Historische kelders in Arnhem: een onverwachte ontdekking onder de grond

Published by Redactie on juli 6, 2025 | Category kelder

De historische kelders van Arnhem zijn een bijzonder en uniek voorbeeld van de geschiedenis van de stad. Ze vormen een complex van ondergrondse ruimtes, ontstaan in de veertiende eeuw, en zijn opengesteld voor het publiek. Deze kelders zijn een overblijfsel van de middeleeuwen en bieden een inzicht in het verleden van Arnhem, inclusief de handel, de bouw van koopmanshuizen en het gebruik van de ruimtes in tijden van oorlog en vrede.

Oorsprong en ontdekking

De historische kelders werden in de veertiende eeuw aangelegd, toen Arnhem zijn stadsrechten kreeg en zich ontwikkelde tot een handelscentrum. Grote stenen koopmanswoningen werden gebouwd, die elk een afzonderlijke kelder hadden. Deze kelders, vaak toegankelijk via een zogeheten “koekkoek”, werden gebruikt voor opslag, koelruimtes en magazijnen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ze vaak gebruikt als schuilplaatsen.

In de jaren negentig van de twintigste eeuw werden veel van deze oude kelders opnieuw ontdekt. Dit leidde tot een unieke onderneming: het samenvoegen van ruim dertig historische kelders in de Rijnstraat tot een ondergronds complex, dat in 2002 is opengesteld. De ingang bevindt zich aan de Oude Oeverstraat in Arnhem. Deze herontdekking en opnieuw opbouwen van de kelders maakte het mogelijk om ze te laten zien aan het grote publiek.

Bezoek aan de historische kelders

De kelders zijn te vinden in het handelskwartier tussen de Rijnstraat en de Rijn. Hier worden de kelders bezoekbaar gemaakt, waarin je ondergronds de (handels)geschiedenis van Arnhem kunt ontdekken. De meeste kelders werden ooit verhuurd aan marktkooplui die er hun handelswaar opslagen. Na de ontdekking van de kelders eind vorige eeuw zijn ruim dertig kelders samengevoegd en opengesteld. Voor meer tekst en uitleg organiseert Gilde Stadwandeling Arnhem op drie middagen een rondleiding door de kelders.

De kelders zijn opengesteld van woensdag tot en met zaterdag van 12.00 tot 17.00 uur, en elke eerste zondag van de maand van 12.00 tot 17.00 uur. Bezoekers kunnen een rondleiding boeken via het Gilde Stadswandeling Arnhem, of zelfstandig de kelders verkennen. Voor de noodzakelijke reparaties werden hedendaagse materialen gebruikt, waardoor een uniek historisch monument ontstaan is dat sinds december 2001 voor bezoekers is opengesteld.

Activiteiten en feesten in de kelders

De historische kelders zijn niet alleen geschiedkundig interessant, maar ook een populaire locatie voor feesten en evenementen. Er zijn ook speelfilms in opgenomen en in december neemt de Sint er zijn intrek. De kelders zijn ook te huren via het Erfgoedcentrum Rozet. Hiermee kun je een feestje of bijeenkomst organiseren op een bijzondere locatie. De kelders zijn dus niet alleen geschiedkundig interessant, maar ook een praktische keuze voor evenementen.

Rondleidingen en toegang

Voor bezoekers die een rondleiding willen boeken, is het mogelijk om dat te doen via het Gilde Stadswandeling Arnhem. Op woensdagmiddag, vrijdagmiddag en zaterdagmiddag om 14.00 uur worden er rondleidingen verzorgd. Voor deze rondleidingen is geen inschrijving vereist. Er zijn verschillende tarieven voor rondleidingen: volwassenen (16 jaar en ouder) betalen €10,00, jeugd tot 16 jaar met betalende begeleider is gratis, en scholieren in schoolverband betalen €7,50. Zonder rondleiding betalen volwassenen €4,00.

De rondleidingen geven inzicht in hoe en waar deze kelders werden gebruikt. De gids neemt je bovengronds mee langs de plekken die voor het verhaal van belang zijn. Je ziet het verband met het havenkwartier, de plek van de Rijnpoort, Arnhems oudste huis, en hoort over de grote Slag van november 1813, toen Arnhem door de Pruisen en de Russische Kozakken bevrijd werd.

Bezoekerservaring

De bezoekerservaring in de historische kelders is variabel, afhankelijk van de kwaliteit van de gids en het type bezoek. Sommige bezoekers vinden de rondleidingen leuk en interessant, terwijl anderen het juist saai vinden. De kelders zijn soms slecht verlicht, waardoor foto’s moeilijk zijn. Er is ook sprake van onduidelijke bordjes en onbeantwoorde vragen over de geschiedenis van de kelders.

De kelders zijn echter wel een unieke plek om de geschiedenis van Arnhem te ontdekken. Ze zijn uitgerust met kaarsennissen en fraaie tongewelven, waardoor het verre verleden van Arnhem zichtbaar wordt. De kelders zijn ook een bezienswaardigheid die gecombineerd kan worden met een wandeling door de stad.

Samenwerking met andere attracties

De historische kelders zijn gecombineerd met andere attracties in Arnhem. Via een tunnel is het Erfgoedcentrum in Rozet verbonden met de historische, middeleeuwse kelders onder diverse winkelstraten van de oude binnenstad. In de kelders zijn ook diverse monumenten te vinden, zoals de “Kraniersbeker” van het Gilde der Kraniers. Deze bezienswaardigheden zijn een aanvulling op de historische kelders en maken de stad Arnhem tot een interessante bestemming voor bezoekers.

Conclusie

De historische kelders van Arnhem zijn een onverwachte en bijzondere ontdekking onder de grond. Ze vormen een complex van ondergrondse ruimtes, ontstaan in de veertiende eeuw, en zijn opengesteld voor het publiek. De kelders zijn een overblijfsel van de middeleeuwen en bieden een inzicht in de geschiedenis van Arnhem, inclusief de handel, de bouw van koopmanshuizen en het gebruik van de ruimtes in tijden van oorlog en vrede. Ze zijn niet alleen geschiedkundig interessant, maar ook een populaire locatie voor feesten en evenementen.