Ventilatie in kelders: Aanbevolen systemen en eisen volgens het Bouwbesluit

Published by Redactie on juli 6, 2025 | Category kelder

Ventilatie in kelders is belangrijk om vochtproblemen te voorkomen en de luchtkwaliteit te waarborgen. Het Bouwbesluit stelt specifieke eisen aan ventilatie in nieuwe gebouwen, waaronder kelders. In dit artikel bespreiden we de verschillende ventilatiesystemen, de eisen van het Bouwbesluit, en welke systemen geschikt zijn voor kelders.

Ventilatiesystemen voor kelders

Er zijn verschillende ventilatiesystemen die je kunt kiezen voor het ventileren van je kelder. Deze systemen variëren in prijs, efficiëntie en functionaliteit. Hieronder geven we een overzicht van de verschillende systemen.

Ventilatiesysteem A

Ventilatiesysteem A, ook wel natuurlijke ventilatie genoemd, is het goedkoopste systeem. Hierbij wordt geen motor gebruikt voor de toe- of afvoer van lucht. De lucht stroomt de ruimte binnen via laaggelegen ventilatieroosters, kieren, ramen of deuren, en verlaat de ruimte via dezelfde openingen, maar dan op hoger gelegen plekken. In kelders is dit systeem echter niet de beste keuze, omdat de luchtkwaliteit hierdoor niet optimaal is en je niet van eventuele vochtproblemen afkomt. De prijs van een ventilatierooster begint vanaf € 10 per stuk, en een doorboring in de muur kost ongeveer € 150.

Ventilatiesysteem B

Ventilatiesysteem B is een combinatie van natuurlijke en mechanische ventilatie. Hierbij wordt schone lucht mechanisch de kelder toegevoerd, terwijl de afvoer van vervuilde lucht op natuurlijke wijze gebeurt. Dit systeem wordt echter niet aangeraden voor kelders, omdat de warme lucht die in contact komt met de koude kelderwanden kan leiden tot condensvorming, waardoor vochtige muren ontstaan.

Ventilatiesysteem C

Ventilatiesysteem C is opnieuw een combinatie van natuurlijke en mechanische ventilatie, maar nu met een mechanische afvoer van vervuilde lucht. Hierbij wordt een motorisch systeem gebruikt om de vervuilde lucht af te zuigen en naar buiten te drijven, terwijl de schone lucht via ventilatieroosters naar binnen stroomt. Dit systeem is geschikt voor kelders, maar de prijs is hoger dan bij systeem A.

Ventilatiesysteem D

Ventilatiesysteem D wordt het meest aangeraden voor kelders vanwege de energiezuinigheid en de efficiëntie. De prijs ligt tussen de € 6.000 en € 10.000, exclusief eventuele verbouwingskosten en aanleg van nieuwe luchtkanalen. Dit systeem is geschikt voor kelders met vochtproblemen, omdat het zorgt voor een constante luchtcirculatie en het vochtgehalte in de lucht verlaagt.

Ventilatiesysteem E

Ventilatiesysteem E is een geavanceerd mechanisch ventilatiesysteem met warmtebehoud. Het is geschikt voor kelders en heeft een prijs van ongeveer € 6.000 tot € 10.000, exclusief eventuele verbouwingskosten en aanleg van nieuwe luchtkanalen. Dit systeem is geschikt voor kelders met vochtproblemen, omdat het zorgt voor een constante luchtcirculatie en het vochtgehalte in de lucht verlaagt.

Eisen van het Bouwbesluit

Het Bouwbesluit stelt eisen aan de ventilatie in nieuwe gebouwen, waaronder kelders. De eisen zijn gebaseerd op de NEN 1087, een Nederlandse norm met betrekking tot bepalingsmethoden voor de ventilatie in gebouwen.

Minimale ventilatiecapaciteit

De minimale ventilatiecapaciteit moet 0,9 dm³ per seconde, per m² zijn. Daarnaast moet er een minimum van 7 dm³ per seconde zijn, waarvan minimaal de helft directe toevoer van lucht moet zijn. Als er een kooktoestel aanwezig is in de ruimte, moet de af- en toevoer minimaal 21 dm³ per seconde bedragen.

Ventilatiecapaciteit per ruimte

De ventilatiecapaciteit per ruimte is als volgt:

Woonkamer: 1 dm³ per seconde, per netto vloeroppervlak, met een minimum van 21 dm³ per seconde.
Keuken: 21 dm³ per seconde.
Open keuken: 1 dm³ per seconde, per m² netto vloeroppervlak, met een minimum van 21 dm³ per seconde.
Badkamer: 14 dm³ per seconde.
Toilet: 7 dm³ per seconde.
Was- en droogruimte: 14 dm³ per seconde.
Slaapkamer: 1 dm³ per seconde, per m² netto vloeroppervlak, met een minimum van 7 dm³ per seconde.
Overige "droge kamers": 1 dm³ per seconde, per m² netto vloeroppervlak, met een minimum van 7 dm³ per seconde.
Garage: 3 dm³ per seconde, per netto vloeroppervlak.
Berging en schuur: 1 dm³ per seconde, per m² netto vloeroppervlak, met een minimum van 7 dm³ per seconde.
Lift: een capaciteit van ten minste 3,2 dm³/s per m² vloeroppervlakte van die liftschacht.

Aanvullende maatregelen tegen vocht

Naast het installeren van een ventilatiesysteem zijn er ook andere maatregelen die je kunt nemen om vochtproblemen in je kelder te voorkomen. Hieronder geven we een overzicht van deze opties.

Ontvochtiger

Een ontvochtiger is een apparaat met een pomp dat vochtige lucht uit je kelder kan afzuigen en afvoeren. De prijzen liggen tussen de € 100 en € 500. Afhankelijk van de grootte van je kelder kun je kiezen uit twee soorten ontvochtigers:

De mobiele ontvochtiger: deze is compact en kan in kleinere kelders worden gebruikt. Het fijne aan dit apparaat is dat je hem gemakkelijk kunt verplaatsen en daarom dichtbij de vochtige plekken kunt zetten.
Een ontvochtigingsinstallatie: deze laat je installeren en is bedoeld voor grotere kelders. Het apparaat wordt in de kelderwand geplaatst en heeft een grotere capaciteit dan de mobiele ontvochtiger.

Kelderdichting

Kelderdichting houdt in dat je kelder waterdicht wordt gemaakt. Dit wordt ook wel bekuiping genoemd. Hiervoor huur je een specialist in die een waterdichte cementlaag op de muren en vloer aanbrengt. Tevens kun je ervoor kiezen om hierna je vloer nog af te laten werken met een waterdichte polyurethaan coating. De gemiddelde prijs voor kelderdichting ligt tussen de € 4.000 en € 10.000 exclusief btw en inclusief plaatsing.

Kelderdrainage

Soms is de ondergrondse druk van het water zo groot dat de ventilatie, een ontvochtiger of kelderdichting niet werkt. In dat geval kun je kiezen voor kelderdrainage. Je laat dan een specialist langskomen die een noppenmembraan met kanaaltjes op je keldervloer- en muren plaatst. Via het membraan wordt het water naar een verzamelpunt geleid. Vanaf hier wordt het water vervolgens weggepompt naar het riool. De gemiddelde prijs voor een kelderdrainage ligt tussen de € 3.000 en € 10.000 exclusief btw.

Conclusie

Ventilatie in kelders is belangrijk om vochtproblemen te voorkomen en de luchtkwaliteit te waarborgen. Het Bouwbesluit stelt eisen aan de ventilatie in nieuwe gebouwen, waaronder kelders. Ventilatiesystemen zoals A, B, C en D zijn beschikbaar, waarbij systeem D het meest aangeraden wordt voor kelders vanwege de energiezuinigheid en de efficiëntie. Daarnaast zijn er aanvullende maatregelen beschikbaar om vochtproblemen in je kelder te voorkomen, zoals het gebruik van een ontvochtiger, kelderdichting en kelderdrainage.