Duinhuis van Jort Kelder: Een onconventionele architectuur in de duinen van Terschelling

Published by Redactie on juli 6, 2025 | Category kelder

Het duinhuis van Jort Kelder op Terschelling is een unieke architecturale uitdaging die zowel de natuur als de wooncultuur van het eiland in zich draagt. Het is gebouwd op een plek waar de natuur centraal staat, en het ontwerp van de architect Marc Koehler reflecteert dit met een innovatieve aanpak. Het huis is niet alleen een vakantiehuis, maar ook een voorbeeld van duurzame bouw en creatieve ruimtelijke oplossingen. De combinatie van ecologie, functionaliteit en esthetiek maakt het tot een interessant onderwerp voor een artikel over interieurontwerp en architectuur.

Een onconventioneel huis in een beschermde natuur

Bouwen in de beschermde natuur van Terschelling is een uitdaging. De regels voor bouwen op het eiland zijn streng, zodat elk gebouw moet voldoen aan de eisen voor ecologische voetafdruk. Jort Kelder wilde dat zijn vakantiehuis in harmonie zou staan met de omgeving, maar tegelijkertijd genieten van de prachtige duinen en zee. Het ontwerp van Marc Koehler beantwoordt aan deze eisen, maar doet het op een manier die de bestaande typologieën en conventies van de wooncultuur overtreedt.

Het huis is grotendeels ondergebracht in de duinen, zodat het zichtbaarheid beperkt houdt en zich past in de omgeving. Het is opgetrokken in hout, wat een natuurlijk materiaal is dat zich goed past in de duinenomgeving. De keuze voor hout is niet alleen ecologisch verantwoord, maar ook een manier om de architectuur te laten glimmen in het zonlicht en de wind. Door het gebruik van prefab onderdelen, die op het vasteland zijn vervaardigd en vervolgens met de boot naar het eiland gebracht, is het bouwproces aanzienlijk versneld. Dit is belangrijk, omdat bouwen op Terschelling alleen buiten het broedseizoen van de duinvogels mag plaatsvinden.

Ruimtelijke structuur: Een open, gespleten woonruimte

Een van de meest opvallende kenmerken van het duinhuis is de open ruimte. Het huis bestaat uit één grote, open ruimte, waarin geen muren aanwezig zijn. Dit maakt dat het gevoel van ruimte groter is dan de 138 vierkante meter die het heeft. De ruimte is opgesplitst in verschillende niveaus, die als een trap omhoog spiralen rond de centrale open haard. Dit maakt dat elke ruimte een eigen sfeer heeft, terwijl de verbinding tussen de verschillende delen intact blijft. De entree, zitkamer, eetkamer, keuken, speelruimte, werkplek en lounge vormen een soort promenade architecturale – een wandeling door het huis, net als een wandeling door de duinen.

De ruimtelijke structuur is niet alleen functioneel, maar ook esthetisch. De open haard is het hart van het huis, en de lichtbronnen zijn zo geplaatst dat ze de ruimte bezielig maken. Het licht komt via het grote dakraam tot in het souterrain, waardoor het licht in het huis een natuurlijke en warme sfeer geeft. De ruimte is dus niet alleen open, maar ook licht en luchtig, wat het gevoel van ruimte versterkt.

Duurzaamheid en ecologische voetafdruk

Een van de belangrijkste doelen bij de bouw van het duinhuis was het minimaliseren van de ecologische voetafdruk. De architect koos voor een combinatie van goede isolatie en een open ruimte, zodat er nauwelijks energie nodig is voor verwarming. De open haard is voldoende, en er is een kleine cv-ketel als back-up voor strenge winters. Daarnaast zijn er zonnepanelen op het dak geplaatst, die het huis voorzien van de benodigde elektriciteit. De ventilatie wordt geregeld met behulp van roosters en te openen ramen, wat de luchtcirculatie verbetert zonder gebruik te maken van elektriciteit.

De keuze voor hout als bouwmateriaal draagt ook bij aan de duurzaamheid. Hout is biologisch afbreekbaar en heeft een hoge isolatiewaarde, waardoor het een goed alternatief is voor traditionele bouwmaterialen. Daarnaast is het licht in gewicht, wat het transport naar het eiland vergemakkelijkt. De combinatie van duurzame materialen en slimme oplossingen maakt van het duinhuis een voorbeeld van ecologische bouw.

Interieur: Een combinatie van natuur en moderniteit

Het interieur van het duinhuis is grotendeels bepaald door het landschap. De kleuren en materialen zijn afgeleid van de omgeving. De ruwe, antracietkleurige kelderwanden van in het werk gestort beton ademen de sfeer van de basalten dijklichamen. Voor de leefruimten liet de architect, bij wijze van experiment, zandkleurig pigment aan het beton toevoegen, dat het materiaal warmer maakt en de relatie tussen binnen en buiten versterkt. In de afwerking en stoffering van wanden en meubels kom je zowel het grijs en wit van de zee tegen als het geelgroen van het gras en het bruin van de struiken en heesters. De houtconstructie, onafgewerkt in het zicht gelaten, en de gewalste staalplaten waarmee het rookkanaal van de haard bekleed is, geven het huis iets ruigs.

De keuze voor hout en staal is niet alleen esthetisch, maar ook functioneel. Hout is een warm materiaal dat de sfeer van het interieur versterkt, terwijl staal een sterke en duurzame constructie biedt. De combinatie van deze materialen maakt het interieur van het duinhuis tot een unieke mix van natuur en moderniteit.

Buitenruimte: Een verbinding met de natuur

De buitenruimte van het duinhuis is even belangrijk als het interieur. Het huis is grotendeels ondergebracht in de duinen, waardoor het geen zichtbare vorm heeft. De gevels zijn gemaakt van western red cedar, een houtsoort die door oxidatie vergrijst, bij vochtig weer bijna zwart oogt en in de zon juist goud kleurt – net als het helmgras rond het huis. Deze keuze voor hout maakt het huis zichtbaar in de omgeving, maar ook een deel van de natuur.

De buitenruimte is uitgerust met horizontale vensters, voorzien van brises-soleil, waardoor je vanuit de binnenruimte naar buiten kunt gluren. De blikvanger is het enorme panoramavenster in de schuine westgevel, dat precies zo gepositioneerd is dat je geen buren ziet (en buren jou niet zien), maar wel uitkijkt over de laatste duinenrij, tot aan de zee. Dit maakt van het huis een plek waar je kunt genieten van de natuur, zonder je omgeving te storen.

Conclusie

Het duinhuis van Jort Kelder op Terschelling is een voorbeeld van hoe architectuur en interieurontwerp kunnen samenkomen om een unieke ruimte te vormen. Het huis is ontworpen met een open ruimte, die zowel functioneel als esthetisch is. De keuze voor duurzame materialen en slimme oplossingen maakt het tot een ecologisch voorbeeld. De combinatie van natuur en moderniteit zorgt voor een sfeer die uniek is. Het is geen gewoon vakantiehuis, maar een plek waar je kunt genieten van de natuur en de rust van het eiland.