Rookmelders in de kelder: Waar, hoe en waarom?

Published by Redactie on juli 6, 2025 | Category kelder

In de moderne woningbouw is de aanwezigheid van rookmelders een essentieel onderdeel van de brandveiligheid. Rookmelders zijn van vitaal belang om vroegtijdig waarschuwing te geven bij brand, zodat iedereen veilig kan ontsnappen. Hoewel de focus vaak ligt op de woonkamer, slaapkamers en gangen, is het ook van belang om te kijken naar minder voor de hand liggende ruimtes, zoals de kelder. De bronnen geven aan dat rookmelders op elke verdieping van een woning verplicht zijn, met uitzondering van kelders of zolders die alleen als bergingsruimte worden gebruikt. Toch is het van belang om te weten wanneer en hoe een rookmelder in de kelder geplaatst dient te worden, en welke aandachtspunten hierbij betrokken zijn.

Waarom een rookmelder in de kelder?

De meeste bronnen geven aan dat rookmelders op elke verdieping van een woning verplicht zijn, mits die verdieping wordt gebruikt als woonruimte. Dit geldt ook voor kelders, mits deze als bewoonbare ruimte wordt beschouwd. In veel gevallen is een kelder echter geen woningslaag, maar een bergingsruimte of technische ruimte, waarin geen mensen blijven wonen. In die gevallen is een rookmelder niet verplicht. Toch is het van belang om te weten dat een kelder waarin brand kan ontstaan, bijvoorbeeld door elektrische installaties, brandstofopslag of andere risico’s, toch een rookmelder dient te hebben.

De bron [5] legt uit dat op iedere verdieping van het huis een rookmelder verplicht is, mits er een woonruimte, slaapkamer of keuken aanwezig is. In een kelder die uitsluitend wordt gebruikt als bergingsruimte, is een rookmelder niet verplicht. Wel is het aan te raden om een rookmelder te plaatsen in een kelder die deel uitmaakt van de woning of waarin men doorloopt op de kortste vluchtroute van de slaapkamer naar buiten.

De bron [8] ondersteunt dit door aan te geven dat rookmelders geplaatst moeten worden in alle kamers van een kamerwoning, en in elke ruimte op de kortste vluchtroute naar buiten. In een kelder die deel uitmaakt van de woning of waarin men doorloopt op de vluchtroute, is een rookmelder daarom wel verplicht.

Waar in de kelder moet de rookmelder geplaatst worden?

De plaatsing van een rookmelder in de kelder moet gebeuren volgens de richtlijnen die ook gelden voor andere ruimtes in het huis. De bron [1] en [11] geven aan dat de rookmelder aan het plafond geplaatst moet worden, omdat rook altijd omhoog stijgt. Hierdoor kan de melder de rook het snelst waarnemen. Het is daarom aan te raden om de rookmelder in het midden van het plafond te plaatsen, op minimaal 50 cm afstand van de muren en hoeken. Ook moet de rookmelder minstens 30 cm van een lamp vandaan hangen, om te voorkomen dat de rookmelder vervuild raakt door stof die de lamp aantrekt.

In een kelder met een schuin plafond, zoals in sommige woningen, geldt een extra regel. De bron [1] geeft aan dat bij een schuin plafond de rookmelder op 90 centimeter vanaf het hoogst gemeten punt van het plafond moet worden opgehangen. Dit is vanwege het feit dat de lucht in de nok van het plafond stilstaat, wat kan leiden tot een vertraging in de waarneming van rook door de melder. Dit is belangrijk om te weten bij het plaatsen van een rookmelder in een kelder met een schuin plafond.

Wat voor soort rookmelder is geschikt voor een kelder?

De keuze van de rookmelder is van belang, zeker in een kelder. De bron [6] en [11] geven aan dat er twee soorten rookmelders zijn: de optische en de thermische. De optische rookmelder werkt op basis van infraroodlicht, en detecteert rook door het licht te verstoren. De thermische rookmelder werkt op basis van temperatuurstijging. In kelders, waar de lucht vochtig kan zijn of waar stoom kan ontstaan, is de optische rookmelder vaak het beste. De thermische melder kan namelijk vals alarm geven door de warmte van de verwarming of andere bronnen.

De bron [11] geeft aan dat in ruimtes zoals de keuken of badkamer een hittemelder beter is, om vals alarm te voorkomen. In een kelder, waarin vaak geen stoom of vocht aanwezig is, is een optische rookmelder daarom het meest geschikt. Ook is het belangrijk om voor een rookmelder te kiezen met het Europese keurmerk EN 14604, zoals aangegeven in bron [2] en [3].

Wanneer is een rookmelder in de kelder niet verplicht?

De bron [5] en [9] geven aan dat rookmelders in kelders of zolders waar niet wordt gewoond, niet verplicht zijn. Dit geldt ook voor kelders die uitsluitend als bergingsruimte worden gebruikt. Echter, als de kelder deel uitmaakt van de woning of waarin men doorloopt op de vluchtroute, dan is een rookmelder wel verplicht.

De bron [9] geeft aan dat de verplichting van rookmelders per 1 juli 2022 van kracht is, en dat dit geldt voor elke woonlaag. De bron [1] en [11] geven aan dat een rookmelder in de kelder niet verplicht is, mits het geen woonruimte is. Toch is het aan te raden om ook in een kelder waarin geen mensen wonen, een rookmelder aan te brengen, mits de ruimte brandgevaarlijk is.

Hoe moet een rookmelder in de kelder geplaatst worden?

De plaatsing van een rookmelder in de kelder moet gebeuren volgens de algemene richtlijnen. De bron [1] en [8] geven aan dat de rookmelder aan het plafond geplaatst moet worden, op minimaal 50 cm afstand van de muren en hoeken. Daarnaast moet de rookmelder minstens 30 cm van een lamp vandaan hangen, om te voorkomen dat de rookmelder vervuild raakt door stof.

De bron [1] geeft ook aan dat een rookmelder niet op een kast mag liggen of boven een kast geplaatst mag worden. Dit geldt ook voor een kelder. In een kelder is het daarom belangrijk dat de rookmelder niet op een kast ligt, maar aan het plafond opgehangen wordt.

Wat als de kelder geen plafond heeft?

In sommige gevallen heeft een kelder geen plafond, bijvoorbeeld in oude woningen of bij een kelder met een laag plafond. De bron [1] en [11] geven aan dat in zulke gevallen de rookmelder aan de muur geplaatst moet worden, mits de afstand tot het hoogste punt van de kamer niet meer dan 90 centimeter is. Dit is belangrijk om te weten, want in een kelder zonder plafond kan de rookmelder niet op het plafond worden geplaatst.

Conclusie

De aanwezigheid van een rookmelder in de kelder is niet verplicht, mits de ruimte geen woonruimte is. Toch is het belangrijk om te weten dat een rookmelder in een kelder, waarin brand kan ontstaan, het beste is geplaatst in het midden van het plafond, op minimaal 50 cm afstand van de muren. De keuze van de rookmelder is hierbij van belang: de optische rookmelder is in de meeste gevallen het beste. De plaatsing van een rookmelder in een kelder moet gebeuren volgens de algemene richtlijnen, en het is belangrijk om te weten dat het niet mag worden geplaatst op een kast of boven een kast. In kelders zonder plafond moet de rookmelder aan de muur worden geplaatst, mits de afstand tot het hoogste punt van de kamer niet meer dan 90 centimeter is.

Bronnen

rookmelder