Afschot van riolering: Wat is het en waarom is het belangrijk?

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

In de bouw en sanitair is het begrip “afschot” een fundamenteel onderdeel van het rioleringssysteem. Het afschot van een riolering is de helling of het niveauverschil dat nodig is om de waterstroom in een bepaalde richting te leiden. Het is van cruciaal belang voor een efficiënte afvoer van afvalwater en regenwater. In dit artikel wordt uitgelegd wat het afschot van een riolering is, waarom het belangrijk is en welke aanbevelingen en richtlijnen gelden voor het aanbrengen ervan.

Wat is het afschot van een riolering?

Het afschot van een riolering verwijst naar de lichte helling van een liggende leiding om ervoor te zorgen dat vloeistoffen, zoals afvalwater of regenwater, naar een centraal punt kunnen stromen. Dit wordt vaak uitgedrukt in millimeters per meter (mm/m) of in percentages. Bijvoorbeeld: 0,5% is gelijk aan 5 mm per meter. In de bouw wordt het afschot ook wel het “verhang” genoemd. Het zorgt ervoor dat het water van een hoger gelegen punt naar een lager gelegen punt stroomt, waardoor het efficiënt wordt afgevoerd.

In de context van een woning wordt het afschot van de riolering vaak gebruikt om ervoor te zorgen dat afvalwater snel en efficiënt wordt weggeleid naar het hoofdriool. Dit is belangrijk om verstoppingen te voorkomen en om ervoor te zorgen dat de afvoerbuizen goed functioneren.

Waarom is het afschot van een riolering belangrijk?

Het afschot van een riolering is essentieel voor het functioneren van het hele rioleringssysteem. Een goed ontworpen afschot zorgt ervoor dat vloeistoffen en vuil water snel en efficiënt worden afgevoerd. Zonder het juiste afschot kan het water niet goed door de leidingen stromen, wat kan leiden tot verstoppingen, borrelen en stank.

Een te klein afschot kan ertoe leiden dat vuil en andere vaste bestanddelen niet voldoende worden meegenomen, waardoor er afzettingen kunnen ontstaan in de leidingen. Een te groot afschot daarentegen kan ervoor zorgen dat het water te snel stroomt, waardoor zwaardere bestanddelen achterblijven en verstoppingen veroorzaken. Daarom is het belangrijk om een optimale balans te vinden tussen een te klein en een te groot afschot.

Aanbevolen afschot voor verschillende toepassingen

Het minimale afschot voor de riolering per meter wordt berekend door het hoogteverschil aan te geven per meter afvoerbuis. Volgens de NEN 3215 richtlijnen moet het afschot van liggende verzamelleidingen voor afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m liggen. Voor specifieke toepassingen, zoals keukens, wordt vaak een afschot van 20 mm/m gehanteerd om te zorgen dat vet en voedselresten effectief worden afgevoerd. Bij regenwaterleidingen is een afschot van ongeveer 5 mm/m meestal voldoende om overstromingen te voorkomen.

In de keuken is het extra belangrijk dat zich geen vuil en vet ophoopt in de afvoerleiding. Daarom is een afschot van 20 mm per meter afvoerbuis aan te raden. Bij de regenwaterafvoer speelt het probleem van verstopping een minder grote rol. In dat geval adviseren wij een afschot van 5 mm per meter. Dat verhoogt de capaciteit van de dakgoot en voorkomt dat er plassen water blijven liggen.

Hoe bepaal je het juiste minimum afschot?

Het bepalen van het juiste minimum afschot is cruciaal voor een goed functionerende riolering. Volgens de NEN 3215 norm moet het afschot van liggende verzamelleidingen voor afvalwaterrioleringen tussen 5 mm en 20 mm per meter liggen. Een minimum afschot van 10 mm per meter wordt vaak aanbevolen omdat het eenvoudig te onthouden is en een goede marge biedt. Voor specifieke toepassingen, zoals keukens, wordt een afschot van 20 mm per meter vaak gehanteerd om te zorgen dat vet en voedselresten effectief worden afgevoerd.

Bij de afvoer van hemelwater is een afschot van ongeveer 5 mm per meter meestal voldoende om overstromingen te voorkomen.

Aanbevelingen voor het aanleggen van een riolering met afschot

Bij het aanleggen van een riolering met afschot zijn er een aantal belangrijke aanbevelingen en richtlijnen om te volgen:

Beperk het aantal bochten: Hoe meer bochten, hoe groter de kans op verstopping. Probeer zo veel mogelijk rechte lijnen te gebruiken.
Beperk de lengte van de leidingen: Hoe langer de afvoerleidingen, hoe groter de kans op verstopping. Gebruik bij voorkeur korte en rechte leidingen.
Gebruik de juiste diameter: De diameter van de buis heeft invloed op de capaciteit en het afschot. Kies voor de juiste diameter afhankelijk van de toepassing.
Volg de richtlijnen van NEN 3215 en NTR 3216: Deze richtlijnen bepalen de eisen aan het minimum afschot, de maximum lengte en het maximale aantal bochten.
Gebruik een waterpas: Zorg dat het afschot correct is door gebruik te maken van een waterpas.

Conclusie

Het afschot van een riolering is een essentieel onderdeel van het rioleringssysteem. Het zorgt ervoor dat afvalwater en regenwater efficiënt worden afgevoerd en vermindert de kans op verstoppingen. Het is belangrijk om het juiste afschot te kiezen en de richtlijnen te volgen om een goed functionerend rioleringssysteem te garanderen. Door rekening te houden met de aanbevelingen en eisen van de NEN 3215 en NTR 3216, kan men ervoor zorgen dat het rioleringssysteem optimaal werkt en lang meegaat.

Bronnen

afschot