Subsidieregelingen voor isolatie en warmtepompen: Uitleg en aanvraagmogelijkheden

Inleiding

Het verduurzamen van woningen is sinds enige tijd een prioriteit in Nederland. Zowel vanuit klimaatdoelen als gezondheidsaspecten is het belangrijk om woningen energiezuiniger te maken. Voor woningeigenaren zijn er verschillende subsidieopties beschikbaar om investeringen in isolatie en warmtepompen financieel haalbaar te maken. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige subsidieopties binnen de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), met aandacht voor de technische eisen, subsidiebedragen en aanvraagprocedures. Bovendien worden combinaties met lokale subsidies besproken, om een compleet beeld te geven van de beschikbare steun voor woningeigenaren die hun woning verduurzamen.

Subsidieregeling ISDE: Uitgebreid overzicht

De Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE) is een landelijke regeling van het Rijk, gericht op het verduurzamen van woningen en gebouwen. De regeling is beschikbaar tot en met 2030 en biedt financiële steun voor maatregelen zoals isolatie, warmtepompen, zonneboilers en elektrische kookvoorzieningen. Sinds 2023 is het budget verhoogd naar 600 miljoen euro, waardoor meer woningeigenaren in aanmerking kunnen komen voor subsidie.

Isolatiemaatregelen en subsidie

Isolatie is één van de meest effectieve manieren om de energieprestatie van een woning te verbeteren. Voor de meeste isolatiemaatregelen zijn er vaste subsidiebedragen per vierkante meter. In het kader van ISDE dekt de subsidie ongeveer 30% van de gemiddelde kosten van isolatieprojecten. Het is echter belangrijk om aan te tonen dat de isolatie aan bepaalde technische eisen voldoet. Bijvoorbeeld bij biobased isolatiematerialen geldt een minimum MKI-score van 1,90. Daarnaast is er versoepeling bij isolatie van monumentale woningen, waardoor deze bewoners ook in aanmerking komen voor subsidie, mits de maatregelen historisch verantwoord zijn en de eisen van de regeling voldoen.

Aanvraagdocumenten voor isolatie

Voor het aanvragen van subsidie op isolatiemaatregelen zijn een aantal documenten vereist. Deze omvatten:

De meldcode van het isolatiemateriaal of glas dat is gebruikt. Deze meldcode dient opgenomen te worden op de factuur, wat vaak door het bouwbedrijf kan worden verwerkt.
Een factuur en betaalbewijs met de datum van installatie, het bedrag en de betalingsdatum.
Een foto waarin zichtbaar is dat de werkzaamheden zijn uitgevoerd op het adres van de woningeigenaar.
Het adres van de woning, het bouwbedrijf en eventuele leveranciers, inclusief contactgegevens.
Op de factuur moet ook vermeld staan het aantal vierkante meters, de dikte, de isolatiewaarde en het type isolatiemateriaal dat is aangebracht.

Deze documentatie is essentieel om de subsidieaanvraag te staven en de snelheid van uitbetaling te verhogen. Wanneer bijvoorbeeld biobased materialen worden gebruikt, is er bovendien een subsidiebonus van €5 per vierkante meter. Dit maakt het extra interessant om milieuvriendelijke opties te kiezen.

Subsidie voor warmtepompen

Een warmtepomp is een duurzame alternatief voor een traditionele gasverwarming. Voor deze maatregel is er ook subsidie beschikbaar via ISDE. De subsidie is afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen. Op de Apparatenlijst Warmtepompen staan de toegestane modellen, met bijbehorende indicatieve subsidiebedragen. Het maximumbedrag per apparaat ligt rond de €13.000.

De belangrijkste voorwaarden voor de subsidie op warmtepompen zijn:

De warmtepomp moet worden gebruikt voor ruimteverwarming of tapwaterverwarming, niet voor drogen.
De warmtepomp moet minimaal energielabel A++ hebben.
Voorafgaand aan 2026 is er geen subsidie voor split-warmtepompen met minder dan 3 kg koudemiddel en een GWP ≥ 750.
Vanaf 2026 geldt dat subsidie voor warmtepompen maximaal eens per 3 jaar kan worden aangevraagd. Bij meerdere units in één systeem ontvangt men geen startbedrag of labelbonus voor de tweede unit.

Deze beperkingen zijn bedoeld om dubbele subsidievoordelen te voorkomen en investeringen te richten op de meest efficiënte systemen.

Combineer maatregelen voor hogere subsidie

Een belangrijke strategie om het maximale voordeel te halen uit de ISDE-regeling is het combineren van meerdere maatregelen. Zo kan bijvoorbeeld de combinatie van isolatie en een warmtepomp leiden tot verdubbeling van de subsidie. Dit geldt ook voor combinaties met zonneboilers of aansluiting op een warmtenet. Het combineren van maatregelen is niet alleen financieel voordelig, maar ook logisch vanuit een energiezuinig perspectief. Het integreren van meerdere duurzame technologieën kan tot een significante vermindering van het energieverbruik leiden.

Lokale subsidies: Combinatie met landelijke regelingen

Naast de landelijke ISDE-regeling bestaan er ook lokaal subsidies die woningeigenaren kunnen combineren met ISDE. Deze subsidies worden vaak aangeboden door gemeenten of provincies en kunnen bijvoorbeeld bestaan uit extra isolatiepremies, lagere btw-tarieven of tijdelijke kortingsacties. Het is belangrijk om te weten dat gemeentelijke subsidies vaak kunnen worden gecombineerd met ISDE, wat betekent dat woningeigenaren zowel subsidie van het Rijk als van hun eigen gemeente kunnen ontvangen. Deze combinatie maakt investeringen in isolatie of warmtepompen extra aantrekkelijk.

Een voorbeeld is een gemeentelijke isolatiepremie van €500 tot €2.000 per maatregel, afhankelijk van de gemeente. Vaak zijn er eisen aan de volgorde van aanvragen en de uitvoeringstermijnen. In sommige gevallen dient men eerst ISDE aan te vragen voordat een gemeentelijke subsidie kan worden aangevraagd, terwijl in andere gevallen het omgekeerde geldt. Het is daarom verstandig om vooraf contact op te nemen met de gemeente om duidelijkheid te verkrijgen over de voorwaarden en procedures.

Verduurzaming van monumentale woningen

Een speciale aandachtspunt binnen ISDE is de verduurzaming van monumentale woningen. Deze woningen zijn vaak historisch waardevol, maar ook energieongunstig. De regeling is aangepast om de verduurzaming van dergelijke woningen haalbaar te maken, mits de maatregelen historisch verantwoord zijn en aan milieueisen voldoen. Zo zijn er specifieke voorwaarden voor isolatie, waarbij de Uf-waarde van kozijnen niet langer eis is, maar alleen de Ug-waarde van het glas telt. Ook is bij bodemisolatie de keuze tussen Rd- en Rbf-waarde mogelijk, mits deze minimaal 3,5 m²K/W zijn.

Biobased isolatiematerialen zijn in dit kader extra waardevol, aangezien ze milieuvriendelijk zijn en vaak aan historische eisen voldoen. Voor deze materialen geldt een minimum MKI-score van 1,90. Hierdoor kan woningeigenaren bijdragen aan de verduurzaming zonder de esthetiek of historische waarde van de woning aan te tasten.

Aanvraagprocedure en tijdsplanning

Voor zowel isolatiemaatregelen als warmtepompen is een duidelijke aanvraagprocedure nodig. De aanvraag kan via de website van RVO (Rijksdienst voor Weg en Verkeer) worden gedaan, waar ook de rekentools en de apparatenlijsten beschikbaar zijn. Het is belangrijk om de volgende stappen te volgen:

Kies de maatregel(s): Bepaal welke duurzame maatregelen je wil uitvoeren, bijvoorbeeld isolatie in combinatie met een warmtepomp.
Check de eisen: Zorg dat je de technische eisen kent en dat je gekozen maatregel op de apparatenlijst staat.
Bereken het subsidiebedrag: Gebruik de rekentool op de RVO-pagina om een schatting te maken van het subsidiebedrag.
Voorzie documentatie: Zorg dat je alle benodigde documenten bij de aanvraag kunt meenemen, zoals facturen, foto’s en meldcodes.
Stuur de aanvraag in: Vul het aanvraagformulier in en stuur het op via de RVO-website.
Voer de maatregel uit: Zorg dat de maatregel binnen de aangegeven tijdsperiode wordt uitgevoerd.
Krijg de subsidie uitbetaald: Na goedkeuring wordt de subsidie uitbetaald aan de woningeigenaar.

Het is verstandig om de tijdsplanning nauwkeurig te plannen, omdat sommige subsidies binnen bepaalde termijnen moeten worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld bij ventilatiesystemen moet de ventilatie binnen 24 maanden na de isolatiemaatregel worden aangebracht.

Conclusie

De Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) biedt woningeigenaren een belangrijke kans om hun woning verduurzamer te maken, met financiële steun voor maatregelen zoals isolatie en warmtepompen. Door de combinatie van meerdere maatregelen en het gebruik van lokaal subsidies kan het subsidiebedrag aanzienlijk worden verhoogd. Bovendien is er een speciale aandacht voor monumentale woningen, zodat historisch waardevolle woningen ook deel kunnen nemen aan de energietransitie. Voor het aanvragen van subsidie is het belangrijk om zich goed te richten op de eisen, de aanvraagdocumentatie en de tijdsplanning. Met de juiste voorbereiding en uitvoering is verduurzaming niet alleen mogelijk, maar ook financieel aantrekkelijk.