Vloerisolatie is een van de meest effectieve manieren om warmteverlies vanuit een woning terug te dringen. In vooral oudere woningen, vaak ingezet onder de vloer, speelt vloerisolatie een cruciale rol bij het behoud van warmte en comfort. Deze vorm van isolatie voorkomt koude voeten op hard vloeren en zorgt ervoor dat de verwarmingskosten lager blijven, aangezien minder warmte door de vloer verdwijnt. In dit artikel bespreken we een aantal aspecten van vloerisolatie aan de onderzijde van de vloer - ook bekend als isolatie onder de vloer, het type kruipruimte dat nodig is, de meest geschikte materialen voor het toepassen, en een paar handige tips voor het zelf uitvoeren. Ook laten we zien welke aanvullende maatregelen kunnen genomen worden, zoals spouwmuurisolatie, om het isolatie-effect verder te verbeteren.
Wanneer is vloerisolatie onder de vloer nodig?
Vloerisolatie aan de onderzijde van de vloer is meestal nodig in oude woningen, vooral in wijkwoningen of woningen gebouwd voordat de huidige bouwnormen inwerking traden. Volgens gegevens van meerdere betrouwbare bronnen, zoals Consumentenbond en Milieucentraal, is het aannemelijk dat woningen gebouwd in de jaren tot 1983 zonder vloerisolatie zijn gebouwd. Dat betekent vaak dat er geen isolatielaag onder de vloer is aangebracht, waardoor aanzienlijke hoeveelheden warmte via de vloer worden verloren. Isolatie onder de vloer is dan niet alleen handig om energie te besparen, maar ook om kwaliteit van leven te verbeteren. Koude ondergrondvloeren verdwijnen, en de benauwde voeltemperaturen die hierdoor ontstaan, worden weggenomen.
Wat moet er aan de situatie voldoen voor vloerisolatie onder de vloer?
Voor vloerisolatie onder de vloer is het noodzakelijk dat een zogenaamde kruipruimte aanwezig is. In veel oude woningen is dit het geval, meestal onder de begane grond. De kruipruimte is een lage ruimte, vaak vanaf 50 tot 80 centimeter hoog. Je kunt doorgaans toegang krijgen via een luik dat zich achter de voordeur bevindt. Onderzoek laat echter zien dat de kruipruimte minstens 35 centimeter hoog moet zijn, of beter, 40 centimeter, voor betekenisvolle isolatie aan de onderzijde van de vloer. Als de ruimte onderaan lager is, of als het luik onbereikbaar is, dan wordt isolatie onder de vloer lastiger.
Een ander advies is dat bij sommige isolatiemethoden of installatiebedrijven een nog wat grotere ruimte vereist is. Dus is het verstandig om de ruimte te meten en eventueel te verbeteren (voor zover dat technisch mogelijk is) voordat je overgaat tot isolatiemaatregelen.
Welke materialen zijn geschikt voor vloerisolatie onder de vloer?
De keuze van materialen voor vloerisolatie is van groot belang, niet alleen voor de effectiviteit, maar ook voor de onderhoudsbehoeften en mogelijkheden van toepassing. De bronnen noemen de meest gebruikte materialen, met koppelingen naar praktische toepassingen.
1. Isolatieschuim ( PUR of Icynene )
- Voordelen:
- Snel en makkelijk aan te brengen
- Vormt een vloeiende, naadloze isolatieschil
- Minder kans op koudebruggen
- Toepassing: Isolatieschuim of spuitisolatie is goed te plaatsen in ruimtes met kruipruimten en is daarom een veelgebruikt materiaal. Binnen houten vloerconstructies is sprake van voorkeur voor Icynene-schuim, aangezien dit open celstructuur heeft en vocht minder lastig is.
- Vanwege de vloeiende aanbring is dit een goede keuze bij complexe gelegenheden, zoals wanneer er leidingen in de kruipruimte lopen.
2. Isolatieplaten (glaswol, steenwol of kunststof)
- Glaswol- of steenwolplaten: Voor houten vloeren is vaak dampopen isolatiemateriaal nodig, dat luchtdoorlaatbaar is. Dit voorkomt probleem bij vocht en schimmelvorming. De Rd-waarde moet hier 3,5 tot 5 worden genoemd als wenselijke isolatiedikte.
- Tempex of XPS-platen: Deze kunststofplaten worden veel gebruikt bij zowel onder- als bovenzijde isolatie, vooral voor vloeren die beton of stenenconstructies zijn. Ze zijn drukvast genoeg voor normale belastingen.
3. Dekens of vloerisolatiematten
- Vloerisolatie dekens uit glaswol of steenwol: Voor houten vloeren in kruipruimten is dit een populair en geschikt isoleermateriaal. Ze zijn zacht, draagzaam en houden warmte goed vast.
- Toepassing: Zij moeten correct aangebracht worden voorafgaand aan lat-constructies of dergelijke, en kunnen minder last hebben bij vocht als dampopen zijn.
Vloerisolatie onder de vloer: aanvullende stappen?
Naast isolatie onder de vloer is het, zoals vermeld in één van de bronnen, ook verstandig om spouwmuurisolatie te combineren. De voordelen zijn:
- Gezamenlijke isolatie maatregelen halen groter effect op.
- Bij verzoek voor subsidie binnen 24 maanden vloer en spouwmuurisolatie is het mogelijk om een hogere subsidie te krijgen.
Daarnaast blijft het belangrijk om de ventilatie van de kruipruimte zorgvuldig aan te passen. Ook moet het isolatiemateriaal correct aansluiten; geen lekken of kieren tussen het materiaal, inclusief dicht laten van het luik en de gaten van leidingen.
Vloerisolatie onder de vloer versus vloerisolatie van bovenaf
Vloerisolatie onder de vloer is vooral geschikt als een voldoende groote kruipruimte aanwezig is. Vloerisolatie aan de bovenzijde, zoals via bovenaansluiting op de vloer onder de woning, is echter een alternatief als er geen kruipruimte is of niet toegankelijk is.
- Voordelen van vloerisolatie bovenaf:
- Tegelijk met vloerverwarming combineerbaar
- Klaar te bekomen met (cementen) dekvloer; soms noodzaak om deze te verwijderen om de impact op de hoogte van de vloer te beperken
- Meestal gebruik van kunststofplaten of XPS
- Nadelen: Doordat de vloer dikkere wordt, kunnen deuren verder aangepast worden aan de hoogte; de eerste tred mag mogelijk lager worden als de vloer lager ligt.
Vloerisolatie met houten vloeren: extra aandacht!
Bij houten vloeren is het isolatiemateriaal vooral belangrijk dat dampopen is. Dit voorkomt vochtproblemen en schimmelvorming. De meest geschikte materialen zijn glasswol of steenwol, zowel in de vorm van isolatiedekens of isolatieplaten. Bovendien is het niet aangeraden om isolatiekorrels of schelpen als bodemisolatie te gebruiken bij houten constructies.
Aanbevelingen bij de installatie van vloerisolatie onder de vloer
Voor de installatie zijn er handige stappenplannen beschikbaar - vaak met foto's en filmpjes, die van helpen bij het zelf isoleren. Deze stappen zijn bovendien makkelijker uitvoerbaar bij sameninghoud.
- Controleer de hoge kruipruimte; 35 cm is minimum, 40 cm is verstandig.
- Kies voor isolatieschuim als mogelijk, gelet op de snelle aanbring en minder risico op koudebruggen.
- Bij houten vloeren zorg voor dampopen isolaties, zoals glaswol- of steenwoldekens of -platen.
- Zorg voor een vloeiend afsluitend isolatiemateriaal (geen lekken of gaten) en hou rekening met leidingen doorheen de vloer of kruipruimte.
- Sluit ook het luik correct af en vult eventuele gaten op voor volledige warmteisolatie.
Kosten van vloerisolatie onder de vloer
De kosten per vierkante meter kunnen variëren, afhankelijk van het materiaal en de methode van aanspraak. Uit de beschikbare gegevens:
- Vloerisolatie onder de vloer met schuim: circa € 20 tot € 55 per m²
- Vloerisolatie aan bovenkant met platen of XPS: circa € 30 tot € 35 per m²
De totale kosten zijn te vergelijken met 100 tot 150 euro per vierkante meter, uitkomend op 5000 tot 10.000 euro voor een gemiddelde woning. Subsidies kunnen tot 5000 euro besparen, afhankelijk van regionale programma's.
Subsidies en stimulansen
Bij vloerisolatie kan men in aanmerking komen voor subsidie. Vooral wanneer isolatie wordt gecombineerd met spouwmuurisolatie. In dat geval is het mogelijk, binnen een 24 maanden periode, om recht te hebben op een hogere uitkering door de combinatie. Subsidie aanvragen kan via de milieudiensten van de regio of via energiemee.
Conclusie
Vloerisolatie via de kruipruimte is een efficiënte manier om warmteverlies via de vloer te beperken in oude woningen. Uitgangspunt is het bestaan van een geschikte kruipruimte van minimaal ongeveer 35 centimeter. Goede materialen zijn isolatieschuim of specifieke isolatieplaten. Aanvullende stappen zoals spouwmuurisolatie en ventilatie verbetering dragen verder bij tot energetische winst. Zelf aan het werk is ook mogelijk, mits met behulp van een goed stappenplan en wat hulp. De meeste materialen kunnen snel en goed aangebracht worden, en de investering levert snelle warmte- en kostenbesparing op.
Naast technische voorbevorderingen, draagt vloerisolatie onder de vloer ook bij aan comfort, minder condensatie en minder risico op schimmel. Bij keuze en installatie is het advies om aandacht te besteden aan toegankelijkheid, combinaties met andere isolatiemaatregelen, en vooral aan het materialenkeuzeplan, zorgvuldig gekozen op basis van bouwconstructie en isolatiebedoeling.