zoals EPS is BioFoam een licht, drukvast en vochtbestendig isolatiemateriaal, maar met de toevoeging van duurzaamheid.
Een van de belangrijkste kenmerken van BioFoam is dat het biologisch afbreekbaar is bij hoge temperaturen (boven 70°C), onder invloed van vocht en bacteriën. Dit maakt het mogelijk om het in industriële compostinstallaties te verwerken, wat het materiaal een cirkel-economische optie maakt. Het kan bovendien hergebruikt worden, wat het duurzaamheid verder versterkt.
BioFoam is onder de naam BioFoampearls® reeds in gebruik voor spouwvulling en andere isolatieprojecten. Het is geschikt voor verschillende toepassingen in de bouwsector, zoals dak-, wand- en vloerisolatie. Het wordt door meerdere bouwbedrijven en bouwmaterialenproducenten gebruikt, zoals IsoBouw en Bewi-Isobouw.
De Productie van BioFoam
De productie van BioFoam is een proces dat betrekking heeft op biologische grondstoffen, polymerisatie en schuimvorming. Het beginpunt van de productie is plantmateriaal, zoals casaveschillen of maisresten. Deze materialen worden gefermenteerd door bacteriën, wat leidt tot de productie van melkzuur. Dit melkzuur wordt vervolgens via een chemisch proces omgezet in PLA (polylactide), een biopolymer dat als basis voor het schuimfunctie heeft.
Daarna wordt PLA verwerkt tot korrels door middel van schuimvorming. Tijdens dit proces wordt CO₂ als schuimvormend middel gebruikt, wat het proces extra duurzaam maakt, omdat CO₂ een CO₂-neutrale component is. De schuimkorrels worden daarna opgevoerd tot het eindproduct: BioFoampearls®.
De productie van BioFoam is energie-efficiënter dan die van EPS, omdat het gebruik maakt van biologische grondstoffen in plaats van fossiele brandstoffen. Bovendien is de totale CO₂-uitstoot van BioFoam significatief lager dan die van EPS, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor bouwprojecten met een lage CO₂-voetafdruk.
Eigenschappen en Voordelen van BioFoam
BioFoam biedt een aantal technische en milieutechnische voordelen die het een waardevolle optie maken voor isolatieprojecten. Hieronder worden de belangrijkste eigenschappen en voordelen van BioFoam besproken, zoals isolatiewaarde, duurzaamheid, gezondheidsaspecten en toepassingsmogelijkheden.
1. Hoge Isolatiewaarde
BioFoam heeft een hoge thermische isolatiewaarde, vergelijkbaar met die van EPS. De λ-waarde (lambda-waarde) van BioFoam is 0,0366 W/m.K, wat betekent dat het goed is in het voorkomen van warmteverlies. Deze waarde is iets hoger dan die van PUR (polyurethaanschuim), wat PUR iets efficiënter maakt in termen van isolatie. Toch is BioFoam een goed alternatief voor EPS, vooral wanneer het om duurzaamheid gaat.
De hoge isolatiewaarde maakt BioFoam geschikt voor toepassing in gevels, daken en vloeren. Het helpt om energieverbruik te verminderen en draagt bij aan een comfortabel binnenuitje in woon- en werkruimtes.
2. Vochtbestendig
BioFoam is vochtbestendig, wat betekent dat het niet vatbaar is voor schimmelvorming, bacteriële groei of ongedierte. Dit is een belangrijk voordeel in bouwprojecten, waarbij vochtproblemen vaak optreden, vooral in renoverende gebouwen of in natte omgevingen.
De vochtbestendigheid van BioFoam zorgt er ook voor dat het materiaal langdurig is. In tegenstelling tot sommige natuurlijke isolatiematerialen, zoals haverdak, die gevoelig zijn voor vocht, blijft BioFoam zijn eigenschappen behouden ook na jarenlange gebruik.
3. Geluidsabsorberend
Een ander technisch voordeel van BioFoam is dat het geluidsabsorberend is. Het materiaal kan schokken en geluiden dempen, wat betekent dat het bijdraagt aan een betere akoestische kwaliteit van de ruimte. Dit is vooral van belang in woningen met veel verkeer of in gebouwen waarbij akoestische isolatie gewenst is.
4. Gezondheid en Veiligheid
BioFoam is niet schadelijk voor de gezondheid. Bij de productie en verwerking van het materiaal komen geen schadelijke stoffen of chemische lucht vrij. Dit maakt het geschikt voor gebruik in woningen en in ruimtes waar mensen veel tijd doorbrengen. Het is ook bestand tegen ongedierte, bacteriën en schimmels, wat de hygiëne van gebouwen verbetert.
5. Duurzaam en Recycleerbaar
De duurzaamheid van BioFoam is een van de belangrijkste voordelen. Het wordt gemaakt van biologische grondstoffen, zoals casaveschillen, en is daardoor afkomstig uit een oneindige bron. Dit in tegenstelling tot EPS, dat gemaakt wordt van aardolie, een fossiele bron die eindigt.
Daarnaast is BioFoam biologisch afbreekbaar onder industriële omstandigheden. Bij hoge temperaturen (boven 70°C) en onder invloed van vocht en bacteriën kan het materiaal gecomposteerd worden. Dit betekent dat het niet op lange termijn in de afvalstroom blijft steken, maar kan worden ingebracht in een circulaire economie.
6. Energie-efficiënt
De productie van BioFoam is energie-efficiënter dan die van EPS. De energiebehoefte voor de productie van EPS is al de laagste van alle isolatiematerialen, maar bij BioFoam wordt de CO₂-uitstoot nog verder verminderd. Hierdoor draagt het bij aan een lagere CO₂-voetafdruk van bouwprojecten.
7. Snelle Uitvoering
BioFoam kan snel worden uitgevoerd in de bouw. Het wordt vaak gespoten of verwerkt in korrels, wat het mogelijk maakt om moeilijk bereikbare plekken te isoleren. De snelle uitvoering is een voordeel bij renovatieprojecten, waarbij tijd een cruciale factor is.
8. Prijs-kwaliteitverhouding
BioFoam biedt een interessante prijs-kwaliteitverhouding. De gemiddelde kosten zijn ongeveer €21 per m², inclusief arbeidskosten, btw en materiaal. Dit maakt het toegankelijk voor verschillende bouwprojecten, zowel in nieuwbouw als renovatie.
Nadelen van BioFoam
Hoewel BioFoam veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen die moeten worden overwogen voorafgaand aan een beslissing om het te gebruiken.
1. Lagere Isolatiewaarde dan PUR
Hoewel BioFoam een hoge isolatiewaarde heeft (λ = 0,0366 W/m.K), is deze iets lager dan die van PUR (polyurethaanschuim), die rond de 0,022 W/m.K ligt. Dit betekent dat PUR iets efficiënter is in termen van thermische isolatie. Voor projecten waarbij maximale isolatie nodig is, kan PUR dus een betere keuze zijn.
2. Beperkte Composteerbaarheid bij Normale Omstandigheden
BioFoam is industrieel composteerbaar, maar dit gebeurt pas onder specifieke omstandigheden: bij temperaturen boven 70°C, onder invloed van vocht en bacteriën. Bij normale gebruiksomstandingen in woningen, zoals regen of warme weersomstandigheden, verdwijnt het materiaal niet. Dit betekent dat het niet spontaan afbreekt en dat het dus niet in de natuurlijke leefomgeving verdwijnt.
3. Minder Bekend op de Markt
BioFoam is een relatief nieuw product op de bouwmarkt. Het is niet zo bekend als EPS of PUR, wat kan leiden tot beperkte kennis onder bouwvakmensen en een langere aanloop tijd voor projecten die het gebruiken. Voor projecten met korte deadlines kan dit een nadeel zijn.
Toepassingsgebieden van BioFoam
BioFoam is geschikt voor verschillende toepassingen in de bouwsector. De meest voorkomende toepassingen zijn:
1. Dakisolatie
BioFoam kan gebruikt worden voor dakisolatie, zowel in nieuwbouw als in renovatieprojecten. Het helpt om warmteverlies via het dak te voorkomen en draagt bij aan een comfortabel binnenuitje.
2. Wandisolatie
BioFoam is geschikt voor wandisolatie, bijvoorbeeld in spouwmuren of als spouwvulling. Het is licht en gemakkelijk te verwerken, wat het geschikt maakt voor gebruik in ruimtes waar isolatie moeilijk is.
3. Vloerisolatie
BioFoam kan ook gebruikt worden voor vloerisolatie, vooral in kruipruimtes. Het is vochtbestendig en niet gevoelig voor schimmels, waardoor het geschikt is voor gebruik onder de vloer.
4. Renovatieprojecten
Omdat BioFoam sneller kan worden geïsoleerd dan traditionele materialen, is het geschikt voor renovatieprojecten waarbij tijd een beperkende factor is. Het is ook geschikt voor het isoleren van oude gebouwen zonder structurele veranderingen.
5. Nieuwbouw
BioFoam is een duurzame keuze voor nieuwbouwprojecten. Het helpt bij het behalen van hoge energieprestaties en draagt bij aan een CO₂-neutrale bouwsector.
Samenvatting van Voordelen en Nadelen
| Eigenschap | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|
| Isolatiewaarde | Hoge thermische isolatie (λ = 0,0366) | Lagere waarde dan PUR |
| Duurzaamheid | Biologisch afbreekbaar onder industriële omstandigheden | Beperkte composteerbaarheid bij normale omstandigheden |
| Gezondheid | Geen schadelijke stoffen of chemische lucht | N.v.t. |
| Vochtbestendigheid | Bestand tegen schimmel, bacteriën en ongedierte | N.v.t. |
| Geluidsabsorptie | Geluidsabsorberend | N.v.t. |
| Energie-efficiëntie | Lage CO₂-uitstoot | N.v.t. |
| Uitvoering | Snelle uitvoering | N.v.t. |
| Prijs | Goede prijs-kwaliteitverhouding (gemiddeld €21/m²) | N.v.t. |
| Bekendheid | Nieuw product op de markt | Minder bekend dan EPS of PUR |
Toekomst van BioFoam
BioFoam is een innovatief isolatiemateriaal dat een belangrijke bijdrage kan leveren aan de duurzame bouwsector. Het wordt momenteel al gebruikt in spouwvulling en kruipruimtes, maar er wordt gewerkt aan de uitbreiding van toepassingsmogelijkheden. Het doel is om BioFoam ook te gebruiken in andere isolatiesystemen, zoals plafondisolatie en gevelisolatie.
Verdere onderzoeken moeten leiden tot een CO₂-neutrale productie van BioFoam in de toekomst. Dit zou het materiaal nog duurzamer maken en het geschikt maken voor gebruik in bouwprojecten met zeer hoge duurzaamheidseisen.
Daarnaast zijn er plannen om het materiaal verder te testen op industriële composteerbaarheid. Hoewel het al bewezen is dat BioFoam onder industriële omstandigheden afbreekt, zijn er nog steeds onzekerheden over de mate van afbraak en de snelheid. Deze informatie is belangrijk om de circulaire economie van het materiaal te versterken.
Conclusie
BioFoam is een innovatief en duurzaam isolatiemateriaal dat op biologische grondstoffen is gebaseerd. Het biedt een vergelijkbare isolatiewaarde als EPS, maar met een lager CO₂-gehalte en de mogelijkheid om biologisch af te breken. Het is vochtbestendig, niet schadelijk voor de gezondheid en geschikt voor gebruik in verschillende bouwprojecten, zoals nieuwbouw en renovatie.
Hoewel het materiaal nog relatief nieuw is en niet zo bekend als traditionele isolatiematerialen, biedt het een sterke toekomstperspectief. De snelle uitvoering, goede prijs-kwaliteitverhouding en milieuvriendelijke eigenschappen maken het een waardevolle optie voor de bouwsector. Met verder onderzoek en uitbreiding van toepassingsmogelijkheden kan BioFoam een belangrijke bijdrage leveren aan de duurzame bouw van morgen.