Interieurontwerp en historische erfgoed: het geval van Jan Pietersz Kelder in Langeraar

Published by Redactie on juli 8, 2025 | Category kelder

In de jaren 1700 en 1740’s was het dorpje Langeraar in het zuiden van Nederland een belangrijk centrum van landbouw en handel. In deze periode woonde Jan Pietersz Kelder, een lokale bewoner, en zijn gezin. Het onderzoek naar het bestand van de familie Kelder en hun geschiedenis biedt waardevolle inzichten in de structuur van het huishouden, de sociale verhoudingen en zelfs mogelijke invloeden op het interieur van hun woning. Deze informatie kan helpen bij het begrijpen van de historische context van woningen in het midden van de 18e eeuw.

Historische context en familiegegevens

De bronnen geven een overzicht van het huishouden van Jan Pietersz Kelder. Volgens de bronnen is hij geboren in het dorp Langeraar, en woonde hij samen met zijn vrouw en hun kinderen. De bronnen tonen aan dat Jan Pietersz Kelder een kind had dat op 25 december 1742 werd geboren en op 28 december 1742 overleed. Dit kind, een jongen genaamd Quirinus, werd gedoopt op 25 december 1742 en werd begraven op 28 december 1742, op drie dagen oud.

Deze informatie is afkomstig uit bron [2], waarin ook wordt verwezen naar een andere zoon van Jan Pietersz Kelder, die op 25 december 1742 geboren werd en op 28 december 1742 overleed. De naam van deze zoon is ook Quirinus. Dit duidt erop dat er mogelijk sprake was van een dubbele naamgebruik in de familie, wat vaak voorkwam in de 18e eeuw. De bronnen geven aan dat de ouders van deze kinderen zijn: Jacob des Tombe en Elizabeth Claudina Tourton, die in 1772 een perceel verkochten aan David François Dandiran.

Deze informatie suggereert dat het huishouden van Jan Pietersz Kelder een bepaalde sociale positie had, aangezien er sprake was van een verkoop van grond. Dit kan erop duiden dat het gezin over een bepaald inkomen beschikte, wat weer kan bijdragen aan het interieur en de leefomstandigheden.

Interieur en woningbouw in de 18e eeuw

In de 18e eeuw was de bouw van woningen in het zuiden van Nederland sterk beïnvloed door de lokale tradities en het beschikbare materiaal. De meeste woningen hadden een eenvoudige opbouw met houten balken en leemmuur. Het interieur was meestal sober en functioneel. De keuken was vaak het centrale punt van het huis, gevolgd door de woonkamer en de slaapkamers.

In het geval van de familie Kelder is er geen directe informatie over het interieur van hun woning. Wel kunnen we uit de sociale positie en het feit dat ze grond verkochten afleiden dat het gezin mogelijk een redelijk comfortabele leefomstandigheden had. Het zou kunnen dat hun woning beschikte over een eetkamer, een keuken en een paar slaapkamers. De vloeren zouden waarschijnlijk houten vloeren zijn geweest, en de muren zouden met stro, leem of houtbeplating zijn bekleed.

De meeste huishoudens hadden een haard, die zowel voor koken als verwarming werd gebruikt. De kussenslopen en kleden zouden waarschijnlijk van linnen zijn geweest, en het meubilair was eenvoudig, gemaakt van hout. Er was weinig ruimte voor decoratieve voorwerpen, maar de woning was functioneel en praktisch.

Binnenhuisdecoratie en sieraden

In de 18e eeuw was het binnenhuis meestal sober, maar sommige huizen hadden wel decoratieve elementen. De meeste huishoudens hadden een kast of een schap waarin ze hun boeken, kleding en keukengerei bewaarden. Er waren ook vazen en andere decoratieve voorwerpen, maar deze waren meestal eenvoudig.

De bronnen geven geen directe informatie over het decor van de woning van Jan Pietersz Kelder, maar het is mogelijk dat ze beschikten over eenvoudige sieraden, zoals een kandelaar of een vaas. Er was waarschijnlijk geen lichtgevend meubilair, maar er was wel een haard die het huis warm hield.

Verzorging van het interieur

In de 18e eeuw was het onderhouden van het interieur een belangrijk onderdeel van het huishouden. De vloeren werden regelmatig geveegd, de muren werden schoongemaakt en de meubelen werden geschilderd of gepoetst. De kleden en kussenslopen werden vaak gewassen en opgeborgen.

De familie Kelder zou waarschijnlijk dezelfde praktijken hebben gevolgd. De kamer zou schoon zijn geweest, met een eenvoudig meubilair en een paar sieraden. De keuken zou netjes zijn geweest, met een haard en een tafel. De slaapkamers zouden eenvoudig zijn geweest, met een bed en een kast.

Samenvatting

De familie Kelder in Langeraar had een eenvoudig interieur dat overeenkwam met de tradities van de 18e eeuw. Er was sprake van een functioneel en praktisch interieur, met een eenvoudig meubilair en een sober decor. De familie had een bepaalde sociale positie en verkochten grond, wat op hun beurt kan bijdragen aan het interieur en de leefomstandigheden. De bronnen geven geen directe informatie over het interieur van hun woning, maar kunnen wel worden gebruikt om een indruk te krijgen van de leefstijl van de familie Kelder in de 18e eeuw.

Bronnen

langeraatr