Gescheiden riolering in Nederland: Toepassing en Verplichtingen

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

In Nederland wordt het gebruik van een gescheiden riolering steeds belangrijker, zowel voor nieuwbouw als voor bestaande gebouwen. De overheid heeft in de afgelopen jaren maatregelen genomen om de riolering te moderniseren en milieuvriendelijker te maken. Het gebruik van een gescheiden riolering, waarbij afvalwater en regenwater apart worden afgevoerd, wordt in sommige gevallen zelfs wettelijk verplicht. De toepassing en verplichtingen van gescheiden riolering zijn onderwerp van meerdere regelgevingsdossiers en beleidsplannen. In dit artikel worden de belangrijkste punten uit de bronnen besproken, met als uitgangspunt het gebruik van gescheiden riolering in de praktijk, de juridische verplichtingen en de voordelen van dit systeem.

Gescheiden riolering: Wat is het?

Een gescheiden riolering is een systeem waarbij afvalwater en regenwater apart worden afgevoerd via twee aparte buizen. Bij een gemengd systeem wordt zowel afvalwater als regenwater via één buis afgevoerd. In Nederland wordt veel gebruikgemaakt van een gescheiden riolering, maar deze is nog niet overal verplicht. In België is gescheiden riolering sinds 2000 verplicht voor nieuwbouw en sinds 2008 voor herbouw. In Nederland is dit nog niet het geval, maar er wordt steeds vaker voor gekozen om een gescheiden riolering aan te leggen.

Wanneer is gescheiden riolering verplicht?

Uit de bronnen blijkt dat gescheiden riolering in Nederland nog niet overal wettelijk verplicht is. Echter, in bepaalde situaties is het wel vereist. Bijvoorbeeld in gebieden waar een gebiedsaanwijzing geldt, kan de gemeente bepalen dat er gescheiden riolering moet worden aangelegd. In een aantal gevallen is het verplicht om het hemelwater af te koppelen van het openbare rioolstelsel. De wettelijke verplichtingen zijn echter niet overal hetzelfde, en kunnen variëren per gemeente.

Onderzoek en beleidskeuzes

In het beleidskader Klimaatadaptatie Neder-Betuwe wordt aangegeven dat het belangrijk is om het rioleringssysteem te moderniseren om het klimaatverandering te beantwoorden. Dit omvat ook het aanpassen van het rioleringssysteem aan de behoeften van het klimaat. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar de impact van bouwmaterialen op het milieu, met name met betrekking tot het afspoelen van zware metalen via regenwater. Dit onderzoek is van invloed op de toekomstige regelgeving rond gescheiden riolering.

Vrijverval riolering en leeftijdsopbouw

Een van de kernproblemen in de riolering is de leeftijdsopbouw van het areaal. In veel gevallen is het rioleringssysteem al jaren oud en moet worden vervangen. Bijvoorbeeld, in een deel van de gemeente is circa 111 km vrijverval riolering geïnspecteerd, waarvan circa 90% recent is uitgevoerd. De leeftijd van het systeem heeft invloed op de kwaliteit en veiligheid van het rioleringssysteem.

De gemeente heeft een plan opgesteld voor de periode 2024-2030, waarin aandacht is voor de vervanging van het rioleringssysteem. In de jaren 2025-2035 wordt verwacht dat een groot deel van het areaal uit de jaren 1960-1969 moet worden vervangen. Dit betekent dat er in de jaren 2028-2037 een jaarlijks investeringsbedrag van circa € 1,7 miljoen nodig is. Dit is slechts de helft van de totale prognose van circa € 33 miljoen. De kosten voor de vervanging van het rioleringssysteem zijn dus aanzienlijk.

Voordelen van gescheiden riolering

De voordelen van een gescheiden riolering zijn duidelijk. Bij een gescheiden systeem wordt het afvalwater niet verdund met het relatief schoene regenwater, waardoor de zuiveringsinstallaties minder belast worden. Bovendien blijft het regenwater in de wijk, waardoor de grondwaterstand kan worden aangevuld en verdroging kan worden tegengegaan. Dit maakt het systeem milieuvriendelijker en efficiënter.

Afkoppelen en kosten

Bij het afkoppelen van particulier terrein spelen veel aspecten een rol. De kosten voor particuliere eigenaren zijn afhankelijk van de situatie, maar er zijn wel gemiddelde kostenkentallen beschikbaar. Bijvoorbeeld, de kostprijs voor het vervangen van een perceelaansluitleiding bedraagt ongeveer € 400 per stuk. Voor het aanleggen van een nieuwe buis zijn ook kosten verbonden, zoals het aanleggen van een infiltratieveld, een grindkoffer, vegetatiedaken of een regenton.

Juridische verplichtingen

De wet milieubeheer stelt bepaalde verplichtingen op het gebied van riolering. Zo is het vereist dat de gemeente zorgt voor een adequaat rioleringssysteem dat voldoet aan de wettelijke eisen. Daarnaast is er sprake van een juridische toets voor de nieuwe grondslag van de riol- en waterzorgheffing. Hierbij moet worden gekeken naar de wettelijk houdbaarheid en de invloed op de inkomens en uitgaven van de gemeente.

Conclusie

Gescheiden riolering is een belangrijk onderdeel van het rioleringssysteem in Nederland. Hoewel het niet overal wettelijk verplicht is, wordt er steeds vaker voor gekozen om een gescheiden systeem aan te leggen. De voordelen van dit systeem zijn duidelijk, met name op het gebied van milieu en efficiëntie. De overheid en gemeenten moeten zich daarom richten op het moderniseren van het rioleringssysteem en de juiste maatregelen nemen om dit te realiseren. Het is belangrijk om de kwaliteit van het rioleringssysteem te waarborgen en tegelijkertijd de kosten te beheren.