Inleiding
Sinds er grotere aandacht is voor zuinigheid en duurzaamheid in woningen, zijn er verschillende subsidieprogramma’s opgestart in Nederland. Een van de belangrijkste en breed toegepaste subsidies is de ISDE-subsidie (Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing). Deze subsidie is specifiek bedoeld voor woningeigenaren die hun woning willen verduurzamen, bijvoorbeeld door het toepassen van isolatiemaatregelen zoals spouwmuurisolatie, dak- en vloerisolatie, of een upgrade naar HR++glas of Triple glas. Ook appartementseigenaars en vve’s (verenigingen van eigenaren) kunnen in de regeling terecht.
In dit artikel bespreken we de voorwaarden, mogelijk combinaties met andere energiebesparende maatregelen, de manier waarop u subsidie kan aanvragen, en wat er nieuws is voor 2025. U leest hoe u met isolatiemaatregelen aanzienlijk kunt besparen op uw energierekening, zowel direct dan ook via subsidies en lage rentes op energiebespaarleningen.
Wat is de ISDE-subsidie en welke maatregelen zijn er onderdeel van?
De ISDE-subsidie, zoals beschreven op meerdere vertrouwbare bronnen zoals RVO.nl (bron 5), is een Nationale Regeling voor energiebesparing en de toepassing van duurzame energie. De subsidie is vrijwillig, bedoeld voor woningen die verduurzamingsmaatregelen uitvoeren. De voornaamste maatregelen waarvoor geld wordt gegeven zijn isolatiemaatregelen, enkele daarvan zijn:
- Spouwmuurisolatie
- Dakisolatie
- Vloerisolatie
- HR++glas of Triple glas
- Binnenmuurisolatie van buitenmuren
- Bodemisolatie
- Kozijnpaneel of deurisolatie
Naast deze maatregelen is het ook mogelijk om de isolatiecombinatie aan te vullen met duurzame warmtetechnologie zoals een warmtepomp, zonneboiler, of aansluiting op een warmtenet. Zie bijvoorbeeld bron 3 en bron 4.
De subsidiebedragen worden vastgesteld per vierkante meter en variëren afhankelijk van het type isolatie en of er meerdere maatregelen tegelijk worden uitgevoerd (zie bron 2). De subsidie is een toetsbedrag, dus als de daadwerkelijke kosten lager uitvallen, ontvangt de woningeigenaar de subsidies in de hoogte van het toetsbedrag, het bedrag dat op vooraf voor die isolatiemaatregelen is vastgesteld.
Verdubbeling bij meerdere maatregelen
Een van de belangrijkste aantrekkelijke zaken van de ISDE-subsidie is het feit dat het subsidiebedrag per vierkante meter verdubbelt als de woningeigenaar binnen een bepaalde tijdsperiode (meestal 24 maanden) twee of meer maatregelen combineert. Dit betekent dat iemand die bijvoorbeeld een spouwmuur en een gedekt dak laat isoleren, aanzienlijk meer subsidie ontvangt dan wanneer hij of zij slechts één maatregel uit zou voeren.
Bron 3 wijst verder op dat dit geldt zolang de twee maatregelen tijdens de twee jaar na de eerste maatregel worden uitgevoerd. De combinatie van bijvoorbeeld dakisolatie en HR++glas leidt binnen deze regel dus tot een verdubbeling van de subsidies.
Voorwaarden voor de subsidie
Om van de ISDE-subsidie gebruik te kunnen maken, moet de woningeigenaar aan een aantal voorwaarden voldoen. De meeste van deze eisen zijn uniform over de bronnen heen opgenomen, zoals bijvoorbeeld bronnen 3 en 5.
De woning moet eerst zijn geïsoleerd
Het belangrijkste criterium is dat de isolatiemaatregelen moeten zijn uitgevoerd, voordat de subsidie aanvraag kan worden ingediend aan het ministerie via de RVO. Dit geldt ook voor combinatiemaatregelen.
De woning mag niet worden uitgebreid
De woning moet binnen de bestaande grenzen blijven. Voor nieuwe aanbouw, extra verdieping, dakkapellen of het inbegrijpen van een garage wordt geen subsidie gegeven. Dit geldt dus niet voor nieuwbouwwoningen of woningen waarin een substantiële verdieping wordt aangebouwd.
Uitvoering door een bouwbedrijf
De isolatiemaatregelen moeten uitgevoerd worden door een erkend bouwbedrijf, en dus niet door de woningeigenaar of via DIY-aanpakken. De winst op deze manier gedaan moet dus worden uitgestuurd aan een installatiebedrijf dat betrouwbare en RVO-gecontroleerde isolatieproducten aanbiedt (bron 3).
Foto’s van werkzaamheden
Om de werkelijkheid van de uitgevoerde isolatie te garanderen, moet de woningeigenaar foto’s maken tijdens de werkzaamheden. Deze foto’s moeten duidelijk maken op welk adres en wat er geïsoleerd wordt.
Gekwalificeerde materialen
Het isolatiemateriaal moet aan de vereisten voldoen in termen van isolatiewaarde, zoals opgenomen in de meldcodelijst van RVO. Hieruit moet blijken dat het isolatiemateriaal voldoende dik en efficient is om de isolatiesubsidie te rechtvaardigen.
Meerdere aanvragen per woning
Hoewel je per type maatregel slechts één keer subsidie kan aanvragen, mag je meerdere keren subsidie aanvragen voor dezelfde woning, mits het gaat om ander soorten isolatiemaatregelen of combinaties.
In 2025 is er een uitzondering gemaakt voor de combinatie van meerdere glas- of kozijnpaneelmaatregelen. Dan mag er binnen 24 maanden vanaf de bevestiging van een eerder subsidiebedrag opnieuw aanvraag worden gedaan (bron 3).
Hoe aanvragen en hoeveel subsidies kunt u ontvangen?
Aanvraag via RVO.nl
De aanvraag voor subsidies (en de daarbij behorende stappenplan) wordt beheerd via de RVO-site (bron 5). De woningeigenaar moet daar een aanvraagformulier invullen en een aantal documenten uploaden. Daartussen vallen de facturen, foto’s van de werkzaamheden, en een uitleg waarin het betrokken bedrijf de uitvoering opvolgt.
Subsidiebedragen en maximale vierkante meters
Het subsidiebedrag varieert per maatregel en per vierkante meter. Dit bedrag is vast, zoals in bron 1 uitgelegd. Binnen de combinatiemaatregel verdubbelt het totale bedrag. Het aantal op te vragen vierkante meters is gekoppeld aan het type maatregel. Deze limieten zijn afhankelijk van het type woning en worden weergegeven in de meldcodelijst van RVO.
Berekening via RVO-toets
Om te bepalen wat u kunt vragen voor subsidie, biedt de RVO een online rekentool of toets aan die op basis van het type maatregel, het aantal vierkante meters, en eventuele combinaties het potentiële bedrag berekent. Dit is een krachtige tool om tot transparantere subsidies tot stand te komen.
Alternatief bij einde subsidieperiode
Als de Nationale ISDE-subsidie uitloopt of niet volledig beschikbaar blijkt, dan is er alternatieve financiering, ook van regionale omgevingen of via gemeentes. Deze kunnen bijvoorbeeld via energiebespaarleningen verder gaan. Zoals genoemd op bron 1 en 3, biedt het Nationale Warmtefonds aan dat woningbouwers tegen lage rente kunnen lenen ter voortzetting van verduurzamingsprojecten.
Daarnaast kan in sommige regio’s gebruik worden gemaakt van regionale subsidies, zoals verder uitgelegd in bron 6. Op de pagina van Isolatiecentraal lees je hoe ze met hun klanten subsidies kunnen helpen bepalen en aanvragen (bron 6).
Voorwaarden voor vve’s (appartementeneigenaren)
Verenigingen van eigenaren (vve’s) kunnen ook meedoen met de ISDE-subsidie, en dat niet alleen voor hun eigen huizen, maar ook voor het lanceren van verduurzame planmatige verbeteringen in het gehele appartementencomplex.
Subsidievoorwaarden voor vve’s
De voorwaarden voor vve’s zijn vergelijkbaar met die van woningeigenaren. De belangrijkste punten zijn:
- Het werk worden uitgevoerd door een bouwbedrijf
- De maatregelen moeten verduurzamende effecten hebben (zoals isolatie, warmtepompinstallatie)
- De werkzaamheden moeten binnen 24 maanden worden aangevraagd bij RVO
Bovendien is een duurzaam meerjarenonderhoudsplan (DMJOP) vaak ook op te vragen, een planningsinstrument dat langdurige verduurzamingsactiviteiten bevat zodat een vve eindeloos duurzaam kan blijven in de verwerking van warmte en energie. Daarnaast is er ook subsidie voor energieadvies en begeleiding naar meerdere woningen binnen het complex.
Voor vve’s zijn ook combinatie-aanvragen mogelijk, bijvoorbeeld isolatieprojecten met andere energiebesparende maatregelen. Dit kan bijvoorbeeld de aanschaf van een warmtepomp of de installatie van een zonnestroomstroomsysteem zijn.
2025 in het oog: Wat is er nieuw in de ISDE-subsidie?
In 2025 zijn er belangrijke updates gekomen in de ISDE-subsidie:
Subsidiebedragen voor glas zijn omhoog gegaan
De subsidiebedragen voor HR++glas en Triple glas zijn aangepast, mede vanwege toepassing in steeds meer woningen en als aanwinding voor energiezuinigere woningen.
Eenmalige aanvraagverwijziging bij glas in combinatie
Sommige voorwaarden voor de verdubbeling zijn aangepast. In 2025 mag een woningeigenaar die eerder een aanvraag heeft gedaan nogmaals, binnen 24 maanden, een subsidie aanvragen voor glas, kozijnen of deuren, mits dit opnieuw een isolerende functie bezit (bron 3).
Waarom isolatie belangrijk is en wat de voordelen zijn
De isolatie van een woning is bij verduurzaming het vaak meest opbrengende en meest effectieve project dat een woningeigenaar kan treffen. Hieronder enkele voordelen:
- Beperken van warmteverlies => minder energiegebruik
- Verkleinen van energierekening => directe besparing
- Grote stijging van warmtecomfort => gunstige woningluchtkwaliteit
- Toename van het energiëlewaarde of energielabel => gunstig bij verkoop
- Tegenwerken klimaatverandering => directe bijdrage aan CO₂ vermindering
Bronnen, waaronder milieubedrijf Milieucentraal nl (bron 2) en woninginstituut voor verduurzaming Eigenhuis.nl (bron 3), wijzen op de voordelen van isolatie. Ofschoon het een investering is, levert het een goede terugverdientijd, doordat energiebesparing gedurende jaren meeverloopt.
Voordelen per isolatiemaatregel
- Dakisolatie: voorkomt warmteverlies via de bovenste verdieping
- Vloerisolatie van gewelven of bovenkelders: stop warmtebuitentracht bij de ingang
- Spouwmuurisolatie: voorkomt warmteverlies via buitenwanden
- HR++glas of Triple glas: minimaliseert warmteverlies via ramen en deuren
De combinatie van meerdere elementen levert een gunstig totaalresultaat. Een huis met zowel vloerisolatie en HR++ramen kan een energielabel A of zelfs A++ bereiken.
Conclusie
De ISDE-subsidie, als beschreven in de bronnen, biedt woningeigenaren, appartementeneigenaren, en vve’s de mogelijkheid om hun huis te verduurzamen met behulp van een subsidiebedrag en lage rente lening opties. De combinatie van meerdere isolatiemaatregelen binnen 24 maanden verdubbelt bijvoorbeeld het subsidiebedrag. Dit maakt het aantrekkelijker om grote omvang van investeringen te realiseren.
De enige beperkingen zijn dat de maatregelen eerst moeten worden uitgevoerd, dat huizen niet vergroot mogen worden bij start van de aanvraag, en dat isolatie niet zelf kan worden uitgevoerd. Dit betekent dat woningeigenaren werken moeten laten uitvoeren door een erkend bouwbedrijf dat op de hoogte is van subsidies en afwerpingen.
Wanneer de ISDE-subsidie niet langer beschikbaar is of per maatregel is opgevuld, zijn er alternatieven qua leningen. Deze worden onder andere via gemeenten en Nationale Fondsorganisaties aangeboden – zoals het Nationale Warmtefonds.
Kortom, investeren in woningisolatie via de ISDE-subsidie is een slimme en ecologisch gunstige stap in de toekomst van woningen. Het betekent energiebesparing, lagere energierekening, verbetering van energierendement, en een bijdrage aan duurzame woninginrichting. Voor woningeigenaren met budgettaire mogelijkheden en een wens naar slimmer wonen is het een aanrader om subsidies te benutten zoals opgenomen in de regeling.