De archeologische kelder onder het Domplein: een unieke ruimte met historische waarde

Published by Redactie on juli 7, 2025 | Category kelder

De Domtoren in Utrecht is een van de meest iconische gebouwen van Nederland, maar onder het Domplein ligt een unieke archeologische kelder die een rijke historische waarde heeft. Deze ruimte, genoemd als DOMunder, biedt bezoekers een unieke kans om 2000 jaar geschiedenis van de stad Utrecht te ontdekken. Dit artikel geeft een overzicht van de historische waarde, de technieken en materialen die gebruikt werden bij de bouw, en de toekomstige ontwikkelingen van deze archeologische kelder.

Historische waarde en ontdekking

De archeologische kelder onder het Domplein, ook wel bekend als DOMunder, is een van de meest interessante historische plekken van Nederland. De ruimte biedt een unieke blik op de geschiedenis van de stad Utrecht, vanaf de Romeinse tijd tot in de moderne jaren. De oudste resten in de kelder gaan terug tot de eerste eeuw na Christus, toen er een Romeins fort, Traiectum, werd gebouwd aan de rand van de Rijn. Dit was het begin van de stad Utrecht.

De kelder bevat de fundamenten van het Romeinse fort, waaronder de principia, het hoofdgebouw van het fort, en de via praetoria, een weg die van noord naar zuid liep door het fort. Daarnaast zijn er ook restanten van middeleeuwse gebouwen en archeologische vondsten zoals dakpannen, honden-, katten- en rendierafdrukken, en zelfs ballista’s en een bronzen spiegel. Deze vondsten zijn belangrijk voor het begrijpen van de historische verdeling van de stad en de ontwikkeling van de bewoning.

De kelder is speciaal vanwege het feit dat alle objecten die je ziet, daadwerkelijk onder het Domplein zijn gevonden. Dit maakt het een authentieke beleving voor bezoekers, die via een interactieve tour kunnen meemaken hoe de geschiedenis tot leven komt.

Bouwmaterialen en technieken

Tijdens de bouw van de Domtoren en de archeologische kelder zijn verschillende materialen en technieken gebruikt. Het gebruik van baksteen en natuursteen is een van de belangrijkste kenmerken van de bouw. Voor de bouw van de Domtoren werden grote hoeveelheden baksteen gebruikt, aangevuld met verschillende soorten natuursteen. De materialen werden aangevoerd over de grote rivieren zoals de Rijn, en uiteindelijk afgeleverd aan de Maartensbrug aan de Oudegracht.

De bouw van de Domtoren begon in 1320, en de toren is grotendeels gebouwd volgens het plan van de eerste bouwmeester, Jan van Henegouwen. De bouw vond in verschillende fasen plaats, waarbij de toren tot op hoge hoogte was gebouwd. Tijdens de bouwperiode van 1345 tot 1360 werd de bouw meermalen onderbroken, waardoor de bouw van de toren ongeveer 35 jaar duurde.

De archeologische kelder is grotendeels ongemoeid gebleven, wat ertoe heeft geleid dat de resten van de Romeinse tijd en de middeleeuwen goed bewaard zijn gebleven. De luchtvochtigheid in de kelder wordt op een hoog niveau gehouden om de archeologische resten te beschermen. Dit is belangrijk, omdat de overblijfselen van de Romeinse tijd zeer kwetsbaar zijn voor verlies door vocht en luchtvervuiling.

Toegankelijkheid en bezoekers

De archeologische kelder is beperkt toegankelijk, maar biedt bezoekers een unieke kans om de geschiedenis van Utrecht te ontdekken. De bezoeker die vanaf het Domplein de trap af loopt, komt in een vochtige kelder terecht. De ruimte is ontworpen om de geschiedenis van de stad te laten tot leven komen, en bezoekers kunnen via een interactieve tour de verhalen van het Domplein meemaken.

De bezoekers kunnen een zaklamp meekrijgen, waarmee ze in het donker op zoek mogen naar informatiepunten en audio-informatie kunnen activeren. De tour duurt ongeveer 75 minuten en start in de middeleeuwse kelders van Domplein 4. De capaciteit van de kelder is maximaal 20 personen per starttijd, waardoor de bezoeker een persoonlijke en interactieve ervaring krijgt.

De toegang tot de kelder is alleen mogelijk via een rondleiding, en bezoekers moeten hun ticket vooraf kopen. De prijzen variëren, afhankelijk van de leeftijd en het type bezoek. Voor volwassenen is de prijs ongeveer €17,50, terwijl kinderen van 4 tot 12 jaar €10,00 betalen. De bezoeker kan ook een combinatieticket kopen, dat het bezoek aan het Museum Speelklok en de Domtoren omvat.

Bezoekersbeoordelingen

De bezoekersbeoordelingen tonen aan dat de archeologische kelder een waardevolle en interessante beleving is. De meeste bezoekers vinden het een leuk en leerrijk bezoek, met name voor families met kinderen. De bezoekers kunnen een zaklamp meekrijgen, waarmee ze in het donker op zoek mogen naar informatiepunten. De bezoeker kan ook deelnemen aan een archeologische tour, waarbij ze de geschiedenis van Utrecht kunnen ontdekken.

Echter, er zijn ook enkele beoordelingen waarin kritiek wordt gegeven op de bezoeking. Zo is er een bezoeker die aangeeft dat het lastig is om met een tasje in de kelder te komen, omdat de bezoeker alles moet achterlaten in een kluis. Daarnaast wordt er ook aangegeven dat de lezing over de geschiedenis van het plein en Utrecht, met visuele hulpmiddelen, niet nodig is. Het is echter duidelijk dat de meeste bezoekers een positieve ervaring hebben gehad.

Conclusie

De archeologische kelder onder het Domplein in Utrecht is een unieke ruimte die een rijke historische waarde heeft. De kelder biedt bezoekers een unieke kans om 2000 jaar geschiedenis van de stad Utrecht te ontdekken. De ruimte bevat de fundamenten van het Romeinse fort Traiectum, restanten van middeleeuwse gebouwen en archeologische vondsten. De kelder is grotendeels ongemoeid gebleven, wat ertoe heeft geleid dat de resten van de Romeinse tijd en de middeleeuwen goed bewaard zijn gebleven.

De toegankelijkheid van de kelder is beperkt, maar biedt bezoekers een unieke kans om de geschiedenis van Utrecht te ontdekken. De bezoeker kan een zaklamp meekrijgen, waarmee hij in het donker op zoek mag naar informatiepunten. De bezoekersbeoordelingen tonen aan dat de kelder een waardevolle en interessante beleving is, met name voor families met kinderen.