Luchtvochtigheid in de kelder verlagen: technieken, materialen en oplossingen

Published by Redactie on juli 6, 2025 | Category kelder

De luchtvochtigheid in een kelder is vaak hoger dan in andere delen van het huis, wat leidt tot problemen zoals schimmels, vochtplekken en een muffe geur. Het verlagen van de luchtvochtigheid is daarom van groot belang om de kelder droog en gezond te houden. Dit artikel bespreekt verschillende methoden, materialen en aanbevelingen om de luchtvochtigheid in de kelder effectief te verlagen.

Luchtvochtigheid in de kelder: oorzaken en gevolgen

Kelders zijn aangewezen op vochtproblemen vanwege de lagere temperatuur en het gebrek aan ventilatie. De luchtvochtigheid kan snel stijgen, waardoor vocht op de muren, vloeren en plafond condenseert. Dit leidt tot schimmels, roestvorming en een onaangename geur. Daarnaast kan een te hoge luchtvochtigheid schadelijk zijn voor spullen en materialen.

De oorzaken van een te hoge luchtvochtigheid in de kelder zijn onder andere:

Slechte ventilatie: In afgesloten ruimtes blijft vochtige lucht hangen, waardoor de luchtvochtigheid stijgt.
Temperatuurverschillen: Wanneer warme lucht uit de bovenverdieping in aanraking komt met koude keldermuren, ontstaat condens.
Gebruik van apparaten: Wasmachines, drogers en boilers produceren vocht, wat zich kan ophopen in de kelderlucht.
Onvoldoende isolatie: Ongeïsoleerde muren en leidingen koelen snel af, wat de kans op condensatie vergroot.

Effectieve methoden om de luchtvochtigheid in de kelder te verlagen

Er zijn meerdere manieren om de luchtvochtigheid in de kelder te verlagen, afhankelijk van de omstandigheden en het type kelder. Hieronder worden de meest gebruikte methoden besproken.

1. Ventilatie

Ventilatie is een van de belangrijkste manieren om de luchtvochtigheid in de kelder te verlagen. Er zijn verschillende soorten ventilatiesystemen die kunnen worden toegepast:

Mechanische ventilatie: Een mechanisch ventilatiesysteem reguleert de vocht toe- en afvoer. Deze vorm van ventilatie werkt continue en is ideaal voor kelders met ernstige vochtproblemen. Er zijn ook mechanische ventilatiesystemen met een vochtsensor, die het ventilatiesysteem hoger laten draaien op het moment dat er meer vocht gemeten wordt.
Luchttoevoer laag of hoog: Er bestaan ventilatiesystemen die de luchttoevoer ook van hoger halen via een verluchtingsschacht. Lucht toevoeren via vloer en de buitenmuur kan ook een optie zijn. Echter, vlak boven de grond is de lucht in de winter een paar graden lager, waardoor de warmteterugwinning lager zal zijn. Bovendien vereist het systeem meer onderhoud vanwege stof.

2. Luchtontvochtigers

Een luchtontvochtiger is een effectieve oplossing om de luchtvochtigheid in de kelder te verlagen. Deze toestellen werken continu en halen het teveel aan vocht uit de lucht af, waardoor een gezond klimaat ontstaat. Er zijn verschillende soorten luchtontvochtigers, die geschikt zijn voor verschillende situaties:

Condensatie-luchtontvochtigers: Werken het best in warme ruimtes en trekken vocht uit de lucht. Deze zijn ideaal voor kelders met een temperatuur van 15 °C of hoger.
Adsorptie-luchtontvochtigers: Ideaal voor koude kelders, omdat ze ook bij lage temperaturen effectief werken. Deze zijn ideaal voor kelders met een temperatuur van minder dan 15 °C.
Mobiele ontvochtigers: Voor kleine kelders, souterrains of wijnkelders volstaat een mobiele luchtontvochtiger. Dit zijn compacte modellen die je eventueel ook tijdelijk voor andere ruimtes kunt gebruiken.
Wandmodellen: Voor grotere kelders is een wandmodel ideaal, omdat deze een hogere capaciteit hebben.

Een luchtontvochtiger kan worden gebruikt in combinatie met een condenswater afvoerpomp, zoals de "Aspen Opvoerpomp t.b.v. ontvochtigers". Hiermee kan het opgevangen condenswater worden afgevoerd. De luchtvochtigheid in de kelder kan worden ingesteld op 60%, wat de levensduur van de luchtontvochtiger verlengt.

3. Isolatie

Isolatie is een belangrijke maatregel om condensatie te voorkomen. Door de muren en leidingen te isoleren, kan de vochtige kelderlucht niet meer condenseren tegen de muren aan. Het vocht blijft dan wel in de lucht, maar zal niet tot problemen op de muren leiden.

Er zijn verschillende isolatiematerialen die geschikt zijn voor kelders, waaronder:

Calciumsilicaatplaten: Deze materialen hebben een hoog aandeel open poriën, waardoor ze een groot contactoppervlak hebben. Ze kunnen makkelijk veel condens opnemen en afgeven, waarbij de verdamping sneller kan verlopen als de condensatie. Bovendien hebben calciumsilikaatplaten door de isolerende werking een hogere oppervlaktetemperatuur, waardoor condensatie minder zal optreden.
Vochtbestendige isolatiematerialen: Deze materialen zijn ontworpen om vocht te weerstaan en kunnen helpen om de luchtvochtigheid in de kelder te verlagen.

4. Temperatuur stabiliseren

Kleine temperatuurverschillen kunnen condensatie verminderen. Dit kan door:

Een kleine verwarming te plaatsen: Om de keldertemperatuur iets te verhogen.
Een luchtontvochtiger of ventilatiesysteem te gebruiken: Om de luchtvochtigheid stabiel te houden.

5. Daken en muren dichten

Als de kelder vochtproblemen heeft door lekkages of opstijgend vocht, is het belangrijk om de kelder te dichten. Dit kan op twee manieren gebeuren:

Kelder bekuipen: Bij een bekuiping worden alle wanden en de keldervloer ingesmeerd (gecementeerd) met een waterdichte pasta. Dit is ideaal voor kelders met een ernstig vochtprobleem.
Kelder draineren: Hierbij wordt het vocht uit de grond afgevoerd via een drainagesysteem.

Belangrijke aanbevelingen

Bij het verlagen van de luchtvochtigheid in de kelder zijn er een aantal belangrijke aanbevelingen:

Controleer de luchtvochtigheid regelmatig: Gebruik een hygrometer om de luchtvochtigheid te meten en te controleren of deze binnen het aanbevolen bereik valt.
Sluit de deuren en ramen: Om de uitwisseling van lucht tussen koude kelderlucht en warme woonlucht te voorkomen.
Gebruik planten en water: Zet een bakje water op de verwarming of plaats luchtzuiverende planten in de kelder.
Gebruik een luchtontvochtiger: Deze zijn ideaal voor het verlagen van de luchtvochtigheid en helpen bij het voorkomen van schimmels.

Tabel: Aanbevolen luchtvochtigheid in verschillende ruimtes

Ruimte	Aanbevolen luchtvochtigheid
Woonkamer	40 – 60 %
Slaapkamer	40 – 60 %
Badkamer	50 – 70 %
Keuken	50 – 60 %
Kelder	50 – 60 %

Conclusie

Het verlagen van de luchtvochtigheid in de kelder is essentieel om de kelder droog en gezond te houden. Er zijn meerdere methoden beschikbaar, waaronder ventilatie, luchtontvochtigers, isolatie, temperatuur stabilisering en het dichten van de kelder. Het kiezen van de juiste methode hangt af van de omstandigheden en het type kelder. Door regelmatig de luchtvochtigheid te controleren en de juiste maatregelen te nemen, kan de kelder worden onderhouden en voorkomen dat schimmels en vochtproblemen optreden.