Inleiding
In de huidige bouwsector en renovatiepraktijk speelt thermische isolatie een centrale rol bij het verhogen van energie-efficiëntie en het verlagen van kosten. Eén van de meest toegankelijke en veelzijdige opties is EPS-isolatie, ook wel bekend als tempex of piepschuim. Dit isolatiemateriaal is sinds langer niet in gebruik en heeft zich bewezen als een goedkope, lichte en makkelijk verwerkbare oplossing voor diverse bouwtoepassingen. Uit de beschikbare bronnen blijkt dat EPS-isolatie niet alleen betaalbaar is, maar ook goede isolerende eigenschappen biedt, geschikt is voor diverse constructies en duurzaam kan zijn door de lage grondstofverbruik en recyclabiliteit.
In dit artikel bespreken we de eigenschappen, toepassingen, voordelen en technische specificaties van EPS-isolatie, met een nadruk op het gebruik ervan in de context van energie-efficiëntie en duurzaamheid. We laten zien waarom EPS-isolatie een populaire keuze is voor zowel woningbouwprojecten als commerciële constructies.
Wat is EPS-isolatie?
EPS staat voor geëxpandeerd polystyreen (Engels: Expanded Polystyrene), een kunststofmateriaal dat uit kleine korrels van polystyreen bestaat. Deze korrels worden verhit in een mal, waarbij ze uitzetten en aan elkaar kleven. Het resultaat is een lichte plaat of blok die bestaat uit duizenden gesloten cellen, gevuld met stilstaande lucht.
Composisie en structuur
EPS-isolatieplaten bestaan voor ongeveer 98% uit lucht en slechts 2% uit polystyreen. Deze hoge luchthouding is de oorzaak van de uitstekende isolerende eigenschappen van het materiaal. Omdat stilstaande lucht een goede thermische isolator is, wordt EPS-isolatie gebruikt om warmte of koelte in gebouwen te behouden.
De productieproces is energie-efficiënt, gezien de lage grondstofverbruik en de relatief lage productiekosten. Dit maakt EPS-isolatie een aantrekkelijke keuze voor betaalbare en duurzame isolatieoplossingen.
Toepassingen
EPS-isolatieplaten zijn geschikt voor diverse toepassingen in de bouwsector:
- Vloeren: zowel onder nieuw te storten betonvloeren als via de kruipruimte.
- Daken: zowel platte als hellende daken kunnen geïsoleerd worden met EPS.
- Muren: EPS kan gebruikt worden voor thermische isolatie van binnen- en buitenmuren.
- Gevels: in combinatie met andere isolatiematerialen.
- Koel- en vrieshuizen: vanwege de waterafstotende eigenschappen.
- Verpakkingen en bescherming: buiten de bouwsector is EPS ook vaak gebruikt als schokabsorberend en isolerend verpakkingsmateriaal.
In sommige gevallen is EPS-isolatie verkrijgbaar met tand- en groefsystemen. Dit helpt bij het verkleinen van naden en het voorkomen van koudebruggen. Daarnaast zijn ook zogenaamde drukvaste varianten beschikbaar, die geschikt zijn voor toepassingen waar hoge belastingen op het isolatiemateriaal werken, zoals bij betonvloeren of platte daken.
Voordelen van EPS-isolatie
1. Goedkoop en kostenefficiënt
EPS-isolatie staat bekend om zijn lage prijs in verhouding tot de isolerende eigenschappen. Het materiaal is minder duur dan bijvoorbeeld PIR- of XPS-isolatieplaten en is toegankelijk voor zowel professionele bouwprojecten als DIY-klussen.
Omdat EPS-isolatie uitstekend isolerende eigenschappen biedt voor een relatief lage prijs, is het een betaalbare oplossing voor mensen die hun woning willen verbeteren in termen van energie-efficiëntie, zonder dat dit leidt tot hoge kosten.
2. Licht en gemakkelijk verwerkbare
EPS-isolatie is licht van gewicht, wat het makkelijk verwerkt en transporteert. Het is eenvoudig te snijden met standaard bouwmaterialen zoals een zaag of schaar, waardoor het ideaal is voor DIY-klussen of projecten waarbij snelle uitvoering belangrijk is.
De lichte structuur zorgt er ook voor dat EPS-isolatie weinig belasting oplegt aan de constructie, wat het geschikt maakt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.
3. Uitstekende isolatie-eigenschappen
De Rd-waarden (warmteweerstand) van EPS-isolatie varieert afhankelijk van de dikte. Uit de beschikbare gegevens blijkt dat Rd-waarden variëren van 1,88 voor 60 mm dikte tot 5,63 voor 180 mm dikte. Dit betekent dat EPS-isolatieplaten in staat zijn om significante warmte-isolatie te bieden, afhankelijk van de dikte die wordt gekozen.
De isolerende eigenschappen worden vooral veroorzaakt door de hoge luchthouding van het materiaal. Door de gesloten luchtcellen is EPS in staat om warmte te behouden of te verhinderen dat warmte ontsnapt, afhankelijk van de toepassing.
4. Duurzaam en recyclabel
EPS-isolatie is een duurzame keuze in de huidige bouwsector. Het materiaal is bestand tegen veroudering, schimmel, rotting en brand. Het is ook waterafstotend, wat het geschikt maakt voor gebruik in vochtige omgevingen.
Daarnaast is EPS-isolatie recyclebaar, wat het een milieuvriendelijke keuze maakt voor bouwprojecten die zich inzetten voor duurzaamheid. Hoewel de recyclage niet altijd op grootschalig niveau wordt uitgevoerd, is het feit dat EPS-isolatie gemaakt is uit slechts één materiaal (polystyreen), een voordeel in termen van hergebruik.
5. Beschikbaar in verschillende afmetingen en diktes
EPS-isolatie is verkrijgbaar in veel verschillende afmetingen en diktes, wat het geschikt maakt voor diverse toepassingen. Bijvoorbeeld:
- 1200x1000 mm, dikte 130 mm, Rd-waarde: 3,60
- 1000x500 mm, dikte 60 mm, Rd-waarde: 1,88
- 1000x500 mm, dikte 180 mm, Rd-waarde: 5,63
Daarnaast zijn EPS-isolatieplaten vaak te bestellen in standaard pakjes, zoals:
- 100 mm dikte: 4 st per pak
- 50 mm dikte: 9 st per pak
- 40 mm dikte: 12 st per pak
Deze standaardisatie zorgt voor gemakkelijk toegankelijkheid en efficiënte uitvoering van isolatieprojecten.
6. Vrij van schadelijke stoffen
EPS-isolatie is vrij van gevaarlijke stoffen en heeft geen negatieve effecten op de inwendige luchtkwaliteit. Het materiaal is geschikt voor gebruik in binnenruimtes en is veilig voor het milieu en de mens.
Nadeel van EPS-isolatie
Hoewel EPS-isolatie tal van voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen waar rekening mee moet worden gehouden:
- Verminderde isolerende eigenschappen bij vocht: Hoewel EPS-isolatie waterafstotend is, kan het in uiterst vochtige omstandigheden toch licht vocht opnemen, wat kan leiden tot een verminderde isolatieprestatie.
- Lage druksterkte: Niet alle varianten van EPS-isolatie zijn geschikt voor zware belastingen. In zulke gevallen is het aan te raden om te kiezen voor drukvaste XPS-isolatieplaten.
- Geen isolatie bij hoge temperatuur: EPS-isolatie is niet geschikt voor toepassingen waarbij hoge temperaturen optreden, zoals dicht bij open vuur of in ovens.
Toepassing in de praktijk: Hoe wordt EPS-isolatie gebruikt?
1. Vloerisolatie
EPS-isolatie is ideaal voor vloerisolatie, zowel onder nieuw te storten betonvloeren als via de kruipruimte. Het materiaal is drukvast en kan dus onder beton gebruikt worden. Het is ook geschikt voor het opheffen van vloeren in combinatie met isolatie.
Een veelvoorkomende aanpak is het dubbele leggen van isolatielaag. Bijvoorbeeld:
- Eerste laag van 100 mm dikte
- Tweede laag van 60 mm dikte
Door de naden van de eerste laag met de tweede laag te overlappen, worden koudebruggen voorkomen en kunnen kleine oneffenheden opgevangen worden. Deze methode zorgt voor een naadloze isolatie en een betere thermische prestatie.
2. Dakisolatie
EPS-isolatie is ook geschikt voor dakisolatie. Het materiaal kan gebruikt worden voor zowel hellende daken als platte daken. Bij platte daken is het belangrijk om de druksterkte van het isolatiemateriaal te controleren, omdat er meer belasting op het materiaal werkt.
EPS-isolatie is waterafstotend, wat het geschikt maakt voor gebruik in vochtige omgevingen, zoals op daken. Het is ook licht en makkelijk te verwerken, wat het ideaal maakt voor zowel professionele als DIY-projecten.
3. Muurisolatie
EPS-isolatie kan gebruikt worden voor thermische isolatie van muren, zowel van binnen als van buiten. Het materiaal is licht en kan snel worden geplaatst. Het is ook geschikt voor gebruik in combinatie met andere isolatiematerialen, zoals PIR- of XPS-isolatie.
Bij buitenmuurisolatie is het belangrijk om te zorgen dat EPS-isolatie goed wordt beschermd tegen fysieke schade. Het is een zwakker materiaal dan bijvoorbeeld XPS, wat betekent dat het niet geschikt is voor toepassingen waar hoge belastingen of fysieke impact voorkomen.
4. Gevelisolatie
In combinatie met andere isolatiematerialen is EPS-isolatie ook geschikt voor gevelisolatie. Het kan gebruikt worden in zowel binnen- als buitenlagen, afhankelijk van de benodigde isolatiewaarde en het gewenste ontwerp.
5. Koel- en vrieshuizen
Omdat EPS-isolatie waterafstotend en bestand tegen vocht is, is het ook geschikt voor gebruik in koel- en vrieshuizen. Het is een goedkope en betrouwbare oplossing voor het isoleren van temperaturen en het voorkomen van condensatie.
Hoe kies je de juiste dikte van EPS-isolatie?
De keuze van de juiste dikte van EPS-isolatie hangt af van diverse factoren, zoals de gewenste Rd-waarde, de toepassing en de beschikbare ruimte. Uit de beschikbare gegevens blijkt dat de Rd-waarde stijgt naarmate de dikte toeneemt.
Rd-waarden per dikte
| Dikte (mm) | Afmeting (mm) | Rd-waarde |
|---|---|---|
| 60 | 1000 x 500 | 1,88 |
| 80 | 1000 x 500 | 2,50 |
| 100 | 1000 x 500 | 3,10 |
| 120 | 1000 x 500 | 3,75 |
| 140 | 1000 x 500 | 4,35 |
| 160 | 1000 x 500 | 5,00 |
| 180 | 1000 x 500 | 5,63 |
De Rd-waarde geeft aan hoe goed een materiaal warmte kan isoleren. Hoe hoger de Rd-waarde, hoe beter de isolatie. Voor verschillende toepassingen zijn verschillende Rd-waarden nodig.
Aanbevolen Rd-waarden per toepassing
| Toepassing | Aanbevolen Rd-waarde |
|---|---|
| Vloerisolatie | 3,0 - 5,0 |
| Muurisolatie | 3,0 - 4,5 |
| Dakisolatie | 4,0 - 6,0 |
| Kruipruimte | 2,5 - 4,0 |
Het is belangrijk om de Rd-waarde te kiezen op basis van de specifieke toepassing en de wensen van de klant. In sommige gevallen is een hogere Rd-waarde gewenst, bijvoorbeeld in regio's met extreme klimaten.
Tips voor het gebruik van EPS-isolatie
- Kies de juiste dikte en afmeting op basis van de gewenste Rd-waarde en de toepassing.
- Vermijd koudebruggen door de naden van de isolatieplaten goed te overlappen of het gebruik van tand- en groefsystemen.
- Zorg voor een goede afwerking om de isolatie niet te beschadigen.
- Controleer de druksterkte van het isolatiemateriaal, vooral bij toepassingen met hoge belastingen, zoals betonvloeren of platte daken.
- Gebruik EPS-isolatie in combinatie met andere isolatiematerialen voor extra isolerende eigenschappen.
- Zorg voor voldoende luchtruim rondom de isolatieplaten om condensatie te voorkomen.
Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid
EPS-isolatie is niet alleen goedkoop en licht, maar ook duurzaam en milieuvriendelijk. Het materiaal is bestand tegen veroudering, schimmel, rotting en brand, waardoor het een langdurige oplossing biedt. Daarnaast is het recyclebaar, wat het een milieuvriendelijke keuze maakt voor duurzame bouwprojecten.
Hoewel het recyclageproces van EPS niet op grootschalig niveau wordt uitgevoerd, is het feit dat EPS-isolatie gemaakt is uit slechts één materiaal (polystyreen) een voordeel in termen van hergebruik. Het is aan te raden om bij de aankoop van EPS-isolatie rekening te houden met de milieuvriendelijkheid en de duurzaamheid van het product.
Conclusie
EPS-isolatie is een goedkope, lichte en makkelijk verwerkbare oplossing voor diverse bouwtoepassingen. Het materiaal biedt uitstekende isolerende eigenschappen en is geschikt voor gebruik in vloeren, daken, muren en gevels. Daarnaast is het duurzaam en recyclabel, wat het een milieuvriendelijke keuze maakt voor duurzame bouwprojecten.
Met de beschikbare varianten in dikte en afmeting is EPS-isolatie geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten, en is het toegankelijk voor zowel professionele bouwbedrijven als DIY-klussen. Het is belangrijk om de juiste dikte en afmeting te kiezen op basis van de gewenste Rd-waarde en de toepassing. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met de druksterkte van het materiaal, vooral bij toepassingen met hoge belastingen.
EPS-isolatie is dus een betaalbare en duurzame oplossing voor thermische isolatie in de huidige bouwsector.