Inleiding
Geïsoleerde kanaalplaten zijn prefab betonnen vloerelementen met holle kanalen, voorgespannen en vrijdragend in uitvoering. Deze vloeren worden vaak toegepast in woningbouw en utiliteitsbouw, zowel als begane grondvloer als als bovengrondvloer. De geïsoleerde uitvoering van deze kanaalplaten maakt het mogelijk om thermische isolatie te integreren in de vloerconstructie, waardoor de energieprestaties van het gebouw worden verbeterd.
Deze artikkel behandelt de technische eigenschappen van geïsoleerde kanaalplaten, hun voordelen, toepassingsmogelijkheden, de bereikbare isolatiewaarden, en richtlijnen voor de uitvoering en eventuele aanvullende maatregelen. Alle informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen binnen de constructiebranche, zoals leveranciers en constructieadviesbureaus.
Wat zijn geïsoleerde kanaalplaten?
Definitie en bouwconstructie
Geïsoleerde kanaalplaten zijn prefab vloerelementen van voorgespannen beton, met in de lengterichting ronde, holle kanalen. Deze holtes zorgen voor een gewichtsbesparing en maken het mogelijk om isolatiemateriaal aan te brengen. De vloerelementen zijn vrijdragend, wat betekent dat ze zonder tijdelijke ondersteuning (onderstempeling) kunnen worden geplaatst. Daardoor kan een snel bouwtempo worden bereikt.
De vloeren zijn standaard voorzien van een brandvertragend isolatiemateriaal, meestal EPS (expanded polystyrene), dat fabrieksmatig wordt aangebracht. De dikte van de isolatie kan variëren, wat resulteert in verschillende Rc-waarden (warmte-isolatiecoëfficiënt) die leverbaar zijn.
Beschikbare typen en afmetingen
De meest voorkomende typen zijn WK 200, WK 265 en WK 320, genoemd naar hun hoogte in millimeter. De standaardbreedte is 1200 mm, maar er zijn ook paselementen beschikbaar voor specifieke vloervormen of bijzondere toepassingen. Deze typen kunnen overspanningen tot ongeveer 15 tot 18 meter overbruggen, afhankelijk van de dikte en de voorspanning.
De WK 320 is bijvoorbeeld geschikt voor overspanningen tot circa 14,50 meter en wordt vaak gebruikt in ruimere woningbouwprojecten of industriële en commerciële gebouwen. De WK 200 en WK 265 kunnen worden geleverd met een geïsoleerde kopoplegging of isolatievrij bij de oplegging, afhankelijk van de wens van de opdrachtgever.
Voordelen van geïsoleerde kanaalplaten
Gewichtsbesparing en lichtgewicht uitvoering
Het gebruik van holle kanalen in de vloerelementen resulteert in een aanzienlijke gewichtsbesparing. Bijvoorbeeld bij de WK 200 zijn circa 40% aan beton bespaard, wat leidt tot lichtere vloeren. Dit heeft meerdere voordelen:
- Minder druk op de fundamenten en oplegconstructies, wat in sommige gevallen de bouwkosten kan verlagen.
- Gemakkelijker transport en opslag van de vloerelementen.
- Mogelijkheid tot grotere overspanningen zonder tijdelijke onderstempeling.
Snel bouwtempo en directe belastbaarheid
Omdat de vloerelementen vrijdragend zijn en geen tijdelijke onderstempeling nodig hebben, kunnen ze direct na plaatsing belast worden. Dit zorgt voor een sneller bouwtempo, wat kosteneffectief kan zijn, vooral in projecten met krappe deadlines. De vloeren kunnen binnen enkele uren worden geplaatst en zijn daarna geschikt voor verdere werkzaamheden, zoals het aanbrengen van een afwerklaag of het aanleggen van plafonds.
Lage bouwhoogte
Geïsoleerde kanaalplaten hebben een relatief lage dikte in vergelijking met traditionele vloersystemen. De holle kanalen zorgen ervoor dat de totale bouwhoogte van het vloersysteem kan worden verkleind. Dit is een belangrijke factor bij het ontwerp van gebouwen waar ruimte beperkt is, zoals bij nieuwbouwprojecten in dichtbebouwde stadsgebieden of bij renovatieprojecten waar de bouwhoogte niet verder mag toenemen.
Duurzaamheidsaspecten
Geïsoleerde kanaalplaten worden vaak ingezet in het kader van Duurzaam Bouwen. Het beperkte materiaalverbruik, de mogelijkheid tot hergebruik van materialen, en de ingebouwde thermische isolatie maken deze vloeren een milieuvriendelijke keuze. Bovendien is het gebruik van EPS als isolatiemateriaal duurzaam omdat het brandvertragend is en goed kan bijdragen aan het behalen van een hoge energieklasse van het gebouw.
Thermische isolatie: Rc-waarden en isolatiedikte
Isolatiemateriaal en Rc-waarden
De thermische isolatie van geïsoleerde kanaalplaten wordt standaard bereikt door het aanbrengen van EPS (expanded polystyrene) aan de onderzijde of binnen de kanalen van de vloer. Het isolatiemateriaal is brandvertragend en voldoet aan de huidige bouwtechnische eisen. De Rc-waarden (warmte-isolatiecoëfficiënt in m²K/W) hangen af van de dikte van de isolatie.
De volgende Rc-waarden zijn beschikbaar, afhankelijk van het type kanaalplaat:
WK 200:
- Rc = 3,7 met isolatiedikte 133 mm
- Rc = 4,2 met isolatiedikte 153 mm
- Rc = 5,0 met isolatiedikte 183 mm
- Rc = 6,0 met isolatiedikte 183 mm
- Rc = 6,5 met isolatiedikte 203 mm
WK 265:
- Rc = 3,7 met isolatiedikte 133 mm
- Rc = 4,2 met isolatiedikte 153 mm
- Rc = 5,0 met isolatiedikte 183 mm
- Rc = 6,0 met isolatiedikte 183 mm
- Rc = 6,5 met isolatiedikte 203 mm
WK 320:
- Rc = 3,7 met isolatiedikte 133 mm
- Rc = 4,2 met isolatiedikte 153 mm
- Rc = 5,0 met isolatiedikte 183 mm
- Rc = 6,0 met isolatiedikte 183 mm
- Rc = 6,5 met isolatiedikte 203 mm
De WK 320 is bij de oplegging isolatievrij geleverd, terwijl WK 200 en WK 265 beschikbaar zijn met of zonder geïsoleerde kopoplegging.
Invloed van isolatiedikte op Rc-waarde
De Rc-waarde is direct gerelateerd aan de dikte van het isolatiemateriaal. Hoe dikker het EPS, hoe hoger de Rc-waarde. Voor kanaalplaten wordt vaak gekozen voor Rc-waarden vanaf 4,2 m²K/W, aangevuld met eventuele aanvullende isolatiemaatregelen in het bouwplan. In sommige gevallen kan een Rc-waarde van 6,5 worden bereikt, wat overeenkomt met een zeer goede thermische isolatie.
Toepassingsmogelijkheden
Woningbouw
In de woningbouw worden geïsoleerde kanaalplaten vaak gebruikt als begane grondvloer. De vloeren zijn geschikt voor zowel woningen met een enkele woonruimte als voor meervoudige woningen in woningbouwprojecten. De hoge Rc-waarden en het snelle bouwtempo maken ze een populaire keuze bij nieuwbouwprojecten met krappe bouwplannen en hoge energie-eisen.
Ook in de woningbouw is het mogelijk om kanaalplaten te gebruiken in combinatie met leidingen of ventilatiesystemen. De holle kanalen kunnen gebruikt worden om elektriciteitsleidingen of luchtleidingen te leggen, wat de bouwhoogte behoudt en het ontwerp flexibel maakt.
Utiliteitsbouw
In de utiliteitsbouw worden geïsoleerde kanaalplaten vaak toegepast in industriële, handels- en kantoorgebouwen. De vloeren zijn geschikt voor zowel zware belastingen als voor grote overspanningen. De lage bouwhoogte en de snelle installatie zijn voordelen in projecten waar ruimte en tijd cruciale factoren zijn.
In industriële toepassingen worden de vloeren vaak voorzien van een extra druklaag of verhardingslaag om de belastbaarheid te verhogen. Ook in deze gevallen kan het isolatiemateriaal bijdragen aan het behalen van de energieprestaties van het gebouw.
Uitvoering en aandachtspunten
Oplegging en oplegnokken
De oplegging van de kanaalplaten kan variëren. Voor zowel de WK 200 en WK 265 is het mogelijk om de vloeren te leveren met geïsoleerde kopoplegging, m.b.v. oplegnokken. Bij de WK 320 is de oplegging standaard isolatievrij uitgevoerd. De dikte van de oplegnokken beïnvloedt de Rc-waarde van de vloer.
De opleglengte hangt af van de ondergrond. Bijvoorbeeld:
- Metselwerk: 100 mm
- Beton: 80 mm
- Profielstaal: 70 mm
Afdichting van kanalen
De holle kanalen in de kanaalplaten moeten worden afgesloten om het binnendringen van water te voorkomen. Dit gebeurt met kunststof doppen, ook wel kanaaldeksels genoemd. Als water in de kanalen komt, kunnen vochtplekken ontstaan, wat extra kosten kan opleveren voor het afsluiten van de kanalen.
Afdichting en luchtdichtheid
Voor het realiseren van luchtdichte aansluitingen kunnen speciale afdichtingsproducten worden gebruikt, zoals Airtight van Mavotrans. Dit product zorgt voor een thermische, akoestische en luchtdichte aansluiting in één handeling. Het is geschikt voor woningscheidende vloeren en kan bijdragen aan het behalen van luchtdichtheidsklasse 2 of 3.
Aanvullende maatregelen
Druklaag
Hoewel geïsoleerde kanaalplaten vaak zonder constructieve druklaag of bijlegwapening kunnen worden toegepast, is het soms verstandig om een druklaag aan te brengen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij gebruik van harde afwerkmaterialen zoals keramische tegels of natuursteen. De druklaag helpt bij het voorkomen van scheurvorming in de afwerklaag.
De druklaag is een gewapende afwerklaag van circa 50 mm, aangebracht bovenop de kanaalplaten. Dit maakt het vloersysteem stabieler en vermindert het risico op scheuren.
Remontabel bouwen
Bij remontabel bouwen zijn extra windverbanden tussen bepaalde kolommen en onder de vloeren vereist. Ook moet er een vulling worden aangebracht tussen de stramienen van de kanaalplaten, met een plaatmateriaal voor de noodzakelijke onthechting. Bovendien kan het zijn dat aan nog een aantal voorwaarden moet worden voldaan m.b.t. de druklaag of andere constructieve elementen.
Conclusie
Geïsoleerde kanaalplaten zijn een efficiënte en duurzame oplossing voor vloeren in zowel woningbouw als utiliteitsbouw. Het gebruik van holle kanalen zorgt voor een gewichtsbesparing, wat leidt tot lichtere vloeren en minder druk op de fundamenten. De ingebouwde thermische isolatie maakt het mogelijk om hoge Rc-waarden te bereiken, waardoor het gebouw een betere energieprestatie heeft.
De vloeren zijn vrijdragend, waardoor ze zonder tijdelijke onderstempeling kunnen worden geplaatst en direct belastbaar zijn. Dit zorgt voor een sneller bouwtempo en lagere bouwkosten. Bovendien zijn ze flexibel in toepassing en kunnen ze worden aangepast aan specifieke bouwprojecten, zoals het leggen van leidingen of het realiseren van luchtdichte aansluitingen.
Bij de uitvoering moeten aandachtspunten zoals afdichting van kanalen, oplegging en eventueel het aanbrengen van een druklaag worden in overweging genomen. De keuze van het juiste type kanaalplaat en de juiste Rc-waarde hangt af van het ontwerp, de belasting en de energie-eisen van het gebouw.