Afschot riolering straat: Wat is het en waarom is het belangrijk?

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

In de bouw en binnen de rioleringssystemen speelt het afschot een cruciale rol bij het veilig en efficiënt afvoeren van water en afval. Het afschot, ook wel de hellingshoek genoemd, is het verschil in hoogte tussen twee punten in een riolering, wat ervoor zorgt dat water en vuil in de juiste richting stromen. In het geval van straat- en trottoirkolken is het afschot van groot belang om te zorgen voor een efficiënte afvoer van regenwater en afval. Dit artikel legt uit wat het afschot is, waarom het belangrijk is, en hoe het op de juiste manier wordt toegepast in straat- en trottoirkolken.

Wat is het afschot?

Het afschot is het verschil in hoogte dat in een riolering wordt aangebracht om ervoor te zorgen dat water en vuil in de juiste richting stromen. In de bouw wordt het vaak gebruikt bij het aanleggen van rioleringen, daken, bestratingen en andere constructies waarbij het afvoeren van water van belang is. Bij een straat- of trottoirkolk dient het afschot ervoor te zorgen dat het water van de verharding naar de kolk wordt geleid. Dit gebeurt via het profiel van de verharding en het afschot in de goten. Het is belangrijk dat het afschot goed is aangelegd, zodat het water snel en efficiënt kan worden afgevoerd.

Waarom is het afschot belangrijk?

Het afschot is van cruciaal belang voor de werking van een rioleringssysteem. Zonder een juist afschot kan het water niet goed worden afgevoerd, wat leidt tot verstoppingen, overstromingen en schade aan de infrastructuur. Bij straat- en trottoirkolken is het afschot van groot belang om ervoor te zorgen dat het water van de verharding naar de kolk wordt geleid. Dit gebeurt via het profiel van de verharding en het afschot in de goten. Het is belangrijk dat het afschot goed is aangelegd, zodat het water snel en efficiënt kan worden afgevoerd.

Afschot en effect op de doorstroming

Een te groot afschot kan ervoor zorgen dat het water te snel stroomt, wat leidt tot het meenemen van zware bestanddelen en verstoppingen. Een te klein afschot kan ertoe leiden dat vuil en vaste stoffen niet goed worden meegenomen, wat leidt tot verstoppingen. Het juiste afschot zorgt voor een evenwicht tussen een voldoende snelle doorstroming en het voorkomen van verstoppingen.

Afschot in de riolering: Hoe wordt het toegepast?

Bij het aanleggen van een riolering met een afschot dient men rekening te houden met de afstand tussen de kolken. Volgens de richtlijnen houdt men in een standaard situatie rekening met het verharde oppervlak. Voor ontsluitingsprovinciale of Rijkswegen van asfalt en voorzien van goot / berm houdt men standaard 250m² verhard oppervlak per kolk aan. De maximale hart op hart afstand van een kolk is 35m, terwijl de minimale hart op hart afstand 10m is. Dit zorgt ervoor dat het water efficiënt kan worden afgevoerd.

Aansluiting en installatie

Bij het aanleggen van een riolering met een afschot dient men ook rekening te houden met de aansluiting van de kolken. De aansluitleidingen van kolken worden in het algemeen uitgevoerd in PVC met een diameter van Ø125 mm. De verbinding van de aansluitleiding op de inlaat moet flexibel zijn uitgevoerd. De aansluitleidingen van de kolken moeten met twee bochten flexibel worden gerealiseerd om voldoende dekking te verkrijgen. Daarnaast is de aansluiting op de kolk gelegen aan de troittoirzijde van de klinkerverharding of asfalt. Door te graven in het troittoir kan men altijd onderhoud plegen aan de kolk of deze vervangen zonder de weg af te sluiten.

Soorten kolken en materiaal

Kolken kunnen uit verschillende materialen worden vervaardigd, waaronder gietijzer, kunststof en PVC. De straat- en trottoirkolken zijn opgebouwd uit twee delen: de onderbak met aansluiting en stankscherm en een gietijzeren kolkkop. Hierdoor plaatst de aannemer de onderbak eerst. Vervolgens past de gietijzeren kolkkop exact over de onderbak. Dit maakt de kolk makkelijk hanteerbaar. De onderbakken kunnen uit verschillende materialen worden gemaakt, waaronder PP, PVC, en PE. De keuze van het materiaal hangt af van de toepassing en de belasting.

Materiaalkeuzes voor de onderbak

Axedo PP kolk-onderbak: Dit is gemaakt van 100% gerecycled PP en is geschikt voor directe belasting C250. Er zijn verschillende maten beschikbaar, waaronder Ø300mm en Ø315mm, met diverse aansluitingen.
PVC-onderbak: Deze is geschikt voor directe belasting C250 en is verkrijgbaar in verschillende maten, waaronder Ø315mm.
PE-onderbak: Deze is explosievrijk en geschikt voor specifieke situaties, zoals benzinepompen.

Belangrijke eigenschappen van kolken

Kolken hebben een stankscherm en beschikken over voldoende zandvangcapaciteit. De standaard zandvang van een kolk is 21 liter, maar grotere zandvangen zijn op aanvraag mogelijk. De kolken zijn bestand tegen alle normaal in de grond voorkomende stoffen en voldoen aan de BRL 2021. Daarnaast zijn alle onderdelen van de kolken KOMO-gekeurd.

Afschot en het gebruik van materialen

Bij het aanleggen van een riolering met een afschot dient men rekening te houden met het gebruik van materialen. Voor platte daken, balkons en bergingen kan schuimbeton, c-eps of spramexbeton voor een goed afschot zorgen. Het voordeel van schuimbeton en c-eps is dat het licht in gewicht is, wat het dak niet teveel extra belast, terwijl het water toch netjes weglift door het afschot. De helling van het afschot hoort bij platte daken 15 à 16 mm per m te zijn om een goede waterafvoer te verkrijgen.

Afschot en rioleringssystemen

Bij rioleringssystemen wordt het afschot het verhang genoemd. Dit is een relatief hoogteverschil, uitgedrukt in een percentage of in mm per m. Bijvoorbeeld 0,5% is gelijk aan 5 mm/m. Het is belangrijk dat het afschot goed is aangelegd, zodat het water efficiënt kan worden afgevoerd.

Afschot en het voorkomen van verstoppingen

Een belangrijk aspect van het afschot is het voorkomen van verstoppingen. Bij langere afvoerleidingen is de kans op verstopping groter. Daarom is het belangrijk om de juiste diameter van de buizen te bepalen. Bij het aanleggen van een riolering met het juiste afschot is het belangrijk om een evenwichtige helling te houden, zodat het water efficiënt door de leidingen leidt. Dit zorgt ervoor dat het systeem efficiënt werkt en verstoppingen voorkomt.

Samenvatting

Het afschot is een cruciaal onderdeel van het rioleringssysteem. Het zorgt ervoor dat het water en het afval efficiënt worden afgevoerd. Bij straat- en trottoirkolken is het belangrijk om rekening te houden met het afschot, zodat het water van de verharding naar de kolk wordt geleid. Het juiste afschot zorgt voor een evenwicht tussen een voldoende snelle doorstroming en het voorkomen van verstoppingen. De keuze van het materiaal en de installatie spelen hierbij een belangrijke rol.