Gescheiden riolering aanleggen: een overzicht van technieken en voordelen

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

De aanleg van een gescheiden riolering is een belangrijk onderdeel van de bouw en het rioolbeheer. In Nederland wordt veel gebruikgemaakt van zowel gescheiden als gemengde rioleringen, maar de trend gaat steeds vaker naar een gescheiden systeem. Dit artikel geeft een overzicht van de technieken, materialen, voordelen en uitdagingen bij het aanleggen van een gescheiden riolering, gebaseerd op de informatie uit de bronnen.

Wat is een gescheiden riolering?

Een gescheiden riolering is een rioleringssysteem waarbij het afvalwater en het hemelwater apart worden afgevoerd. Dit verschilt van een gemengd systeem, waarbij zowel afvalwater als regenwater via één buis worden afgevoerd. Bij een gescheiden systeem zijn er twee aparte buizen: één voor het afvalwater en één voor het hemelwater. Dit systeem is bedoeld om de afvoer van afvalwater en regenwater te scheiden, zodat het oppervlaktewater niet verontreinigd raakt.

In Nederland is het gebruik van gescheiden rioleringen in de jaren ’90 en 2000 sterk gegroeid. In tegenstelling tot België, waar gescheiden rioleringen sinds 2000 verplicht zijn, is in Nederland nog steeds sprake van zowel gescheiden als gemengde systemen. De meeste nieuwbouwprojecten worden momenteel echter uitgevoerd met een gescheiden systeem.

Hoe werkt een gescheiden riolering?

Bij een gescheiden riolering wordt het regenwater apart afgevoerd van het afvalwater. Het afvalwater wordt afgevoerd naar een afvalwaterzuivering, terwijl het regenwater via een aparte buis wordt afgevoerd. Dit kan via een overlaats naar een sloot of plas, of via een zuivering. Bij een verbeterd gescheiden systeem wordt het regenwater van daken apart afgevoerd van het vuilere regenwater dat op straat valt. Dit zorgt voor een betere afvoer en beperkt de verontreiniging van het oppervlaktewater.

In het geval van een verbeterd gescheiden riool wordt het ‘first flush’-water, dat het meest vervuild is, afgepompt naar de zuivering. Het overige regenwater wordt via een overlaats afgevoerd. Dit systeem is vooral in gebruik bij nieuwe bedrijventerreinen, waar het regelmatig voorkomt dat er sprake is van chemische vervuiling.

Aanleg van een gescheiden riolering: technieken en materialen

De aanleg van een gescheiden riolering vereist een zorgvuldige voorbereiding en het kiezen van geschikte materialen. De keuze van het materiaal hangt af van de aard van de bodem, de locatie en de verwachtingen van het systeem.

Materialen voor buizen

De buizen in een gescheiden riolering kunnen gemaakt zijn van verschillende materialen, waaronder:
- PVC (polyvinylchloride): Dit is een veelgebruikte materialen voor rioleringen vanwege de lage prijs, lage gewicht en duurzaamheid.
- HDPE (high-density polyethylene): Deze buizen zijn zeer duurzaam en geschikt voor zware belastingen.
- Gres (keramische buizen): Deze buizen zijn sterk en geschikt voor zware belastingen, maar ze zijn zwaarder en moeilijker in te zetten.
- Beton: Betonbuis is een veelgebruikt materiaal voor grote rioleringen, vooral in industriële omstandigheden.

Kleurindicatie

De kleur van de buizen duidt de functie van de buis aan. Bij een gescheiden riolering wordt de buis voor het hemelwater meestal grijs gecoloreerd, terwijl de buis voor het afvalwater roodbruin is. Dit helpt bij het onderscheiden van de systemen tijdens onderhoud en reparaties.

Aanleg en afvoer

Bij de aanleg van een gescheiden riolering wordt rekening gehouden met de ligging van de buizen, de afvoer richting de afvalwaterzuivering en de afvoer van het regenwater. Het is belangrijk om de buizen in een afgeschot (schuin aflopend) te leggen, zodat het water goed kan afstromen.

Onderhoud

Een gescheiden riolering vereist regelmatig onderhoud om verstoppingen en beschadigingen te voorkomen. Dit kan worden gedaan via een rioolinspectie, waarbij met behulp van videobeelden wordt gekeken naar eventuele schade of verstoppingen.

Voordelen van een gescheiden riolering

Een gescheiden riolering heeft verschillende voordelen ten opzichte van een gemengd systeem. Hieronder volgen enkele belangrijke voordelen:

1. Vermindering van milieuvervuiling

Een van de belangrijkste voordelen van een gescheiden riolering is dat het helpt bij het voorkomen van verontreiniging van het oppervlaktewater. Bij een gemengd systeem kan afvalwater terechtkomen in het oppervlaktewater, wat leidt tot vervuiling. Bij een gescheiden systeem wordt het afvalwater afgevoerd naar een zuivering, terwijl het regenwater via een aparte buis wordt afgevoerd.

2. Efficiëntere afvoer

Een gescheiden riolering zorgt voor een efficiëntere afvoer van afvalwater en regenwater. Hierdoor wordt de kans op overstromingen beperkt en kan de afvoer beter worden geregeld.

3. Betere afvoer van regenwater

Bij een verbeterd gescheiden systeem wordt het regenwater van daken apart afgevoerd van het vuilere regenwater dat op straat valt. Dit zorgt voor een betere afvoer en vermindert de kans op verstoppingen.

4. Duurzaamheid

Een gescheiden riolering is duurzamer dan een gemengd systeem. De afvoer van afvalwater en regenwater apart houdt het mogelijk om regenwater te gebruiken voor andere doeleinden, zoals het water voor het toilet of het wassen van auto’s.

Beperkingen en uitdagingen bij de aanleg van een gescheiden riolering

Hoewel een gescheiden riolering veel voordelen biedt, zijn er ook beperkingen en uitdagingen bij de aanleg. Hieronder volgen enkele belangrijke beperkingen:

1. Kosten

De aanleg van een gescheiden riolering is duurder dan de aanleg van een gemengd systeem. Dit komt doordat er twee buizen nodig zijn in plaats van één. Bovendien zijn de kosten van het materiaal en de arbeid hoger.

2. Mogelijke fouten bij aansluitingen

Een van de grote uitdagingen bij de aanleg van een gescheiden riolering is de kans op foutieve aansluitingen. Dit kan leiden tot het feit dat afvalwater terechtkomt in het oppervlaktewater. Dit is een bekende uitdaging in Nederland, waar veel foutieve aansluitingen voorkomen.

3. Afhankelijkheid van de locatie

De aanleg van een gescheiden riolering is afhankelijk van de locatie. De bodemopbouw, de bereikbaarheid en de ligging van het gebouw spelen een rol bij de aanleg. In sommige gevallen is het nodig om handmatig te werken, omdat de toegang beperkt is.

4. Onderhoud

Een gescheiden riolering vereist regelmatig onderhoud om verstoppingen en schade te voorkomen. Dit kan lastig zijn, vooral als de buizen moeilijk bereikbaar zijn.

Toepassing van gescheiden rioleringen in Nederland

In Nederland is het gebruik van gescheiden rioleringen sterk gegroeid. De meeste nieuwbouwprojecten worden momenteel uitgevoerd met een gescheiden systeem. Dit komt door de strengere milieunormen en de behoefte aan duurzame afvoer.

De aanleg van een gescheiden riolering wordt vooral toegepast in nieuwbouwprojecten, maar ook bij herstructureringen van bestaande systemen. In sommige gevallen wordt een bestaand gemengd systeem omgebouwd naar een gescheiden systeem, om de afvoer efficiënter en duurzamer te maken.

Conclusie

De aanleg van een gescheiden riolering is een belangrijk onderdeel van de bouw en het rioolbeheer. Het systeem biedt veel voordelen, waaronder een efficiëntere afvoer, minder milieuvervuiling en een betere afvoer van regenwater. Toch zijn er ook beperkingen, zoals de hogere kosten en de kans op foutieve aansluitingen. De keuze voor een gescheiden of gemengd systeem hangt af van de locatie, de bodemopbouw en de wensen van de opdrachtgever.