Inleiding
In de omgeving van Luchthaven Schiphol is geluidisolatie een centraal thema. Bewoners van woningen die direct onder of in de buurt van de aanvliegroutes liggen, ervaren regelmatig geluidsoverlast door vliegtuigherrie. Om hier tegenaan te gaan, zijn er diverse regelingen opgestart waarmee woningen extra geluidsisolatie krijgen. Deze regelingen worden echter niet zonder tegenstrijdigheden doorgevoerd. Zowel de luchthaven Schiphol als de luchtvaartmaatschappijen stellen dat zij al voldoende hebben bijgedragen aan het isoleren van woningen en menen dat het Rijk verder andere financieringsbronnen moet zoeken.
De regeling gevelisolatie Schiphol 2023 richt zich op woningen in de geluidcontour van 60 dB Lden of hoger. Het doel is om geluidwerende maatregelen aan te brengen, zoals het afdichten van kieren, het plaatsen van dikkere of dubbele ruiten, en verbetering van de dakisolatie. Hierdoor kan het comfort in huis worden verbeterd, met minder geluidsoverlast van vliegtuigen. De regeling is bedoeld voor woningen in de gemeente Haarlemmermeer en andere gemeenten in de directe omgeving van Schiphol.
Toch zijn er ook negatieve ervaringen gedeeld door woningeigenaren. De isolatie die werd aangebracht, leidde in sommige gevallen tot schimmelvorming en andere gezondheidsproblemen. Bovendien stelt Schiphol en de belangenorganisatie Barin dat het kiezen van de goedkoopste aanbieder zonder rekening te houden met de kwaliteit heeft geleid tot onwenselijke gevolgen. Daarnaast is er sprake van onduidelijkheid over de financiering van de regeling, met voorstellen om gebruik te maken van de vliegtaks als betalingsbron.
In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige situatie rond geluidisolatie in de omgeving van Schiphol. We bespreken de doelstellingen van de regeling, de financiële betrokkenheid van betrokken partijen, de voordelen en de nadelen van isolatie, en de ervaringen van woningeigenaren. Ook wordt gekeken naar de technische aspecten van isolatie, zoals spouwmuurisolatie, HR++ glas en dakisolatie, en de effectiviteit van deze maatregelen.
Doelstellingen van de Regeling Gevelisolatie Schiphol 2023
De Regeling gevelisolatie Schiphol 2023 is een initiatief van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de geluidsoverlast in de directe omgeving van Luchthaven Schiphol te verminderen. De regeling richt zich op woningen die zich in de geluidcontour van 60 dB Lden of hoger bevinden, wat betekent dat deze woningen zich op plekken bevinden waar het geluidsniveau van vliegtuigherrie het hoogst is. Deze woningen zijn vaak gelegen in de buurt van het vliegveld of onder de aanvliegroutes. De regeling is bedoeld voor woningen die eerder niet in aanmerking kwamen voor de eerdere isolatieregelingen.
Wat is het doel van de regeling?
Het doel van de regeling is om geluidwerende maatregelen aan te brengen in woningen die dat nodig hebben. Deze maatregelen kunnen bijvoorbeeld bestaan uit het afschermen van kieren, het plaatzen van dikkere of dubbele ruiten, en het verbeteren van de dakisolatie. Door deze maatregelen wordt de geluidsoverlast die ontstaat door vliegtuigherrie verminderd, zodat woningeigenaren minder last hebben van het geluid dat binnenkomt via muren, ramen en daken.
De regeling is uitgevoerd op basis van de Regeling gevelisolatie Schiphol 2023, die is gepubliceerd in de Staatscourant. Hierin staan de voorwaarden en procedures voor de uitvoering van de maatregelen. Het ministerie biedt aan om de benodigde maatregelen in opdracht van woningeigenaren uit te voeren, zonder dat zij zelf deze maatregelen moeten aanbesteden of uitvoeren. Dit maakt het voor woningeigenaren relatief eenvoudig om deel te nemen aan de regeling.
Voor wie is de regeling bedoeld?
De regeling is specifiek gericht op woningen die zich bevinden in de geluidcontour van 60 dB Lden of hoger. Dit zijn vaak woningen die zich op plekken bevinden waar de geluidsoverlast van Schiphol het grootst is, bijvoorbeeld in de gemeente Haarlemmermeer. Het is belangrijk om te weten dat de regeling alleen geldt voor woningen die niet eerder zijn geïsoleerd door eerdere regelingen. Dit betekent dat woningeigenaren die al beschikken over gevelisolatie of andere geluidsisolatiemaatregelen, in de regeling geen deel kunnen nemen.
De regeling is ook bedoeld om de geluidsoverlast te verminderen, zodat woningeigenaren in hun eigen woning weer comfortabel kunnen wonen. De regeling is niet alleen bedoeld voor particuliere woningeigenaren, maar ook voor woningen die eigendom zijn van verenigingen of maatschappelijke huurders.
Financiële betrokkenheid van Schiphol en de luchtvaartmaatschappijen
De financiering van de regeling gevelisolatie Schiphol 2023 is een belangrijk onderwerp van discussie. Zowel Schiphol als de belangenorganisatie Barin, die 38 luchtvaartmaatschappijen vertegenwoordigt, stellen dat zij in het verleden al voldoende hebben bijgedragen aan het isoleren van woningen in de omgeving van het vliegveld. Schiphol en Barin menen dat het Rijk verantwoordelijk is voor de financiering van de regeling, en dat zij niet verder opdraaien voor de kosten. Ze stellen voor dat de financiering moet komen uit andere bronnen, zoals de opbrengst van de vliegtaks.
In de periode van 1980 tot en met 2012 heeft de luchtvaartsector al ruim 13.000 woningen geïsoleerd, waarbij een geschatte financiële bijdrage van 750 miljoen euro is geleverd. Volgens Barin-voorzitter Marnix Fruitema is dit een aanzienlijke bijdrage aan het verminderen van geluidsoverlast in de omgeving van Schiphol. Schiphol wijst er echter op dat het nog niet zorgvuldig is vastgesteld bij welke huizen de regeling van toepassing is. Volgens Schiphol zijn er woningen die niet in aanmerking komen, maar toch onder aanvliegroutes zijn gebouwd en waarbij er veel geluidsoverlast is.
Schiphol en Barin stellen ook dat het vreemd is dat huiseigenaren met woningen die na 2012 zijn gebouwd in aanmerking komen voor de regeling. Volgens hen zou bij de bouw van deze woningen al gevelisolatie moeten zijn aangebracht. Schiphol en Barin vinden het niet terecht dat de luchtvaartmaatschappijen voor deze kosten opdraaien. Ze menen dat het Rijk verantwoordelijk is voor de financiering van de regeling en dat het betere financieringsbronnen moet vinden, zoals de vliegtaks.
De vliegtaks is een belasting die luchtvaartmaatschappijen moeten betalen voor het gebruik van het vliegveld. Schiphol en Barin stellen voor dat deze belasting gebruikt kan worden om de kosten van de regeling te dekken. Volgens hen is het onredelijk dat de luchtvaartmaatschappijen verder opdraaien voor de kosten van isolatie, terwijl het Rijk het eigenlijk aan zichzelf te danken heeft dat er geluidsoverlast is. Ze stellen dat het juist is dat het Rijk verantwoordelijk is voor de financiering van de regeling.
Positieve en negatieve ervaringen van woningeigenaren
De regeling gevelisolatie Schiphol 2023 heeft zowel positieve als negatieve gevolgen gehad voor woningeigenaren. Aan de ene kant heeft de regeling ervoor gezorgd dat woningen extra geluidsisolatie hebben gekregen, waardoor het comfort in huis is verbeterd. Aan de andere kant zijn er ook negatieve ervaringen gedeeld door woningeigenaren, zoals schimmelvorming, kwaliteitsproblemen met de isolatie en onduidelijkheid over de financiering van de regeling.
Positieve ervaringen
Een aantal woningeigenaren heeft voordeel gehad van de regeling. De isolatie die is aangebracht, heeft ervoor gezorgd dat het minder lastig is om in de woning te wonen. In sommige gevallen is het stil genoeg geworden dat het mogelijk is om op een rustige manier in de woning te leven, ook op momenten dat er vliegtuigen overvliegen. De regeling heeft ook ervoor gezorgd dat ondernemers en verenigingen die woningen beheren beter in staat zijn om hun huurders comfortabel te laten wonen.
Bovendien is er ook een positieve impact op het milieu. Door het isoleren van woningen is het energieverbruik gedaald, wat heeft geleid tot een reductie van CO2-uitstoot. Dit is een belangrijk voordeel van de regeling, omdat het bijdraagt aan het verminderen van de klimaatverandering. De regeling heeft ook ervoor gezorgd dat woningeigenaren minder last hebben van ongedierte, omdat de isolatie het minder aantrekkelijk maakt voor insecten en andere dieren.
Negatieve ervaringen
Toch zijn er ook negatieve ervaringen gedeeld door woningeigenaren. In sommige gevallen heeft de isolatie die is aangebracht, geleid tot schimmelvorming en andere gezondheidsproblemen. Een woningeigenaar uit Amstelveen, die direct onder de aanvliegroute naar de Buitenveldertbaan woont, heeft bijvoorbeeld verteld dat de isolatie die is aangebracht, zo goed was dat er geen ventilatie meer mogelijk was, waardoor er schimmel is ontstaan op de muren van de kinderslaapkamers. Dit heeft geleid tot gesondheidsproblemen en onveiligheid in de woning.
Daarnaast zijn er ook kwaliteitsproblemen gemeld met de isolatie die is aangebracht. Volgens woningeigenaren is de isolatie niet van goede kwaliteit en is het niet zorgvuldig aangebracht. In sommige gevallen zijn er rubber afdichtingen versleten en zijn er kozijnen verrot. De houten kozijnen die zijn aangebracht, bleken van minder kwaliteit dan de oorspronkelijke kozijnen die in de woning zaten. Dit heeft geleid tot problemen met de levensduur van de isolatie en heeft het woningeigenaren extra kosten opgeleverd.
Er zijn ook beschuldigingen van fraude gedaan in verband met de financiering van de regeling. Volgens enkele woningeigenaren is er sprake geweest van misbruik van isolatiegelden, hoewel het precieze verloop van deze situatie niet duidelijk is. Daarnaast is er ook een verdachte situatie geweest met betrekking tot de brandveiligheid van de isolatie, volgens een rapport van TNO. Dit heeft geleid tot zorgen over de veiligheid van de isolatie die is aangebracht.
Onduidelijkheid over financiering en uitvoering
Een ander probleem is de onduidelijkheid over de financiering van de regeling. Volgens woningeigenaren is het niet duidelijk wie verantwoordelijk is voor de kosten van de regeling. Schiphol en Barin stellen dat het Rijk verantwoordelijk is voor de financiering, terwijl het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat anders denkt. Dit heeft geleid tot onrust en onzekerheid bij woningeigenaren, die niet weten of ze deel kunnen nemen aan de regeling of dat ze zelf voor de kosten moeten opdraaien.
Daarnaast is er ook onduidelijkheid over de uitvoering van de regeling. Volgens woningeigenaren is er gekozen voor de goedkoopste aanbieder, zonder rekening te houden met de kwaliteit van de isolatie. Dit heeft geleid tot problemen met de kwaliteit van de isolatie en heeft het woningeigenaren extra kosten opgeleverd. In sommige gevallen is de isolatie zelfs verwijderd, omdat het geen positieve effecten had op het comfort in huis en zelfs negatieve effecten had op de gezondheid van de bewoners.
Technische aspecten van isolatie en effectiviteit
Bij de regeling gevelisolatie Schiphol 2023 worden verschillende technische maatregelen toegepast om de geluidsoverlast van vliegtuigherrie te verminderen. Deze maatregelen zijn gericht op het verbeteren van de geluidsisolatie in woningen, zodat het minder lastig is om in de woning te wonen. De belangrijkste maatregelen zijn spouwmuurisolatie, dakisolatie, vloerisolatie en HR++ glas. Deze maatregelen zijn allemaal bedoeld om het comfort in huis te verbeteren, maar ze hebben ook verschillende voordelen en nadelen.
Spouwmuurisolatie
Spouwmuurisolatie is een van de meest effectieve maatregelen om het energieverbruik van een woning te verlagen. Bij spouwmuurisolatie wordt isolerend materiaal aangebracht tussen de binnen- en buitenmuur van een woning. Dit materiaal zorgt ervoor dat warmte niet naar buiten lekt en dat koude lucht niet naar binnen komt. Hierdoor is het minder nodig om verwarming aan te zetten, wat leidt tot een verlaging van het energieverbruik.
Volgens Milieu Centraal levert spouwmuurisolatie een rendement van 11% per jaar, wat betekent dat woningeigenaren minder geld hoeven uit te geven aan energiekosten. Dit maakt spouwmuurisolatie een aantrekkelijke maatregel voor woningeigenaren die energiebesparing willen behalen. Daarnaast zorgt spouwmuurisolatie ook voor minder condensvorming op ramen en minder tocht in huis, wat leidt tot verbetering van het comfort in huis.
Toch zijn er ook beperkingen bij spouwmuurisolatie. Bijvoorbeeld is het niet mogelijk om spouwmuurisolatie toe te passen in alle soorten woningen. In sommige gevallen is het niet mogelijk om het materiaal aan te brengen vanwege bouwtechnische beperkingen. Bovendien is spouwmuurisolatie een relatief dure maatregel, wat betekent dat woningeigenaren een aanzienlijke investering moeten doen.
HR++ glas
HR++ glas is een soort dubbel glas dat is ontworpen om warmte te isoleren en geluidsoverlast te verminderen. Het glas bestaat uit twee glaslagen die met elkaar zijn verbonden door een isolerende laag. Deze laag zorgt ervoor dat warmte niet naar buiten lekt en dat koude lucht niet naar binnen komt. Hierdoor is het minder nodig om verwarming aan te zetten, wat leidt tot een verlaging van het energieverbruik.
Volgens Milieu Centraal levert HR++ glas een rendement van 6% per jaar, wat betekent dat woningeigenaren minder geld hoeven uit te geven aan energiekosten. Daarnaast zorgt HR++ glas ook voor minder geluidsoverlast van vliegtuigherrie, omdat het geluid beter kan worden tegengehouden. Dit maakt HR++ glas een aantrekkelijke maatregel voor woningeigenaren die zowel energiebesparing als geluidsreductie willen behalen.
Toch zijn er ook beperkingen bij HR++ glas. Bijvoorbeeld is het niet mogelijk om HR++ glas toe te passen in alle soorten woningen. In sommige gevallen is het niet mogelijk om het glas aan te brengen vanwege bouwtechnische beperkingen. Bovendien is HR++ glas een relatief dure maatregel, wat betekent dat woningeigenaren een aanzienlijke investering moeten doen.
Dakisolatie
Dakisolatie is een van de belangrijkste maatregelen om warmte te isoleren en energieverbruik te verlagen. Bij dakisolatie wordt isolerend materiaal aangebracht op het dak van een woning. Dit materiaal zorgt ervoor dat warmte niet naar buiten lekt en dat koude lucht niet naar binnen komt. Hierdoor is het minder nodig om verwarming aan te zetten, wat leidt tot een verlaging van het energieverbruik.
Volgens Milieu Centraal levert dakisolatie een rendement van 8% per jaar, wat betekent dat woningeigenaren minder geld hoeven uit te geven aan energiekosten. Daarnaast zorgt dakisolatie ook voor minder condensvorming op het plafond en minder tocht in huis, wat leidt tot verbetering van het comfort in huis.
Toch zijn er ook beperkingen bij dakisolatie. Bijvoorbeeld is het niet mogelijk om dakisolatie toe te passen in alle soorten woningen. In sommige gevallen is het niet mogelijk om het materiaal aan te brengen vanwege bouwtechnische beperkingen. Bovendien is dakisolatie een relatief dure maatregel, wat betekent dat woningeigenaren een aanzienlijke investering moeten doen.
Vloerisolatie
Vloerisolatie is een maatregel die gericht is op het verbeteren van de isolatie van de vloer van een woning. Bij vloerisolatie wordt isolerend materiaal aangebracht op de vloer van een woning. Dit materiaal zorgt ervoor dat warmte niet naar buiten lekt en dat koude lucht niet naar binnen komt. Hierdoor is het minder nodig om verwarming aan te zetten, wat leidt tot een verlaging van het energieverbruik.
Volgens Milieu Centraal levert vloerisolatie een rendement van 8% per jaar, wat betekent dat woningeigenaren minder geld hoeven uit te geven aan energiekosten. Daarnaast zorgt vloerisolatie ook voor minder condensvorming op de vloer en minder tocht in huis, wat leidt tot verbetering van het comfort in huis.
Toch zijn er ook beperkingen bij vloerisolatie. Bijvoorbeeld is het niet mogelijk om vloerisolatie toe te passen in alle soorten woningen. In sommige gevallen is het niet mogelijk om het materiaal aan te brengen vanwege bouwtechnische beperkingen. Bovendien is vloerisolatie een relatief dure maatregel, wat betekent dat woningeigenaren een aanzienlijke investering moeten doen.
Conclusie
De regeling gevelisolatie Schiphol 2023 is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de geluidsoverlast in de omgeving van Schiphol te verminderen. De regeling richt zich op woningen in de geluidcontour van 60 dB Lden of hoger en biedt maatregelen zoals het afdichten van kieren, het plaatsen van dikkere of dubbele ruiten en het verbeteren van de dakisolatie. Hoewel de regeling bedoeld is om het comfort in huis te verbeteren, zijn er ook negatieve ervaringen gedeeld door woningeigenaren, zoals schimmelvorming, kwaliteitsproblemen met de isolatie en onduidelijkheid over de financiering van de regeling.
Schiphol en de belangenorganisatie Barin stellen dat het Rijk verantwoordelijk is voor de financiering van de regeling en dat het verder andere financieringsbronnen moet zoeken, zoals de vliegtaks. De financiering van de regeling is een belangrijk onderwerp van discussie, omdat het niet duidelijk is wie verantwoordelijk is voor de kosten. Daarnaast is er ook onduidelijkheid over de uitvoering van de regeling, met beschuldigingen van kwaliteitsproblemen en fraude.
Technisch gezien zijn er verschillende maatregelen beschikbaar om de geluidsoverlast te verminderen, zoals spouwmuurisolatie, HR++ glas, dakisolatie en vloerisolatie. Deze maatregelen zijn allemaal bedoeld om het comfort in huis te verbeteren, maar ze hebben ook verschillende voordelen en nadelen. Het is belangrijk dat woningeigenaren goed onderbouwde keuzes maken bij het isoleren van hun woning, zodat ze de maximale voordelen kunnen behalen.