Isolatiewerkzaamheden en huishoudelijke renovaties kunnen van aanzienlijke btw-voordelen profiteren, vooral voor woningen die voldoen aan bepaalde leeftijdsvoorwaarden. In 2021 gaf de overheid een gunstig btw-tarief van 9% voor bepaalde renovaties en isolatieprojecten, terwijl het standaardbbt-tarief in Nederland 21% is. Dit artikel beoogt een overzicht te geven van de regelgeving, de voorwaarden en de toepasbaarheid van een lager btw-tarief in 2021 voor isolatiewerkzaamheden en gerelateerde renovaties gebaseerd op beschikbare bronnen.
Zowel materiële als arbeidkosten vallen niet altijd onder dit lage btw-tarief, en de criteria waarop het tarief geldt, zoals de woningleeftijd, het type werkzaamheid en aanwezigheid van isolatie-eisen, zijn essentieel om te begrijpen voordat men een geplande renovatie of isolatieaankoop doet.
Bij het vaststellen van het btw-tarief voor renovatiewerkzaamheden en het plaatsen van isolatie zijn er geen eenduidige en wijdverspreide normen. Ondanks dat, geven autoriteiten en adviseurs zoals Zeemeeuw en andere betrouwbare webbronnen informatie over wat geldt, met het oog op de uiteindelijke toepassing van het btw-tarief door aannemers of bouwbedrijven zoals verifieerd in meerdere gevallen.
Wat valt onder het lage btw-tarief van 9%?
Het 9% btw-tarief is een stimulerende maatregel van de overheid waarmee oudere woningen energiezuiniger worden gemaakt. In 2021 gold dit voor een aantal werkzaamheden die gericht waren op isolatie en uitvoerend renovatiebedrijf of specialist is verplicht om het btw-tarief automatisch op te nemen in de finale factuur.
De regeling is zo geformuleerd dat alleen de arbeidskosten onder het lage tarief kunnen vallen, en niet de kosten van de benodigde materialen. Dit betekent dat bijvoorbeeld het plaatsen van dakisolatie onder 9% valt, maar de kosten van het isolatiemateriaal zelf onder de standaardtarief van 21%. Deze richtlijn is herhaaldelijk bevestigd in antwoorden van de adviseur Zeemeeuw op vragen van diverse voorzieningen in 2020-2021.
Het type isolatie- en renovatiewerk dat onder de 9% valt, is beperkt tot die direct verband houden met het isoleren van de woning. Dit omvat:
- Plaatsing van isolatiematerialen, zoals mineralwol, schuimplaat of opblaasbare isolatie.
- Aanpassingen en verbeteringen aan ramen, inclusief het vervangen van oude ruiten door isolerend HR++ glas binnen geschikte kozijnen.
- Dakwerken, zoals het opnieuw isoleren van het dak of het aanbrengen van opdekkapellen die voldoen aan isolationseisen (zoals isolerende opdekplaten).
- Bezichtigingswerk dat nodig is voor het plaatsen van isolatie, zoals het slijpen of maken van openingen of het aanbrengen van hulptechnieken, mits het daadwerkelijk helpt bij het isoleren van de woning.
- Verbouwingen met isolatiegehalte, zoals verbouwing van gevel of dak met toevoeging van extra isolatie.
Kritisch bekeken, is het btw-laatste tarief niet automatisch geldig voor werkzaamheden waaraan geen isolatiemateriaal of isolatieverbetering verbonden is. Dat betekent dat verbouwingen zoals het aanleggen van badkamer of het schilderwerk binnen woningen meestal onder het standaardtarief van 21% valt, tenzij er bij die werken actief gebruik gemaakt wordt van materieel of werkzaamheden die direct verbonden zijn met isolatieverbeteringen.
Daarnaast geldt dat de verbouwing of renovatie onderdeel moet uitmaken van een bestaande woning terwijl die woning minstens 2 jaar oud is na eerste gebruik. Zelfs als dit criterium voldaan is, kan het lage tarief worden ingezet als het bedrijf dat het werk uitvoert, dit expliciet opneemt in de factuur. Eigenaren zijn niet verplicht om dit aangelegenheden apart te vragen: het wordt automatisch verwerkt mits het criterium voldaan is.
Voorwaarden en toepassing van het tarief
De toepassing van het lage btw-tarief op isolatie- en gerelateerde renovaties is afhankelijk van een aantal voorwaarden. Enkele belangrijke ervaringen uit vragen en antwoorden uit de periode 2020-2021 laten zien dat de meest relevante voorwaarden zijn:
- Leeftijd van de woning: De woning moet minstens 2 jaar oud zijn. Dit is onveranderlijk in 2021 en bepaalt of de renovatie met isolatieonderdeel al of niet berechtigd is voor het gunstige btw-tarief.
- Directe verbinding met isolatie: Alleen werken die direct houden tot het verbeteren van de isolatiewaarde van de woning vallen onder het lage btw-tarief. Voorbeelden zijn het plaatsen van isolatie, het isoleren van ramen, en het aanbrengen van isolerend glas.
- Soort werkzaamheden: Werkzaamheden die niet direct verbonden zijn met isolatie vallen niet onder het gunstige btw-tarief. Denk hierbij aan:
- Gewoon schilderwerk of aanpassing van interieur (zoals het plaatsen van een spanplafond).
- Sanitair, badkamerrenovatie, elektra of leidingwerk buiten het veld van isolatieverbeteringen.
- Vervanging van een meterkast of het leggen van nieuwe elektriciteitskabels zonder verbetering van de isolatie.
- Materialen: De materialen zelf voor isolatie vallen onder het standaardtarief van 21%. Dit betekent dat in bovenstaande casussen, al of niet zichtbaar op de factuur, de eigenaar 21% betaalt voor de aankoop en slechts 9% voor het plaatsen of aanpassen ervan.
- Verplaatsbare ruimtes: Als sommige verbouwingen met eigen huisnummer worden gemaakt of als het een losse unit buiten de woning is (zoals een bijkomend gebouw of woning met zorg in een gemeenschappelijke omgeving), is het niet voorzien om onder het lage btw-tarief te vallen.
Er moet eveneens worden overwogen welk type isolatie wordt toegepast. Hoewel de regeling wijdverspreid geldt voor isolatiemateriaalplaatsing, moet het materiaal wel voldoen aan normen zoals bouwbesluit-voorschriften over minimale isolatiewaarden. Dit betekent dat bijvoorbeeld het aanbrengen van isolatie die niet voldoet aan isolatienormen, op long term structureel of juridisch onzekere gronden mag, en dus niet genereuze behandeling onder het btw-tarief zou genieten.
Gebruik en verantwoording van het btw-tarief
Een gemeenschappelijk misverstand is dat de btw-regeling voor isolatie ook een directe fiscale aftrek van belastingen of eigen thuiskorting mogelijk maakt. Echter, isolatie is niet fiscaal aftrekbaar van de inkomstenbelasting, noch kan het direct leiden tot vermindering van de onroerend goedbelasting. Er zijn wel enkele aanvullende subsidies of leningen, zoals in de gemeentelijk of regionale regelingen, maar deze zullen niet verwerkt zijn in het voordeel van het 9% btw-tarief zelf.
Er zijn ook praktische stappen die eigenaren moeten nemen om het btw-tarief daadwerkelijk te genieten. Het plaatsen van het btw-tarief is een verantwoordelijkheid van de aannemer of bouwbedrijf. Indien de factuur deze regeling niet correct toepast – of te veel betaald wordt – is het mogelijk om contact op te nemen met het bedrijf en te vragen om een correcte en gesplitste factuur die onderscheid maakt tussen de argeidskosten (9%) en materialen (21%).
Wat valt niet onder het lage btw-tarief?
Er zijn een aantal duidelijke uitzonderingen op de regel. De meest gerapporteerde gevallen waarop het lage btw-tarief niet geldt, zijn:
1. Kozijnen zonder isolatieverbetering
Als bijvoorbeeld geïsoleerd glas geplaatst wordt, kan het plaatst werken ervan gedeeltelijk onder het lage tarief vallen, maar het kader van de kozijnen zelf valt daarbij onder het normale tarief. Dit is duidelijk omschreven in antwoord op vragen over verlaten gietijzeren dakraam of vervanging van kozijnen.
2. Badkamer- en toiletverbouwing
Badkamer- en toiletrenovaties, terwijl zichtbaar energiezuinig of schoonmaak is, worden overwegend als luxeverbouwingen beschouwd en vallen dus niet onder de regeling. Arbeiden zoals tegelwerk, sanitairinstallatie of het herleggen van een geheel badkamer zijn aangevraagd of getoetst op een hoge btw-tarief van 21%.
3. Plaatst werk buiten isolatie
Bijvoorbeeld slijpen van muren of het schilderen ervan, het leggen van nieuwe plafonds of spanplafonds, of het schilderwerk van muren valt niet onder het 9% btw-tarief. Alleen als deze werkzaamheden direct verband houden met het plaatsen van isolatiematerialen, kunnen ze eventueel bevoordeeld worden.
4. Geen isolatie onderdeel van verbouwing
Buitengewoon gebleken is dat verbouwing van woningen of deelgebouwen aan de woning (zoals een tuinhuis of woning met zorg) die geen isolatieverbetering bevatten, ook niet automatisch onder het 9% btw-tarief vallen. Hier moet er specifieke aandacht besteed worden om het lage tarief daadwerkelijk te kunnen genieten.
Belangrijk te weten voor eigenaars
Zowel particuliere huiseigenaren die plan maken voor dakisolatie of woningverbouwing, als projectontwikkelaars van vastgoed, kunnen uit de btw-regeling profiteren, mits de vereisten voldaan zijn. Het volgende is belangrijk in het proces:
- Uitvoeren door gespecialiseerde aannemers: Om ervoor te zorgen dat de isolatie op de juiste manier wordt uitgevoerd en onder het lage tarief valt, is het nuttig om een gecertificeerd bedrijf te benaderen. Dit bedrijf kan adviezen geven over het meest energiezuinige en technisch correcte isolatiesysteem.
- Declaratie en factuur: Een correct geplaatste factuur die het btw-tarief van 9% op de arbeidskosten vermeldt is cruciaal om te profiteren van een btw-reductie. Indien de feiten niet correct weerspiegeld worden in de factuur, is het belangrijk om dit op te merken bij het bedrijf.
- Vergelijk offertes: Omdat het btw-voordeel aanzienlijk is, kan het verstandig zijn om meerdere aannemers of isolatiebedrijven te raadplegen en hun offertes te vergelijken. Soms kan het bedrag, samen met de toegepaste btw, variëren afhankelijk van de manier waarop het werk wordt uitgevoerd.
- Gemeentelijke of regionale subsidies: Naast het btw-voordeel, kan de overheid aanvullende subsidies bieden (zoals bij gemeenten of via de energiedienst). Het bestuurt is verplicht om dit te melden, en het kan helpen bij het verlagen van totale projectkosten.
Conclusie
In 2021 kreeg het isoleren van woningen, en andere isolatie- en renovatiewerkzaamheden, een gunstig btw-behandeling met een tarief van 9% voor de arbeidskosten. De regeling kon voor zowel particuliere als professionele partijen een waardevolle economische steun uitmaken, mits de nodige criteria voldaan werden. De toepassing hing in grote mate af van het type werkzaamheden, leeftijd van de woning, en de mate van betrokkenheid bij het verbeteren van de isolatie van de woning.
Een duidend begrip van welk werk aanleiding geeft tot het 9%-tarief en waar dit niet toegestaan is, is essentieel om mogelijke btw-verlies te voorkomen. Tegelijkertijd is het belangrijk om af te stappen van het idee dat alle renovatie of isolatie automatisch onder het lage btw-tarief valt.
De wetgeving, die in 2021 bestond, kon eigenaars helpen bij het isoleren van hun woningen. Uw isolatievertoning maakt een slimme investering in het vorige jaar uit, mits correct aangebracht en met gebruik van een gecertificeerde specialist.