Ten Strijde: Geschiedenis tot leven brengen met humor en experimenten

Published by Redactie on juli 7, 2025 | Category kelder

De Nederlandse geschiedenis is rijk aan fascinerende verhalen, helden en cruciale gevechten. In het tv-programma Ten Strijde! onderzoeken Jort Kelder en Pieter Jan Hagens deze verhalen op een unieke manier. Het programma combineert historische analyse, experimenten en humor om de geschiedenis levendig te maken. Met een focus op veld- en zeeslagen uit de geschiedenis van Nederland, brengen de presentatoren deze verhalen tot leven op een manier die zowel educatief als onderhoudend is. Dit artikel bespreekt de inhoud, stijl en betekenis van Ten Strijde! aan de hand van de beschikbare bronnen.

De inhoud van Ten Strijde!

Ten Strijde! is een documentaire-reeks die aandacht besteedt aan historische veld- en zeeslagen uit de Nederlandse geschiedenis. De reeks begint op 24 februari 2017 en wordt uitgezonden op NPO 1. Het programma wordt gepresenteerd door Jort Kelder en Pieter Jan Hagens, die samenwerken om de verhalen achter deze gevechten te onderzoeken. De titel Ten Strijde! verwijst naar de militaire confrontaties die deel uitmaken van de Nederlandse geschiedenis, waaronder de Slag bij Nieuwpoort (1600), de verovering van de Zilvervloot (1628), de Tocht naar Chatham (1667), de Slag bij Waterloo (1815), de Slag bij de Grebbeberg (1940) en het verhaal van Engelandvaarder Hans Larive tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De presentatoren kiezen voor een speelse benadering van de geschiedenis, waarbij ze niet alleen over de gebeurtenissen vertellen, maar ook zelf experimenten uitvoeren om de situaties te reconstrueren. Zo lopen ze mee in een mars van de menselijke mitrailleur, worden ze gekielhaald, lopen ze een lange mars in een loodzware militaire uitrusting en trotseren ze een paardencharge. Deze experimenten maken de geschiedenis concreet en zorgen voor een levendige weergave van historische gebeurtenissen.

De presentatoren: Jort Kelder en Pieter Jan Hagens

Jort Kelder en Pieter Jan Hagens zijn beiden betrokken bij de Nederlandse media, maar ze hebben verschillende achtergronden. Kelder studeerde rechten, maar heeft een sterke fascinatie voor de Eerste Wereldoorlog en heeft veel tijd doorgebracht op de slagvelden in Ieper en Chemin des Dames. Hagens is een journalist die bekend is geworden via programma’s als EenVandaag en Buitenhof. Hij heeft een passie voor de zeventiende-eeuwse maritieme geschiedenis en leest graag over deze periode.

De samenwerking tussen Kelder en Hagens blijkt uit hun gemeenschappelijke fascinatie voor geschiedenis. In een interview vertelt Hagens dat hij en Kelder allebei drie onderwerpen hebben aangedragen voor het programma, waaronder de Slag bij de Grebbeberg, de Tocht naar Chatham en het verhaal van Hans Larive. Ze kiezen ervoor om op hetzelfde onderwerp te werken, zodat het programma boeiender raakt. Zij benadrukken dat het belangrijk is dat geschiedenis niet alleen wordt verteld, maar ook wordt ervaren.

De stijl en benadering van Ten Strijde!

Ten Strijde! onderscheidt zich door een unieke benadering van de geschiedenis. In plaats van alleen te vertellen over gebeurtenissen, nemen de presentatoren de kijker mee in de gebeurtenissen. Ze lopen mee in een mars van de menselijke mitrailleur, worden gekielhaald en lopen een lange mars in een militaire uitrusting. Deze experimenten geven een concreet beeld van hoe de strijd er in de praktijk uitzag.

De stijl van het programma is humoristisch en speels, wat ervoor zorgt dat de geschiedenis toegankelijk is voor een bredere kijker. In een interview met BuzzE vertellen zowel Kelder als Hagens dat ze geen traditionele geschiedenisprogramma’s willen zijn, maar een nieuw soort geschiedenistelevisie. Ze willen de geschiedenis tot leven brengen door ervaringen te delen, in plaats van alleen feiten te noemen.

De inhoud van de afleveringen

De eerste aflevering van Ten Strijde! gaat over de Tocht naar Chatham, een van de meest legendarische zeeslagen uit de vaderlandse geschiedenis. In deze aflevering reizen Kelder en Hagens per zeilboot naar Engeland, waar ze de Tocht naar Chatham volgen. Dit was een gewaagde actie waarbij de Nederlanders de Engelse vloot aanvielen, waardoor een klinkende overwinning werd behaald. De aflevering onderzoekt wie de echte helden van deze strijd zijn en of Michiel de Ruyter inderdaad het genie achter deze actie was.

De tweede aflevering handelt over de Slag bij Nieuwpoort, een van de bekendste veldslagen uit de geschiedenis van Nederland. Hierbij wordt onderzocht hoe de militaire vernieuwingen van prins Maurits werken, en hoe de soldaten in een carré opgesteld werden om de cavalerie te weren. De aflevering bevat ook informatie over de invloed van de Slag bij Nieuwpoort op de Nederlandse geschiedenis.

De derde aflevering gaat over de verovering van de Zilvervloot, een van de grootste overwinningen in de geschiedenis van Nederland. Hierin wordt onderzocht hoe Piet Hein de Zilvervloot veroverde, en hoeveel geld dit ooit opleverde. De aflevering onderzoekt ook de rol van admiraal Michiel de Ruyter in deze overwinning.

De vierde aflevering gaat over de Slag bij de Grebbeberg, een cruciale strijd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hagens vertelt dat deze strijd hem persoonlijk aanspreekt, omdat zijn vader deze strijd als dienstplichtige had meegemaakt. De aflevering onderzoekt hoe de strijd verliep en wat de gevolgen waren voor Nederland.

De vijfde aflevering gaat over de Slag bij Waterloo en wie de echte helden van deze strijd zijn. Hierin wordt onderzocht hoe de Britse en Pruisische troepen samenwerken om de Franse keizer te verslaan. De aflevering bevat ook informatie over de rol van generaal Blücher en de invloed van de Slag bij Waterloo op de Europese geschiedenis.

De zesde en laatste aflevering gaat over het verhaal van Engelandvaarder Hans Larive. Hierin wordt onderzocht hoe Hans Larive tijdens de Tweede Wereldoorlog in Engeland terechtkwam en hoe hij als spion werkte. De aflevering onderzoekt ook de rol van de Britse geheime dienst in deze strijd.

De impact van Ten Strijde!

Ten Strijde! is een programma dat de geschiedenis op een unieke manier tot leven brengt. Door experimenten en speelse benadering maakt het de geschiedenis toegankelijk voor een bredere kijker. Het programma stelt kijkers in staat om de geschiedenis van dichtbij te bekijken en de gebeurtenissen te begrijpen.

De presentatoren benadrukken dat de geschiedenis niet alleen voor historici relevant is, maar ook voor het algemene publiek. Ze tonen aan dat historische gebeurtenissen invloed hebben gehad op de huidige situatie en dat het begrijpen van geschiedenis belangrijk is voor het begrijpen van de toekomst. Kelder benadrukt dat de geschiedenis niet herhaalt, maar dat er wel patronen herkenbaar zijn.

Conclusie

Ten Strijde! is een uniek en educatief programma dat de geschiedenis van Nederland op een speelse en experimentele manier tot leven brengt. De samenwerking tussen Jort Kelder en Pieter Jan Hagens zorgt voor een rijke en boeiende weergave van historische gebeurtenissen. De afleveringen tonen aan dat geschiedenis niet alleen belangrijk is voor historici, maar ook voor het algemene publiek. Door de geschiedenis tot leven te brengen met experimenten en humor, maakt het programma de geschiedenis toegankelijk en boeiend voor een breed publiek.