Inleiding
De bouw- en renovatiesector speelt een essentiële rol in de maatschappij, maar bij werken in bestaande woningen, ziekenhuizen of zorginstellingen kan het contact met patiënten of bewoners met MRSA (meticilline-resistente Staphylococcus aureus) optreden. MRSA is een bacterie die resistent is tegen veel antibiotica en kan zich makkelijk verspreiden in milieu’s waar mensen dicht op elkaar wonen of werken.
Hoewel de meeste protocollen voor MRSA-isolatie zijn opgesteld voor zorginstellingen, kunnen bouw- en renovatieprojecten ook betrokken zijn bij isolatie- en hygiënebeleid, vooral bij werken in zorggebouwen, ziekenhuizen of woonzorgcentra. Het is dan essentieel dat professionals in de bouw- en renovatiesector zich bewust zijn van de aanbevolen maatregelen om eventuele risico’s te beheersen.
Deze artikel geeft een overzicht van het MRSA-isolatieprotocol op basis van bestaande richtlijnen en protocollen, met een specifieke focus op relevante aspecten voor professionals die werken in of rondom zorginstellingen. De nadruk ligt op praktische, technische en organisatorische maatregelen die toepasbaar zijn in de context van bouw- en renovatieprojecten.
Wat is MRSA en waarom is isolatie belangrijk?
MRSA staat voor meticilline-resistente Staphylococcus aureus, een bacterie die resistent is tegen meerdere antibiotica. Het kan zich via contact met huid of oppervlakken verspreiden en leidt vaak tot infecties zoals wondinfecties, longontstekingen of septische shock.
In zorginstellingen is de verspreiding van MRSA een belangrijk risico voor zowel patiënten als medewerkers. Daarom zijn er strikte isolatiemaatregelen opgesteld, zoals het gebruik van persoonlijke hygiëne- en beschermingsmiddelen, de isolatie van patiënten in gesluisde kamers en het handhygiënebeleid.
Hoewel de bouw- en renovatiesector niet direct betrokken is bij de zorg, is het belangrijk om deze protocollen te kennen bij werken in bestaande zorggebouwen, zoals ziekenhuizen, verpleeghuisen of woonzorgcentra. Bijvoorbeeld, tijdens renoveringen in een ziekenhuis is het mogelijk dat bouwvakkers tijdelijk contact hebben met patiënten of hun omgeving, waardoor isolatiemaatregelen en hygiëneprincipes van toepassing kunnen zijn.
Aanbevolen maatregelen voor MRSA-isolatie
De MRSA-isolatiemaatregelen zijn gericht op het voorkomen van de verspreiding van de bacterie binnen zorginstellingen. Deze maatregelen zijn meestal opgenomen in ziekenhuis- of zorginstellingspecifieke protocollen, maar er zijn ook algemene richtlijnen beschikbaar.
1. Isolatie in gesluisde kamers
Een van de kernmaatregelen is het isoleren van MRSA-positieve patiënten in gesluisde kamers. Deze kamers zijn voorzien van een drukhiërarchie die zorgt voor een positieve luchtdruk (in het geval van een strikte isolatie) of een negatieve luchtdruk (in het geval van een contactisolatie), afhankelijk van het type infectie. De deur van de kamer is bij zorghandelingen of schoonmaak altijd gesloten om de verspreiding van micro-organismen te beperken.
Bij renovaties of bouwprojecten in een ziekenhuis kan het noodzakelijk zijn om de isolatiekamer tijdelijk te bewerkstelligen. Bijvoorbeeld bij het herstel van sanitair of het vervangen van vloeren in isolatiekamers, moet het bouwteam rekening houden met hygiëne- en isolatiemaatregelen.
2. Persoonlijke hygiëne- en beschermingsmiddelen
Tijdens de isolatie van MRSA-positieve patiënten is het gebruik van persoonlijke hygiëne- en beschermingsmiddelen verplicht voor zowel medewerkers als bezoekers. De volgende middelen worden meestal gebruikt:
- Chirurgisch mondneusmasker
- Overschort (medewerker- en patiëntgebonden)
- Handschoenen
- Muts
Het aantrekken van deze middelen gebeurt volgens een specifieke volgorde en moet in de sluis van de isolatiekamer gebeuren. Het uittrekken van de middelen moet eveneens zorgvuldig gebeuren, zonder het lichaam van de medewerker te besmetten. Bij bouw- en renovatieprojecten in zorggebouwen kan het noodzakelijk zijn om deze middelen te gebruiken als er tijdelijk contact is met MRSA-positieve patiënten of hun omgeving.
3. Handhygiëne
Handhygiëne is een van de meest essentiële maatregelen bij MRSA-isolatie. Na het verlaten van de isolatiekamer of na contact met MRSA-positieve patiënten moet handhygiëne uitgevoerd worden. Dit kan via was- en wrijfhandhygiëne, afhankelijk van de situatie en de beschikbaarheid van infrastructuur.
Tijdens renovaties in zorggebouwen is het belangrijk dat het bouwteam zich aan deze maatregelen houdt, vooral bij werken in de buurt van isolatiekamers of bij contact met persoonlijke spullen van patiënten.
4. Gebruik van patiëntgebonden materialen
Alle materialen die gebruikt worden bij de isolatie van MRSA-positieve patiënten zijn patiëntgebonden. Dit betekent dat ze alleen gebruikt mogen worden voor één specifieke patiënt en niet mogen worden gedeeld met andere patiënten. Dit geldt ook voor wasgoed, zoals kleding, handdoeken, beddengoed en keukenlinnen.
Bij renovaties in zorginstellingen kan het noodzakelijk zijn om te zorgen dat het gebruik van materialen, zoals verpakkingsfolie of tijdelijke dekkingen, tijdelijk patiëntgebonden is. Dit helpt om de verspreiding van MRSA te voorkomen.
5. Hygiëne in de sluis
De sluis is een essentieel onderdeel van een MRSA-isolatiekamer. Hier worden de persoonlijke hygiëne- en beschermingsmiddelen aangebracht en verwijderd. De sluis is ontworpen om ervoor te zorgen dat er geen luchtvermenging optreedt tussen de isolatiekamer en de rest van het ziekenhuis.
Tijdens renovaties in zorggebouwen moet de sluis zorgvuldig behandeld worden. Eventuele schade of vervuiling van de sluis kan leiden tot een verminderde effectiviteit van de isolatie.
6. Bezoekregels
Bezoekers van MRSA-positieve patiënten moeten eveneens aan isolatiemaatregelen voldoen. Ze moeten zich aanmelden bij de verpleging, instructies ontvangen over het aantrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen en handhygiëne uitvoeren na het bezoek. Bezoekers mogen na het bezoek van een MRSA-patiënt geen andere patiënten bezoeken om de verspreiding van de bacterie te voorkomen.
In de context van bouw- en renovatieprojecten kan het noodzakelijk zijn om bouwvakkers tijdelijk te instrueren over deze regels, vooral als er direct contact is met patiënten of hun omgeving.
7. Inventarisatiekweken en screening
Voorafgaand aan de opname van een patiënt wordt vaak een inventarisatiekweek uitgevoerd om te bepalen of de patiënt een MRSA-drager is. Als blijkt dat de patiënt MRSA-positief is, wordt de patiënt opgenomen in isolatie.
Bij renovaties in ziekenhuizen of zorginstellingen kan het noodzakelijk zijn om te zorgen dat het bouwteam weet dat er een isolatie in voorgang is, bijvoorbeeld via een isolatiekaart op de deur van de kamer.
8. Organisatie van zorg en coördinatie
MRSA-isolatiemaatregelen vereisen een goed functionerend systeem van coördinatie en communicatie. De behandelaar is verantwoordelijk voor het stellen van isolatie, het informeren van de patiënt over de maatregelen en het bepalen wanneer deze kunnen worden opgeheven. De leidinggevende is verantwoordelijk voor het informeren van medewerkers en het zorgen voor adequate personele bezetting en benodigde middelen.
In de bouw- en renovatiesector is het belangrijk dat bouwprojectleiders op de hoogte zijn van isolatiemaatregelen en deze coördineren met het ziekenhuis of zorginstelling waar de renovatie of bouwzaak plaatsvindt.
MRSA en bouwprojecten in zorginstellingen
Wanneer bouw- en renovatieprojecten worden uitgevoerd in zorginstellingen, zoals ziekenhuizen of verpleeghuisen, is het belangrijk om rekening te houden met MRSA-isolatiemaatregelen. Dit geldt zowel voor tijdelijke isolatie als voor langdurige isolatie. Bijvoorbeeld, tijdens de renovatie van een sanitair in een isolatiekamer moet het bouwteam zorgen dat er geen contact is met MRSA-positieve patiënten of hun omgeving.
Tijdelijke isolatie
In sommige gevallen kan tijdelijke isolatie nodig zijn tijdens de renovatie. Bijvoorbeeld, als een sanitair moet worden vervangen in een kamer waar MRSA-positieve patiënten wonen, kan het noodzakelijk zijn om tijdelijk extra isolatiemaatregelen te nemen. Dit kan het gebruik van tijdelijke sluisconstructies of het tijdelijk afsluiten van de kamer betreffen.
Communicatie en coördinatie
Het bouwteam moet nauw samenwerken met het ziekenhuis of zorginstelling om te zorgen dat de MRSA-isolatiemaatregelen tijdens de renovatie niet worden geschonden. Dit kan bijvoorbeeld het gebruik van extra hygiëneprotocollen of het tijdelijk uitstellen van bepaalde werken in de buurt van isolatiekamers betreffen.
Hygiëne en veiligheid
Bij het uitvoeren van bouw- en renovatiewerkzaamheden in zorginstellingen is het belangrijk om hygiëne- en veiligheidsmaatregelen te volgen. Dit betreft zowel de hygiëne van het bouwteam zelf als de hygiëne van de omgeving waarin wordt gewerkt. Bijvoorbeeld, het gebruik van beschermende kleding, handhygiëne en het tijdelijk afdekken van ruimtes met hygiënefolie kunnen helpen om de verspreiding van MRSA te voorkomen.
Conclusie
MRSA-isolatiemaatregelen zijn essentieel voor het voorkomen van de verspreiding van meticilline-resistente Staphylococcus aureus in zorginstellingen. Deze maatregelen zijn vooral bedoeld voor medische zorg, maar kunnen ook van toepassing zijn bij bouw- en renovatieprojecten in zorggebouwen. Het is belangrijk dat professionals in de bouwsector zich bewust zijn van deze protocollen en deze kunnen toepassen waar nodig.
Bij werken in zorginstellingen is het noodzakelijk om rekening te houden met MRSA-isolatiemaatregelen, zoals het gebruik van persoonlijke hygiëne- en beschermingsmiddelen, de isolatie in gesluisde kamers en de organisatie van zorg. Het bouwteam moet nauw samenwerken met het ziekenhuis of zorginstelling om te zorgen dat de isolatiemaatregelen tijdens de renovatie of bouwzaak worden nageleefd.
De toepassing van MRSA-isolatiemaatregelen in de bouw- en renovatiesector kan leiden tot een veilere werkomgeving, zowel voor medewerkers als voor patiënten.