Tekenen van kelders: technieken, materialen en bouwprincipes

Published by Redactie on juli 6, 2025 | Category kelder

Een kelder is een ondergronds gedeelte van een gebouw dat meestal gebruikt wordt als opslagruimte, maar ook als extra ruimte voor woonfuncties, zoals fitness, speelruimte of zelfs als wijnkelder. In de bronnen is duidelijk te zien dat kelders niet alleen functioneel zijn, maar ook een belangrijke rol spelen in de bouwtechniek en het ontwerp van gebouwen. In dit artikel worden de belangrijkste technieken, materialen en bouwprincipes behandeld die van toepassing zijn bij het ontwerpen en bouwen van kelders.

Bouwtechnische aspecten van kelders

De constructie van een kelder hangt af van de situatie en omstandigheden van het project. Bij een kelderconstructie wordt de grond afgegraven tot het niveau van de grondwaterstand, meestal tussen de 80 en 150 centimeter onder het maaiveld. Vervolgens wordt er een houten of stalen damwand geslagen, gevolgd door verder uitgraven tot de aanlegdiepte. Stalen buispalen worden per segment trillingsvrij in de grond gedrukt. Hierna wordt een gewapende betonnen funderingsvloer gestort, die zich aan de damwand toevoegt en verankerd wordt in de oude draagmuur.

Een prefab-kelder wordt meestal bij nieuwbouw toegepast. Het voordeel van een prefab betonnen kelderbak is dat er geen naden zijn, en dat er in de fabriek een betere beheersing is op de juiste betonsamenstelling en betere controle op de juiste uitvoering. Voor de waterdichtheid is het belangrijk dat de muur van een kelder vrijwel altijd ondoordringbaar is voor vocht van buiten de kelder. Gebruik hiervoor een middel dat aan de buitenzijde van de kelder wordt toegepast, zodat er geen water in de kelder dringt.

Waterdichtheid en ventilatie

De eisen die aan de waterdichtheid van een kelder worden gesteld, zijn sterk afhankelijk van de toepassing waarvoor de kelder geschikt moet zijn. In een parkeerkelder zullen de eisen bijvoorbeeld minder streng zijn dan voor een archief, kantoor of laboratorium. Een kelder kan als waterdicht worden beschouwd als de aanvoer van water door de keldervloer of -wand minder groot is dan de verdamping aan het oppervlak. Beton transporteert via capillaire poriën vocht en vochtvoerende haarscheuren zijn niet te vermijden. In een goed geventileerde parkeerkelder waar gedroogde lucht wordt ingeblazen, zijn wanden en vloeren over het algemeen goed droog als aan de scheurwijdte-eisen is voldaan.

Goede ventilatie is essentieel i.v.m. een eventueel vochtige omgeving en dus mogelijke schimmelvorming. Dit geldt zeker voor kelders die ondergronds zijn. Ook is het belangrijk dat de kelder aan de buitenzijde behandeld wordt met een waterafstotende laag. Tegenwoordig worden kelders vaak van prefab beton gemaakt of van holle wanden met betonvulling. Pas eventueel Aquaplan Waterdichte Bepleistering toe aan de binnenzijde van de kelder.

Dilataties en constructieve aspecten

Dilataties zijn bedoeld om opgelegde vervormingen als zettingen, temperatuurverschillen en krimpvervorming te laten optreden, zonder dat zich spanning in de constructie opbouwt. Er bestaan goede toepassingen van dilataties, maar in ondergrondse constructies zijn er diverse redenen waarom ze niet altijd effectief zijn. Bijvoorbeeld, bij een bouwput met onderwaterbeton waar de verhinderingsgraad bijzonder groot is, is het toepassen van een juiste hoeveelheid (zware) krimpwapping dan ook van belang.

In een gesloten parkeerkelder is de temperatuur echter relatief constant, zodat dilateren voor temperatuurverschil niet nodig hoeft te zijn. Bij het ontwerpen van kelders is het belangrijk om rekening te houden met de functie van de kelder. Voor een kelder die gebruikt wordt als wijnkelder of opslagruimte, is het belangrijk dat de ruimte goed geïsoleerd is en een stabiele temperatuur heeft.

Technische aspecten van het bouwen van kelders

Bij het bouwen van kelders is het belangrijk om rekening te houden met verschillende technische aspecten, waaronder de constructie, het gebruik van materialen en de ventilatie. Bijvoorbeeld, bij een kelderconstructie wordt de grond afgegraven tot het niveau van de grondwaterstand, waarna er een houten of stalen damwand wordt geslagen. Vervolgens wordt verder uitgegraven tot de aanlegdiepte. Stalen buispalen worden per segment trillingsvrij in de grond gedrukt.

Materialen en constructieve uitvoering

Bij het bouwen van kelders wordt vaak gebruikgemaakt van beton, hout en andere bouwmaterialen. Voor de waterdichtheid is het belangrijk dat de muur van een kelder vrijwel altijd ondoordringbaar is voor vocht van buiten de kelder. Gebruik hiervoor een middel dat aan de buitenzijde van de kelder wordt toegepast, zodat er geen water in de kelder dringt. Bijvoorbeeld, Weberdry Cemseal Topflex is een middel dat vaak wordt gebruikt voor deze doeleinden.

Bij de uitvoering van een kelder is het belangrijk om rekening te houden met verschillende factoren, waaronder de constructie, het gebruik van materialen en de ventilatie. Bijvoorbeeld, bij een kelderconstructie wordt de grond afgegraven tot het niveau van de grondwaterstand, waarna er een houten of stalen damwand wordt geslagen. Vervolgens wordt verder uitgegraven tot de aanlegdiepte. Stalen buispalen worden per segment trillingsvrij in de grond gedrukt.

Conclusie

Kelders zijn een belangrijk onderdeel van de bouwtechniek en het ontwerp van gebouwen. Ze kunnen zowel functioneel als esthetisch van toepassing zijn. Bij het ontwerpen en bouwen van kelders is het belangrijk om rekening te houden met verschillende technische aspecten, waaronder de constructie, het gebruik van materialen en de ventilatie. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de functie van de kelder, zodat de ruimte goed kan worden gebruikt.

Bronnen

tekening