Glaswol is een veelgebruikt isolatiemateriaal in de Nederlandse bouwsector, zowel in nieuwbouwprojecten als in renovatieklussen. Het is bekend om zijn goede thermische isolatiewaarden, flexibiliteit en duurzame productie. Voor wie betrouwbare en energie-efficiënte isolatie wil, is het belangrijk om de Rc- en Rd-waarden goed te begrijpen en te weten hoe deze afhangen van de dikte, de lambda-waarde en de toepassing. In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van de Rc-waarde van glaswol, de rol van Rd-waarde en lambda-waarde, en geven we aanbevelingen voor de juiste toepassing in verschillende bouwschillen.
Wat zijn Rc- en Rd-waarde?
In de bouwsector worden de thermische isolatiewaarden van materialen en constructies uitgedrukt in Rc- en Rd-waarden. Deze waarden geven aan hoe goed een materiaal of constructie warmte tegenhoudt.
Rd-waarde (thermische weerstand van isolatiemateriaal)
De Rd-waarde, ook wel bekend als thermische weerstand, geeft aan hoe goed een bepaald isolatiemateriaal warmte kan tegenhouden. Deze waarde hangt af van de dikte van het materiaal en van de lambda-waarde (λ), die de thermische geleidbaarheid aangeeft. Hoe hoger de Rd-waarde, hoe beter het materiaal isoleert.
Bij glaswol is de Rd-waarde direct gerelateerd aan de dikte. Hoe dikker de glaswol, hoe hoger de Rd-waarde. Bijvoorbeeld:
- Een glaswolplaat van 50 mm heeft een Rd-waarde van ongeveer 1,35.
- Een glaswolplaat van 150 mm heeft een Rd-waarde van ongeveer 4,05.
De Rd-waarde is een essentieel criterium bij het kiezen van glaswol. In subsidieprogramma’s is vaak een minimale Rd-waarde verplicht, bijvoorbeeld 3,5 m²K/W voor spouwmuurisolatie in renovatieprojecten. Om deze eis te halen, is het vaak nodig om relatief dikke lagen glaswol aan te brengen. Gelukkig zijn deze diktes in de praktijk goed haalbaar.
Rc-waarde (thermische weerstand van de complete constructie)
De Rc-waarde, ook wel constructiewaarde genoemd, geeft aan hoe goed de volledige constructie (het isolatiemateriaal plus de ondergrond zoals hout, beton of steen) warmte tegenhoudt. De Rc-waarde wordt berekend door de Rd-waarde van het isolatiemateriaal op te tellen bij de thermische weerstand van de ondergrond.
De Rc-waarde is van groot belang bij nieuwbouwprojecten. Voor nieuwbouwwoningen in Nederland geldt bijvoorbeeld een minimale Rc-waarde van 4,7 tot 6,3 m²K/W, afhankelijk van de bouwschil (dak, gevel of vloer). Deze eisen zijn vastgelegd in het Bouwbesluit en moeten worden gehaald om aan de energie-eisen van de bouwsector te voldoen.
Een hogere Rc-waarde betekent betere isolatie. Door meerdere lagen glaswol aan te brengen, kan de Rc-waarde van de constructie verder worden verhoogd. De Rd-waarde van het glaswol zelf verandert echter niet; de dikte van het materiaal bepaalt alleen de Rd-waarde.
Lambda-waarde (λ-waarde)
De lambda-waarde (λ-waarde) is een maat voor de warmtegeleiding van een materiaal. Hoe lager de lambda-waarde, hoe beter het materiaal isoleert. De lambda-waarde van glaswol ligt meestal tussen de 0,030 en 0,040 W/mK.
Een lage lambda-waarde betekent dat er weinig warmte verloren gaat. Bijvoorbeeld:
- Een glaswolplaat met een λ-waarde van 0,032 isoleert beter dan een plaat met een λ-waarde van 0,037.
- Bij dezelfde dikte isoleert een materiaal met een lagere λ-waarde dus beter.
De lambda-waarde wordt vaak aangegeven op de verpakking van het isolatiemateriaal. Populaire merken zoals Knauf en Ursa geven bijvoorbeeld de λ-waarde aan met een getal achter de productnaam, zoals Knauf Naturoll 032 of Knauf Naturoll 037.
Bij het kiezen van glaswol is het daarom verstandig om voor producten te kiezen met een zo laag mogelijke λ-waarde. Dit betekent dat je bij een bepaalde dikte een hogere Rd-waarde kunt bereiken, wat leidt tot een betere Rc-waarde van de constructie.
Isolatiewaarde van glaswol per toepassing
De Rd- en Rc-waarden van glaswol variëren afhankelijk van de toepassing. Hieronder volgt een overzicht van de aanbevolen Rd- en Rc-waarden per bouwschil:
| Dikte glaswol (mm) | Rd-waarde (m²K/W) | Rc-waarde (m²K/W) | Aanbevolen toepassing |
|---|---|---|---|
| 40 | ca. 1,00 | 1,50 | Binnenwanden, plafonds |
| 60 | ca. 1,55 | 2,05 | |
| 80 | ca. 2,10 | 2,60 | Dakisolatie |
| 100 | ca. 2,65 | 3,15 | Vloer/dak combinatie |
| 120 | ca. 3,20 | 3,70 | |
| 140 | ca. 3,75 | 4,25 | Hoogwaardige dakisolatie |
| 160 | ca. 4,30 | 4,80 | Nieuwbouw gevel/dak |
| 200 | ca. 5,40 | 5,90 | Nieuwbouwnormen daken |
De exacte waardes kunnen per fabrikant en product variëren. Het is daarom belangrijk om de verpakking van het isolatiemateriaal te controleren of het advies van een professional in te schakelen.
Dakisolatie
Voor dakisolatie is een Rd-waarde van minimaal 3,5 m²K/W meestal vereist. Dit betekent dat een dikte van 14 cm of meer nodig is. In nieuwbouwprojecten zijn diktes van 20 cm of meer gebruikelijk om aan de Rc-waarde eisen te voldoen.
Spouwmuurisolatie
Voor spouwmuurisolatie is een Rd-waarde van 1,3 tot 2,5 m²K/W voldoende. Dit komt overeen met diktes van 5 tot 8 cm. Spouwmuurisolatie is in de regel eenvoudiger en sneller te verwerken dan andere vormen van isolatie.
Vloer- en plafondisolatie
Voor vloer- of plafondisolatie zijn diktes van 10 tot 15 cm gangbaar. Deze diktes leveren Rd-waarden van 2,65 tot 3,20 m²K/W op. De Rc-waarde van de complete constructie kan verder worden verhoogd door een lichte vloerconstructie of plafondschildering te gebruiken.
Kiezen van het juiste glaswolproduct
Het kiezen van het juiste glaswolproduct hangt af van een aantal factoren. Hieronder volgt een aantal aanbevelingen:
1. Bepaal de toepassing
Voordat je een glaswolproduct kiest, is het belangrijk om te weten waar het gaat worden gebruikt. De eisen voor Rd- en Rc-waarde zijn per bouwschil anders.
- Dak: hoge Rd- en Rc-waarden nodig.
- Spouwmuur: lagere Rd-waarden voldoen.
- Vloer of plafond: Rd-waarden van 2,65 tot 3,20 zijn aan te bevelen.
2. Let op de lambda-waarde
De lambda-waarde geeft aan hoe goed het materiaal isoleert. Kies voor producten met een lage λ-waarde, zoals 0,032 of 0,035. Dit betekent dat je bij dezelfde dikte een hogere Rd-waarde kunt bereiken, wat leidt tot een betere Rc-waarde.
3. Controleer de keurmerken
Zorg dat het product gecertificeerd is door betrouwbare organisaties. Belangrijke keurmerken zijn:
- CE-markering: verplicht voor de verkoop in Europa.
- KOMO-keur: garandeert veilige verwerking voor werknemers.
- EUCEB-label: geeft aan dat het product milieuvriendelijk is en veilig te verwerken.
4. Weeg de prijs tegen de kwaliteit
Goedkope glaswolproducten hebben vaak een lagere Rd-waarde en zijn minder duurzaam. Het is verstandig om voor kwaliteitsproducten te kiezen, ook al zijn ze wat duurder. Dit voorkomt extra kosten bij herisolatie of reparaties.
5. Zelf aanbrengen of uitbesteden?
Glaswol is relatief eenvoudig zelf te verwerken, vooral tussen balken of regelwerk. Echter, het is belangrijk om veilig te werken. Draag altijd een mondkapje, handschoenen en beschermende kleding om je te beschermen tegen glasvezels.
Bij grotere projecten of bij twijfel is het verstandig om een professional in te schakelen. Een ervaren installateur zorgt voor een correcte installatie en voldoet aan de bouwnormen.
Veelgestelde vragen over Rc- en Rd-waarde
Wat is de relatie tussen Rd- en Rc-waarde?
De Rd-waarde geeft aan hoe goed het isolatiemateriaal isoleert. De Rc-waarde geeft aan hoe goed de volledige constructie isoleert, inclusief de ondergrond. De Rc-waarde is dus altijd hoger dan de Rd-waarde.
Hoe bereken je de Rc-waarde van een constructie?
De Rc-waarde wordt berekend door de Rd-waarde van het isolatiemateriaal op te tellen bij de thermische weerstand van de ondergrond. Bijvoorbeeld:
- Rd-waarde glaswol: 3,75
- Thermische weerstand van houten balken: 0,5
- Rc-waarde = 3,75 + 0,5 = 4,25
Wat is een goede Rc-waarde?
De eisen voor Rc-waarde variëren afhankelijk van de toepassing. Voor nieuwbouw zijn hogere Rc-waarden nodig dan voor renovatieprojecten. Voor nieuwbouw daken wordt bijvoorbeeld een Rc-waarde van 5,9 m²K/W aanbevolen.
Hoe vergelijk ik glaswol met andere isolatiematerialen?
Glaswol heeft een goede Rd-waarde, maar vergeleken met andere materialen zoals PIR-platen is het iets minder efficiënt. PIR-platen isoleren beter bij een kleinere dikte, maar zijn duurder en minder flexibel.
Conclusie
Glaswol is een veelgebruikt en betrouwbare isolatiemateriaal in de Nederlandse bouwsector. Het biedt goede Rd- en Rc-waarden bij de juiste dikte en kwaliteit. Door aandacht te besteden aan de lambda-waarde, keurmerken en toepassing is het mogelijk om een optimale isolatie op te bouwen die aansluit bij de energienormen en de eisen van subsidieprogramma’s.
Bij het kiezen van glaswol is het belangrijk om de juiste dikte en kwaliteit te selecteren, afhankelijk van de toepassing. Of je nu zelf aan de slag gaat of een professional in de arm neemt, het begrip van Rd- en Rc-waarde is essentieel om een duurzaam en energie-efficiënt resultaat te verkrijgen.