Fundering op staal en de invloed op kelders: Wat is het en wat zijn de consequenties?

Published by Redactie on juli 8, 2025 | Category kelder

Fundering op staal is een veelvoorkomend begrip in de bouw, maar vaak wordt het verward met het materiaal staal. Dit artikel onderzoekt wat een fundering op staal precies inhoudt, hoe deze werkt, en wat de invloed is op kelders. De informatie is gebaseerd op de beschikbare bronnen en is opgebouwd op basis van feiten, zonder speculaties of aanvullende informatie.

Wat is een fundering op staal?

Een fundering op staal is geen fundering die bestaat uit staal, maar een benaming die afkomstig is uit het Oudgermaanse “stal”, wat zoveel betekent als vaste plaats. Het betekent dat de fundering rust op een stevige ondergrond, zoals een zandbed of andere stabiele bodemlaag, in plaats van dat er echt staal wordt gebruikt. De term is dus niet te verwarren met een fundering die gemaakt is van staal, maar duidt op een vaste ondergrond. Dit soort fundering is geschikt voor stabiele grondsoorten met voldoende draagkracht, zoals zandgrond of klei met hoge dichtheid.

In veel oude kelders ligt een gemetselde vloer (vlijlaag), waarover een cement deklaag is aangebracht, vaak met tegels of plavuizen. Het verwijderen van deze lagen geeft al extra stahoogte in de kelder. Bij het verdiepen van een kelder is het belangrijk om te bepalen op welk type fundering het huis staat. De fundering draagt de woning en door middel van proefboringen stellen we vast op welke diepte de draagkrachtige grond zich bevindt.

Hoe werkt een fundering op staal?

Bij een fundering op staal wordt een funderingsplaat of strookfundering, meestal van beton, direct op de draagkrachtige bodemlaag aangebracht. Dit type fundering is geschikt voor stabiele gronden met voldoende draagkracht en wordt voornamelijk toegepast bij woningen en gebouwen op locaties waar de ondergrond weinig of geen kans op inklinking of zetting heeft. Het is echter niet geschikt voor grondsoorten die gevoeliger zijn voor verschuiving of inklinking, zoals veen- en zachtere kleigronden. Hierdoor kunnen na verloop van tijd problemen ontstaan.

Bij het verdiepen van een kelder is het belangrijk om te bepalen op welk type fundering het huis staat. De fundering draagt de woning en door middel van proefboringen stellen we vast op welke diepte de draagkrachtige grond zich bevindt. Een fundering op staal is geschikt voor stabiele gronden met weinig of geen zettingsproblemen, zoals zandgrond of klei met hoge dichtheid. Deze methode is minder geschikt voor gronden die gevoelig zijn voor verschuiving of inklinking, zoals veen- en zachtere kleigronden.

Invloed op kelders

Toepassingsvoorwaarden voor prefab kelders gefundeerd op staal

Bij het bouwen van prefab kelders gefundeerd op staal, is het belangrijk om te voldoen aan bepaalde toepassingsvoorwaarden. De kelder dient op de plaats van de funderingen te worden aangevuld met “gestabiliseerd” zand van betoncentrale. Hierop kan de funderingsstrook aangebracht worden. De kelder niet verankeren aan funderingsstrook. Als de kelder meer dan 150 cm in grondwater geplaatst wordt, dient berekend te worden dat de kelder niet gaat opdrijven. Vaak is een grotere opdrijfflens of een kelder in zware uitvoering een oplossing.

De toepassingsvoorwaarden zijn als volgt: - Aangenomen maximale rekenwaarde grondspanning is 100 kN/mm² - Beddingsconstante 20.000 kN/m³ - Grondaanvulling rondom de kelder niet hoger dan bovenkant kelderdek - Hoogst toelaatbare grondwaterstand 200 cm boven onderkant keldervloer - Minimale benodigde belasting op de 2 lange kelderwanden tegen opdrijven bij hoogste grondwaterstand - Maximale belasting op kelderwand 30 kN/m¹ (incl. gewicht dek) - Maximale bovenbelasting naast kelder 5 kN/m² (zie figuur) - Bij te hoge belastingen op funderingsstrook kan men kiezen de fundering aan voet van kelder aan te zetten. Op deze manier kan de kelder toch in standaard uitvoering worden toegepast

Fundering op palen

Een fundering op palen wordt vaak gebruikt wanneer de draagkrachtige laag diep onder het maaiveld ligt. Bij een fundering op palen wordt er meestal een betonnen paalfundering gemaakt, waarbij betonnen palen in de grond geschroefd, geheid of geboord worden. Een betonnen paalfundering is een zeer degelijke, maar relatief dure fundering. Fundering op houten palen met betonnen oplanger vindt ook plaats. Paalfundering zonder oplanger komt nog voor bij oudere gebouwen.

Bij een fundering op palen moet gelet worden op: - aanlegniveau: vorstvrije aanleg, ivm. mogelijkheid van opvriezen; bovenbelasting, dieper aanlegniveau beïnvloedt de sterkte van de fundering; economische afweging, een aanlegniveau van dieper dan 1,5m zal veelal oneconomisch zijn. - beladingen: door weggraven van grond tbv. nieuwe fundering kan belendende fundering op staal bezwijken; grondwaterstand: verlaging van grondwaterspiegel verhoogt korrelspanning, hierdoor treden zettingen op.

Fundering op putten

Een fundering op putten wordt gebruikt wanneer het nodig is om vaste punten te verkrijgen door het ingraven van putten tot aan of in de draagkrachtige laag. Afstand tussen putten wordt overbrugd door betonbalken, daarop de bovenbouw. De methode is geschikt voor grondsoorten met een bepaalde draagkracht, maar niet voor alle grondsoorten. Bij een fundering op putten is het belangrijk om op te merken dat er geen verdichting van de grond plaatsvindt.

Fundering op grondvervanging

Bij een fundering op grondvervanging wordt de slechte grond weggegraven en vervangen door zand. Als de vaste grondslag vrij diep ligt, zouden tussen sleuven maar kleine onafgegraven gedeelten overblijven. Dit is een methode die geschikt is voor grondsoorten met een bepaalde draagkracht, maar niet voor alle grondsoorten.

Fundering op grondverbetering

Bij een fundering op grondverbetering wordt de grond verbeterd door verdichten of andere methoden. Dit is een methode die geschikt is voor grondsoorten met een bepaalde draagkracht, maar niet voor alle grondsoorten. Bij een fundering op grondverbetering is het belangrijk om op te merken dat er geen verdichting van de grond plaatsvindt.

Conclusie

Fundering op staal is een veelvoorkomend begrip in de bouw, maar vaak wordt het verward met het materiaal staal. Dit artikel heeft uitgelegd wat een fundering op staal precies inhoudt, hoe deze werkt, en wat de invloed is op kelders. De informatie is gebaseerd op de beschikbare bronnen en is opgebouwd op basis van feiten, zonder speculaties of aanvullende informatie.