Riolering en afvalwaterbeheer in Nederland en Vlaanderen

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

In Nederland is de riolering een essentieel onderdeel van de infrastructuur, dat zorgt voor de afvoer van afvalwater en daarmee bijdraagt aan een gezond en schoon leefmilieu. De aansluitingsgraad is in het algemeen zeer hoog, met meer dan 99% van de huishoudens aangesloten op het rioleringstelsel. Hierbij komt dat de riolering in Nederland een van de meest ontwikkelde systemen is in Europa. Toch zijn er ook gebieden waar de riolering nog niet beschikbaar is, vooral in het buitengebied. In Vlaanderen is de situatie minder gunstig; 1 op de 8 huizen is niet aangesloten op het rioleringstelsel. In het artikel wordt ingegaan op de technische, juridische en milieutechnische aspecten van het aanleggen van een riolering, de aansluitingsvergunning en de verantwoordelijkheden van de eigenaar van een perceel.

Technische en juridische aspecten van riolering

In Nederland is het aanleggen van een riolering gebeurd via een uitgebreid netwerk van buizen en pompen. Het systeem is in de loop der jaren uitgebreid en verbeterd, zodat het een betrouwbare en efficiënte afvoer van afvalwater mogelijk maakt. De technische eisen zijn in de regel geformuleerd in de Verordening Afvalwater, hemelwater en grondwater, die is vastgesteld door de gemeente Westland. Hierin worden de vereisten omtrent de aansluiting en het afvoeren van afvalwater beschreven. Bijvoorbeeld, bij het aansluiten van een particulier riool op het openbare rioleringssysteem is een aansluitvergunning van de gemeente vereist. Dit geldt ook als de aansluiting op één perceel gelegen is.

De aansluitvergunning bepaalt de technische eisen, zoals de aanwezigheid van een buffer en een telemetriesysteem. Voor afvalwater uit cluster 1 (huishoudelijk afvalwater) is het voldoen aan de eisen van de Verordening Afvalwater, hemelwater en grondwater verplicht. Dit geldt ook voor cluster 2 en 3, waarbij het afvalwater uit bedrijfsactiviteiten moet worden afgevoerd. De technische eisen zijn vastgesteld in het Programma van Standaarden voor de inrichting van de openbare ruimte. Daarnaast is het verplicht om bij bepaalde activiteiten een vet- of olieafschermers aan te brengen.

Verantwoordelijkheden van de eigenaar van een perceel

De eigenaar van een perceel is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het particulier riool, tenzij het duidelijk is dat de noodzaak tot onderhoud is veroorzaakt door terugstroming van afvalwater uit het openbare riool. De eigenaar moet ervoor zorgen dat de aansluiting vrij blijft van aanslag, slib en dergelijke. De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud van de openbare riolering, terwijl de eigenaar van het perceel verantwoordelijk is voor de aansluiting en het particulier riool.

In geval van storingen of verstoppingen in het openbare riool moet de rechthebbende de storing zo spoedig mogelijk melden bij de gemeente. De gemeente is verantwoordelijk voor het opheffen van de storing, tenzij het duidelijk is dat de oorzaak van de storing in de aansluiting van het perceel zit. In dat geval moet de eigenaar de storing opheffen. De kosten van de reparaties liggen in dat geval bij de eigenaar van het perceel.

Aansluiting en kostenverantwoordelijkheid

In veel gevallen is het zo dat huizen niet direct aangesloten kunnen worden op het rioleringssysteem. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij huizen in het buitengebied, waar het rioleringssysteem nog niet bereikbaar is. In dat geval is het verantwoordelijkheid van de eigenaar om het afvalwater op een andere manier af te voeren, bijvoorbeeld via een septictank of een filtersysteem. In sommige gevallen is het ook mogelijk om het afvalwater op te vangen en daarna naar een rioolwaterzuiveringsplaats te leiden.

Als een perceel wordt gesloopt, moet de bijbehorende aansluiting worden verwijderd door de eigenaar van het perceel. Dit moet binnen een jaar na de sloop plaatsvinden. Daarnaast is het belangrijk om de aansluiting goed af te sluiten, zodat er geen zand in kan geraken. Dit kan leiden tot verstoppingen in de openbare riolering.

Onderscheid tussen riolering en afvalwaterbeheer

De Verordening Afvalwater, hemelwater en grondwater bevat ook regels omtrent het afvoeren van hemelwater. Hierbij is het belangrijk om te onderscheiden tussen het lozen van hemelwater en het lozen van afvalwater. Het lozen van hemelwater is in veel gevallen niet toegestaan, tenzij het om gaat om een specifieke situatie. Bijvoorbeeld, bij het lozen van spoelwater van filters van een waterdoseringsinstallatie of het lozen van water dat ontstaat bij het reinigen van de buitenkant van de kas, mits uitsluitend schermmiddelen en reinigingsmiddelen zijn toegepast die niet schadelijk zijn voor de goede werking van de openbare zuiveringtechnische werken.

Conclusie

In Nederland is de riolering een essentieel onderdeel van de infrastructuur, dat zorgt voor de afvoer van afvalwater en daarmee bijdraagt aan een gezond en schoon leefmilieu. De aansluitingsgraad is in het algemeen zeer hoog, maar er zijn nog steeds gebieden waar de riolering nog niet beschikbaar is. In Vlaanderen is de situatie minder gunstig, met 1 op de 8 huizen die niet aangesloten zijn op het rioleringssysteem. De technische, juridische en milieutechnische aspecten van het aanleggen van een riolering zijn in de regel geregeld in de Verordening Afvalwater, hemelwater en grondwater. Hierin worden de vereisten omtrent de aansluiting en het afvoeren van afvalwater beschreven, en zijn er regels omtrent de verantwoordelijkheden van de eigenaar van een perceel.

Bronnen

huizen