De Drijvende Kelder van het Edams Museum: Een Uniek Architectonisch Enigszins

Published by Redactie on juli 8, 2025 | Category kelder

Het Edams Museum in Edam is een van de oudste musea in Nederland en biedt bezoekers een unieke kijk in de geschiedenis van de stad. Het museum is gevestigd in twee gebouwen: het Steenen Coopmanshuys en het Stadhuis. Beide gebouwen zijn van groot historisch belang en vormen samen een compleet beeld van de culturele en architectonische evolutie van Edam. Een van de meest opvallende kenmerken van het museum is de zogenaamde drijvende kelder, die uniek is in Nederland en een fascinerend voorbeeld is van innovatief bouwen uit de 16e eeuw.

Een Historische Uitleg

De drijvende kelder is een ontwerp dat ontstaan is als reactie op de uitdagingen van het grondwaterpeil in de regio. In de zestiende eeuw had Edam te maken met eb en vloed, waardoor het onmogelijk was om kelders onder de huizen te bouwen. Om dit probleem op te lossen koos men voor een drijvende kelder, een losse bak die op het grondwater drijft. Deze kelder kon zich aanpassen aan het wisselende grondwaterpeil en bleef hierdoor nooit onder water. Het systeem was niet uniek voor Edam, maar de kelder in het Edams Museum is de enige die publiek toegankelijk is in Nederland.

Deze kelder is te zien in het Steenen Coopmanshuys, dat rond 1550 is gebouwd en het eerste stenen koopmanshuis van Edam is. Het pand is vanwege zijn historische waarde en unieke architectuur opgenomen in de lijst van monumenten. Tijdens de restauratie van 1893 tot 1895 werd het pand gerestaureerd door de bekende architect Pierre J.H. Cuypers, die ook verantwoordelijk was voor het Rijksmuseum en het Centraal Station van Amsterdam.

Architectonisch Enigszins

De drijvende kelder is een uniek voorbeeld van technisch ingenieurswerk uit de 16e eeuw. Het systeem werkt op een eenvoudige manier: de kelder drijft op het grondwater en beweegt met het waterpeil mee. Hierdoor blijft de kelder nooit onder water, wat ideaal is voor het opslaan van voedsel. Het grondwater zorgt ook voor een koelere temperatuur, wat gunstig is voor de opslag van levensmiddelen. De kelder is echter niet alleen functioneel, maar ook esthetisch. Bezoekers kunnen in de opening naar de kelder met de voet op de drijvende kelder duwen om de bak te laten bewegen en het water te horen klotsen. Dit maakt het bezoek aan de kelder tot een unieke ervaring.

Een Unieke Expositie

De drijvende kelder is een van de belangrijkste attracties van het Edams Museum. Het is een van de weinige musea in Nederland waar bezoekers de kelder kunnen bewonderen en zelfs kunnen aanraken. De kelder is gevestigd in het Steenen Coopmanshuys, dat een belangrijk deel uitmaakt van de historische stijlkamers van het museum. Deze kamers laten zien hoe vermogende kooplieden in de 16e en 17e eeuw leefden. Daarnaast is het museum ook bekend om zijn collectie schilderijen, waaronder de 2,5 meter lange Trijntje Cornelisdochter Kever, ook wel de Lange Meid genoemd.

De kelder is ook een belangrijk onderdeel van de historische geschiedenis van Edam. Volgens een legende was de kelder ooit bedoeld voor een kapitein die heimwee had naar de zee. Door de kelder te laten aanleggen, kon hij in zijn eigen huis het geluid van het water horen en meedeinen op het water. Hoewel dit een legende is, is het wel een aantrekkelijk verhaal dat de unieke karakter van de kelder benadruit.

Toegankelijkheid en Bezoekerservaring

De toegankelijkheid van het Edams Museum is een onderwerp van discussie. Volgens enkele bezoekers is het museum niet volledig toegankelijk voor mensen met een lichamelijke beperking. De trap naar de kelder is bijvoorbeeld niet eenvoudig te overbruggen, wat veel bezoekers teleurstelt. Dit is echter geen uniek probleem van het museum, maar een veelvoorkomend probleem in historische gebouwen.

De bezoekerservaring is anders. Sommige bezoekers vinden het museum te klein, terwijl anderen het als een heerlijk klein museum beschouwen. Het museum biedt een audioguided tour aan, die veel informatie geeft over de geschiedenis van Edam en de architectuur van het pand. De audioguides zijn beschikbaar in verschillende talen, waaronder het Nederlands. De bezoekers kunnen ook kiezen voor een gids die hen rondleidt.

Samenvatting

Het Edams Museum is een uniek museum dat een diepe blik biedt in de geschiedenis van Edam. Het museum is gevestigd in twee historische gebouwen: het Steenen Coopmanshuys en het Stadhuis. Beide gebouwen zijn van groot historisch belang en vormen samen een compleet beeld van de culturele en architectonische evolutie van Edam. Een van de belangrijkste kenmerken van het museum is de drijvende kelder, die uniek is in Nederland en een fascinerend voorbeeld is van innovatief bouwen uit de 16e eeuw.

De kelder is echter niet alleen functioneel, maar ook esthetisch. Bezoekers kunnen in de opening naar de kelder met de voet op de drijvende kelder duwen om de bak te laten bewegen en het water te horen klotsen. Dit maakt het bezoek aan de kelder tot een unieke ervaring. De kelder is gevestigd in het Steenen Coopmanshuys, dat een belangrijk deel uitmaakt van de historische stijlkamers van het museum. Deze kamers laten zien hoe vermogende kooplieden in de 16e en 17e eeuw leefden.

Bronnen

drijvende