Aardpen in de kelder plaatsen: technieken, materialen en veiligheid

Published by Redactie on juli 7, 2025 | Category kelder

Inleiding

Het plaatsen van een aardpen in een kelder is een essentieel onderdeel van de elektrische installatie en speelt een cruciale rol in de veiligheid van een woning. Een aardpen is een dunne, massieve staaf van staal, voorzien van een koperen geleider, die diep in de grond wordt geplaatst om elektrische stromen veilig naar de aarde te leiden. In het geval van een defect in het elektriciteitscircuit, zorgt de aardpen voor een veilige afvoer van overtollige spanning. In Nederland is het plaatsen van een aardpen verplicht sinds 1975, en het is van belang dat deze correct en veilig wordt uitgevoerd. In dit artikel worden de technieken, materialen en veiligheidsmaatregelen beschreven die van toepassing zijn bij het plaatsen van een aardpen in een kelder.

Aardpen: Wat is het en waarvoor dient het?

Een aardpen is een dunne, massieve staaf van staal, voorzien van een koperen geleider. Deze geleider zorgt ervoor dat elektrische stromen veilig via de aardpen naar de aarde kunnen lopen. De dikte van de aardpen is afhankelijk van de kwaliteit van het materiaal en de diepte waarin deze wordt geplaatst. In de meeste gevallen wordt een dikte van 25 mm² of 50 mm² gebruikt. Een gegalvaniseerde aardpen moet minstens 50 mm² dik zijn om corrosie te voorkomen. Een aardpen is nodig om elektrische problemen zoals kortsluiting, overbelasting en schade door blikseminslag te voorkomen.

Hoe diep moet een aardpen worden geplaatst?

De diepte waarin een aardpen wordt geplaatst, hangt af van de grondsoort. Gemiddeld varieert dit tussen 2 en 4 meter, maar in sommige gebieden zijn meerdere aardpennen nodig om aan de norm te voldoen. In een kelder kan de aardpen vaak niet in de grond worden geslagen, waardoor alternatieven worden overwogen. In een kelder kan de aardpen bijvoorbeeld worden geplaatst in een gegraven gleuf of op een andere geschikte locatie in de kelder. Het is belangrijk dat de aardpen op hetzelfde perceel is geplaatst als de hoofdaansluiting.

Technieken voor het plaatsen van een aardpen in een kelder

Voorbereiding

Voor het plaatsen van een aardpen in een kelder is het belangrijk om eerst te controleren of de woning al een aardpen heeft. Als dit niet het geval is, moet een aardpen worden geplaatst. De voorbereiding omvat het graven van een gat op de gekozen locatie. Het gat moet diep genoeg zijn om de aardpen volledig in te kunnen plaatsen, meestal wordt een diepte van minimaal 2 meter aanbevolen. Zorg ervoor dat het gat breed genoeg is om de aardpen te kunnen plaatsen zonder dat deze klem komt te zitten.

Het plaatsen van de aardpen

De aardpen wordt met behulp van stalen staven (van 1,5 meter lang) de grond in gedreven. Dit gebeurt door middel van luchtcompressie of elektrisch aangedreven met een 220V-aggregaat. Tijdens het proces worden metingen uitgevoerd om de voortgang te controleren. Er wordt gekeken naar de diepte en de weerstand om ervoor te zorgen dat de pen de vereiste diepte en weerstand bereikt voor een veilige en betrouwbare aarding.

Aansluiten van de aardpen

Na het plaatsen van de aardpen moet deze worden verbonden met het elektrische systeem van de woning. Dit wordt gedaan door een koperen aarddraad te bevestigen aan de aardpen en deze vervolgens naar de aardklem of de aardrail in de meterkast te leiden. Het aansluiten van een aardpen moet altijd aan een specialist worden overgelaten. De aardpen moet op een veilige manier worden aangesloten, zodat de weerstandswaarde voldoet aan de vereisten.

Materialen en accessoires voor het plaatsen van een aardpen

Aansluitklemmen en koppelstukken

Voor het aansluiten van de aardpen zijn verschillende materialen en accessoires nodig. Een veelgebruikte aansluitklem is de JMV aansluitklem, geschikt voor het aansluiten van 25mm2 aarddraad op aardpennen. Ook zijn er koppelstukken beschikbaar om de eerste en de volgende aardelektrode stabiel en veilig met elkaar te koppelen. Deze zijn geschikt voor 2 thermisch verzinkte aardelektroden van 12mm.

Aardrail en aardklem

Een aardrail is een potentiaalvereffeningsrail voor het splitsen van de aarde in de badkamer of in de meterkast. Deze is geschikt voor 5x6mm2 + 1x25mm2 voorzien van messing combi-schroeven M4x8. Een aardklem is een ander belangrijk onderdeel bij het aansluiten van de aardpen. Deze is verkrijgbaar in verschillende maten, zoals JMV aardklem 10-12 mm, JMV aardklem 13-15 mm, enz.

Aarddraad

Een aarddraad is nodig om de aardpen met het elektrische systeem van de woning te verbinden. Deze is in verschillende diktes verkrijgbaar, zoals 6mm² en 25 mm². De aarddraad kan worden gekocht in rolvorm, waarbij de lengte van de rol varieert afhankelijk van de dikte.

Veiligheid en onderhoud

Het plaatsen van een aardpen is een specialistisch werk en moet altijd aan een erkende elektricien worden overgelaten. Het is belangrijk dat de aardpen voldoet aan de internationale normeringen en dat de weerstandswaarde voldoet aan de vereisten. Na het plaatsen van de aardpen moet de spreidingsweerstand worden gecontroleerd door een onafhankelijk keuringsbureau. De spanning mag maximaal 30 Ohm bedragen. Een certificaat wordt uitgereikt na voltooide aardpen.

Conclusie

Het plaatsen van een aardpen in een kelder is een essentieel onderdeel van de elektrische installatie en speelt een cruciale rol in de veiligheid van een woning. Het vereist specialistische kennis en apparatuur. Het is belangrijk dat de aardpen voldoet aan de internationale normeringen en dat de weerstandswaarde voldoet aan de vereisten. Het is raadzaam om het werk aan een erkende elektricien over te laten, zodat de aardpen veilig en correct wordt geplaatst. De keuze voor het juiste materiaal en de juiste technieken is belangrijk voor een betrouwbare aarding van het elektrische systeem.