Plexiglas als isolatiemateriaal: voordelen, toepassingen en vergelijking met glas

Plexiglas, ook bekend als PMMA (polymethylmethacrylaat), is een kunststof die in steeds bredere mate wordt ingezet in de bouwsector, met name in toepassingen waar glas traditioneel werd gebruikt. Dankzij zijn lichte bouw, transparantie, duurzaamheid en goede isolatiewaarden, is plexiglas een aantrekkelijke optie voor isolatie, glasvervanging en energiezuinig bouwen. In dit artikel bespreken we de thermische eigenschappen van plexiglas, de manier waarop het kan worden ingezet als isolatie, en hoe het zich verhoudt tot andere materialen zoals gewoon glas of polycarbonaat.

Wat is de isolatiewaarde van plexiglas?

De isolatiewaarde van plexiglas wordt meestal aangeduid met de warmtegeleidingscoëfficiënt (λ-waarde), die aangeeft hoe goed een materiaal warmte kan isoleren. Hoe lager deze waarde, hoe beter het materiaal isoleert. Voor plexiglas is deze waarde 0,19 W/(k·m), wat lager is dan bij enkel glas, dat een λ-waarde heeft van 0,80 W/(k·m) [1][2]. Dit betekent dat plexiglas in termen van isolatie beter presteert dan gewoon glas, zolang de dikte en omstandigheden vergelijkbaar zijn.

De U-waarde van plexiglas in de praktijk

Hoewel de λ-waarde een maat is voor de isolerende eigenschappen van het materiaal zelf, wordt in de bouwsector vaak ook de U-waarde gebruikt. De U-waarde geeft aan hoeveel warmte per oppervlakte en temperatuurverschil door een constructie (zoals een raam) wordt doorgelaten. Voor een plexiglas voorzetraam van 4 mm dikte op een raam met enkelglas, wordt een U-waarde van 2,7 W/(k·m²) gemeld [5]. Deze waarde is iets hoger dan die van dubbelglas, waarbij de U-waarde meestal tussen de 1,0 en 1,5 W/(k·m²) ligt, afhankelijk van de kwaliteit van de glasconstructie. Dit wil zeggen dat plexiglas minder goed isoleert dan dubbelglas, maar wel aanzienlijk beter dan enkelglas.

Een belangrijk punt bij het gebruik van plexiglas is de manier waarop het wordt gemonteerd. Een goed gedichtte constructie met isolatiebanden of rubberstripjes kan ervoor zorgen dat het isolerende effect van het plexiglas maximaal wordt uitgespeeld [5]. Bovendien is het belangrijk om te zorgen dat er voldoende ventilatie is, om condensvorming te voorkomen, vooral bij enkelglasconstructies [5].

Hoe isoleert plexiglas in vergelijking met glas?

Plexiglas isoleert aanzienlijk beter dan gewoon glas. De warmtegeleidingscoëfficiënt van plexiglas is ruim 4 keer zo laag als die van enkelglas [2], wat betekent dat het minder warmte doorlaat. Dit maakt plexiglas een geschikt materiaal om op oude ramen aan te brengen als voorzetraam of isolatielaag. Met name in oude woningen, waar het vervangen van alle ramen niet haalbaar is, is het een kostenefficiënte oplossing om energieverbruik te verminderen.

Een voorzetraam van plexiglas op enkelglas creëert een laagje stilstaande lucht tussen de oude glasplaat en het kunststof, wat bijdraagt aan het isolerende effect [4]. Hoewel het isolerende vermogen hiermee wel lager ligt dan bij dubbelglas, is het toch aanzienlijk beter dan bij enkelglas. Daarnaast is het aantrekkelijk vanwege de lage kosten en de eenvoudige montage.

Isolatie in combinatie met andere materialen

Het is mogelijk om plexiglas te combineren met andere isolatiematerialen of constructies om het totale isolerende effect te verbeteren. Bijvoorbeeld kan men op een bestaand raam eerst een plexiglas voorzetraam monteren en hierop vervolgens isolatiemateriaal of een extra glaslaag aanbrengen. Dit maakt het mogelijk om zonder het vervangen van het complete raam toch behoorlijk wat vooruitgang te boeken in de isolatiekwaliteit.

Plexiglas versus polycarbonaat

Een alternatief voor plexiglas is polycarbonaat. Het is een kunststof die net zo goed isoleert als plexiglas, met een warmtegeleidingscoëfficiënt van 0,20 W/(k·m) [4]. Daarnaast is polycarbonaat sterker, hittebestendiger en chemisch bestendiger, wat het geschikt maakt voor toepassingen waar veiligheid een belangrijke rol speelt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld vandalismebeveiligde constructies of plekken met een hoge risico op schade.

Ondanks deze voordelen is plexiglas in sommige gevallen beter geschikt. Het is bijvoorbeeld transparanter, lichter en vaak goedkoper dan polycarbonaat. Bovendien is plexiglas makkelijker te bewerken, wat het aantrekkelijk maakt voor DIY-projecten en zelfinstallatie [2].

Veiligheid en toepassingen van plexiglas

Een van de voordelen van plexiglas is zijn hoge veiligheid. In tegenstelling tot glas, breekt plexiglas niet in scherpe schermpjes, waardoor het minder gevaarlijk is bij schade. Bovendien kan het worden behandeld met krasbestendige coatings of impactbestendige lagen, wat het geschikt maakt voor toepassingen waar breukgevaar een probleem kan zijn [3].

Populaire toepassingen

Voorzetramen: Het meest voorkomende gebruik is als voorzetraam op oude ramen of glas-in-loodconstructies. Hiermee kan men een aanzienlijk voordeel behalen in termen van energiebesparing.
Balkonbeglazing: Omdat plexiglas zowel licht is als transparant, is het een populaire keuze voor het beglazen van balkons.
Aquariums en glasvervangers: In gevallen waar glas vervangen moet worden, is plexiglas vaak de voorkeur genieten vanwege zijn lichtgewicht en veiligheid.
Buitentoepassingen: Ondanks dat het niet geschikt is voor hoge temperaturen, kan plexiglas in de meeste buitenomstandigheden worden gebruikt, mits het goed is gemonteerd en beschermd tegen directe zonnestraling.

Voordelen van plexiglas in de woningbouw

1. Goede isolatie-eigenschappen

Plexiglas isoleert aanzienlijk beter dan gewoon glas, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor isolatieprojecten. Het draagt bij aan een lagere warmteverlies en een hogere energie-efficiëntie [4].

2. Transparantie en lichtdoorlaatbaarheid

Met een lichtdoorlaatbaarheid van 92%, is plexiglas vrijwel even transparant als glas. Dit betekent dat het veel licht doorlaat, waardoor ruimtes goed verlicht kunnen blijven zonder extra lampen [1].

3. Veiligheid en duurzaamheid

Plexiglas is krachtiger dan glas, breekt niet in scherpe schermpjes en is daardoor veiliger. Het verkleurt niet, verweert niet en is duurzaam in gebruik [2]. Bovendien is het recyclebaar, wat het een milieuvriendelijke keuze maakt [3].

4. Goedkoper dan glas

Plexiglas is in de regel goedkoper dan glas, zowel qua materiaalkosten als qua montage. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor zowel particulieren als professionele bouwers [2].

5. Eenvoudige montage

Het installeren van plexiglas is relatief eenvoudig. Het materiaal is licht, makkelijk te bewerken en past goed bij DIY-projecten [6].

Nadeel van plexiglas

Hoewel plexiglas veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen die in overweging genomen moeten worden:

Niet geschikt voor hoge temperaturen: Plexiglas kan niet goed tegen hoge temperaturen, wat het ongeschikt maakt voor toepassingen waar vuur- of hittebestendigheid vereist is [4].
Lagere U-waarde dan dubbelglas: Hoewel het beter isoleert dan enkelglas, is de isolatiekwaliteit van plexiglas lager dan die van moderne dubbelglasconstructies [4].
Vermoeiing bij langdurige zonbelasting: Ondanks zijn duurzaamheid, kan plexiglas onder invloed van zonlicht en UV-straling langzaam veranderen in uiterlijk, vooral zonder UV-bescherming [2].

Conclusie

Plexiglas is een veelzijdig kunststofmateriaal met uitstekende isolatiewaarden en een aantal aantrekkelijke eigenschappen. Het isoleert aanzienlijk beter dan gewoon glas, is veiliger, goedkoper en makkelijker te bewerken. Door het als voorzetraam te gebruiken, kan men een aanzienlijk voordeel behalen in energie-efficiëntie, vooral in oude woningen waar het vervangen van ramen niet haalbaar is.

Toch is het belangrijk om rekening te houden met beperkingen, zoals het feit dat plexiglas niet geschikt is voor hoge temperaturen en dat de isolatiekwaliteit lager ligt dan bij moderne dubbelglasconstructies. Voor toepassingen waar veiligheid, lichtgewicht en transparantie belangrijk zijn, is plexiglas echter een uitstekende keuze.

In het kader van energiezuinig bouwen en renovatieprojecten kan plexiglas dus een waardevolle byplayer worden. Zowel voor particulieren als voor professionele bouwers biedt het een geschikte combinatie van functionaliteit, duurzaamheid en kostenefficiëntie.