Gebruiksoppervlakte van een woning: wat telt er mee en wat niet?

Published by Redactie on juli 8, 2025 | Category kelder

De gebruiksoppervlakte van een woning is een belangrijk begrip in de bouw- en vastgoedsector. Het wordt bepaald volgens de NEN 2580-norm, een standaard die in Nederland wordt gebruikt om oppervlaktes van gebouwen te meten en te bepalen. In dit artikel bespreiden we de regels rond de gebruiksoppervlakte, met name in het geval van een kelder. We analyseren ook de rol van de kelder in de berekening van de gebruiksoppervlakte en de invloed op de EPC (Energie Prestatie Certificaat). De informatie in dit artikel is gebaseerd op de beschikbare gegevens uit de bronnen, met een nadruk op feiten en regelgeving.

Wat is de gebruiksoppervlakte?

De gebruiksoppervlakte, ook wel GO genoemd, is de oppervlakte van een ruimte of groep ruimtes die daadwerkelijk gebruikt kan worden voor wonen of werken. Het wordt bepaald volgens de NEN 2580:2007 + C1:2008, een norm die de termen, definities en bepalingsmethoden voor oppervlakten en inhouden van gebouwen omschrijft.

De gebruiksoppervlakte omvat de vloeroppervlakte van een ruimte of groep ruimtes, gemeten op vloerniveau, tussen de opgaande scheidingsconstructies. Dit zijn bijvoorbeeld dragende muren, scheidingswanden, borstweringen, schoorsteenstoelen en andere vaste bouwkundige elementen. Trappen worden niet als scheidingsconstructies beschouwd.

Het verschil tussen de gebruiksoppervlakte en de bruto vloeroppervlakte is significant. De bruto vloeroppervlakte telt alle ruimtes binnen de buitenmuren, inclusief constructieve elementen zoals muren, trappenhuizen en technische ruimtes. De gebruiksoppervlakte daarentegen houdt alleen de ruimtes in die daadwerkelijk gebruikt kunnen worden. Dit verschil kan oplopen tot 30%.

Telt een kelder mee in de gebruiksoppervlakte?

Een veelgestelde vraag is: telt een kelder mee in de gebruiksoppervlakte van een woning? De antwoorden in de bronnen zijn duidelijk: een kelder telt mee, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Deze voorwaarden zijn:

Minimale hoogte: de ruimte moet een hoogte hebben van minimaal 1,5 meter.
Toegankelijkheid: de ruimte moet toegankelijk zijn via een vaste trap. Een ladder of losse toegang telt niet; de kelder moet functioneel bereikbaar zijn als volwaardige ruimte van het gebouw.

Bijvoorbeeld, een kelder onder een woning die toegankelijk is via een vaste trap en waarin de hoogte minimaal 1,5 meter is, telt mee in de gebruiksoppervlakte. Dit geldt ook voor ruimtes onder de trap, mits de hoogte voldoet aan de eisen.

Een uitzondering is de ruimte onder de trap, waarin de hoogte lager kan zijn dan 1,5 meter. Deze ruimte telt echter wel mee in de gebruiksoppervlakte, mits deze onderdeel is van de trapconstructie.

Wanneer telt een kelder niet mee?

Er zijn situaties waarin een kelder niet als gebruiksoppervlakte wordt meegerekend. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer de kelder een overige gebruiksfunctie is, zoals een bergingsruimte of een technische ruimte. In dat geval wordt de kelder niet meegerekend in de 55% regel van de gebruiksoppervlakte voor verblijfsgebieden.

Een overige gebruiksfunctie is een ruimte die niet bedoeld is als woonruimte, maar wel als onderdeel van het gebouw hoort. Zo kan een kelder die alleen als opslag wordt gebruikt, worden aangemerkt als een overige gebruiksfunctie, en telt dus niet mee in de gebruiksoppervlakte van de woning.

Invloed van de kelder op de EPC

De Energie Prestatie Certificaat (EPC) is een certificaat dat de energieprestatie van een woning aangeeft. De EPC bevat ook informatie over de energieprestatie van de kelder. Als de kelder niet wordt meegenomen in de gebruiksoppervlakte, dan dient de begane grondvloer van de woning t.p.v. de kelder geïsoleerd te worden (thermische schil). Dit heeft een positief effect op de EPC, omdat de isolatie de warmteverlies van de woning vermindert.

Echter, als de kelder wel wordt meegenomen in de gebruiksoppervlakte, dan is er een positief effect op de EPC, mits de kelder voldoet aan de eisen van het bouwbesluit. De kelder dient dan ook te voldoen aan de eisen op het gebied van ventilatie, verwarming en afwerking.

Beperkte stahoogte en kelderkasten

Er zijn situaties waarin de hoogte van een ruimte kleiner is dan 1,5 meter, maar toch wordt meegerekend in de gebruiksoppervlakte. Dit is het geval bij de ruimte onder de trap, waarin de hoogte kleiner kan zijn dan 1,5 meter, maar wel deel uitmaakt van de trapconstructie.

Een kelderkast onder de trap telt ook mee in de gebruiksoppervlakte. Deze kasten blijven soms op beganegrond nivo en soms gaan ze een stukje de kelder in, onder de trap. In beide gevallen wordt alle gebruiksoppervlakte meegeteld in de gebruiksoppervlakte, ook de ruimte met een hoogte tot de trap van 50 cm.

Aanvullende regels en uitzonderingen

Er zijn een aantal spelregels die belangrijk zijn bij het bepalen van de gebruiksoppervlakte van een kelder. Hieronder geven we een overzicht:

Kelders en koekoeken: Een kelder met een koekoek (een uitbouw die daglicht toevoegt) kan meetellen als woonruimte, maar alleen als de koekoek minstens 2 meter hoog is en een vloeroppervlakte van 4 m² heeft. Kleinere koekoeken tellen niet mee, net als vensterbanken.
Souterrain en kelder: Een kelder is een ruimte waarin meer dan de helft van de etage zich onder straatniveau bevindt. Een souterrain is een ruimte waarin meer dan de helft van de hoogte zich boven het straatniveau bevindt. Beide kunnen als woonoppervlakte worden meegerekend, mits ze voldoen aan de bouwkundige eisen.
Brandcompartimenten: Bij het bepalen van de gebruiksoppervlakte wordt ook rekening gehouden met brandcompartimenten. Als een kelder onderdeel is van een brandcompartiment, dan telt deze ruimte mee in de gebruiksoppervlakte, mits de eisen van het bouwbesluit zijn voldaan.
Thermische schil: Als de kelder niet wordt meegenomen in de gebruiksoppervlakte, dan dient de begane grondvloer van de woning t.p.v. de kelder geïsoleerd te worden (thermische schil). Dit heeft een positief effect op de EPC, omdat de isolatie de warmteverlies van de woning vermindert.

Conclusie

De gebruiksoppervlakte van een woning is een belangrijk begrip in de bouw- en vastgoedsector. Een kelder telt mee in de gebruiksoppervlakte, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan, zoals een minimale hoogte van 1,5 meter en toegankelijkheid via een vaste trap. Een kelder die niet voldoet aan deze voorwaarden, wordt niet meegerekend in de gebruiksoppervlakte. De invloed van de kelder op de EPC is ook van belang, aangezien de isolatie van de begane grondvloer een positief effect kan hebben op de energieprestatie van de woning.

De regels rond de gebruiksoppervlakte zijn duidelijk, maar het kan lastig zijn om ze allemaal in de gaten te houden. Daarom is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de NEN 2580-norm en de regels die van toepassing zijn op kelders en andere ruimtes.