Afschot riolering: Wat het is en waarom het zo belangrijk is

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

Binnen de bouw en installatietechniek is het begrip "afschot riolering" van groot belang. Het gaat hierbij om de helling van een riolering, zodat het afvalwater efficiënt en veilig naar het hoofdriool kan worden geleid. Dit artikel bevat informatie over het begrip afschot, de aanbevolen afmetingen, het belang van het juiste afschot en de invloed van het aantal bochten en lengte van de leidingen. De informatie is gebaseerd op de in de bronnen verstrekte gegevens, inclusief NEN 3215 en NTR 3216.

Wat is afschot riolering?

Afschot riolering verwijst naar de helling van een liggende leiding die ervoor zorgt dat het afvalwater vanuit het gebouw naar het hoofdriool wordt geleid. Dit afschot wordt vaak aangegeven in millimeter per meter (mm/m) en bepaalt hoe steil de riolering is. De term "afschot" komt van het Nederlandse woord "afschieten", wat in dit geval betekent dat de leiding een bepaalde helling heeft om het water in de juiste richting te laten lopen.

In eenvoudige termen is het afschot dus de hellingshoek van een riolering. Het is belangrijk dat dit afschot voldoende groot is om ervoor te zorgen dat het water efficiënt door de leiding kan stromen, maar ook niet te groot is om te voorkomen dat er te veel druk ontstaat of vet neerslaat op de binnenkant van de buis. Het is dus een evenwichtsspel tussen voldoende helling om het water in beweging te houden en het voorkomen van te veel stroomsnelheid.

Aanbevolen afschot voor riolering

Volgens NEN 3215 moet het afschot van liggende verzamelleidingen voor afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m liggen. Dit is een aanbevolen richtlijn die in de praktijk vaak wordt gehanteerd. Echter, in sommige gevallen wordt een hoger afschot aangeraden, vooral bij leidingen die vaak te maken hebben met vet of andere vaste stoffen. Bij keukens wordt bijvoorbeeld vaak een afschot van 20 mm/m aangehouden, omdat dit helpt om vet dat op de binnenkant van de buis kan neerslaan, te voorkomen.

Het is echter belangrijk om te weten dat een te groot afschot niet altijd gunstig is. Een te groot afschot kan leiden tot te hoge stroomsnelheden, wat weer kan resulteren in verstoppingen of zelfs beschadiging van de buis. Daarnaast kan een te klein afschot ervoor zorgen dat het water zich in de leiding ophoopt, wat op den duur leidt tot verstoppingen. Daarom is het belangrijk om het juiste afschot te kiezen, afhankelijk van het type riolering en de omstandigheden waarin deze zich bevindt.

Invloed van het aantal bochten en de lengte van de leiding

Bij het aanleggen van een riolering is het niet alleen belangrijk om het juiste afschot te kiezen, maar ook om rekening te houden met het aantal bochten in de leidingen. Volgens de richtlijnen van NTR 3216 mag het maximale aantal bochten niet meer zijn dan 135°. Bijvoorbeeld voor de afvoer van een toilet mag de totale lengte van de verzamelleiding incl. toestelleiding niet meer zijn dan 8 meter met een maximale richtingsverandering van 135° (dus niet meer dan 3 bochten 45°). Dit is vanwege het feit dat bochten de stroomsnelheid kunnen beïnvloeden en zo het risico op verstoppingen kunnen vergroten.

Bij lange afvoerleidingen is het ook belangrijk om rekening te houden met het aantal bochten en het afschot. Hoe langer de leiding, hoe groter de kans op verstoppingen. Daarnaast kan een te groot aantal bochten ervoor zorgen dat het water niet efficiënt genoeg door de leiding kan lopen.

Afschot voor regenwaterleidingen

Bij regenwaterleidingen is het afschot minder belangrijk voor verstoppingen, maar wel voor de capaciteit. Desondanks wordt een minimum afschot van 5 mm/m geadviseerd om plasvorming te voorkomen. Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met de lengte van de leiding en het type buis. Bijvoorbeeld, bij een lange liggende leiding in de tuin kan het belangrijk zijn om een afschot te hanteren van ongeveer 1 cm per meter, om te voorkomen dat er afvalresten in de buis blijven zitten.

Aanbevolen afmetingen en richtlijnen

Er zijn verschillende richtlijnen die kunnen helpen bij het bepalen van het juiste afschot. Volgens NEN 3215 moet het afschot van liggende verzamelleidingen voor afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m liggen. Een te groot afschot is niet gunstig, omdat daardoor te grote stroomsnelheden kunnen optreden. Een te klein afschot heeft mogelijk tot gevolg dat er vuil neerslaat in de leiding en er op de duur verstoppingen ontstaan. De kans op verstopping wordt nog groter als er veel bochten in de verzamelleiding zijn opgenomen.

Daarnaast bevat de richtlijn NTR 3216 eisen aan de maximum lengte en het maximale aantal bochten. Bijvoorbeeld voor de afvoer van een toilet mag de totale lengte van de verzamelleiding incl. toestelleiding niet meer zijn dan 8 meter met een maximale richtingsverandering van 135° (dus niet meer dan 3 bochten 45°).

Belang van het juiste afschot

Het juiste afschot is van groot belang voor het functioneren van het rioleringssysteem. Een te groot afschot kan leiden tot te hoge stroomsnelheden, wat kan resulteren in verstoppingen of zelfs beschadiging van de buis. Daarnaast kan een te klein afschot ervoor zorgen dat het water zich in de leiding ophoopt, wat op den duur leidt tot verstoppingen. Daarom is het belangrijk om het juiste afschot te kiezen, afhankelijk van het type riolering en de omstandigheden waarin deze zich bevindt.

Samenvatting

Afschot riolering is een essentieel onderdeel van het rioleringssysteem, en speelt een cruciale rol bij het efficiënt en veilig afvoeren van afvalwater. Het afschot moet voldoende groot zijn om ervoor te zorgen dat het water efficiënt door de leiding kan stromen, maar ook niet te groot zijn om te voorkomen dat er te veel druk ontstaat of vet neerslaat op de binnenkant van de buis. De aanbevolen afmetingen zijn tussen 5 mm/m en 20 mm/m, afhankelijk van het type riolering en de omstandigheden waarin deze zich bevindt. Het is belangrijk om rekening te houden met het aantal bochten in de leidingen en de lengte van de afvoerleidingen, omdat deze het risico op verstoppingen kunnen beïnvloeden.

Bronnen

afschot