Alleen maar nette mensen: een analyse van de ruimtelijke en culturele context

De roman Alleen maar nette mensen van Robert Vuijsje is een literair werk dat zich zowel met de ruimtelijke als culturele context van Amsterdam-Oud-Zuid bezighoudt. De titel is een codetaal die in deze wijk wordt gebruikt en verwijst naar een bepaalde sociale groep, waarbij het woord “nette” op een ironische manier wordt gebruikt. In het verhaal wordt deze ruimte niet alleen als fysieke omgeving, maar ook als sociaal en cultureel gegeven beschouwd. In dit artikel wordt gekeken naar de ruimtelijke kenmerken van de beschreven locaties, de culturele dynamiek die er heerst en de invloed van deze context op de personages.

De ruimtelijke context van Amsterdam-Oud-Zuid

In de roman wordt Amsterdam-Oud-Zuid vooral als een sociaal en cultureel gevarieerde wijk beschouwd, waarin verschillende groepen mensen met elkaar in botsing komen. De hoofdpersoon, David, is een Joodse jongen die in deze wijk woont en probeert zich te oriënteren in de samenleving. De ruimte wordt vaak geassocieerd met een bepaalde stijl van leven, waarin het verschijnsel van “nette mensen” een belangrijke rol speelt. Dit begrip wordt in de roman gebruikt om mensen te beschrijven die niet in de gaten lopen, die bepaalde normen volgen en die opvallend zijn in hun gedrag.

In de bronnen wordt uitgebreid gesproken over de ruimtelijke kenmerken van deze wijk. Zo wordt in een recensie gezegd: “Amsterdam Oud-Zuid, ja, ik woon er, en het is helaas waar wat de film erover schetst. Oud-Zuid is ook bijna al zo vertrut, vergrijst en veryupt en bij vele leeftijdsgenoten die ik hier zie in hun geruite overhemden of hun zakelijke soepjurken die nog wel eens van mijn overgroot-moeder konden wezen, vraag ik me al haast af of ze zelf al niet ver in de 40 (of misschien al in de 60) zijn.” Dit suggereert dat de wijk in de jaren tachtig en jaren negentig van de twintigste eeuw een bepaalde dynamiek had, waarin de bevolking van oudere leeftijdsgroepen overwegend “nette” mensen waren. Tegenwoordig is het beeld anders, zoals blijkt uit het feit dat de film “Alleen maar nette mensen” zegt dat “voor 80%, bijna alleen maar ‘nette’ mensen” in de buurt wonen.

De beschrijving van de ruimte in de roman is daarom niet alleen een psychologische, maar ook een ruimtelijke. Het is een ruimte waarin de persoonlijke keuzes van de personages worden beïnvloed door de omgeving, de cultuur en de sociale normen. In de bron wordt gezegd: “In de jaren 90 kwam ik als kind, regelmatig met mijn moeder in Amsterdam en sliepen we ook elke vakantie een paar dagen in een huisje in de Pijp, waar mijn moeder vroeger nog woonde als studente, en destijds ook deels verhuurde aan bekenden (nu is dat hele pand van mij (a) ) Ik weet nog dat de Pijp bekend stond om het multiculti...” Dit suggereert dat de Pijp en Oud-Zuid vroeger rijke culturele en sociaal-demografische variatie kenden, terwijl de huidige situatie meer gericht is op een bepaalde “netheid” of stijl.

De cultuurale dynamiek in de roman

In de roman wordt de cultuur van Amsterdam-Oud-Zuid op een krachtige manier geïllustreerd. De persoonlijke keuzes van de hoofdpersoon, David, worden beïnvloed door de culturele en sociaal-ethnische context van de wijk. Hij is een Joodse jongen die in de rijke buurt woont en probeert zich in te leven in een wereld waarin het verschijnsel van “nette mensen” een bepaalde betekenis heeft. In de roman wordt uitgebreid gesproken over het verschijnsel van de “nette” mensen, die vaak als een soort sociale norm worden beschouwd.

De cultuur in de roman wordt beschreven als een mengeling van traditionele en moderne elementen. Zo wordt de persoonlijke keuze van David om met vrouwen van kleur om te gaan, als een poging om zich te verplaatsen in een andere cultuur. In de bronnen wordt gezegd: “De vrouw van kleur Rowanda die hij ontmoet, is flink geschapen mag je wel zeggen. Ze is ook heel donker en heeft een breed achterwerk. Ook heeft ze maat 95F van haar BH-cup.” Dit suggereert dat de keuzes van David worden beïnvloed door culturele normen en verwachtingen.

De roman bevat ook verwijzingen naar de sociale dynamiek in de wijk. Zo wordt de term “alleen maar nette mensen” gebruikt als een codetaal voor een bepaalde sociaal-ethnische groep. In de bronnen staat: “In Oud-Zuid is ‘alleen maar nette mensen’ codetaal. Iedereen weet dat je bedoelt: geen mensen die ze allochtonen noemen en vooral geen Marokkanen.” Dit suggereert dat de wijk een bepaalde sociaal-ethnische dynamiek heeft, waarin het verschijnsel van “nette mensen” als een soort maatstaf dient.

De invloed van de ruimte op de personages

De ruimte speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van de personages. De keuzes van David worden beïnvloed door de culturele en sociale context van de wijk. Hij is een Joodse jongen die probeert zich in te leven in een wereld waarin het verschijnsel van “nette mensen” een bepaalde betekenis heeft. In de roman wordt het verschijnsel van de “nette” mensen beschouwd als een soort sociaal gegeven, dat de keuzes van de personages beïnvloed.

In de bronnen wordt uitgebreid gesproken over de invloed van de wijk op de personages. Zo wordt in een recensie gezegd: “Amsterdam Oud-Zuid, ja, ik woon er, en het is helaas waar wat de film erover schetst. Oud-Zuid is ook bijna al zo vertrut, vergrijst en veryupt en bij vele leeftijdsgenoten die ik hier zie in hun geruite overhemden of hun zakelijke soepjurken die nog wel eens van mijn overgroot-moeder konden wezen, vraag ik me al haast af of ze zelf al niet ver in de 40 (of misschien al in de 60) zijn.” Dit suggereert dat de wijk een bepaalde dynamiek heeft, waarin de bevolking van oudere leeftijdsgroepen overwegend “nette” mensen zijn.

De invloed van de ruimte op de personages is ook zichtbaar in de roman. Zo wordt de keuze van David om met vrouwen van kleur om te gaan, beschouwd als een poging om zich in te leven in een andere cultuur. In de bronnen staat: “De vrouw van kleur Rowanda die hij ontmoet, is flink geschapen mag je wel zeggen. Ze is ook heel donker en heeft een breed achterwerk. Ook heeft ze maat 95F van haar BH-cup.” Dit suggereert dat de keuzes van David worden beïnvloed door culturele normen en verwachtingen.

Conclusie

De roman Alleen maar nette mensen van Robert Vuijsje geeft een diepgaande blik op de ruimtelijke en culturele context van Amsterdam-Oud-Zuid. De persoonlijke keuzes van de hoofdpersoon, David, worden beïnvloed door de culturele en sociale normen van de wijk. De term “alleen maar nette mensen” wordt gebruikt als een codetaal voor een bepaalde sociaal-ethnische groep, waarin de wijk een bepaalde dynamiek heeft. De invloed van de ruimte op de personages is zichtbaar in de roman, waarin de keuzes van David worden beïnvloed door de cultuur en sociaal-ethnische context.

Bronnen

1. Source 1
2. Source 2
3. Source 3
4. Source 4
5. Source 5
6. Source 6
7. Source 7
8. Source 8